Morgunblaðið - 12.02.2020, Qupperneq 21

MINNINGAR 21
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 12. FEBRÚAR 2020
✝ ÞorgerðurÁrnadóttir
fæddist í Reykjavík
13. maí 1952. Hún
lést á líknardeild
Landspítalans 7.
febrúar 2020.
Foreldrar henn-
ar voru Árni Þórð-
ur Stefánsson bif-
vélavirki og
verkstjóri, f. 1911,
d. 1982, og Sigríður
Ólafsdóttir skrifstofumaður, f.
1912, d. 1991.
Alsystir Þorgerðar er Ein-
fríður Árnadóttir læknir, f.
1956, hennar maður er Christer
Magnusson hjúkrunarfræð-
ingur. Börn þeirra eru Tinna Jó-
hanna háskólanemi, f. 1989, og
Árni Magnús leiðsögumaður, f.
1993. Bræður sammæðra eru
Sverrir Garðarsson hljómlist-
armaður, f. 1935, og Pétur Garð-
arsson, kennari og fv. skóla-
stjóri, f. 1941. Bróðir samfeðra
lands árið 1976. Hún var við nám
og störf við veirurannsókn-
ardeild Åbo Akademi og lauk
þaðan doktorsprófi árið 1982.
Doktorsritgerðin fjallaði um
möguleg tengsl veirusjúkdóma
við MS-sjúkdóminn.
Hún fluttist til Íslands 1982 og
settist að í Kópavogi og bjó þar
alla sína tíð, síðast í Blásölum 22.
Þorgerður hóf störf að nýju á
Rannsóknarstofu HÍ í veirufræði
og var þar forstöðunáttúrufræð-
ingur til ársins 2017 en lét af
störfum vegna heilsubrests í maí
2018.
Hún var einnig stundakennari
í fjöldamörg ár við Háskóla Ís-
lands í læknadeild, hjúkr-
unarfræðideild og námsbraut í
lífeindafræði.
Þorgerður ferðaðist mikið
bæði innanlands og utan. Þau
Svavar áttu griðastað í Hraun-
borgum í Grímsnesi ásamt Maríu
og Helga. Þorgerður naut þess
að fara í leikhús og á tónleika.
Þorgerður var ávallt heilsu-
hraust þangað til hún greindist
með illkynja sjúkdóm árið 2017.
Þorgerður verður jarðsungin
frá Lindakirkju í dag, 12. febr-
úar 2020, og hefst athöfnin
klukkan 11.
er Stefán Árnason
kennari, f. 1944.
Eftirlifandi maki
Þorgerðar er Svav-
ar Sigmundsson
rannsóknarprófess-
or, f. 1939. Þau
voru barnlaus en
Svavar á fyrir dótt-
urina Guðrúnu
Maríu lækni, f.
1974. Hennar mað-
ur er Helgi Guð-
bergsson læknir og þau eiga syn-
ina Svavar Ásgeir og Ásbjörn
Erling.
Þorgerður ólst upp í vesturbæ
Kópavogs og gekk þar í barna-
og gagnfræðaskóla. Síðan lá leið
hennar í Menntaskólann í
Reykjavík og lauk hún þar stúd-
entsprófi 1971.
Hún lauk BSc-prófi í líffræði
frá Háskóla Íslands árið 1974.
Þá hóf hún störf á Rannsókn-
arstofu Háskólans í veirufræði
en hélt til frekara náms til Finn-
Ég hitti Toggu mágkonu mína
fyrst þegar ég kom til Íslands í
fyrsta sinn. Hún var í mörgu ólík
systur sinni en það var augljóst
að þær voru mjög nánar. Þó að
þær hefðu þá verið í námi í mis-
munandi löndum í um 15 ár höfðu
þær alltaf reynt að hittast. Fjöl-
skyldufundirnir urðu svo margir
og alltaf skemmtilegir næstu 30
árin.
Þrátt fyrir að vera raunvís-
indamaður var Togga mikil mála-
manneskja. Hún var ein af mín-
um íslenskukennurum, alltaf til í
að lesa yfir texta mína og leið-
rétta talmál mitt. Þegar við Ein-
fríður fluttumst til Íslands kom
ýmislegt upp á og leiddi til þess
að við bjuggum öll saman á Kárs-
nesbrautinni um tíma. Þar fékk
ég gott tækifæri til að læra ís-
lensku því ekki er ofsögum sagt
að systurnar töluðu mikið saman.
Þegar við Einfríður giftum okkur
ári seinna hafði Togga orð á því
að nú væri ég orðinn Íslendingur
því ég væri meira að segja orðinn
dónalegur í umferðinni. Dóna-
skapur var ekki Toggu að skapi
en að öðru leyti átti hún stóran
þátt í því að gera mig að Íslend-
ingi.
Togga var áhugasöm um
margt og hafði sterkar skoðanir
en var líka umburðarlynd og
mátti ekkert aumt sjá. Hún
studdi mörg góðgerðarmál, tók
virkan þátt í Hjálparstarfi kirkj-
unnar og fór meðal annars til
Indlands til þess að fylgjast með
framgangi verkefna þar. Hún var
vinamörg, átti vini úr mörgum
áttum og hélt tryggð við þá og
sérstaklega við vinkonurnar úr
grunn-, mennta- og háskóla.
Margar þeirra fylgdu henni fram
að síðustu stundu.
Það sem einkenndi Toggu um-
fram allt var glaðlyndi hennar og
hjálpfýsi. Hún var alltaf boðin og
búin þegar börnin okkar voru lítil
og við hjónin í endalausri vakta-
vinnu. Það var alltaf gaman var
að vera með henni og Svavari á
ferðalögum og eru mörg þeirra
mjög eftirminnileg.
Togga var alltaf heilsuhraust,
komst klakklaust gegnum
berklasmit á Indlandi, en sum-
arið 2017 veiktist hún og greind-
ist fyrst með gigt og svo með
krabbamein. Hún tók þeim
skilaboðum og eftirfarandi
langri og strangri meðferð af
æðruleysi og var það lærdóms-
ríkt og mannbætandi að fylgjast
með því. En hún vissi frá upp-
hafi að þetta var stríð sem hún
mundi tapa. Á endanum var
bara líknin eftir og fékk hún
hana hjá frábæru starfsfólki á
krabbameinsdeild og líknardeild
Landspítala.
Togga las mikið og hafði gam-
an að ljóðum og var þetta í uppá-
haldi:
Þung er sú þögn í landi
álfar ugga um sinn hag
þá horfið er af heiminum brott
það ljúflingslag
lindin spyr vindinn:
Hví syngur hann ekki í dag?
(Jóhannes úr Kötlum)
Christer Magnusson.
Í dag kveðjum við Toggu, uppá-
haldsfrænku okkar og guðmóður.
Hún átti mjög mikið í okkur
systkinunum. Alla tíð hefur hún
gegnt stóru hlutverki í uppeldi
okkar og verið ein af okkar helstu
fyrirmyndum. Því varð „mömmu-
rnar og Toggurnar“ snemma
þekkt samheiti yfir foreldra og
forráðamenn á okkar heimili. Hún
var umhyggjusöm, hjartahlý og
einstaklega skemmtileg og það er
erfitt að ímynda sér tilveruna án
hennar.
Togga kenndi okkur svo margt.
Þegar við vorum yngri sagði hún
okkur ævintýri og fór með ljóð,
kenndi okkur að fallbeygja og réð
með okkur krossgátur. Þannig
kveikti hún áhuga okkar á ís-
lenskri tungu og menningu og það
er ómetanlegur arfur sem við
munum alltaf búa að. Það var
henni mikið hjartans mál að við
stunduðum námið okkar og vönd-
uðum til verka í leik og starfi.
Stundum, ef henni fannst við ekki
nógu dugleg, hótaði hún í gamni
að berja okkur með járni. Yfirleitt
hélst það í hendur við athuga-
semdina að við værum vitlaus,
sérstaklega ef við vorum með ein-
hvern galsa. Hláturinn var aldrei
skammt undan hjá Toggu, sér-
staklega þegar þær mamma voru
saman. Hún var leiftrandi fyndin
og kom oft með skarplegar at-
hugasemdir sem vöktu kátínu hjá
viðstöddum. Oft heyrðust hlátra-
sköllin langar leiðir og stundum
þurfti að hafa hemil á látunum í
okkur. Þessi lífsgleði fylgdi Toggu
hvert sem hún fór og jafnvel í
hennar erfiðu veikindum mátti
renna á hljóðið þegar heimsókn-
artímar voru á spítalanum.
Auk þess að vera tíðir gestir á
heimili hvert annars ferðuðumst
við fjölskyldan mikið með Toggu
og Svavari, bæði innan lands og
utan. Það eru minnisstæðar af-
mælisferðirnar til Bubbio og í
Miklagljúfur, ásamt ótal ferðum
um Ísland og yndislegri samveru
á Borgarfirði eystra, síðast í brúð-
kaupi Árna og Lindsey í ágúst síð-
astliðnum. Þessar stundir eru
dýrmætar minningar sem munu
alltaf fylgja okkur.
Það er óraunverulegt að hugsa
til þess að við munum aldrei aftur
drekka saman kaffi í heitum mosa
eða hringja í hana á meðan við er-
um að steikja pönnukökur. Við er-
um afskaplega þakklát fyrir að
hafa átt Toggu að og vitum að
minning hennar lifir áfram með
okkur og öllum sem hana þekktu.
Við skulum gleyma
grát og sorg;
gott er heim að snúa.
Láttu þig dreyma
bjarta borg,
búna þeim er trúa.
(Jónas Hallgrímsson)
Tinna og Árni.
Við hittumst fyrst haustið 1968,
þegar við vorum settar saman í
bekk í 4. bekk í MR, annars vegar
prúðu stúlkurnar tvær úr Kópa-
vogi og hins vegar við þrjár
Kvennaskólastelpurnar, sem
höfðum fylgst að síðan við vorum
13 ára. Strax myndaðist góður
vinskapur á milli okkar og fljót-
lega stofnuðum við saumaklúbb-
inn okkar, sem við nefndum
Fimmeyringinn, og hefur hann
verið fastur liður í tilverunni í yfir
hálfa öld. Önnur Kópavogsstúlk-
an, hún Sigrún Magnúsdóttir, lést
vorið 2006 eftir langa baráttu við
krabbamein og var okkur öllum
harmdauði. Nú var komið að
henni Þorgerði okkar, sem búin er
að stríða við sín veikindi í tæp þrjú
ár og sorgin er mikil hjá okkur
þremur.
Togga var afburðanámsmann-
eskja og kom því ekki á óvart að
hún færi alla leið og yrði doktor í
veirufræði frá háskóla í Finnlandi.
Engin okkar hinna fór utan til
náms en þó var smá deyfð yfir
saumaklúbbnum þessi ár sem
Togga var í doktorsnáminu. Eftir
að Togga kom heim frá Finnlandi
var saumaklúbburinn aftur kom-
inn í fulla virkni og höfum við átt
margar góðar stundir saman í öll
þessi ár.
Togga var skemmtileg og hress
og aldrei var hætta á að þagnir
hefðu truflandi áhrif á klúbbinn
þegar við hittumst því hún hafði
alltaf eitthvað skemmtilegt til
málanna að leggja og lét vel í sér
heyra. Aldrei vantaði umræðuefn-
in hjá okkur. Ef ekki gamlar
minningar frá menntaskólaárun-
um þá var alltaf hægt að ræða
ferðalög, íslenskt mál, skemmti-
legar bækur eða þá leikhúsin, sem
við höfum allar haft ánægju af að
sækja. Það verður örugglega ansi
hreint tómlegt í klúbbnum þegar
við erum bara þrjár eftir, en við
munum halda minningu vin-
kvenna okkar þeirra Sigrúnar og
Toggu á lofti meðan við sjálfar
stöndum uppi.
Svavar, Fída og fjölskyldur
þeirra hafa staðið sem klettur við
hlið Toggu í hennar langa veik-
indastríði. Við sendum þeim öllum
innilegar samúðarkveðjur.
Bergþóra M. Bergþórsdóttir,
Kristín Magnúsdóttir,
Ragna Birna
Baldvinsdóttir.
Það var árið 1970 að nokkrum
stelpum úr Árbæjarhverfinu datt
í hug að fara til Harwich í Essex á
Englandi til að vinna á sumarhót-
eli. Fleiri í bættust í hópinn, þar á
meðal Þorgerður Árnadóttir,
Togga. Fljótt komst ég að því
hversu greind og skemmtileg hún
væri og alltaf var hægt að leita til
hennar, hvort sem það var tungu-
mál eða landafræði, ef við ætluð-
um að ferðast til næstu bæjar-
hluta eða til London. Sumarið leið
og ýmislegt skemmtilegt og
skrýtið gerðist, bresku stelpurnar
voru á kafi í andaglasi, og talaði
Togga oft við okkur um þá atburði
sem þær upplifðu. Við þurftum að
burðast með bakka með fullt af te-
pottum, sjóðandi heitum, einn
daginn tókst mér að hella úr öllum
tepottunum yfir mig, frekar líkt
mér, mikið var hlegið að þessu.
Nokkrir strákar úr Vogaskóla,
sem voru á einhverju skipi, kom-
ust að því að sjö stelpur frá Íslandi
væru að vinna nálægt stað sem
þeir voru á og komu óvænt í heim-
sókn og héldu að það væri ekkert
mál að fá að gista þarna, við leyfð-
um þeim að liggja á gólfinu, en
ekki leið á löngu að komið var frá
hótelinu og þeim var vísað út og
þurftu þeir að liggja undir berum
himni, þetta var gestrisnin! Svo
þegar kom að heimferð, eftir
skemmtilegt sumar, þá ætlaði ég
að vera mjög skipulögð þegar
gengið var frá herbergjunum og
setti farmiða og vegabréf í efstu
skúffuna á kommóðunni, sem átti
að vera opin, en einhver lokaði
henni, svo ég gleymdi bæði vega-
bréfi og farmiða, sem uppgötvað-
ist ekki fyrr en við vorum lagðar
af stað, sem olli því að við misstum
af lest og þurftum að breyta heim-
ferðinni. Þá var það Togga sem
bjargaði málunum, þurftum að
tala við sendiráðið og fleiri.
Í gegnum árin eftir „tepottas-
umarið“ okkar héldum við sam-
bandi á tyllidögum og skrifaðar
voru helstu fréttir í jólakortin, svo
var Togga lengi í námi í Finnlandi
og sambandið stopult þá, en alltaf
var hún sama tryggðatröllið og
bauð okkur Guðbjörgu í stóraf-
mælin sín, sem voru skemmtileg.
Síðustu tvö ár hefur verið erfitt að
fylgjast með baráttunni við
krabbameinið þar sem við vonuð-
umst að hún hefði betur. Í einu
símtali sem ég átti við hana eftir
áramót um sorg og gleði kvaddi
hún mig með orðum sem ég mun
aldrei gleyma, Eygló mín, farðu
vel með þig.
Þegar Togga var á Landspít-
alanum í haust lá Jón maður Guð-
bjargar oft nálægt henni, og áttu
þau þá stundum góðar stundir á
setustofunni, þegar bæði höfðu
heilsu til, með Guðbjörgu og Fídu
og eru þetta stundir sem Guð-
björgu þykir vænt um í dag.
Við vottum öllum aðstandend-
um innilega samúð, elsku Fídu
sem sá um systur sína öllum
stundum, ásamt Svavari og fleir-
um. Góðar vættir vaki yfir ykkur.
Eygló Stefánsdóttir og
Guðbjörg Ágústsdóttir.
Við kynntumst Þorgerði fyrst
þegar félagsskapur tókst með
henni og Svavari langvini okkar,
hittumst þá við ýmis tækifæri en
þó einkum eftir að þau eignuðust
frístundabústað í Hraunborgum í
Grímsnesi þar sem við vorum fyr-
ir. Þá þótti báðum tilvalið að koma
við á gönguferðum og sitja og
spjalla yfir kaffibolla. Þorgerður
var kona glaðvær og hláturmild
og hlýlegur gestgjafi. Það var gott
að vita af vini sínum og fjölskyldu
hans í þeim félagsskap. Þorgerður
var langyngst okkar fjögurra, en
hinn slyngi sláttumaður spyr ekki
um aldur eða aðrar ástæður, hann
slær allt hvað fyrir er. Andlát Þor-
gerðar kom ekki óvænt eftir þá
baráttu sem hún hafði háð, þótt
ekki væri mjög löng. Hún vissi
vitaskuld hvert stefndi, en við urð-
um ekki vör við annað en hún tæki
því með jafnaðargeði. Svavari og
hans fólki og öðrum aðstandend-
um Þorgerðar sendum við einlæg-
ar samúðarkveðjur og minnumst
góðrar konu.
Unnur og Vésteinn.
Það er með sorg í hjarta sem ég
vil minnast Þorgerðar Árnadótt-
ur, samstarfskonu minnar og vin-
konu.
Þorgerður kenndi mér fyrstu
handtökin við greiningu veiru-
sjúkdóma þegar ég kom tíma-
bundið til starfa á Rannsóknar-
stofu Háskólans í veirufræði árið
1986. Hún hóf vinnu þar árið 1982
eftir að hafa lokið doktorsnámi í
veirufræði í Turku í Finnlandi. Á
þessum árum hafði hún sett upp
nýja rannsóknaraðferð á veiru-
deildinni til greiningar á öndunar-
færaveirum úr nefkokssýnum hjá
ungum börnum. Þetta var skyndi-
greiningaraðferð sem var mikið
framfaraskref því þá var hægt að
greina þessa veirusjúkdóma á
nokkrum klukkutímum í stað
nokkurra daga áður.
Svo skildu leiðir, ég fór í mitt
sérnám og hóf síðan störf árið
1997 á stofnuninni á nýjan leik
sem hét þá Rannsóknarstofa
Landspítalans í veirufræði. Þá var
Þorgerður orðin forstöðunáttúru-
fræðingur og var hún nánasti
samstarfsmaður minn alla tíð.
Henni var mikið í mun að rann-
sóknarstofan veitti góða þjónustu
og hafði hag sjúklingsins alltaf að
leiðarljósi. Hún var ósérhlífin,
alltaf reiðubúin að bretta upp
ermar og vann oft langan vinnu-
dag.
Hún var fróðleiksfús og fylgd-
ist vel með nýjungum í faginu og
vildi miðla þeim áfram. Hún naut
sín í kennslu og kenndi á hverju
ári nemendum í hjúkrunarfræði,
lífeindafræði, lyfjafræði og lækn-
isfræði alveg þar til hún varð að
hætta vegna sinna veikinda.
Þorgerður var farsæll yfirmað-
ur, hún var alltaf til staðar, þægi-
leg í umgengni og góð við starfs-
fólkið. Hún lá samt ekkert á
skoðunum sínum og það var
hvergi nein lognmolla í kringum
hana, við vissum ávallt hvar hún
var í húsinu. Alltaf var gott að
leita til hennar með vandamál sem
komu upp, hvort sem þau tengd-
ust faginu eða einhverju öðru.
Þorgerður hafði svörin á reiðum
höndum og gaf góð ráð.
Í gegnum árin höfum við átt
mjög góðar samverustundir og
ýmislegt brallað. Hún dró mig
meðal annars með sér í leikfimi og
rákum við hvor aðra áfram enda
ekki í boði að sleppa úr tíma. Við
fórum oft saman á ráðstefnur og
veirufundi til að fylgjast með nýj-
ungum í fræðunum og betri ferða-
félaga var ekki hægt að hugsa sér.
Síðast fórum við saman á veiru-
fræðiráðstefnu á Flórída árið
2016. Þá hafði hún á orði við mig
að þetta væri líklega síðasta ráð-
stefna hennar. Hún reyndist
sannspá því hún greindist með ill-
vígan sjúkdóm sumarið 2017 og
háði erfiða og æðrulausa baráttu
við hann þar til yfir lauk. Hún not-
aði tímann vel með fjölskyldu og
vinum og kom oft í heimsókn á
rannsóknarstofuna og leyfði
starfsfólkinu að fylgjast með
hvernig gengi . Við vissum hvert
stefndi en mikið er sárt að mæta
örlögunum og þurfa að kveðja allt
of fljótt. Um leið og ég þakka Þor-
gerði fyrir góða og trygga vináttu
vil ég votta Svavari, Fídu og öðr-
um ástvinum mína dýpstu samúð.
Minningin um frábæra konu lifir.
Guðrún Erna Baldvinsdóttir.
Þorgerður
Árnadóttir
Innilegar þakkir fyrir samúð og hlýhug við
andlát og útför ástkærrar móður okkar,
tengdamóður, ömmu og langömmu,
ÞÓRUNNAR EINARSDÓTTUR
húsmóður
Reynivöllum 1, Selfossi.
Bertha Sigrún Jónsdóttir Pétur Guðjónsson
Sigríður Jónsdóttir Hjörleifur Þór Ólafsson
Einar Jónsson
Ragnhildur Jónsdóttir Anton S. Hartmannsson
Guðbrandur Jónsson Guðrún Edda Haraldsdóttir
Ingólfur Rúnar Jónsson Svanborg B. Þráinsdóttir
Sveinn Þórarinn Jónsson Selma Sigurjónsdóttir
Brynhildur Jónsdóttir Guðjón Kjartansson
Matthildur Jónsdóttir Hjörtur Bjarki Halldórsson
barnabörn og barnabarnabörn
Ástkær móðir okkar, tengamóðir, amma
og langamma,
SIGRÚN HARALDSDÓTTIR,
andaðist á hjúkrunarheimilinu Sunnuhlíð
mánudaginn 3. febrúar
Útför fer fram frá Langholtskirkju,
föstudaginn 14. febrúar klukkan 11.
Dagbjört Einarsdóttir Ómar Þorleifsson
Finnur Einarsson Jóhanna Sigríður Sigurðard.
barnabörn og barnabarnabörn