Vísbending - 28.03.2016, Blaðsíða 4

Aðrir sálmar
framh. afbls. 3
Norskir ráðgjafar mátu það að beinn
sparnaður af sameiningu starfseminnar á
einn stað væri tæpir 3 milljarðar króna
á ári. Mat Hagdeildar Landspítalans var
svipað. Núvirtur verður sparnaður af
þessu um 51 milljarður króna.
Niðurstaða Hagfræðistofnunar er
þá sú að nettó kostnaðurinn af nýjum
spítala til langs tíma litið sé 8 milljarð-
ar króna meðan sambærilegur kostnaður
af óbreyttu ástandi er um 29 milljarðar
króna.
Hagkvæmni og hættur
I skýrslu stofnunarinnar segir: „Forsend-
ur fýrir þeim útreikningum, sem Hag-
fræðistofnun hefur treyst sér til þess að
meta, virðast vera hóflegar. En óvissa
er töluverð um einstaka liði. Það á ekki
síst við um um ábata af nýju húsnæði.
A kostnaðarhliðinni er mesta óvissan um
endurbætur á gömlu húsnæði spítalans.
Hann getur hæglega farið úr böndum.
Á móti kemur að sams konar áhætta er
af núllkostinum, sem hér hefur verið
skoðaður, en ef hann er valinn verður
mest allt fyrra húsnæði spítalans notað
áfram. Yfirleitt má gera ráð fyrir að fólk
sé reiðubúið að eyða meira fé til þess að
halda góðri heilsu þegar tekjur aukast.
Þá er ljóst að landsmenn eldist hratt
að meðaltali á komandi árum. Hvort
tveggja stuðlar að vaxandi þörf fyrir nýj-
ar sjúkrahúsbyggingar á komandi árum.
I samtölum starfsmanna Hag-
fræðistofnunar við þá sem þekkja til í
heilbrigðisgeiranum hefur komið fram
að mikil stærðarhagkvæmni er í þessari
starfsemi. Þegar fólk komi undir læknis-
hendur skipti til dæmis miklu að starfs-
fólk hafi góða reynslu af svipuðum til-
fellum. Því sé mikilvægt að sem stærstur
hluti starfseminnar sé á einum stað. En
sennilega á þetta ekki jafnvel við um alla
meðhöndlun. Hætta er á að starfsemin
staðni ef hún er aðeins í boði á einum
stað. Margir telja til dæmis að stofnun
nýrra háskóla hér á landi hafi haft góð
áhrif á starfsemi margra deilda Háskóla
Islands, þótt ýmislegt annað komi þar
einnig að sjálfsögðu til. Annars vegar
felst í því sóun að vera með starfsemi
sem hefur sterk einkenni stórrekstrar-
hagkvæmni á fleiri en einum stað. Á
hinn bóginn er hætta á að þjónusta verði
dýr og léleg ef samkeppni vantar þar sem
engin stórrekstrarhagkvæmni er fyrir
hendi.
Nauðsynlegt er að skoða vel einstaka
þætti heilbrigðisþjónustunnar til þess að
greina hvar rétt er að gefa mörgum kost
á að keppa og hvar rétt er að hafa sem
mesta starfsemi á einum stað. Þá verð-
ur einnig að hafa I huga að húsnæði er
aðeins einn þáttur af mörgum, sem hafa
áhrif á rekstur sjúkrahúsa. Spítölum er
misvel stjórnað - framleiðni í rekstrin-
um og gæði þjónustunnar ráðast af því,
ekki síður en húsnæðinu.*' Q
Það er erfitt að
hætta í pólitík
Davíð Oddsson er einhver litríkasti
stjórnmálamaður og síðar embættis-
maður landsins. Um hann er fjallað víða
í skýrslu rannsóknarnefndar Alþingis sem
fjallaði um bankahrunið. Davíð íhugar
nú að sögn forsetaframboð. I 8. bindi
skýrslunnar segir:
„Skýrt dæmi um afleiðingar póli-
tískrar stöðuveitingar í þeirri atburða-
rás sem hér er til greiningar er formað-
ur bankastjórnar Seðlabanka íslands
og tengsl hans við embættismenn og
stjórnmálamenn. Pólitísk fortíð Davíðs
Oddssonar gróf undan trausti og rugl-
aði samskiptin og form þeirra gagnvart
ráðherrum og öðrum embætdsmönnum.
Davíð, sem hafði verið oddviti stærsta
stjórnmálaflokksins og fyrirferðarmesti
stjórnmálamaður landsins um langt
skeið, átti tryggt bakland í embættis-
mannakerfinu sem kann að hafa truflað
boðleiðir í þeirri atburðarás sem hér hef-
ur verið lýst.
Þegar Geir H. Haarde var spurð-
ur hvort heppilegt væri að skipa seðla-
bankastjóra pólitískt sagði hann að að-
alvandinn við það væri „ef menn vilja
ekki hætta í pólitík og reyna að skipta
sér af henni“. Að einhverju marki hefði
það verið raunin í tilfelli Davíðs Odds-
sonar. En hvað sem hugsanlegum póli-
tískum afskiptum hans líður, virðist það
hafa umtalsverð áhrif á atburðarásina
í aðdraganda bankahrunsins að seðla-
bankastjóri var „hagvanur heimamaður"
í stjórnkerfmu. Hann talaði við menn en
sendi þeim ekki formleg erindi og fyrir
vikið er hvorki hægt að staðfesta fram-
göngu hans né virðist hann hafa haft
erindi sem erfiði í viðvörunum sínum.
Pólitískir andstæðingar vantreystu hon-
um og pólitískir samherjar taka hann
ekki nægilega alvarlega, meðal annars
vegna óformlegs orðalags; hann talaði
til dæmis um „glæpahundana í bönkun-
um“ við forsætisráðherra án þess að færa
fram nokkur gögn því til staðfestingar.
Það flækti ennþá meira stöðu seðla-
bankastjóra að sumir umsvifamestu fjár-
málamenn landsins töldu sig eiga ýmis-
legt sökótt við hann og sú staðreynd dró
úr trúverðugleika hans, óháð því hvort
nokkur fótur er fyrir ásökunum þeirra í
garð Davíðs.“ bj
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Benedikt Jóhannesson
Útgefandi: Heimur hí, Borgartúni 23,105 Rvík.
Sími: 512 7575.
Netfáng: benedikt@heimur.is.
Prentun: Heimur. Upplag: 700 eintök.
ÖU réttindi áskilin. © Ritið má ekki afrita
án leyfis útgcfanda.
4 VÍSBENDING • 12. TBl. 2016