Vísbending - 30.05.2016, Blaðsíða 4

Aörir sálmar
framh. afbls. 1
tugum, eins og best sést greinilega á ein-
um sameiginlegum markaði Evrópulanda.
Með því að heimila innflutning á vörum,
sem áður hafa verið verndaðar með inn-
flutningstollum og viðskiptahindrun-
um, geta vissir hópar þurft að aðlaga sig
að nýjum aðstæðum tímabundið, en á
heildina litið hefur verið sýnt framá að
verslunarfrelsi vegi upp á móti hugsan-
legri tímabundinni endurskipulagningu á
heimamarkaði. Landsframleiðsla vex, vel-
megun verður meiri og fjöldi starfa eykst.
Skýrt dæmi um þetta var þegar Island
gerðist aðili að EFTA árið 1970. Felldir
voru niður verndartollar sem settir voru
til að koma í veg íyrir að erlendar vörur
kæmust á markað á Islandi og kepptu
við hina fátæklegu innlendu framleiðslu,
sem hægt var að selja landsmönnum með
mikilli álagningu í skjóli fákeppni. Á
þeim tíma hræddust margir þau áhrif sem
viðskiptasamningurinn myndi hafa í för
með sér á efnahag og atvinnulíf landsins.
Ljóst er að afnám hafta í milliríkja-
viðskiptum á stærstan þátt í miklum
vexti landsframleiðslu á Vesturlöndum
á síðustu áratugum og árhundruðum.
Mönnum er þannig farið að skiljast að
aukin viðskipti milli landa hafa meiri
hagvöxt í för með sér en innheimta tolla
og verndun innlendrar framleiðslu.
Ávinningur aukins frelsis í milliríkja-
viðskiptum er mismikill eftir stærð og
gerð mismunandi hagkerfa. Þannig nýt-
ist það venjulega litlum ríkjum hlutfalls-
lega betur en þeim sem stærri eru. Stór
ríki, á borð við Bandaríkin, eiga kost á
að fullnægja innlendri eftirspurn í mun
meira mæli sjálf heldur en lítil ríki eins
og Island sem eru háðari innflutningi á
vörum og þjónustu sem ekki eru til stað-
ar í heimalandinu. Þannig yrði meiri
efnahagslegur ávinningur af því fyrir ís-
land að fá aðild að TTIP-samningi ESB
og BNA en fyrir BNA, svo ýkt dæmi sé
tekið. Ö
Risitalar
egar íslendingar senda þjóðarleiðtoga
á alþjóðlega fundi skiptír miklu máli
að senda vana menn sem vita hvernig tala
á um og við kollegana. Þann 8. desember
árið 2011 sagði í leiðara Morgunblaðsirw.
„Leiðtogafundur Evrópusambandsins
var haldinn í frönsku forsetahöllinni fyrir
fáeinum dögum. Leiðtogafundurinn
heppnaðist vel og fór ágætlega fram. Tveir
af leiðtogunum 27 voru mættir og það er til
marks um eindrægnina á fundinum að þeir
tóku ekki eftir því að allir lidu leiðtogarnir
voru hvergi sjáanlegir. ...
Ef afgangsstærðin mætir á aukafundinn
til að vera með á myndinni mun hún verða
þakklát og undirleit og minna á þá ljúfu
smnd þegar dvergarnir 7 horfðu upp á
Mjallhvít skammta þeim í skálina. ...
Fyrst sá mæti maður Geir Jón er að
hætta í lögreglunni væri þá ekki hægt að
ráða hann tíl að fara fýrir Islands hönd á
svona fundi og vera á myndinni? A meðan
Ijósmyndarar væru að stilla sér upp myndi
Geir Jón stilla sér upp við hliðina á Sarkozy
eins og hann stillti sér upp við hliðina á
lidu óeirðaseggjunum á Austurvelli.
Það er þó ekki alveg víst að Sarkel
[Skýring: Gott grín. Sarkozy+Merkel]
einræðisherra ESB fengi forystufiðringinn
í magann þegar sú mynd kæmi úr
framköllun. Island gæti með þessari aðferð
ekki aðeins kíkt í pakkann og skoðað
í skóinn, heldur beinlínis verið inni í
myndinni."
Talið er að leiðarahöfundur sé þaul-
vanur slíkum „dvergafundum“ og vænt-
anlega mjög hávaxinn maður.
Þremur dögum síðar sagði í Reykja-
víkurbréfr-. „Hinu fræga og evruvæna „Der
Spiegel“ kom þó jafnvel á óvart hve hratt
og vandræðalaust evruþjóðirnar hefðu
kyngt þeirri stöppu sem Sarkel, tvíhöfða
einræðisherra svæðisins, hafði útbúið fýrir
þær á hinum raunverulega leiðtogafundi,
þar sem Sarkel ræddist einn við. Litlu
leiðtogunum var meira að segja sagt að
hókuspókusar í Brussel hefðu með galdri
tryggt að leiðtogar þjóðanna, sem fastar
eru í evrunni, mættu óstuddir, nema
hver af öðrum, svipta þjóðir sínar veru-
legu sjálfstæði, án þess að spyrja nokkurn
mann um það heima hjá sér.“
Síðar segir í bréfinu: „Er hryllilegur
endir verri kostur en endalaus hryll-
ingur?“ bj
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Benedikt Jóhannesson
Utgefandi: Heimur hf., Borgartúni 23,105 Rvík.
Sími: 512 7575-
Netfáng: benedikt@heimur.is.
Prenmn: Heimur. Upplag: 700 eintök.
Öll réttindi áskilin. © Ritið má ekki afrita
án leyfis útgefanda.
Sérfræöingur? Þá veit hann ekkert
fslandi er það viðhorf landlægt að
„sérfræðingar“ á einhverju sviði viti
Jm Ayfirleitt minna um sitt fag en fólk
almennt. Milli háskólakennslu og raun-
veruleikans sé slíkt Ginnungagap að nánast
óbrúanlegt sé. Fiskifræðingar vilja takmarka
veiði á tegundum sem sjómenn „sjá“ að
eru vaðandi um allan sjó og verkfræðingar
velja vegastæði þar sem von er snjóflóða.
Landeyjahöfn er vinsælt dæmi um fávisku
sérfræðinga. Þegar starfsmenn Þjóðhags-
stofnunar fóru til Vestmannaeyja barst það
fljótt út að þar færu „einhverjir verðbólgu-
karlar úr landi.“ Oðaverðbólga hlaut að
vera hagfræðingum að kenna.
Slíkt viðhorf er ekki bundið við ísland.
Víða um heim dæla fjölmiðlar út röngum
upplýsingum, oft með aðstoð stjórnmála-
manna. Ranghugmyndir verða sannleikur
í hugum fólks. Andstaða við innflytjendur
verður ekki minni en ella þegar skoðana-
kannanir sýna að almenningur margfaldar
fjölda þeirra. I Bandaríkjunum töldu að-
spurðir að 33% þjóðarinnar væri innflytj-
endur meðan rétt tala er 14%. Bretar héldu
að 24% þjóðarinnar væri múslimir. Rétt
tala er 5%.
Margir íslendingar telja að leysa mætti
fjárhagsvanda ríkisins og auka útgjöld til
margra málaflokka með því að loka sendi-
ráðum erlendis. Heildarútgjöld til utanrík-
isráðuneytisins eru um 2% af fjárlögum.
Aðeins um 0,4% fara til sendiráða.
Einn vandinn við að leiðrétta misskiln-
ing er að fólk er sannfært um að það hafi
rétt fýrir sér. Þegar Bretar voru spurðir að
því hvers vegna þeir ofmætu fjölda inn-
flytjenda svaraði hlutí því að opinberar töl-
ur væru rangar vegna þess að ólöglega inn-
flytjendur vantaði. Aðrir sögðust hreinlega
vita að þeir hefðu rétt fýrir sér, þrátt fyrir að
tölur sýndu annað.
Nýleg könnun sýndi að 88% hag-
fræðinga í Bredandi telja að útganga úr
Evrópusambandinu leiði landið í ógöngur
sem stór hluti almennings verði var við.
AGS, OECD og Bank of England taka í
sama streng. Andstæðingar aðildar segja
lítið að marka þetta: ,Auðvitað myndu
þau segja þetta.“ Þau eru nefnilega „sér-
fræðingar“.
Stjórnmálamenn bera auðvitað ábyrgð.
Þeir hafa margir góðan aðgang að fjölmiðl-
um og óábyrgir stjórnmálamenn geta sáð
fræjum tortryggni með glannalegum eða
röngum fullyrðingum. Donald Trump, er
frægt dæmi um mann sem virðist komast
upp með að segja hvað sem honum dettur
í hug. Hann gæti orðið næstí forseti Banda-
ríkjanna.
Aftur og aftur koma fram fúllyrðingar
um hve heimskulegt lífeyrissjóðakerfið sé.
Miklu vænlegra sé að safna peningum á eig-
in reikning. Margir háværustu gangrýnend-
ur þess kerfis hafa lítíð greitt í lífeyrissjóði
og undrast það svo mjög hve lítíð þeir fá í
ellilífeyri. Einhver sérfræðingurinn hlýtur
að hafa reiknað rangt. Q
4 VÍSBENDING • I9.TBL. 2016