Austri - 11.11.1993, Blaðsíða 6

6
Egilsstöðum, 11. nóvember 1993.
Listaskáldið góða
um hreppana á Islandi
„Óskandi væri að íslendingar færu að sjá, að það er aumt líf
og vesælt að sitja sinn i hverju horni og hugsa um ekkert,
nema sjálfan sig, og slíta svo sundur félag sitt og skipta sundur
afli sínu x svo marga parta, sem orðið getur - í stað þess að
halda saman og draga allir einn taum og hugsafyrst ogfremst
um heiður og velgengni landsins, sem öllum góðum
íslendingum ætti að vera ífyrirrúmi. “
Jónas Hallgrímsson
„Nokkur orð um hreppana á Islandi“
Fjölnir 1835
Sameining sveitarfélaga
ALMENNAR KOSNINGAR 20. NÓVEMBER 1993
Bændur og breytingar
Það var áhugavert að hlusta á mál-
flutning fundarmanna á opnum fundi
í Fellabæ 30. október síðastliðinn um
sameiningu sveitarfélaga. Einum
hópi manna virðist mikið í mun að
engar breytingar nái fram að ganga.
Slíkt sé óþarfi því núverandi skipan
hafi alltaf verið til staðar og gefist
vel. Þetta em bændur og er afstaða
þeirra mjög skiljanleg. Hart hefur
verið að þeim sótt hin síðari ár og
þeir verið skomir niður eins og hvert
annað riðufé, einn af öðmm. Það er
gamanlaust að horfa upp á þvílíkar
aðfarir gegn mönnum sem ekki em
sekir um annann glæp verri, en að
vera til og byggja afkomu sína á því
sem hið harðbýla “ísaland” býður
þeim frá ári til árs.
Fækkun býla
Eru stjómvöld að gera sér leik að
því að svipta marga þessa menn lífs-
björginni, eða býr eitthvað annað og
meira undir ? Allt frá öndverðu og
fram á þessa öld hafa íslendingar lif-
að af landi sínu, verið bændur öðm
fremur. Og það sem meira er, bænd-
ur réðu lögum og lofum í samfélaginu
langt fram á þessa öld. Þéttbýli voru
litin homauga og sem tilræði við
sveitir landsins. Slíkt byggðist vitan-
lega á hefðinni. Aðlögun úr sveit í
bæ tók lengri tíma í nágrannalöndun-
um og má því tala um þróun í því
sambandi. Á fslandi varð slík þróun
ekki á löngum tíma, heldur stuttum.
Þess vegna hafa mörg býli lagst af á
skömmum tíma.
Er þróunin óæskileg ?
Því er vandsvarað til hlítar, en eitt
er þó nokkuð víst: Þjóðin hefur ekki
efni á að halda uppi viðlíka at-
vinnustigi í sveitum og áður. Það
byggist fyrst og fremst á því að fram-
leiðslugeta býla hefur stóraukist.
Fækkun sveitabýla á Héraði er því
ekki hægt að kenna stjómvöldum um,
heldur er þjóðfélagið í heild að breyt-
ast úr bændaþjóðfélagi í borgarsamfé-
lag. Það að bændur skuli lenda þar í
hlutverki píslarvottanna er ekki til-
komið vegna illsku þéttbýlisbúa eða
stjómvalda.
Breyttir atvinnuhættir - breytt
byggðaskipan
Vegna breyttra atvinnuhátta, aðal-
lega í landbúnaði, hefur fólksfjöldi til
sveita minnkað samfara því. Margt
fólk flyst suður á mölina, aðrir þrauka
heima í héraði og setjast að á næsta
þéttbýlisstað til að geta verið nær
uppruna sínum og ættingjum. Það er
því óskiljanlegt er bændur mótmæla
því að aukin verkefni séu flutt til
þeirra byggðarlaga sen næst þeirn eru.
Hvert ætla þeir að sækja vinnu ef
bregða þarf búi, eða ef kvóti verður
skorinn enn þá meira niður en nú er
orðið ? [Sumir bændur sækja nú þeg-
ar vinnu í þéttbýlið.] Það er alger
reginskyssa bænda að setja sig upp á
móti þeim breytingum er í uppsigl-
ingu eru. Ef metnaður þeirra fyrir
sjálfa sig og hönd afkomenda nær út
fyrir túnfótinn hjá þeim ættu þeir að
vera menn til að sjá hag héraðsins í
heild og taka þátt í því að byggja upp
sterka landsbyggð eins og hún í eina
tíð var. Og hver veit nema í framtíð-
inni aukist þörfin fyrir landbúnaðar-
vörur, nú þegar krafan um lífrænt
ræktaðar afurðir verður æ háværari.
En fari svo, sem líklegt verður að telj-
ast, að fleiri býli leggist af í náinni
framtíð og enginn verkefnaflutningur
verður frá ríki til sveitarfélaga, þá
verður enginn landsbyggð til og allra
síst á þjónustusvæði eins og hér um
slóðir. Eina þjónustan sem eftir
stendur verða elliheimili fyllt með
vormönnum Islands sem neituðu að
skilja vitjunartíma nauðsynlegra
breytinga landsbyggðinni í hag. Því
verður ekki trúað að óreyndu að
landsbyggðin éti sig upp innanfrá
undir forystu þeirra manna er ólu önn
fyrir þjóðinni í ellefu hundruð ár.
“Vér mótmælum allir”, kvað við á
Þjóðfundinum 1851, og aftur í grunn-
skóla Fellamanna á laugardaginn var.
Það er rétt að mótmæla órétti, en ekki
framförum og breyttum tímum, því
öll okkar verk leggja grunninn að
framtíð þeirra er á eftir koma. Þeir
sem gleyma því eru ekki á vetur setj-
andi, hvað þá meir.
Benedikt Sigurðsson,
Sunnufelli 5
Gistiheimili!
Austfirðingar
bjóðum
góð herbergi
góða þjónustu
góðan morgunverð
gott verð
Verið velkomin
Hótei Mar
Brautarholti 22
Reykjavík
Sími91-25599
Fax 91-625599
Mikið úrval af
gæludýrum.
Einnig mikið
úrval af
pottaplöntum.
Blóma- og
gæludýraverslunin
. .
Fáskrúðsfirði
Sími 97-51489
Opið mánudaga -
laugardaga frá 14 -18.
Lokað á sunnudögum.
Legsteinar
10% afsláttur
Gildir til 31. 12. 1993
Dæmi 35.000 51.000
um -3.500 -5.100
afsláttarverð 31.500 45.900
Flutningskostnaður
innifalinn.
Stuttur afgreiðslufrestur.
Fáið myndalistann okkar.
720 Borgarfirði eystra 97-29977
Bílaþvottur, bílabón
Alþrif ■ utan sem innan
ik Djúphreinsun - teppi og sœti
ik Vélarþvottur - mótorplast
Pústkerfi, pústbarkar, upphengjur og pakkningar 1

Teppahreinsun! Djúphreinsum teppi og húsgögn í heimahúsum.
Pústviðgerðir
Dráttarbeisli
Demparar

Lyngási 12, Egilsstöðum
Sími 12347- Hs. 12327
" j
Edduhótelið á
Kirkjubæjarklaustri
kappkostar að veita hlýlega
ogpersónulega þjónustu.
Herbergin eru notaleg og
hótelið er rómað fyrir
Ijúffengan mat. Aðstaða til
hvers konar funda- og
ráðstefnuhalds
ermjöggóð.
Hótelið er opið allt árið.
Verið velkomin!

KIRKJUBÆJARKLAU STRI
880 Kirkjubæjarklaustur
Sími 98-74799 • Telefax 98-74614