Safnablaðið Kvistur - 2019, Qupperneq 33

33
Byggðasafn Árnesinga fékk íslensku
safnaverðlaunin árið 2002 fyrir
sérbyggt þjónustu- og geymsluhús á
Eyrarbakka. Það hús fullnægir ekki
lengur þörfum safnsins og nú hefur
eigandi þess, Héraðsnefnd Árnes-
inga, fest kaup á fyrrum iðnaðarhúsi
í námunda við gamla þjónustuhúsið
fyrir safnið. Húsið sem er byggt í
áföngum er alls 1703 fm. Gerðar
verða nauðsynlegar endurbætur á
því áður en það verður tekið í notkun.
Þjóðminjasafn Íslands mun leigja
hluta hússins undir fjargeymslu.
FRÉTTIR ÚR SAFNAHEIMINUM
Í starfmannahúsi á Kristneshæli í Eyjafirði hefur nú verið opnað setur
um sögu berklahælisins í Kristnesi og fólksins sem þar dvaldi. María
Pálsdóttir leikkona og frumkvöðull hefur borið hitann og þungann af
undirbúningi og framkvæmd og stóð vaktina sjálf í hjúkrunarkvenna-
búning þegar útsendari Kvists átti leið um. Sett hefur verið upp sýning
þar sem fjallað er um sögu hælisins og sjúkdóminn sjálfan en aðalá-
herslan er þó á sögur einstaklinganna sem dvöldust á hælinu til lengri
og skemmri tíma. Sögur um bata og sögur um harmdauða leiða gesti í
gegnum húsakynnin, og eru þær sagðar í gegnum lesnar frásagnir, unna
texta, ljósmyndir og afrit af einkabréfum sem láta engan ósnortinn.
María fékk gripi til sýningarinnar úr fórum sjúkrahússins á Akureyri
auk þess sem samstarf við Minjasafnið á Akureyri gerði henni kleift að
fá lánaða gripi frá Þjóðminjasafni. Undirbúningurinn var fjármagnaður
með eigin framlagi Maríu auk styrkja frá Sóknaráætlun, Atvinnusjóði
kvenna, einstaklingum og fyrirtækjum. Mikilvægasta framlagið að sögn
Maríu eru þó allar þær sögur, myndir og munir sem almenningur hefur
látið henni í té. Kvistur óskar Hælinu góðs gengis.
Brot af lágmynd af Parthenon, sem
verið hefur í Louvre í meira en 200 ár,
verður nú lánað til Aþenu í skiptum
fyrir gríska forngripi. Samningurinn
er talinn marka tímamót í baráttu
Grikklands fyrir að endurheimta
Elgin Marbles frá British Museum.
Macron forseti Frakklands samþykkti
í ágúst að lána Parthenon brotið eftir
viðræður við Kyriakos Mitsotakis,
forsætisráðherra Grikklands. Um er
að ræða tímabundin skipti.
Brot Louvre af Parthenon-lág-
myndinni er frá 5. öld f.Kr. úr einni af
92 marmara myndum, sem skreyttu
efri hluta hins forna musteris á
Akropolishæð. Flestar hinna upp-
runalegu mynda eru nú glataðar, ein
er varðveitt í Akropolis safninu, önn-
ur í Louvre og 14 í British Museum,
sem hluti af safni sem Elgin lávarður
flutti til Bretlands snemma á 19. öld.
Brotið sem Louvre varðveitir fann
franskur diplómat við Parthenon
árið 1798 og sýnir það bardaga milli
manna og kentára. Í skiptum fá
Frakkar safn af fornum bronsmunum
sem stjórnvöld í Aþenu höfðu sam-
þykkt að senda til Parísar árið 2005
en hætt við eftir að Frakkar neituðu
að beita þrýstingi á British Museum
um að skila Elgin Marbles.
Þegar Macron komst til valda hóf hann
stóra úttekt á herfangi nýlendutímans,
og hefur staðið fyrir því að gripum
hefur verið skilað til upprunalanda
sinna, ráðstöfun sem mörg leiðandi
söfn annars staðar hafa staðið gegn.
Bristish Museum hefur verið í fremstu
röð í þeirri andstöðu og haldið því
fram að ókeypis aðgangur laði að millj-
ónir gesta á hverju ári víðsvegar frá og
geri söfn forngrískra meistaraverka
aðgengileg almenningi í samhengi
heimssögunnar.
Endursögð grein úr The Times frá
26.08.2019
Hælið - berklasetur á Kristneshæli
Nýtt þjónustu-
og geymsluhús
Byggðasafns
Árnesinga
Frakkar senda brot af
Parthenon til Grikklands