Safnablaðið Kvistur - 2019, Qupperneq 47

47
Sögu svæðisins frá fornsögulegum
tímum fram á 20. öld er einnig miðlað á
safninu. Áhugavert var að sjá arfleifð
danskra embættismanna að mestu
leysta með nafnalista á gylltum vegg-
spjöldum. Barnæska Knuds í húsinu
er ekki sýningarþáttur en skjöldur og
stytta við anddyri safnsins minnir á
þá staðreynd. Safnstjórinn Anja Rei-
mer vinnur að því að minnka vægi
safnsins sem umgjörð um hetjuna
og auka vægi miðlunar um byggða-
söguna. Þá vill hún sérstaklega að
fjallað verði meira um fyrra hlut-
verk hússins sem fræðslusetur því
Christian Rasmussen, faðir Knuds,
var bæði prestur og uppfræðari og
mikill hvatamaður fyrir aukinni
menntun inúíta. Nafni safnsins hefur
verið breytt frá því að heita Knud
Rasmussens Hus yfir í Ilulissat Muse-
um. Breytingin verður þó einhverja
stund að ná útbreiðslu því víða á
vefnum gengur safnið enn undir sínu
gamla nafni.
Næst er ferðinni heitið til Sisimiut
sem er næststærsti bær í Grænlandi
með um 6000 íbúa. Byggðasafn Sisim-
iut er útisafn sem samanstendur af
gömlum nýlendubyggingum. Djásn
safnsins er kirkjan sem var reist 1775
og þykir ekki síst merkileg fyrir það
að Grænlendingar fjármögnuðu hana
sjálfir og borguðu fyrir byggingu
hennar með 60 tunnum af hvalspiki.
Við kirkjuna eru hús sem hafa gengt
ólíku hlutverki, íbúðarhús nýlendu-
herra, kaupmanns og prests, verslun-
arhús, birgðageymsla, endurgerð af
torfhúsi innfæddra og smiðja. Hvert
og eitt hús safnsins er með skilti ut-
anhúss með stuttum texta um hvaða
hlutverki húsið þjónaði áður. Fyrrum
verslunarhús og smiðja fá viðeigandi
hlutverk meðan sýningar í öðrum
húsum segja ólíka sögu byggðarinnar
og náttúru í kring. Þar sem upphaf-
lega var heimili nýlendustjóra bjó
mun síðar í sögunni, grænlenskur
stjórnmálamaður Jørgen C. F. Olsen
(1916–1985). Hann talaði fyrstur
manna opinberlega um kröfu Græn-
lendinga um heimastjórn. Hann einn
er nafngreindur á því húsaskilti og
stytta af honum er á miðju safna-
svæðinu. Á sýningum í íbúðarhúsum
má hvergi sjá neinn vott af íbúasögu
svo skiltin ein og sér eru látin nægja.
Svipuð sýningastefna er á
byggðasafninu í Maniitsoq sem er
2000 manna þorp örlítið sunnar á
Vesturströndinni. Þrjú sögufræg
hús hýsa sýningar. Eitt þeirra var
íbúðarhús verslunarþjóna en þar er
sýnd listasaga svæðisins. Fyrir utan
þá umfjöllun sem listamenn fá á
safninu er ein persóna úr sögu bæjar-
ins dregin fram; grænlenska konan
Kristens Donadussen (1923–1988)
sem er heiðruð fyrir framlag sitt til
samfélagsins með minningarskildi
við safnið.

Séð yfir útisafnið í Sisimiut þar sem eru dönsk íbúðarhús frá nýlendutímum og gamla kikjan.
Einnig má þar sjá endurbyggt torfhús Grænlendinga.