Alþýðublaðið - 24.01.1998, Blaðsíða 2

2
ALÞYPUBLAÐIP
Janúar1998
MMMADIB
HVERFISGÖTU 8-10 - REYKJAVÍK - SÍMI 552 9244
Útgefandi: Alþýðuflokkurinn.
Framkvæmdastjóri:lngvar Sverrisson
Ritnefnd: Sighvatur Björgvinsson, Magnús Norðdahl,
Ingvar Sverrisson.
Ábyrgðamaður: Ingvar Sverrisson
Setning og umbrot: Dagsprent
Prentun: Dagsprent.
Leiðari
Alþýðuflokkurinn er sterkur flokkur. Hann er vel meðvitaður um
sögu sína og hlutverk og hræðist ekki breytingar. Þess vegna er
hann sterkur og nú reynir á þegar loksins er að myndast jarðveg-
ur fyrir samvinnu og sameiningu allra jafnaðarmanna. Það hefur
ekki gerst af sjálfu sér því löng saga klofnings og sundurþykkju
hefur skilið eftir ör. í gegnum söguna hefur okkur jafnaðar- og
félagshyggjufólki nefninlega tekist að skilgreina okkur svo
tryggilega hvert frá öðru, að á stundum hefur bilið sýnst óbrúan-
legt. Alþýðuflokkurinn hefur um áratugaskeið skipað sér í hóp
lýðræðisjafnaðarflokka í Evrópu, sem trúa því, að frelsið þjóni
tveimur herrum, félagshyggjunni og einstaklingshyggjunni. Sag-
an hefur sannað, að þetta mat var rétt og dagljóst er við lok þess-
arar aldar, að það er sá tónn, sem gefinn er fyrir þróun framtíðar-
samfélagsins á þeirri næstu.
Alþýðubandalagið er á sömu braut þó áherslur þess hafi verið
og geti verið á stundum ólíkar áherslum Alþýðuflokksins. I dag
skiptir mestu, að báðir þessir flokkar séu þess minnugir, að ör eru
merki gróinna sára.
Vantraust Alþýðubandalagsins á Alþýðuflokknum er að mörgu
leyti skiljanlegt því Alþýðuflokkurinn hefur þurft að sæta þeim
örlögum að sitja í samsteypustjómum með Sjálfstæðisflokknum.
Það hafa verið ill örlög á stundum en óumflýjanleg. Sjálfstæðis-
flokkurinn hrósar sér í dag af þeim verkum Alþýðuflokksins,
sem unnin hafa verið í samsteypustjómum þessara tveggja
flokka. Alþýðuflokknum hefur nefninlega alltaf tekist að laða
fram það skaplega hjartalag, sem Sjálfstæðisflokknum og Fram-
sóknarflokknum tekst jafnan að drepa hvorum í öðmm um leið
og Sjálfstæðisflokkurinn hefur leit þessa gömlu madonnu til
sængur í stjómarráðinu. Verk Alþýðuflokksins í þessum sam-
steypustjómum hafa fært íslenskum almenningi miklar
efnahags- og réttarbætur og hvort sem mönnum líkar það betur
eða ver hefur aðild Alþýðuflokksins að ríkisstjómum oftar en
ekki markað upphaf nýrra og gróskumikilla tíma í íslensku at-
vinnu- og þjóðlífi. Nú síðast með samningnum um EES, sem
þegar hefur markað dýpri spor í efnahagslíf okkar en nokkur ein
önnur aðgerð á lýðveldistímanum ef frá era taldar útfærslur land-
helginnar. Af þeim aðgerðum á Alþýðubandalagið ekki hvað
minnstan heiður. Styrkleiki Alþýðuflokksins hefur ætíð legið í
því að skynja hvenær þörf hefur verið breytinga og þegar tæki-
færi hafa gefist hafa þau verið nýtt og nauðsynlegar breytingar
gerðar. Nú er þörf breytinga og nú gefast okkur ný tækifæri.
Morgunblaðið orðaði það svo í frétt sinni á innsíðu nú nýverið að
„Sameiningarbylgjan væri komin til Grindavíkur“. Við þurfum
að sjá til þess, að aðalfrétt allra fjölmiðla verði sú, að bylgja sam-
einingar hafí farið um allt land og að lokum hafi hún skolað út úr
stjómarráðinu.
Takist okkur það munu „kratamir“ í Sjálfstæðisflokknum og
samherjar okkar í Framsóknarflokknum, sem nú þreyja þorrann
og góuna meðan grímulausir vemdarar einkahagsmuna á kostn-
að almannahagsmuna láta greipar sópa um auðlindir þjóðarinn-
ar, sjá að sér. Þeir munu annað af tvennu umbylta flokkum sínum
eða segja skilið við þá og ganga til liðs við þau öfl sem kjósa að
þjóna samfélagi manna, landi okkar og öllum bömum þess í anda
lýðræðis og mannúðar, sem við kratar raunar köllum anda Frels-
is, Jafnréttis og Bræðralags.
Gott samstarf þessara afla og góður árangur þeirra við stjóm
Reykjavíkur á því kjörtímabili, sem er að líða færir okkur heim
sanninn um, að góðs er að vænta í framtíðnni ef áfram verður
haldið á sömu braut. Allt sem þarf er gott hjartalag, heilbrigð
skynsemi, einbeittur vilji og umburðarlyndi.
Alþýðublaðið hvetur alla lesendur sína, sem rétt hafa til, að
taka þátt í sameiginlegu prófkjöri R-listans og taka þannig þátt í
því að móta þá forystusveit, sem leiða mun stærsta sveitarfélag
Stér jafnaðarmanitcrflokkur er raunhæf-
asta aflið til að skapa réttlétt samfélag!
Ásta B. Þorsteinsdóttir varaformaður
Alþýðuflokksins tók hinn 1. janúar s.l.
sæti sem aðalmaður í þingflokki jafn-
aðarmantia á Alþingi. Ásta tekur sæti
Jóns Baldvins Hannibalssonar sem 9.
þingmaður Reykvíkur. Ásta hefur setið
á Alþingi alls þrisvar síðan í síðustu
Alþingskosningum sem varamaður
fyrir Jón Baldvin, svo hún er ekki alveg
ókunnug þingstörfunum. Við það að
Ásta kemur til starfa em konur nú
orðnar fimm af ellefu þingmönnum í
þingflokki jafnaðarmanna.
Hvenœr hófst áhugi þinn á pólitík?
Ég er alin upp í mjög pólitísku um-
hverfi. Foreldrar mínir, afi og amma
og frændfólk bjuggu í verkamannabú-
stöðunum við Hringbraut, en bygging
þeirra var sem kunnugt er eitt af bar-
áttumálum Alþýðuflokksins. Þama
snerist lífið um pólitík, enda verkalýðs-
foringjar í öðm hverju húsi, menn eins
og Sigurður Guðnason og seinna fór að
bera á Guðmundi Jaka. Pabbi var mjög
pólitískur alla tíð, en hann lést fyrir ald-
urffamárið 1975.
Eftir að ég lauk námi í hjúkmn og
gifti mig bjuggum við hjónin fyrst úti á
landi í tvö ár og síðan tíu ár í Dan-
mörku. Þau ár hafði ég engin afskifti af
pólítík, en fylgdi samt Sosialdemokröt-
unum í Danmörku alltaf að máli.
Anker Jörgensen var forsætisráðherra á
þeim ámm, Ritt Bjerregárd og Svend
Auken vom hinir ungu og upprennandi
pólitíkusar. Uffe Elleman Jensen, nú-
verandi formaður Venstre var sjón-
varpsfréttamaður, en snéri sér síðan að
pólitík.
Maður drakk í sig pólitrkina þama
án þess að hafa bein afskipti. Mörg
stórpólitísk mál vom efst á baugi,
breytingar á stjómsýslunni, tilfærsla
velferðarverkefna til sveitarfélaganna
og aðild að Evrópusambandinu vom
meðal þeirra mála sem einkenndu
þjóðfélagsumræðuna. Ég tel það gæfu
mína að hafa átt þess kost að búa á er-
lendri gmndu, og er alveg sannfærð um
að það gefur manni vissar víddir, aðra
heimsmynd og umburðarlyndari.
Eftir að við fluttum heim með böm-
in okkar þijú Amar, Ásdísi Jennu og
Þorstein Hreiðar fór ég fljótlega að taka
þátt í störfum foreldrasamtaka fatlaðra
bama, en dóttir okkar er fjölfötluð
vegna fyrirburagulu sem ekki var með-
höndluð á réttan hátt. Það leiddi síðan
eitt af öðru. Ég tók að mér æ meiri störf
fyrir hagsmunasamtök fatlaðra og varð
síðan formaður Landssamtakanna
Þroskahjálpar. Ég var formaður sam-
takanna í átta ár eða þann tíma sem lög
samtakanna heimila að sami formaður
sitji án lotuskila. Á þessum ámm hafði
ég eðlilega mikil samskipti við stjóm-
málamenn. Það kom síðan nánast af
sjálfu sér að stíga næsta skrefið og
ganga til liðs við þann stjómmálaflokk
sem ég treysti best fyrir því að standa
vörð um þessi og önnur velferðar- og
mannréttindamál. Ég gekk í Alþýðu-
flokkin árið 1992 og hef núna síðustu
þijú árin starfað af fullum krafti í
flokknum.
Hvemig líst þér á að taka sœti Jóns
Baldvins?
Mér dettur ekki í hug að halda það
að ég fylli í það stóra skarð sem Jón
Baldvin skilur eftir sig í íslenskum
stjómmálum. Hann hefur á okkar tím-
um öðmm fremur mótað stjómmála-
umræðuna með snilld, Víðsýni og
framsækni. Jón Baldvin hefur verið
umdeildur en saga hans verður skráð á
blöð íslandssögunnar, um það er ég
viss.
Ég mun koma inn í störfm á Alþingi
með mínum hætti, með mína þekk-
ingu, reynslu og áherslur í pólitík.
Hver eru helstu rnálin sem þú hyggst
beita þérfyrir?
Ég mun að sjálfsögðu halda áfram
að beita mér fyrir réttindamálum fatl-
aðra og tel að þau mikilvægu mál þurfi
að vera mun fyrirferðarmeiri á vett-
vangi stjómmálanna en raun ber vitni.
Framundan er flutningur á málaflokkn-
um til sveitarfélaganna. Þar þarf að
standa vörð um áunnin réttindi og
tryggja önnur sem hafa enn ekki náðst.
Ég hef þegar flutt þingsályktunartil-
lögu um jafnréttisstofnun fatlaðra.
Megintilgangur með slíkri stofnun
væri að standa vörð um réttindi, benda
stjómvöldum og öðmm á það sem bet-
ur má fara og tryggja að fötluðum sé
ekki mismunað. Ég tel
að reynsla mín í starfi
fyrir hagsmunasamtök
fatlaðra muni koma að
góðu gagni sem og störf
mín í stjóm Mannrétt-
indaskrifstofu Islands á
þessum nýja starfsvett-
vangi. Síðustu tíu árin
hef ég gegnt starfi
hjúkrunarframkvæmda-
stjóra á Landspítalan-
um, síðustu tvö árin
einnig sem annar af
tveimur sviðsstjómm
handlækningasviðs.
Þetta starf hefur gefið
mér ómetanlega reynslu
og þekkingu á innvið-
um heilbrigðiskerfisins,
vanda þess og tækifær-
um. Ég er reyndar þeirr-
ar skoðunar að við
búum við frábæra og
ódýra heilbrigðisþjón-
ustu, enn sem komið er.
Það er hinsvegar sótt
mjög að heilbrigðis-
kerfinu og menn orðnir
mæddir á árvissum
kröfum um niðurskurð
og spamað. Þar sem ég
þekki best til, á Land-
spítala, er löngu búið að
skera allt fitulag af og
tæma matarholur sem þar hafa ein-
hvem tíma leynst.
Niðurskurðurinn er nú farinn að
bitna mjög á gæðum þjónustunnar,
fólk bíður alltof lengi eftir nauðsyn-
legri þjónustu, gangainnlögnum hefur
fjölgað og ótímabærar útskriftir valda
sjúklingum skaða. Það er mál að þessu
linni. Þetta ástand hefur líka áhrif á
starfsmenn sem lifa í stöðugu umróti
og sama spamaðardansinum í upphafi
hvers árs, þegar fjárlög hafa verið af-
greidd enn eina ferðina með fyrirsján-
legum stórfelldum halla á sjúkrahúsun-
um, enda áætlanir stjórnenda að engu
hafðar. Ég hef verulegar áhyggjur af
þessum málum. Hér gæti orðið stór-
felldur atgerfisflótti úr heilbrigðisstétt-
um ef þessu ástandi fer ekki að linna.
Það er hins vegar orðið nauðsynlegt
að endurskipuleggja ýmislegt í heil-
brigðismálum okkar. Ég tel að eitt mál-
ið eigi að vera að framkvæma gagn-
gera uppstokkun á stjómsýsluþættin-
um, kalla hlutina réttum nöfnum, skilja
að hrein heilbrigðismál og mál sem eru
félagslegs eðlis eins og t.d. stærstur
hluti í þjónustu Tryggingastofnunar
ríkisins er í raun. Málefni aldraðra eru
til að mynda ekki nema að lítlu leyti
heilbrigðismál, þau em félagslegs eðlis
og á að skilgreina sem slík. Viðfangs-
efni stofnana þarf víða að endurskil-
greina og veita ljármagn til samræmis
við raunveruleg viðfangsefni, um leið
og það er viðurkennt að oft á tíðum em
heilbrigðisstofnanir, ekki síst á lands-
byggðinni, stærsti vinnustaðurinn.
Eg hef flutt þingsályktunartillögu
um umboðsmann sjúklinga, en tel að
meira þurfi að gera í réttindamálum
sjúklinga. Ég tel að skipun og samsetn-
ing Tryggingaráðs, eins og það er í dag,
sé tímaskekkja. Tryggingaráð setur
reglur stofnunarinnar, er stjóm hennar,
og á um leið að vera úrskurðaraðili
gagnvart kæmm sjúklinga. Slíkt stenst
ekki nútíma sjómsýsluhætti og skapar
réttaróvissu fyrir sjúklinga. Þessu vil
ég breyta og stofna úrskurðamefnd
sem er óháð stofnuninni. Sem þing-
maður Reykvíkinga hlýt ég að vekja at-
hygli á því alvarlega ástandi sem ríkir í
vistunarvanda aldraðra á höfðuðborg-
arsvæðinu. Ég tel reyndar að lög um
málefni aldraðra þurfi gagngerrar end-
urskoðunar við. Þessi lög em bam síns
tíma og algjörlega úr takti við nútíma-
sjónarmið og réttindabaráttu hags-
munasamtaka aldraðra. Önnur mál sem
ég er að vinna að um þessar mundir er
réttindindamál bama um að eiga eðli-
leg samskipti við báða foreldra og fjöl-
skyldur sínar ef foreldrar þeirra skilja.
Sameiginleg forsjá er að mínu mati mál
sem þarf að skoða gaumgæfilega sem
meginreglu í slíkum málum, ef báðir
foreldrar em taldir hæfir til að annast
og ala upp bam.
Ég mun taka sæti í umhverfisnefnd
Alþingis og ætla mér þar með að læra á
alveg nýjan málaflokk. Það er mjög
spennandi að takast á við og setja mig
vel inn í umhverfismálin enda brenna
þau á þjóðum heims í dag. Ég er hrædd
um að við þurfum að taka okkur tak í
þessum málum, bæði einstaklingar,
fyrirtæki og stjómvöld. Ég held að sá
dagur sé mnninn upp að við þurfum að
endurskoða ýmislegt í umgengni okkar
við náttúmna, við getum ekki bæði
sleppt og haldið. Það stoðar lítt að selja
ferðamönnum ímynd landsins sem
hreint land á sama tíma og menn
dreymir stóra drauma um stórfellda
uppbyggingu á stjóriðju. Viljum við
koma í veg fyrir að sjoppur rísi uppi
um allt hálendi? Emm við tilbúin til
þess að hefta uppblástur lands t.d. með
því að takmarka ágang sauðíjár og
hrossa? Lífríki hafsins og eðlileg nýt-
inga auðhnda, allt em þetta mikilvæg
mál sem við neyðumst til að gaumgæfa
á næstu ámm.
Hvaða afstöðu hefur þú gagnvart
sameiginlegu framboði jafnaðar-
manna ?
Ég tel það vera nauðsynlegt. Það er
eini möguleikinn til þess að skapa mót-
vægi við Sjálfstæðsiflokkinn og einn
stór jafnaðarmannaflokkur er raunhæf-
asta aflið til að skapa réttlátt samfélag.
Frambjóðendakvöld!
Alþýðuflokksfélag Reykjavíkur býður til frambjóðendakynningar í
kosningamiðstöð Reykjavíkurlistans í
Pósthússtræti 14 miðvikudaginn
28. janúar 1998. Þar munu frambjóðendur Alþýðufiokksins
verða til staðar og því
kjörið tækifæri að sjá þá og heyra.
Mætum öll!
Merkjum við Aiþýðuflokkinn í prófkjöri Reykjavíkurlistans.
Stjórn Alþýðuflokksfélags Reykjavíkur.