Morgunblaðið - Sunnudagur - 16.08.2020, Blaðsíða 4

FRÉTTIR VIKUNNAR
4 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 16.8. 2020
Lögregla kynnti að sektum ogjafnvel lokunum yrði beitt áveitinga- og skemmtistaði,
sem ekki fylgdu sóttvarnareglum í
hvívetna. Í eftirlitsferð lögreglunnar
á höfuðborgarsvæðinu kom á daginn
að á 15 stöðum af 24 var reglunum
ekki framfylgt sem skyldi, fyrst og
fremst hvað varðaði tveggja metra
regluna vinsælu. Sumir staðir raun-
ar svo troðnir að lögregluþjónar
treystu sér ekki til þess að fara inn á
þá af smithræðslu.
Alexander Lúkasjenko, sem er
síðasti einræðisherra Evrópu af
gamla skólanum, sigraði forseta-
kosningar í Hvíta-Rússlandi með
miklum mun ef marka má opinber
kosningaúrslit. Mörg hundruð
óeirðalögregluþjóna, gráir fyrir
járnum, fóru um götur höfuðborg-
arinnar til þess að róa niður fagn-
aðarlæti þakklátra þegna, en þús-
undir voru handteknar, einn lést og
mörg hundruð manns þurftu að leita
læknishjálpar eftir að hafa í ógáti
rekist á kylfur lögreglunnar, á kosn-
inganóttu og næstu daga á eftir.
Frá stjórnarandstöðunni heyrðust
síðbúnar gagnrýnisraddir á sótt-
varnaaðgerðir stjórnvalda, sem voru
eilítið holar í ljósi þess að ekki voru
margar vikur liðnar frá því að sömu
raddir kepptust við að lýsa ánægju
sinni með að farið væri að ráðum
sérfræðinga í því öllu. Katrín Jak-
obsdóttir kvaðst af því tilefni furða
sig á því ef stjórnmálamenn ætluðu
að notfæra sér faraldurinn og sótt-
varnaaðgerðir íslenskra stjórnvalda
til pólitískrar tækifærismennsku og
beindi þeim orðum til Þorgerðar
Katrínar Gunnarsdóttur, formanns
Viðreisnar. Katrín bætti við að það
væru mörg dæmi í heiminum um
stjórnmálamenn, sem þættust hafa
öll svör um faraldurinn á reiðum
höndum, en ríkisstjórnin væri ekki í
þeim hópi. Já, Trump er víða.
  
Samkvæmt tölum Hagstofunnar
hélt kaupmáttur áfram að aukast
hvað sem öðru leið, en frá júní 2019
til júní 2020 hækkaði launavísitalan
um 7% en neysluverðsvísitalan að-
eins um 2,6% á sama tíma. Bjarni
Benediktsson fjármálaráðherra
sagði af því tilefni að verkefni næstu
mánaða og missera væri skýrt, að
verja kaupmáttaraukningu liðinna
ára í kjölfar kórónuveirunnar.
Tæplega 20 manns eru á biðlista eft-
ir endurhæfingu vegna eftirkasta
vegna Covid-19, en algengar afleið-
ingar eru magnleysi, mæði og skert
starfsgeta. Ekki er enn ljóst hverjar
langtímaafleiðingar sjúkdómsins
eru, en óttast er að takist fólki ekki
að yfirvinna þessi langvinnu ein-
kenni kunni varanleg örorka að
fylgja.
Ríkisstjórnin hefur lagt fram frum-
varpsdrög til umsagnar í samráðs-
gátt hins opinbera, þar sem lagðar
eru til lagabreytingar um kynrænt
sjálfræði þess efnis að réttur ein-
staklinga til að breyta opinberri
skráningu á kyni og nafni miðist við
15 ára aldur á stað 18 ára.
Þrátt fyrir að ferðaþjónustan hafi
orðið fyrir miklum áföllum í plág-
unni hafa Íslendingar sums staðar
bætt úr skák með auknum ferðalög-
um innanlands. Þannig hafa bjór-
böðin varla fundið fyrir faraldrinum
og öll kör stútfull af saupsáttum og
góðglöðum mörlöndum.
Ríkisstjórn Líbanons sagði af sér í
kjölfar sprenginganna í liðinni viku,
sem raktar hafa verið til vanrækslu
og spillingar. Meira en 200 dóu og
enn er 110 manns saknað, um 6.000
særðust og 300.000 manns eru heim-
ilislaus eftir hörmungarnar.
  
Helstu silkihúfur Samherja og
Ríkisútvarpsins brigsluðu hver ann-
arri um einelti í garð hinna, en við-
kvæmari og jaðarsettari þjóðfélags-
hópar munu vandfundnir hér á landi.
Samherji birti myndband á You-
tube-rás sinni, þar sem fjallað var
um upphaf rannsóknar gjaldeyris-
eftirlits Seðlabankans á karfasölu
fyrirtækisins ytra fyrir tæpum ára-
tug, en hún var gerð að frumkvæði
fréttamannsins Helga Seljan, sem
síðan flutti dramatíska fréttaskýr-
ingu í þættinum Kveiki, sama dag og
húsleit var gerð hjá Samherja. Dóm-
stólar sýknuðu hins vegar fyrirtækið
í fyllingu tímans. Samherjamenn
sökuðu Helga um léleg vinnubrögð
eða verra í myndskeiðinu, þar sem
hann hefði í fréttaskýringunni ítrek-
að kynnt tiltekin gögn sem skýrslu
opinberrar stofnunar, sem væri ekki
raunin og þau hefðu ekki komið
frekar við sögu í málarekstrinum. Í
þokkabót mætti skilja orð Helga,
sem tekin voru upp á laun, sem svo
að hann hefði átt við gögnin með ein-
hverjum hætti. Þrátt fyrir áskoranir
þverskallaðist Helgi við að birta um-
rædd gögn, en hann og yfirmenn
Ríkisútvarpsins kváðust standa við
allt sem fram hefði komið í þætt-
inum. Á opinberum vettvangi skip-
uðu margir sér í lið í þessari þrætu,
en Samherjamenn lofa að meira sé á
leiðinni.
Fréttir voru sagðar af því að dular-
fullt hljóð hefði raskað ró Akureyr-
inga og sumum jafnvel ekki orðið
svefnsamt vegna þess, en um upp-
runa þess voru uppi ótal mis-
sennilegar kenningar. Fréttin var þó
ekki minna merkileg fyrir það að
hljóðið mun hafa ómað öðru hverju
um árabil, en af einhverjum ástæð-
um var þolinmæði fólks þar nyrðra
nú fyrst á þrotum. Og það var eins
og við manninn mælt, því eigandi
skútu við Pollinn taldi að þetta kynni
að gerast þegar vindur stæði á holt
mastur og dró upp segldúk til þess
að bæta loks úr því.
Icelandair náði samkomulagi við alla
kröfuhafa sína og samdi jafnframt
við Boeing um bætur vegna langvar-
andi kyrrsetningar 737-MAX-véla
félagsins. Með því er helstu fyr-
irstöðum hlutafjárútboðs ýtt úr vegi,
en þar mun þurfa að afla allt að 30
milljarða króna. Enn standa þó yfir
viðræður við stjórnvöld um veitingu
ríkisábyrgðar fyrir 20 milljarða lá-
nalínu, sem félaginu er nauðsynleg
að auki.
  
Forystumenn ríkisstjórnarinnar
lögðu mikla áherslu á að halda yrði
samfélaginu gangandi þótt baráttan
við heimsfaraldurinn kallaði á fyllstu
árverkni. Þannig væri mikilvægt að
skólastarf gengi eins vel og eðlilega
fyrir sig og unnt væri, en hið sama
ætti við um menningarstarfsemi og
íþróttaiðkun. Til þess að skólastarf
gæti hafist að mestu óraskað var
tekin upp 1 metra regla þar í stað 2
metra félagsfirrðar á öðrum vett-
vangi.
Heildarskuldir ríkissjóðs jukust ört
frá janúar og út júlí eða um 254
milljarða króna, en það má allt rekja
til kórónuveirufaraldursins. Seðla-
bankastjóri sagði þó að staðan væri
ívið betri en hann hefði þorað að
vona og gerir ráð fyrir að það taki
um fjögur ár að vinda ofan þeim
bagga.
  
Öllum flugferðum frá Íslandi til
Spánar, frá 20. ágúst og fram í októ-
ber, var aflýst vegna aukinna smita
heimsfaraldursins. Stóru ferðaskrif-
stofurnar þrjár aflýstu ferðum fyrir
um 2 milljarða króna, en af þeim
þurfti að endurgreiða um 1,5 millj-
arða.
Sjúkraliði í hjúkrunarheimilinu
Hömrum í Mosfellsbæ kom kór-
ónuveirusmitaður úr sumarleyfi, svo
setja þurfti bæði vistmenn og starfs-
menn á einni deild í sóttkví. Athygli
vakti að Þórólfur Guðnason sagði
það í viðtali að reglur hafi verið virt-
ar, en þar sem sjúkraliðinn hefði
verið einkennalaus hefði hann þar af
leiðandi ósennilega verið smitandi,
sem er ekki í góðu samræmi við það,
sem sagt hefur verið um smithættu
síðan í febrúar.
  
Þórólfur Guðnason sóttvarnalæknir
sagði það sína skoðun að tvöföld
skimun á landamærum og sóttkví
væri besta ráðið til þess að halda
annarri bylgju plágunnar í skefjum.
Fáum að óvörum gerði ríkisstjórnin
þær tillögur að sínum á föstudag.
Talið er að þær ströngu ráðstafanir
muni að miklu leyti skrúfa fyrir
ferðamannastraum til landsins, en
eins má ljóst vera að Íslendingar
munu síður leggjast í utanlands-
ferðir að nauðsynjalausu. Katrín
Jakobsdóttir forsætisráðherra sagði
að það hefði verið mat ríkisstjórn-
arinnar að það væri skynsamlegt „að
grípa inn í tiltölulega fast og geta þá
slakað á síðar“. Hins vegar vakti
Facebook-færsla Þórdísar Kol-
brúnar Reykfjörð Gylfadóttur ferða-
málaráðherra nokkra athygli, en
hún sagði ákvörðunina vonbrigði,
enda væri ríkisstjórnin sammála um
hana.
Mexíkóskir þjóðgarðsverðir höfðu
upp á bjarndýri, sem öðlaðist heims-
frægð á félagsmiðlum í sumar þar
sem það þefaði rækilega af konu sem
þar var í gönguferð og lét sér ekki
bregða meira en svo að hún tók
sjálfu af þeim bangsapabba. En laun
heimsins eru vanþakklæti, því í vik-
unni gáfu þjóðgarðsverðirnir birn-
inum róandi og geltu svo.
Laun heimsins
Bjarndýr í Mexíkó öðlaðist heimsfrægð á félagsmiðlum í sumar þegar það gerði sér dælt við göngugarp í þjóðgarði þar.
Það hafði óvæntar afleiðingar í vikunni.
Andrés Magnússon
andres@mbl.is
9.8-15.8
Löggiltur heyrnarfræðingur
Hlíðasmára 19 • 201 Kópavogur • Sími 534 9600 • heyrn.is
Heyrnarþjónusta í alfaraleið
Heyrðu umskiptin með háþróuðum ReSound
gæðaheyrnartækjum.
Margir verðflokkar, SÍ niðurgreiðir heyrnartæki.
Heyrnargreining, ráðgjöf og heyrnartæki til
reynslu afgreidd samdægurs.