Kópavogsblaðið - 29.03.2014, Blaðsíða 15

Kópavogsblaðið 15
Græjuhorn Einars Tómasar:
Ég elskaði hvernig leikjaborðin voru vönduð og trixin sem
var hægt að gera með
köllunum. Þetta voru
frægustu PS3 karakterarnir.
Það var líka klikkaðslega
gott þegar maður var búinn
að spila leikinn í smá stund
þá gat maður uppfært
kallanna. Klikkaður leikur
sem ég mæli með fyrir partí.
Gef honum 7 af 10 stjörnum.
Play Station All-Stars
Battle Royale
Gamalt og gott:
Hver, hvar, hvenær?
Þessa mynd vitum við lítið sem ekkert um svo allar upplýsingar eru vel
þegnar. Hvar er hún tekin, hver
tók hana og hvaða fólk er á
henni? Hafa má samband við
Héraðsskjalasafn Kópavogs,
gunnarmh@kopavogur.is, í síma
544 4711 eða með heimsókn í
safnið á Digranesvegi 7 (gamla
pósthúsinu).
Myndin sem birtist í síðasta
blaði er tekin á Digranesvegi-
num, rétt austan við gatnamótin
við Neðstutröð. Skrúðgangan
sem myndin er af hefur líklega
gengið frá Félagsheimilinu
(sem var vígt vorið 1959, árið
sem myndin er hugsanlega
tekin), eftir Digranesvegi, niður
Grænutungu og Hlíðarveg inn í
Hlíðargarð. Engar upplýsingar
bárust um fólkið á myndinni
svo enn bíðum við eftir að ein-
hver kannist við það.
Fróðleikur:
Fermingarnar nálgast með tilheyrandi fjölskylduboðum og fjöl-
skyldumyndum. En hvernig
er best að varðveita stafrænar
myndir? Fáir vita þetta jafn vel
og Gunnar Marel Hinriksson,
skjalavörður. Við fengum hann
til gefa góð ráð um varðveislu
ljósmynda.
Heimilisalbúmið
í útrýmingarhættu
Eftir að almenn myndataka
færðist af filmu yfir í stafrænt
form hættu myndir að berast
prentaðar um leið og filman var
framkölluð. Heimilisalbúmið
er í útrýmingarhættu, yngstu
albúmin eru oft frá árinu 2002 –
þá náðu stafrænar vasamynda-
vélar útbreiðslu umfram filmu-
vélarnar.
Diskar geta hrunið
Of algengt er að stafrænar fjöl-
skyldumyndir glatist, til dæmis
vegna hruninna diska. Hægt er
að minnka líkur á gagnatapi með
góðum undirbúningi og miða
ráðin hér fyrir neðan að því að
varðveita minningar á öruggan
hátt. Stafræn geymsla gagna er
dýr. Ódýrasta leiðin er að
varðveita myndirnar einungis
í pappírskópíum. Sú aðferð er
ekki gallalaus, því þá hverfur
möguleikinn á deilingu mynda
á Facebook eða í tölvupósti.
Kosturinn við að prenta er aftur
á móti sá að þá þarf ekki sífellt
að endurnýja dýran tæknibúnað
(tölvur, diska, forrit, áskrift að
gagnavörslu/myndabanka á neti)
til að geta séð myndirnar. Best
er að gera hvort tveggja, geyma í
tölvu til dreifingar á neti en
geyma úrval mynda í albúmi
til öruggrar varðveislu óháð
tölvuhruni.Varðveisla er felst
ekki bara í myndunum sjálfum
heldur líka í tryggri skráningu
upplýsinga um hvað er á mynd-
unum. Til lítils er að varðveita
myndir þegar enginn veit hvar,
hvenær, eða hverjir á þeim eru.
Sex atriði til að hafa í huga við
varðveislu stafrænna mynda
1. Grisjun. Ekki geyma margar
nánast eins myndir, veldu þá
bestu. Slík sjálfs-ritstjórn trygg-
ir líka að gæði myndasafnsins
aukast. Ágæt hugmynd er að búa
til sérstakt albúm með úrvali
þinna eftirlætismynda. Albúm
merkt „Bestu myndirnar mínar“
varðveitist frekar en óskipulegt
safn mynda.
2. Skráarsnið. Til að tryggja
læsileika mynda í tölvu er best
að vista skrárnar í opnu og/eða
algengu skráarsniði, t.d. JPEG
eða TIFF. Ekki stóla á RAW-
skrár fullkom-inna myndvéla til
varðveislu, þótt það form sé gott
til myndvinnslu.
3. Stærð. Ekki geyma stærri
myndir en þú þarft. Hafðu
notkun myndarinnar í huga
þegar þú ákveður að geyma
hana. Hafa ber í huga að eftir að
mynd hefur verið minnkuð og
vistuð er ekki hægt að stækka
hana aftur nema skerða mynd-
gæði verulega. Óráðlegt er að
minnka myndir nema alveg sé
ljóst að ekki verði þörf á stærri
gerð hennar síðar.
4. Skrár. Raðaðu stafrænu
Sex atriði til að hafa
í huga við varðveislu
stafrænna mynda
myndunum í möppur og gerðu
textaskjal með lýsingu á hverri
mynd fyrir sig með vísun til
skráarheitis myndanna.
5. Vistun. Geymdu stafrænu
myndirnar á a.m.k. tveimur
stöðum með tveimur mismun-
andi aðferðum. Góð leið er t.d.
að hafa utanáliggjandi drif með
tveimur eða fleiri diskum sem
spegla hvorn annan (t.d. external
RAID system) og vista myndirnar
á netinu (cloud storage/online
backup service). Ekki er mælt
með skrifanlegum CD eða DVD
diskum, gæði diska eru mjög
mismunandi á milli framleiðenda
svo erfitt er að átta sig á því
hve lengi gera má ráð fyrir að
hann endist og hættan á því að
diskurinn verði ólæsilegur
vegna hnjasks, hitabreytinga eða
ljósmengunar er of mikil. Einn
utanáliggjandi harður diskur er
ágætur, en þó er alltaf hætta á að
hann bili. Því er tryggara að hafa
tvo eða fleiri sem spegla hvor
annan. Athugaðu afritin árlega.
6. Prentun. Eigðu prentuð
eintök gerð með viðurkenndum
varðveisluaðferðum. Gæði
pappírs og bleks þarf að kanna.
Ekki skrifa aftan á myndirnar,
blek í pennum getur skaðað.
Betra er að gefa þeim númer
skrifað hjá þeim í albúmið
(til öryggis má skrifa númerið
varlega með blýanti aftan á
myndina) og prenta út skrána
sem nefnd var í lið 4.
Albúm geta skaðað ljósmynda-
pappírinn. Athugaðu hvort þau
hafa staðist PAT-prófið (Photo-
graphic Activity Test). Flest
albúm með plastvösum eru
skaðleg, ganga verður úr skugga
um að það sé úr hreinu, óhúðuðu
polyethelene, polypropylene eða
polyester. Alls ekki nota plast-
vasa úr PVC efni. Best er að nota
albúm með pappírssíðum (mælt
er með sýrufríum óbufferuðum
trén-islausum pappír úr bómull
eða hreinsuðum pappírs-
massa) og nota laus horn sem
hafa staðist PAT-prófið til að
festa myndirnar, ekki líma
myndina. Auka má öryggið með
því að búa til tvö eða fleiri sett af
myndunum og geyma á
mismunandi stöðum.
Gunnar Marel Hinriksson
skjalavörður
Gunnar Marel Hinriksson.