Vinnan - 01.03.1997, Page 1

Jöfnuður?
Fyrstu tillögur ríkisstjórnar í skattamálum
eru líkar því sem búist var við. Almenn
skattalækkun á næstu árum kemur vissulega
þorra launafólks til góða og um aldamót verða
áhrifin fyrir fólk með lágar tekjur og meðal-
tekjur því ekki fjarri því sem ASÍ lagði áherslu
á. En skattabreyting ríkisstjórnarinnar skilar
hinum tekjuhæstu langmestum skattalækk-
unum. Spurningin er einfaldlega hvort þeim
fjármunum ríkissjóðs megi ekki verja með
skynsamlegri hætti, t.d. til lækkunar þjónustu-
gjalda eða uppbyggingar velferðarkerfisins?
Ovissa í
kjaramálum
Mihil Mtttaka lietur verið á fundum Alþýðusamiiandsfálaganna um kjaramál að undanförnu. Samstaða fálagsmauna
hefun verið þétt ug rneun reiðubúuir eð fylgja kröfum sínum fast eftir. Hjá jteim félögum sem þegar hafa kosið um
verkfallsboðun hefur samstaðan verið allt að 100%. Kjursúkn í atkvæðagreiðslu Dagsbrúnar og Framsáknar um
allsberjarverkfall 23. mars, bafi ekki samist fyrir þann tíma, var mjög gúð fyrstu tvo daga kjörfundarins. Á
milli þrjú og fjögur bundruð kusu fyrsta daginn.
Myndin er tekin á sameiginlegum félagsfundi Dagsbrúnar og Framsóknar í Reykjavík sem breinlega sprengdi utan
af sár Bíáborgina við Snorrabraut. Hvert einasta sæti var skipað og staðið hvar sem auðan blett var að liuna.
á að nýta svigrúmið?
Mikil óvissa ríkir í kjaramálun-
um eftir að kjarasamningar
Landssambands iðnverkafólks,
Rafiðnaðarsambandsins og
Verzlunarmannafélags Reykja-
víkur náðust um sfðustu helgi.
Forystumenn þessara sam-
banda og félaga segjast hafa
náð í gegn öllum meginkröfum
sínum en samningarnir hafa
verið gagnrýndir af öðrum for-
ystumönnum verkalýðshreyf-
ingarinnar, einkum vegna þess
að í þeim eru engin ákvæði
sem tryggja að kaupmáttar-
markmið samninganna nái
fram að ganga, auk þess sem
samið hafi verið áður en skatt-
kerf isbreytingar stjórnvalda
lágu á borðinu.
Samningaviðræður lágu að mestu
niðri allan þriðjudaginn en fundir
voru boðaðir á miðvikudag. Öllum
ber saman um að samningamir breyti
stöðu þeirra sem ekki hafa samið enn
og að það kosti átök að gera samn-
inga með öðm sniði en þá sem fyrir
liggja og ná til rúmlega fjórðungs af
félagsmönnum ASI.
Forysta Dagsbrúnar segir samn-
ingana engin áhrif hafa á stefnu fé-
lagsins eða kröfugerð og þar á bæ
var haldið áfram atkvæðagreiðslu um
Gerviverktaka
borgar sig ekki
erviverktaka er útbreitt
vandamál. Ekki er nóg með
að fólk afsali sér réttindum með
því að gerast gerviverktakar
heidur er það yfirleitt að lækka
tekjur sínar þegar allt er reiknað
með. í Vinnunni í dag er fjallað
um svarta atvinnustarfsemi og
úttekt er gerð á gerviverktöku,
en opnuna um gerviverktöku má
setja upp sem veggspjald.
boðun allsherjarverkfalls. Félög
innan Verkamannasambandsins hafa
verið að meta aðgerðir. Rætt hefur
verið um að ná samstöðu milli þeirra
aðila sem ekki hafa samið og reyna
með því móti að knýja fram samn-
inga. Samráðsfundir hafa verið
haldnir.
Þegar Vinnan fór í prentun var
enn óljóst með framhaldið - hvort
hér stefni í enn frekari átök eða hvort
samningar muni takast á svipuðum
forsendum og þeir sem þegar hafa
verið gerðir.
Sjá nánar um samninga RSÍ, Li og VR
á baksíðu og umfjölluo um kjaramálin
í leiðara
Hvernig
Meginmunurinn á tillögum ríkis-
stjórnarinnar að skattabreytingum
og þeim markiniðum sem formenn
landssambanda ASI kynntu sam-
eiginlega er sá, að ríkisst jórnin skil-
ar hinum tekjuhærri mun meiri
skattalækkunum en landssambönd
ASI lögðu áherslu á, þ.e. að nýta
svigrúmið fyrst og fremst í þágu
þeirra sem hafa lágar tekjur og
meðaltekjur en halda óbreyttu
skattkerfi þar fyrir ofan.
Bjöm Grétar Sveinsson, formaður
Verkamannasambands íslands,
segir fyrstu viðbrögð sín vera þau að
hann treysti ekki stjórnvöldum í
svona langan tíma. Þá séu fyrstu
breytingar að takmörkuðu leyti
launafólki í hag:
- Mér sýnist það vera mjög lítið
sem stjórnvöld ætla að leggja inn í
skattalækkanir í ár. Ég veit ekki hvort
það nær einu sinni þeirri upphæð sem
tekin var af fólki um síðustu áramót
þegar persónuafsláttur var frystur,
segir Björn Grétar.
Líkt og í umræðunum um kjara-
samninga Landssambands iðnverka-
fólks, Rafiðnaðarsambandsins og
Verzlunarmannafélags Reykjavíkur
hefur mikið verið rætt um tryggingar
fyrir því að þær breytingar, sem
stjómvöld boða, haldi í raun. Þá hef-
ur mjög verið gagnrýnt, bæði innan
verkalýðshreyfingarinnar og á Al-
þingi, að svigrúmið skuli nýtt fyrst
og fremst í þágu hinna hærra laun-
uðu. Þetta á ekki aðeins við um
breytinguna á skatthlutfallinu heldur
einnig vaxtabætumar.
Vaxtabótaskerðing láglaunafúlks
Fyrstu útreikningar á breyttu vaxta-
bótakerfi, þar sem tekjuskerðing er
lækkuð um helming en í staðin tekin
upp frádráttur á vaxtagjöldum sem
nemur 1,5% af fasteignamati, sýna að
áhrifin af þeirri breytingu komi fyrst
og fremst hinum tekjuhærri til góða.
Samspil tekna og fasteignamats í til-
lögum ríkisstjómarinnar þýðir að séu
fjölskyldutekjur á ári nákvæmlega
helmingi lægri en fasteignamat hús-
næðis koma breytingamar út á sléttu.
Séu tekjurnar lægri en þetta kemur
fram skerðing vaxtabóta og hún er
því meiri sem tekjurnar eru lægri. A
sama hátt skilar breytingin öllum sem
hafa hærri tekjur en þetta hækkun
vaxtabóta. Þetta á að sjálfsögðu að-
eins við að því gefnu að viðkomandi
eigi rétt á vaxtabótum.
Forystumenn í verkalýðshreyfing-
unni sem Vinnan ræddi við voru á
einu máli um að spumingin snerist
um grundvallaratriði þeirrar kjara-
stefnu sem reka á hér á landi. A að
nýta svigrúm ríkissjóðs til að lækka
sérstaklega skatta þeirra sem hafa
hæstar tekjumar eða nýta það fyrst og
fremst í þágu þeirra sem hafa lágar
tekjur og meðaltekjur? Má ef til vill
nýta þá fjármuni sem ríkisstjórnin
hyggst verja í skattalækkanir til hinna
hæstlaunuðu með öðrum hætti í þágu
launafólks, t.d. með eflingu velferð-
arkerfísins? Þetta eru spumingar sem
brunnu á forystumönnum verkalýðs-
hreyfingarinnar þegar Vinnan fór í
prentun.
Bætur almannatrygginga bækka
Á fundi forseta ASI með ríkis-
stjórninni 10. mars sl. var krafist
svara við því hvort stjórnvöld
hygðust hækka bætur aldraðra,
öryrkja og atvinnulausra í samræmi
við launahækkanir. Þau svör fengust
að það yrði og því virðast bætur
þessara hópa í höfn eins og krafist
hefur verið.
Megin
breytingar:
Tekjuskattshlutfallið lækki um
1,1% frá 1. janúar 1997,1,9% í
ársbyrjun1998 og 1% í ársbyrjun
1999. Alls lækkar tekjuskattur því
úr 41,98% niður í 37,98%. Skatt-
leysismörk hækki um 2,5% í
ársbyrjun 1998,1990 og 2000.
Hátekjuskatturinn lækkar um 2%
og að auki á hann að leggjast á
við hærri tekjumörk en nú eru I
gildi. Barnabætur verði
tekjutengdar að fullu en skerð-
ingarhlutföllin lækka á móti.
Tekjuskerðing vaxtabóta lækkar
um helming en í staðinn kemur
frádráttur sem er 1,5% af
fasteignamati.
.UYUNDJll

R TðlVUTIIBOD!
IIYUNDAI Pentium
margmiðlunartölvur
þekktar fyrir gæði
og rekstraröryggi
Tæknival
Skeifunni 17
108 Reykjavík
Sími 550 4000
Fax 550 4001
Netfang:
Reykjavíkurvegi 64
220 Hafnarfirði
Sími 550 4020
Fax 550 4021
Netfang:
mottaka@taeknival.is fjordur@taeknival.is