Stefnir - 01.04.1995, Page 42

S T E F N
R
andsvar við óþægilegum og
tilviljanakenndum atburðum".
Halldór Jónsson segir í hinni, að
stefnumörkun i sjávarútvegs-
málum hafi, eins og Gunnar
endursegir boðskapinn, „einkennst
af frumkvæðisleysi ríkisvaldsins
og mótast umfram allt af þrýstingi
hagsmunaaðila vegna mikils
aflasamdráttar árið 1983“. Gunnar
bætir við frá eigin brjósti:
„Almennt hefur stefnumótun í
atvinnumálum á íslandi einkennst
af lítilli fyrirhyggju og miklum
áhrifum skammtímasjónarmiða."9
Hér skýtur skökku við. Hvemig
skýrir Gunnar H. Kristinsson þá
það, hversu vel íslendingum hefur
einmitt tekist upp í mörkun
utanríkisstefnunnar og smíði
skipulags utan um fískveiðar?
Sannleikurinn er sá, að frá stríðs-
lokum hafa íslendingar haldið
mjög vel á hagsmunum sínum
gagnvart öðrum þjóðum. Þeir hafa
tryggt vamarhagsmuni sína með
samningi við Bandaríkin, sem er
öfundarefni margra Norður-
álfuþjóða; þeim tókst að afla
viðurkenningar annarra þjóða á
einkarétti sínum til að ráða hinum
gjöfulu fískimiðum undan landinu
án nokkurra blóðsúthellinga; og
þeir hafa tryggt viðskiptahagsmuni
sína með samningum við Evrópu-
sambandið, Bandaríkin og önnur
viðskiptalönd sín. Það er ekki
aðeins heppni, að Islendingum
hefur á tuttugustu öld famast betur
en langflestum öðmm smáþjóðum.
Um það er enn fremur lítill
ágreiningur, að það skipulag
fiskveiða, sem hefur smám saman
verið að myndast hér ffá 1983, —
kvótakerfið, skipulag ótíma-
bundinna og framseljanlegra afla-
heimilda, — er eitt hið
skynsamlegasta í heimi.10 Kvóta-
kerfíð er ekki fullkomið (aðallega
vegna þess, að það nær ekki til allra
hópa veiðimanna), en ég hef ekki
fúndið betra kerfi annars staðar.
Gunnar hefur þess vegna engan rétt
til þess að taka það til dæmis um
„litla fyrirhyggju og mikil áhrif
skammtímasjónarmiða", eins og
hann gerir. Ég ætla síður en svo
að halda því fram eins og
söguhetja Voltaires, Altúnga,
gerði forðum, að við íslendingar
búum í hinum besta allra heima.
En sumt höfum við gert betur en
flestar aðrar þjóðir!
Heimildaskrá:
1. Gunnar Helgi Kristinsson: Embættismenn
og stjómmálamenn (Heimskringla, Reykjavík
1994), 7., 11., 22. og 155. bls.
2. Embættismenn og stjómmálamenn, 13. bls.
3. Embættismenn og stjómmálamenn, 19. bls.
4. Hamlet, 1.4. 90, þýö. Helgi Hálfdanarson,
í Leikritum Shakespeares, III. bindi
(Almenna bókafélagiö, Reykjavík 1984),
136. bls.
5. Ein ástæðan til þess er, að einokun ríkisins
á úvarpi var afnumin, m. a. vegna baráttu
okkar, nokkurra áhugamanna, sjá bók mína,
Fjölmiðla nútímans (Stofnun Jóns
Þorlákssonar, Reykjavík 1989).
6. Stefán Olafsson: „Þróun velferðarríkisins“
í íslensk þjóðfélagsþróun 1880-1990 (Félags-
vísindastofnun Háskóla Islands o. fl.,
Reykjavík 1993), 422. bls.
7. Einn samkennari Gunnars, Ólafur Þ.
Harðarson, tekur undir þessa kenningu. Hann
segir t. d. í greininni „Tilraun um smáríkið
ísland: Þáttur stjómmálanna“ í bókinni
Tilraunin ísland (Listahátið í Reykjavík,
1994), 57. bls., að sérkenni íslenska
stjómmálakerfisins séu „vangeta flokkanna til
stefnumótunar, afskiptasemi
stjómmálamanna af smæstu
framkvæmdaatriðum og vanmáttugt kerfi
embættismanna og sérfræðinga“.
8. Hér eftir Gunnari H. Kristinssyni:
Embættismenn og stjómmálamenn, 24. bls.
9. Embættismenn og stjómmálamenn, 24. bls.
10. Ég leiöi rök að þessu í Fiskistofnamir við
ísland: Þjóöareign eða ríkiseign? (Stofnun
Jóns Þorlákssonar, Reykjavík 1990). Gunnar
H. Kristinsson minnist ekki á þá bók, og hún
er ekki heldur á hcimildaskrá í riti hans.
Gunnar minnist ekki heldur á rit eftir þá
Ragnar Árnason og Birgi Þór Runólfsson, Er
kvótakerfið hagkvæmt? (Stofnun Jóns
Þorlákssonar, Reykjavík 1991), þar sem þeir
komast að sömu niöurstöðu og ég, að
kvótakerfið sé hagkvæmt.
FRIAR HEIMSENDINGAR ALLAN SÓLAHRINGINN 7 DAGA VIKUNNAR
PÖNTUNARSÍIVII:
679
PIZZAHUSIÐ
Grensásvegi 10
-þjónar þér allan sólahringinn
42