Morgunblaðið - Sunnudagur - 28.02.2021, Qupperneq 29

inn á spítala vegna andlegra kvilla.
Félagsskapurinn gat líka verið betri
en þriðji aðalleikarinn, Montgomery
Clift, var einnig staðráðinn í að tor-
tíma sjálfum sér enda þótt það tæki
hann lengri tíma en Monroe.
„Lengsta sjálfsvíg kvikmyndasög-
unnar,“ eru örlög hans gjarnan
nefnd. Tökum lauk loks í byrjun nóv-
ember 1960, tólf dögum eftir sviplegt
fráfall Gables, sem var aðeins 59 ára.
Monroe tók sér drjúgt hlé frá kvik-
myndaleik eftir þetta. Vann ekki í
meira en ár eða þangað til George
Cukor og 20th Century Fox réðu
hana í aðalhlutverkið í gamanmynd-
inni Something’s Got to Give.
Hleyptu þá ýmsir brúnum.
Fljótt kom í ljós að stjarnan var við
sama heygarðshornið; mætti seint og
illa eða alls ekki. Þá sjaldan hún var á
staðnum virkaði hún utangátta og í
litlum tengslum við það sem var á
seyði í kringum hana. Monroe hafði
glímt við andleg og líkamleg veikindi
mánuðina á undan og fyrir vikið lagt
talsvert af. Það þótti kvikmynda-
verinu alls ekki verra.
„Hún þurfti ekki að standa sig,
bara líta vel út – og hún gerði það,“ er
haft eftir framleiðanda myndarinnar,
Henry Weinstein. Hann áttaði sig þó
fljótt á því að Monroe var verr á sig
komin en hann hafði gert ráð fyrir og
lagði Weinstein því til við kvik-
myndaverið að hætt yrði við verk-
efnið. Menn skelltu skollaeyrum við
þeim ráðum.
Samúðin var ekki mikil. „Jú, jú,
konan er veik en við erum að tala um
kvikmyndastjörnu sem fer sínu fram
og er slétt sama um aðra en sjálfa
sig. Hún skemmir fyrir sér og öðrum
í leiðinni,“ sagði handritshöfundurinn
Walter Bernstein.
Nakin í sundlauginni
Þetta var sviðsmyndin sem blasti við
og það var ekki fyrr en um þremur
áratugum síðar að myndaefni frá
gerð Something’s Got To Give fannst
og var að hluta gert opinbert, að tvær
grímur runnu á menn. Þar virkar
Monroe ljúf og auðmjúk og biðst
innilega afsökunar þegar eitthvað fer
úrskeiðis, eins og þegar hún ruglast í
textanum.
Það komu líka góðir dagar, eins og
þegar sundlaugaratriðið fræga var
tekið upp. Karakter Monroe bregður
sér þá nakin í sund í lauginni við villu
fyrrverandi eiginmanns hennar í því
augnamiði að draga hann á tálar.
Eins og tíðkaðist á þeim árum var
hún færð í húðlitan sundbol en
Monroe fannst það ekki vera að gera
sig, þannig að hún fór fljótlega úr
honum. „Svæðið var lokað fyrir aðra
en tökuliðið sem var mjög ljúft. Ég
bað þá um að loka augunum og snúa
sér við og held að allir hafi gert það.
Það var lífvörður á staðnum til að að-
stoða mig ef ég lenti í vandræðum en
ég efast um að það hefði gengið –
hann var líka með augun lokuð,“
sagði Monroe við fjölmiðla þegar tök-
um var lokið. Aftur bendir myndefnið
hvorki til spennu né leiðinda milli
fólks.
Á ný syrti þó í álinn. Eftir að hafa
verið veik í heila viku og ekki látið sjá
sig flaug Monroe til Washington 29.
maí til að syngja frægasta afmælis-
söng mannkynssögunnar fyrir John
F. Kennedy Bandaríkjaforseta. Það
sauð á Cukor og í byrjun júní var
henni sagt upp störfum á grundvelli
„yfirgengilegrar fjarveru“ og „vísvit-
andi brots á samningi“.
Vildi bara Monroe
Monroe sendi Cukor símskeyti og
bað hann afsökunar. Ekki væri við
sig að sakast og að hún hefði lengi
þráð að vinna með honum.
20th Century Fox vildi halda
áfram með myndina og Cukor hafði
eyrnamerkt hlutverkið hinni ungu
Lee Remick. Þá reis aðalkarlleik-
arinn, Dean Martin, upp á afturfæt-
urna og mótmælti. Hann hefði hreint
ekkert á móti Lee Remick en hefði á
hinn bóginn skrifað undir samning
um að leika á móti Marilyn Monroe
og við það sæti. Hvort það gerði út-
slagið liggur ekki fyrir en í öllu falli
var Monroe endurráðin og tökur áttu
að hefjast á ný í október 1962. Til
þess kom þó ekki því Marilyn
Monroe fannst látin á heimili sínu 4.
ágúst. Hún hafði tekið of stóran
skammt af róandi lyfjum.
Eitthvað varð undan að láta.
Marilyn Monroe við tökur á
Somethings’s Got To Give fá-
einum vikum áður en hún lést.
AFP
28.2. 2021 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 29
VIÐVÖRUN Sjónvarpsstöðin Disn-
ey+ hefur hafið sýningar á gömlum
þáttum af Prúðuleikurunum en
sumum þeirra fylgir viðvörun þar
sem gerður er fyrirvari um að hlut-
ir kunni að vera óviðeigandi eða
menningu fólks sýnd vanvirðing.
„Þessar staðalmyndir voru rangar
þá eins og nú. Í stað þess að fjar-
lægja þetta efni viljum við gangast
við skaðsemi þess, læra af því og
vekja umtal sem er vonandi til þess
fallið að auka samkennd til lengri
tíma litið,“ segir í yfirlýsingu.
Óprúðuleikararnir
Ber að varast Kermit og Svínku?
Reuters
BÓKSALA 17.-23. FEBRÚAR
Listinn er tekinn saman af Eymundsson
1 Spegilmennið Lars Kepler
2 Aprílsólarkuldi Elísabet Jökulsdóttir
3 Augu Rigels Roy Jacobsen
4 Snerting Ólafur Jóhann Ólafsson
5 Álabókin Patrik Svenson
6 Málsvörn Jóns Ásgeirs Einar Kárason
7 Tryllti tannlæknirinn Huginn Þór Grétarsson
8 Nornaveiðar Max Seeck
9 Undraverð dýr 2 Huginn Þór Grétarsson
10 Karamazov-bræðurnir Fjodor Dostojevskí
1 Tryllti tannlæknirinn Huginn Þór Grétarsson
2 Undraverð dýr 2 Huginn Þór Grétarsson
3 Kisi fugl Huginn Þór Grétarsson
4
Harry Potter og fanginn
frá Azkaban
J.K. Rowling
5 Syngdu með Láru og Ljónsa Birgitta Haukdal
6 Öflugir strákar Bjarni Fritzson
7 Litlir lærdómshestar – stafir Elízabeth Golding
8 Ég er sjálfsörugg hugrökk og snjöll
9 Litla stafabókin Valgerður Bachmann
10 Lyftimyndir – sveitin
Allar bækur
Barnabækur
Sem barn og unglingur hafði ég
alltaf gaman af lestri. Á sumrin
þegar veðrið var gott þótti mér
fátt skemmtilegra en að ganga
niður á bókasafn til þess að velja
mér bækur, hvort sem ég var ein
á ferð eða með vinkonu. Á
menntaskólaárunum var alltof
mikið um að vera til þess að
nokkur tími gæfist í lestur, að
skólabókunum frátöldum. Nú er
ég loksins aftur farin að lesa að
einhverju ráði. Eins og svo marg-
ir er ég þess á milli farin að
hlusta á hljóðbækur, til dæmis á
meðan ég tek til
heima eða á leið-
inni út á land.
Undanfarið höf-
um við kærastinn
stundum hlustað
saman á hljóð-
bækur og erum
þannig búin að
mynda með okkur tveggja
manna bókaklúbb. Síðasta bók
sem við hlustuðum á var Ekki
gleyma mér eftir Kristínu Jó-
hannsdóttur. Bókin hefur að
geyma endurminningar höfund-
arins frá námsárum sínum í
Austur-Þýskalandi skömmu fyrir
fall Berlínarmúrsins. Þessi saga
er hreint út sagt ótrúleg og veitir
innsýn í daglegt líf bæði austan
og vestan járntjaldsins, frá sjón-
arhorni ungrar og ævintýra-
gjarnrar stúlku úr Vestmanna-
eyjum.
Nú í byrjun árs hlustaði ég á
aðra skemmtilega hljóðbók, Hús
tveggja fjölskyldna eftir Lyndu
Cohen Loigman. Í þetta sinn
hlustaði ég ein en ekki með kær-
astanum en ég komst síðan að
því að amma og afi höfðu verið
að hlusta á sömu bók svo ég gat
talað um hana við þau í staðinn.
Eins og titillinn gefur til kynna
fjallar sagan um
tvær fjölskyldur
sem búa í sama
húsinu í Brooklyn
um miðja síðustu
öld. Sagan fjallar
einkum um eigin-
konurnar Rose og
Helen, sem eru
jafnframt svilkonur.
Þær eiga afar náið samband, allt
þar til eina örlagaríka vetrarnótt
þegar tvö börn fæðast í húsinu
með aðeins tveggja mínútna
millibili. Mér þótti sagan ein-
staklega vel skrifuð þar sem flók-
in söguflétta er listilega vel út-
færð.
Það er ekki svo oft sem ég læt
það eftir mér að kaupa bækur en
núna í byrjun árs mátti ég til
með að næla mér
í eintak af nýút-
komnu smásagna-
safni Maríu El-
ísabetar
Bragadóttur, Her-
bergi í öðrum
heimi, ekki síst
vegna þess hversu
falleg mér þykir kápuhönnunin.
Um er að ræða fyrstu bók höf-
undarins sem hefur að geyma sjö
smásögur. Ég hafði virkilega
gaman af þessari bók og hlakka
til þess að fá að lesa meira eftir
sama höfund.
SALOME LILJA ER AÐ LESA
Í tveggja manna
bókaklúbbi
Salome Lilja
Sigurðardóttir,
MA-nemi í al-
mennum mál-
vísindum við
Háskóla Ís-
lands
Kaja organic, Kalmansvellir 3, kajaorganic.com,
kajaorganic@gmail.com
Byggmjólk
Eina íslenska
jurtamjólkin
Sölustaðir: Hagkaup, Fjarðarkaup, Melabúðin, Vegan búðin
Fiskkompaní, Frú Lauga, Brauðhúsið og Matarbúr Kaju á Akranesi