Morgunblaðið - Sunnudagur - 25.07.2021, Blaðsíða 12

VIÐTAL
12 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 25.7. 2021
G
osmóða og þéttur úði
litaði höfuðborgina
gráa daginn sem
blaðamaður fór til
fundar við leik-
húsmanninn og, ef allt fer að óskum,
tilvonandi stjórnmálamanninn Viðar
Eggertsson. Við mælum okkur mót á
Klömbrum Bistro á Kjarvalsstöðum,
því fallega húsi. Viðar mætir nokkr-
um mínútum of seint, en hafði látið
vita af því, því hann segir það í eðli
sínu að mæta of snemma í allt og seg-
ist vera óstundvís að því leytinu. Við
fáum okkur kaffi og endum inni í
barnahorni þar sem við getum spjall-
að í friði og ró frá skarkala kaffi-
húsgesta.
Viðar hefur lifað viðburðaríku lífi
en hikar ekki við að stíga inn í ný
hlutverk, þótt hann sé kominn á þann
virðulega aldur, 67 ára. Hann á nóg
eftir og vill gjarnan nota næsta ævi-
skeið til að berjast fyrir betri kjörum
fyrir eldri borgara, listamenn og fólk
sem fast er í fátæktargildru.
Nýlega hefur mikið verið fjallað
um málefni vöggustofa sem starf-
ræktar voru á árunum 1949-1973 í
borginni. Nú á að fara að skoða þessi
mál ofan í kjölinn. Viðar og tvíbura-
systir hans hófu lífsgönguna á vöggu-
stofu. Við hefjum spjallið á upphaf-
inu; á fátækri konu sem ól tvíbura
sem hún gat ekki alið önn fyrir.
Lengst allra á vöggustofu
„Ég var óvænta barnið sem enginn
átti von á,“ segir Viðar, en hann
fæddist á fæðingardeild Landspít-
alans árið 1954 og var seinni tvíbur-
inn til að líta dagsins ljós.
„Systir mín fæddist á undan og svo
var sagt að annað væri á leiðinni,“
segir Viðar og segir að móðir sín hafi
ekki vitað að hún gengi með tvíbura.
Móðir hans, Hulda Kristinsdóttir,
hafði þá nokkru áður flutt að norðan,
frá Akureyri til Reykjavíkur til að
freista gæfunnar í höfuðborginni, en
hún átti fyrir einn dreng sem varð
eftir hjá ömmu sinni fyrir norðan.
„Á þessum tíma var samfélagið allt
öðruvísi og lítil sem engin félagsleg
hjálp eða velferðaraðstoð, hvað þá
fyrir einstæða móður sem bjó í einu
herbergi. Hún stóð þá í þeim sporum
að vera einstæð móðir með tvö unga-
börn og hún einsetur sér að koma sér
þaki yfir höfuðið,“ segir Viðar og seg-
ir að til þess hafi hún þurft að vinna
lengi og safna fé. Ekki hafði hún efni
á barnapössun og fáar leiðir voru
færar og brá hún þá á það ráð að
setja tvíburana á vöggustofu við
Hlíðarenda þegar börnin voru aðeins
sautján daga gömul. Móðir hans fékk
vinnu á Keflavíkurvelli og fékk hús-
næði hjá vinnuveitanda sínum.
„Það dregst á langinn að hún nái
að safna nógu miklum peningum fyr-
ir útborgun í íbúð og við ílengdumst
þarna,“ segir Viðar, en þau systkinin
voru á vöggustofunni í tvö og hálft ár,
lengst allra barna sem þar hafa dval-
ið.
Fórum aldrei út að leika
„Mamma kom á hverjum sunnudegi
að heimsækja okkur, en á þessum
tíma var Keflavíkurvegurinn hol-
óttur og tók tvo tíma að keyra aðra
leið. Hún fékk ekki að fara inn í her-
bergið til okkar heldur stóð fyrir ut-
„Þegar ég var ungur stóð ég eitt sinn fyr-
ir framan spegil og horfði á þetta andlit
sem var svo gjörsamlega ómarkað lífs-
reynslu, eins og óskrifað blað. Mér
fannst það svo ömurlegt; mig langaði svo
að bera þess merki að ég hefði lifað. Ég
reyndi að krumpa á mér andlitið því mig
langaði í lífsreynslu, en vissi ekki að hún
var áunnin. Hrukkur eru í raun heið-
ursmerki lífsins og maður þarf að vinna
fyrir hverri og einni þeirra,“ segir Viðar.
Morgunblaðið/Ásdís
„Er haldinn þroskadýrkun“
Viðar Eggertsson hefur tekið að sér ýmis hlutverk um ævina. Hann hefur verið leikari, leikstjóri, leikhússtjóri, stofnandi EGG-
leikhússins og nú nýverið skrifstofustjóri Landssambands eldri borgara. Í honum ríkir bæði réttlætiskennd og baráttuandi en
ævi hans hófst á vöggustofu þar sem börn fengu enga andlega örvun. Þar þurfti hann að berjast fyrir tilverurétti sínum og nú
meira en sex áratugum síðar berst hann enn, nú fyrir réttindum eldri borgara og fátækra.
Ásdís Ásgeirsdóttir asdis@mbl.is
Myndin er af tvíburunum nokkurra mánuða í nýprjónuðum fötum. Móðir
þeirra prjónaði þau án þess að hafa tækifæri til að taka mál af börnunum. Hún
fékk að rétta þau til starfsstúlku inn um dyragættina.