Morgunblaðið - 10.12.2021, Síða 21

Morgunblaðið - 10.12.2021, Síða 21
MINNINGAR 21 MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 10. DESEMBER 2021 ✝ Páll Heine Pedersen fæddist í Kertem- inde í Danmörku 18. júní 1937. Hann andaðist 1. desember 2021. Foreldrar hans voru Hans Emil Pedersen, f. 1911, d. 1997, og Elise M. Pedersen, f. 1914, d. 1996. Páll átti fjögur systkini, þau eru Doris, f. 1938, Ólafur f. 1948, d. 2013, Lene, f. 1953, og Sus- anne, f. 1955. Hann fluttist til Íslands árið 1959 og þar kvæntist Páll Heine Violet Emelíu Estrada Pedersen 6. jan- úar 1962. Dóttir þeirra er Elísabet f. 1965. Útför Páls Heine fer fram í dag, 10. desember 2021, kl. 16. Hlekkur á streymi: https://www.mbl.is/andlat Páll vinur okkar er dáinn. Einhvern veginn finnst mér það samt virka sem hvatning, hvatning til að nýta hvern dag í þágu Guðsríkis, líkt og þau hjónin Páll og Violet hafa ætíð gert. Orðin úr Jesajabók Bibl- íunnar koma óhjákvæmilega upp í hugann í þessu sambandi: „Hér er ég … sendu mig.“ Páll hafði svo gott skopskyn og stundum stríddi hann, en allt í góðu. „Þú truflaðir þegar þú piss- aðir á þig og mamma þín þurfti að slíta samtalinu til að sinna þér!“ Svo hló hann. En mamma mundi nú samt eftir boðskapn- um boðuðum henni í janúar 1960 af Páli Heine, þá nýkomn- um til landsins. Sex áratugum síðar gengur hann fram á okkur „snjókarlana“ í trillustarfinu, en við vorum stundum kölluð snjó- karlar þar sem við stóðum dúð- uð í kuldanum, og segir eitthvað á þessa leið: „Þið fáið örugglega að vera kortéri lengur en við hin í paradís fyrir að standa hérna í kuldanum.“ Svo hló hann – eða var það hóstinn hans? Væntanlega hvort tveggja. Það verður gott að heyra hlý- lega rödd hans á ný í nýjum heimi, nýjum heimi sem hann sjálfur hlakkaði mikið til. Guðríður Loftsdóttir. Páll Pedersen ✝ Sigrún Sig- urdríf Hall- dórsdóttir fæddist á sjúkrahúsinu á Ísafirði 9. sept- ember 1930. Hún lést á Öldrunar- heimilinu Hlíð á Akureyri 30. nóv- ember 2021. Foreldrar henn- ar voru Halldór Guðmundsson, f. 1885, d. 1968, og Sigrún Jens- dóttir, f. 1892, d. 1972, á Eiríks- stöðum í Súðavík. Hálfsystir, samfeðra, var Elísabet, f. 1910, d. 1937. Alsystkini: Jens Þorkell, f. 1922, d. 1992, Guðrún Ólafía, f. 1925, d. 2012, Karólína Stein- unn, f. 1927, d. 2009, Anna Þor- björg, f. 1929, d. 2014, Óskar Haraldur, f. 1932, d. 1944, og Guðmundur Magnús, f. 1932, d. 1977. Sigrún giftist Hálfdáni Svein- björnssyni, f. 1924, d. 1954, haustið 1949. Synir þeirra eru þrír: 1) Daði, f. 1950, kvæntur Ráðhildi Stefánsdóttur og eiga þau fimm börn auk þess sem Ráðhildur átti tvö börn fyrir sem ólust upp hjá þeim. Barna- börnin eru 11. 2) Rúnar, f. 1951, kvæntur Ingu Helgu Björns- dóttur, þau eignuðust soninn Björn, f. 1975, d. 1995, og annan dreng til sem á eina dóttur. 3) þessum mæðginum og kallaði hún Daðínu alla tíð mömmu. Húsið sem þau bjuggu í var kall- að Stöðin því Daðína var um- boðsaðili fyrir póst og síma. Sig- rún fór snemma að hjálpa til og sentist um allt þorpið og ná- grenni með símskeyti og kvaðn- ingar fyrir símtöl. Þegar hún stálpaðist sat hún vaktina við skiptiborðið og sinnti póstaf- greiðslu. Sigrún var einn vetur í gagn- fræðaskóla í Hveragerði og tvo vetur á Akureyri þar sem hún útskrifaðist sem gagnfræðingur vorið 1948. Ári síðar giftust Sig- rún og Hálfdán og stofnuðu heimili í Bolungarvík en Hálf- dán fórst á sjó árið 1954. Þau Jónatan bjuggu einnig í Bolung- arvík, síðast við búskap í Meiri- hlíð. Árið 1971 tóku þau sig upp og fluttu til Akureyrar. Þar vann Sigrún á skinnasaumastofu SÍS og í Sælgætisgerðinni Lindu þar til hún fór á eftirlaun. Sigrún tók þátt í kvenfélags- starfi og leiksýningum, söng í kirkjukór og var virk í starfi sjálfstæðiskvenna. Hún var lengi virk í starfi Sjálfsbjargar á Ak- ureyri. Þau Jónatan bjuggu lengi í Lindasíðu 2. Eftir að Jónatan lést flutti Sigrún á Hlíð þar sem hún lést eftir snörp veikindi. Útför hennar verður gerð frá Glerárkirkju í dag, 10. desem- ber 2021, klukkan 13. Streymt verður frá athöfninni á facebo- oksíðunni Jarðarfarir í Gler- árkirkju - beinar útsendingar. Hlekkur á streymi: https://www.mbl.is/andlat Kristján, f. 1953, kvæntur Jóhönnu S. Hansen, þau eiga þrjú börn og sex barnabörn. Sigrún eignaðist son með Braga Helgasyni, f. 1933, d. 2015: 4) Brynjar, f. 1955, kvæntur Önnu Þorbjörgu Ingólfsdóttur, þau eiga þrjú börn og tvö barnabörn. Í apríl 1961 giftist Sigrún Jón- atan Ólafssyni, f. 1925, d. 2019, og eignuðust þau þrjú börn: 5) Sigurdríf, f. 1960, gift Birni J. Sighvatz, þau eiga tvö börn og þrjú barnabörn. 6) Ólafía, f. 1963, gift Hauki Konráðssyni og eiga þau eina dóttur. 7) Rögn- valdur, f. 1966, kvæntur Ásdísi Reykdal Jónsdóttur, þau eiga tvo syni og eitt barnabarn. Að auki á Rögnvaldur tvær stjúp- dætur frá fyrri sambúð. Þegar Sigrún var hálfs ann- ars árs fór hún í fóstur til Dað- ínu Hjaltadóttur, f. 1875, d. 1952, í Súðavík sem varð ekkja um líkt leyti. Einnig var á heim- ilinu sonur Daðínu, Friðrik Frið- riksson, f. 1911, d. 1977, sem Sigrún leit alltaf á sem bróður og dætur hans sem bróður- dætur. Það var alla tíð ein- staklega kært með henni og Það var sárt að fá þá frétt að mamma væri látin. Ég var á leið- inni norður með strætó til að sitja yfir dánarbeð hennar en náði ekki í tæka tíð. Auðvitað vissi ég að hverju stefndi en erum við nokk- urn tímann viðbúin svo endanleg- um lokum sem andlát er? Hún datt og mjaðmarbrotnaði rúmum fimm vikum áður en kallið kom. Þegar slíkt gerist hjá fólki sem er orðið vel við aldur bregður batalíkum til beggja vona. Henni fannst erfitt að vera upp á aðra komin með sínar grunnþarfir og var vansæl yfir aðstæðum sínum þrátt fyrir að starfsfólk á Hlíð væri allt af vilja gert og kæmi fram við hana af fyllstu nærgætni og umhyggju. Mamma átti langa ævi og reyndi ýmislegt um dagana. Það má með sanni segja um hennar lífshlaup og reynslu að lengi hafi mátt manninn reyna. Heimili for- eldra hennar var leyst upp vegna langvarandi veikinda móður og fátæktarbasls þegar mamma var smábarn, hún varð kornung ekkja með þrjá litla drengi, svo unga að enginn þeirra man föður sinn. Hún vann erfiðisvinnu, vinnudag- urinn var oftar en ekki langur og bar hún lítið úr býtum eins og annað verkafólk af hennar kyn- slóð. Mamma átti sterkt bakland í fóstru sinni en missti hana rúm- lega tvítug. Fóstran, Daðína mamma, er sennilegast sú mann- eskja sem átti trúnað mömmu og traust skilyrðislaust og því missti mamma mikið þegar hún féll frá. Mamma hefur nú fengið sína langþráðu hvíld og kýs ég að trúa því að hún sé nú á meðal þeirra löngu gengnu ástvina sem hurfu henni svo skjótt og svo snemma. Hvíldu í friði elsku mamma og friður guðs þig blessi. Þess óskar þín elskandi dóttir. Meira á www.mbl.is/andlat. Ólafía Jónatansdóttir. Í dag kveð ég Rúnu tengda- móður mína eftir hálfrar aldar samfylgd. Það blés ekki byrlega fyrir fjölskyldunni í litla húsinu á Eiríksstöðum í Súðavík þegar Rúna fæddist. Það var kreppa og atvinnuleysi og því lítið um vinnu fyrir föður hennar og andleg veik- indi herjuðu á móður hennar. Rúnu var komið í fóstur þegar hún var á öðru ári til Daðínu Hjaltadóttur á símstöðinni í Súða- vík. Þar ólst Rúna upp og naut mikils ástríkis og kallaði hún Daðínu alltaf mömmu. Heimilið á Eiríksstöðum var að lokum leyst upp og börnin vistuð á ýmsum stöðum og hafði Rúna lítil kynni af systkinum sínum í uppvextin- um. Hún hafði heldur ekki mikið af móður sinni að segja enda var hún lítið í Súðavík en föður sinn umgekkst hún alla tíð. Ástin vitjaði Rúnu á heimaslóð- um og árið 1949 giftist hún Hálf- dáni Sveinbjörnssyni frá Uppsöl- um í Álftafirði. Með honum fluttist hún til Bolungarvíkur þar sem þau stofnuðu heimili en Súða- vík var samt alltaf Víkin hennar Rúnu. Í mars 1954 fórst Hálfdán á sjó og þá stóð Rúna ein uppi, 24 ára gömul, með þrjá kornunga drengi. Daðína var látin og engin náin fjölskylda sem gat umvafið hana í sorginni. Ekki var gert ráð fyrir öðru en að ekkjan bæri harm sinn í hljóði og það gerði Rúna svikalaust. Þegar leið að lokum í lífi hennar kom það betur og bet- ur í ljós að aldrei hafði verið unnið úr þessu mikla áfalli. Rúna var of ung til að fá ekknabætur eins kaldhæðnislegt og það nú er og hún mátti heldur ekki sitja í óskiptu búi. Hún varð því að selja íbúðina sem þau Hálfdán höfðu keypt og hún flutti inn til Svein- björns tengdaföður síns og hélt heimili hjá honum fyrir synina í nokkur ár. Á þeim tíma eignaðist Rúna Binna minn með Braga Helgasyni, svona að gamni sínu eins og hún sagði, en ekki varð meira úr því sambandi. Bræðurn- ir fjórir minnast tímans hjá Sveina afa með mikilli hlýju og væntumþykju. Sveini og Uppsala- systkinin tóku Binna eins og ein- um af fjölskyldunni og kærleikur þeirra í garð Rúnu og strákanna var alla tíð mikill. Seinni maður Rúnu var Jónat- an Ólafsson og eignuðust þau þrjú börn. Þá voru börnin hennar orðin sjö og heimilið stórt. Þau byggðu sér hús í Bolungarvík en árið 1965 hófu þau búskap í Meirihlíð og þá fóru í hönd erfið ár í landbúnaði. Rúna hafði tekið ríkan þátt í fé- lagslífinu í Bolungarvík en eftir að hún flutti í Meirihlíð átti hún ekki hægt um vik að hitta vinkonur sínar eða taka þátt í félagsstarfi eins og áður. Það reyndist henni erfitt. Lítill skilningur var á því á þeim tíma að húsfreyjur í sveit þyrftu að lyfta sér upp. Árið 1971 gáfust þau Jónatan upp á bú- skapnum og fluttust til Akureyrar þar sem þau áttu mörg góð ár og gátu ferðast talsvert. Þegar Jón- atan lést fyrir tveimur árum var eins og opnuðust gáttir sem vand- lega hafði verið lokað og Rúna fór að tjá sig um að það væri mikill munur að vera nú umvafin nánum ástvinum sem hún ekki naut þeg- ar Hálfdán lést. Undir það síðasta var hugur Rúnu tíðum í Súðavík- inni sinni hjá „Daðínu mömmu“. Blessuð sé minning minnar góðu tengdamóður. Anna Þorbjörg Ingólfsdóttir. Elsku amma. Nú hefurðu loks fengið hvíldina sem þú þráðir. Fannst þetta komið gott. Síðustu ár eftir að afi fór reyndust þér ekki auðveld og nú eruð þið sam- einuð á ný. Minningar mínar um þig eru nátengdar ykkur báðum. Þegar þið komuð vestur á sumrin og ættarmótin, þessi sterku djúpu vestfirsku tengsl sem við eigum. Og þegar við komum í heimsókn norður. Við systkinin þóttumst heppin að eiga ömmu sem vann í nammiverksmiðju og fékk að eiga fulla haldapoka af útlitsgölluðu nammi. Þegar þú gafst mér gler- augnahulstur sem þú saumaðir úr mokkaskinni og ég notaði þar til saumarnir röknuðu upp. Þegar ég dvaldi hjá ykkur á unglingsárum, var í sveit í gegnum vinafólk ykk- ar og þið keyrðuð mig fram og til baka þegar á þurfti að halda og gisti hjá ykkur í fríum. Þegar ég kom alltaf í mat þegar ég var í menntaskólanum og amma eldaði heimsins besta rétt, Danska rétt- inn, og sítrónufrómas í eftirmat. Öll skiptin sem ég settist hjá ykk- ur á Bautanum eftir skóla og fékk að borða súkkulaðið sem þið feng- uð með kaffinu. Eitt skiptið þótti þér daman eitthvað illa klædd, einungis í léttri kápu í nístings- frosti, og fórst með mig beina leið í Amaró og keyptir á mig risastór- an þykkan trefil. Hann varðveiti ég enn. Þegar ég bjó hjá ykkur afa á meðan ég kláraði lokaprófin. Síðar þegar ég flutti norður urðuð þið fastur partur af daglegri til- veru og gæðastundunum fjölgaði. Fjölmargar heimsóknir, heims- málin rædd og áfram hitti ég ykk- ur á Bautanum og borðaði súkku- laðið. Oft var slegið á létta strengi og mikið hlegið, þú hristir gjarn- an hausinn og glottir út í annað yfir vitleysunni sem rann upp úr okkur afa. Ég fór stundum með ykkur afa á spilakvöldin, þar sem afi spilaði, við tvær spjölluðum og ég hjálpaði þér með kaffið í hléinu. Þær stundir voru mér afar kærar. Við María mín fórum allt- af með þér á jólaballið hjá Sjálfs- björg, besta ballið í bænum, og ég kom alltaf og setti upp jólaskraut- ið fyrir ykkur afa. Mér fannst sér- staklega mikið til koma fallega aðventukransins þíns. Og fallega fermingarkrossins þíns sem alltaf var um háls þér. Mér fannst gam- an að skoða bækurnar þínar og við ræddum oft um matjurta- garðinn minn, en það tengdir þú við úr æsku þinni. Mér fannst sér- staklega gaman að ræða við þig um gamla tíma, að heyra þína sögu og um lífið hér áður fyrr. Um æskuna, kórstarfið, hvernig þú kynntist afa, fólkið og allar gleðistundirnar, en einnig um raunastundirnar, sem þú varst reyndar fámál um. Eftir því sem ég varð eldri og þroskaðri gerði ég mér betur grein fyrir því hvað líf þitt og ættarsaga okkar er áhugaverð, hvað þú upplifðir mik- ið af breytingum í samfélaginu og hvað lífið lagði mikið á þig. Eftir hamingjuríka æsku, sem þú minntist í ljóma, tók lífið við með öllum sínum hæðum og lægðum og veraldlega basli. Í raun er það ekki skrýtið að þyngslin sem fylgdu þessum raunum hafi færst yfir af meiri þunga síðustu árin þín. Og þó svo ég sakni þín sárt skil ég vel að þú hafir viljað fá hvíldina. Farðu í friði elsku amma mín. Guð blessi þig. Þín Vilborg. Hver minning er perla sem er þrædd upp á perlufesti sem geymir allar minningarnar sem ég á um þig. Heimsóknir til Akureyrar á sumrin. Rabarbari úr garðinum með sykri í litríku álglösunum sem þú gafst okkur. Brúni bangs- inn í gulu hekluðu peysunni undir sjónvarpinu. Ferðirnar í Vín þar sem við fengum ís og þið afi feng- uð ykkur kaffi og köku. Heimsóknir til Bolungarvíkur. Þú situr í náttsloppnum við eld- húsborðið í horninu þínu, drekkur kaffi og reykir brúnu, löngu síg- aretturnar þínar. Spjallar við Gumma Hafsa sem kíkti nær allt- af í morgunkaffi. Litlu, hvítu, sætu sakkaríntöflurnar (Cande- rel) þínar sem þú settir í kaffið. Við stálumst reglulega í eina og eina töflu til að láta bráðna í munninum. Stundirnar með þér og afa í Lindarsíðunni. Ristað brauð, mandarínur og earl grey-te. Ég hugsa alltaf til þín þegar ég fæ mér earl grey. Við sátum og spjölluðum um allt milli himins og jarðar og göntuðumst. Þið afi sögðuð mér oft sögur af sam- ferðafólki ykkar og árunum í Vík- inni sem mér fannst alltaf mjög gaman að hlusta á. Oftar en ekki enduðu sögurnar á „já, en hann drakk nú svolítið mikið“. Ég brosti alltaf út í annað og hugsaði með mér að annar hver maður í Víkinni hlyti að hafa verið alkó- hólisti. Einnig var gaman þegar þú sagðir mér sögur úr þinni æsku og ungdómsárum eða þegar ég reyndi að pumpa þig um hvernig hinn og þessi í stórfjöl- skyldunni hefði verið. „Amma, hvernig var eiginlega hann Hall- dór langafi?“ „Hvernig var hann?“ svaraðir þú í smá hæðn- istón og glottir. Það varð mismik- ið um svör enda fannst þér kannski þessar spurningar mínar svolítið skrýtnar. Og svo var það hinn klassíski kaffihúsarúntur, Bautinn eða Glerártorg. Það var alltaf svo gaman að hitta á ykkur afa þar. Rauði varaliturinn, dökkbrún- ar augabrúnir, sólgleraugun, skyrta og stóri krossinn sem þú fékkst í fermingargjöf og barst alltaf um hálsinn. Þitt „trade- mark“-útlit eins og við myndum segja í dag. Símtalið okkar um mánuði áður en þú kvaddir. Við áttum langt og gott spjall sem ég met mjög mik- ils í dag. Það var síðasta spjallið okkar. Þar sem þú lást banaleguna og varst að kveðja okkur hugsaði ég með mér: hvar ætli hún amma sé stödd núna? Þá birtist þú mér svo skýrt. Þú varst komin aftur til Súðavíkur og varst í góðra vina hópi, að syngja og spila á gítar. Og núna er engin Rúna amma lengur. Engin Rúna amma til að kíkja í heimsókn til, drekka te með, spjalla við og eiga gæða- stund með. Engin Rúna amma til að spyrja mömmu og pabba eftir. Engin Rúna amma sem segir „Daði minn“ í svo sérstökum og hlýlegum tóni eða „þið eruð nú meiri rugludallarnir“, hristir svo hausinn og glottir út í annað. Það er svo dýrmætt að hafa eldra fólk í lífi okkar sem hefur lif- að tímana tvenna, heyra sögur þeirra og einfaldlega bara vera með þeim. Það verður því tómlegt án þín amma. Mér finnst sárt að þú sért farin og mun ég sakna þín mikið. En eftir sitja minningarn- ar, ég er full þakklætis. Við berum perlufesti minning- anna með okkur alla tíð, segjum af þér sögur og minnumst þín. Takk fyrir allt elsku amma. Þín Jóna Rún. Þegar lífsins leiðir skilur læðist sorg að hugum manna. Margs er að minnast og hver minning er dýrmæt perla sem mun ylja okk- ur sem þekktum Rúnu ömmu um ókomna tíð. Þegar ég uppgötvaði að Daði væri ekki „alvöru“ pabbi minn, þá fimm eða sex ára, var ég fljót að leggja saman tvo og tvo og fá út að Rúna amma og Tani afi væru ekki „alvöru“ amma mín og afi. Ég skaut á fundi með Stefáni bróður mínum og úr varð að við fórum til þeirra til að fá formlegt leyfi fyrir því að kalla þau ömmu og afa. Ég gleymi aldrei undrunarsvipnum sem á þau kom, það var næstum eins og við hefðum slegið þau utan undir. Ég gleymi heldur aldrei þegar þau sögðu að ekkert annað kæmi til greina, að þau væru jafn mikið amma okkar og afi og allra hinna barnabarnanna. Og þannig var það alla tíð. Amma var nægjusöm og vildi ekki láta hafa mikið fyrir sér. Engu að síður hafði hún ánægju af því að gleðja aðra og var alltaf mikil eftirvænting þegar við systkinin opnuðum jólagjafirnar frá þeim afa, enda slógu þær und- antekningarlítið í gegn, hver keppir við sodastream-tæki og poppvél? Þegar við vorum fyrir norðan sveik rabarbarinn í Odd- eyrargötunni okkur aldrei né heldur útlitsgallaða Lindu-sæl- gætið sem amma lúrði á þegar hún vann í verksmiðjunni. Bræð- ur mínir áttu reyndar til að níðast á rabarbaragarðinum með bol- tasparki á meðan við systurnar dáðumst að skartinu hennar ömmu og öllum slæðunum. Á framhaldsskólaárum okkar nutum við systkinin þess að koma reglulega í mat til ömmu og afa. Í minningunni voru flestir kvöld- verðirnir eins. Amma settist aldr- ei til borðs með okkur, enda „hafði hún borðað í gær“, eða svo sagði afi alla vega. Afi var æstur upp í pólitískum umræðum en amma stóð keik við pottana og glotti að öllu saman. Samt fannst ömmu ekkert sérstaklega gaman að elda og hafði í raun mun meiri ánægju af því að vaska upp og ganga frá, en þetta lét hún eftir okkur, hún eldaði og við sáum um allan frágang. Amma hafði gaman af tónlist og átti gítar sem hún lærði að mestu sjálf að spila á. Ég var svo heppin að fá gítarinn hennar lán- aðan í tvö ár þegar ég – nýútskrif- aður grunnskólakennarinn – ákvað að læra á gítar svo ég gæti spilað og sungið með nemendum mínum. Ég skilaði ömmu gítarn- um þegar ég keypti mér einn sjálf. Þar með lagði ég gítarinn á hilluna ef svo má að orði komast því hann hefur verið nánast óhreyfður síðan enda ekki nærri eins góður og gítarinn hennar ömmu. Ömmu fannst óttalega vitlaust af mér að búa í Reykjavík. Hún sagði gjarnan: „Klara mín, ertu ekki búin að búa nógu lengi í Reykjavík? Viltu ekki bara flytja aftur norður?“ og þegar ég svar- aði því neitandi sagði hún um hæl: „Jæja vina mín, hafðu það eins og þú vilt.“ En nú er amma farin og sárs- aukinn og söknuðurinn er mikill. Sem betur fer á ég fjöldann allan af yndislegum minningum um samverustundir okkar sem aldrei verða teknar frá mér. Hins vegar er ljóst að í dag munu fjölmörg tár falla á fallegu kistuna hennar elsku Rúnu ömmu. Klara. Sigrún Sigurdríf Halldórsdóttir

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.