Heilbrigðisskýrslur - 02.12.1985, Síða 25

Veruleg vanskráning. Samanburður á opinberri skráningu Umferðarráðs (sem
byggir á lögregluskýrslum) við þessa rannsókn, sem byggð er á gögnum Slysa-
deildar Borgarspítalans, leiðir í ljós verulegt misræmi. Alls létust eða
slösuðust 1682 íbúar samkvæmt samanlögðum skrám beggja þessara aðila í um-
ferðarslysum á höfuðborgarsvæðinu árið 1975. Þar af voru 27% á skrám beggja
þessara aðila, 2% eingöngu á skrá Umferðarráðs og 71% eingongu á skrá Slysa-
deildarinnar. Á sama tíma og Umferðarráð telur 490 manns hafa slasast í
umferðinni á höfuðborgarsvæðinu voru 649 f]uttir með vitund lögreglunnar í
^eykjavík á Slysadeildina eftir umferðarslys (sjá viðauka G). Samkvæmt skrá
Slysadeildar kom um það bil helmingur þeirra sem þangað leituðu vegna
meiðsla úr umferðarslysum (eða á níunda hundrað manns af höfuðborgarsvæðinu)
annað hvort með sjúkrabíl eða lögreglu.
Alvarlegu slysin einnig vantalin. Vanskráning opinberra aðila er ekki
aðeins bundin við þau slys sem talin eru minni háttar. Þannig skráði
Umferðarráð ekki nema rúmlega sjötíu af hundraði þeirra sem slösuðust svo
mikið að leggja varð þá inn á sjúkrahús, þar af voru sjö af hundraði rang-
lega skráðir með lítil meiðsli. Hismunur á skráningu Umferðarráðs og Slysa-
deildarinnar á þessum alvarlegu slysum var mestur ef hinir slösuðu voru á
reiðhjólum (70%), síðan komu slys á vörðum vegfarendum (25%), þá vélhjóla-
slys (22%) og loks slys á gangandi fólki (16%).
Er fjöldi slasaðra á þriðja þúsund ? 1 ljós kemur að vanskráning opinberra
aðila á umferðarslysum nemur um eða yfir 71%, en um eða yfir 65% ef einföld
reiðhjolaslys eru undanskilin. Ef reiknað er með að sama vanskráning gildi
yfir ailt landið (65-71%) má reikna með að raunverulegur fjöldi slasaðra og
latinna í umferðarslysum hafi verið á bilinu 2020-2430 í stað 707 eins og
stendur í opinberum skýrslum. Væri slysatíðnin fyrir landið í heild sú sama
°9 fyrir höfuðborgarsvæðið (14,09 0/00), en ólíklegt er að hún sé svo há
alls staðar, þá myndu um það bil 3100 slasast eða látast í umferðarslysum á
einu ari. Miðað við sömu forsendur, þegar einföldum reiðhjólaslysum hefur
verið sleppt (slysatíðni 11,96 0/00) þá myndu um 2600 slasast eða látast á
landinu öllu í umferðarslysum.
Forvarnir. Þessari rannsókn er ekki ætlað að fjalla um fyrirbyggjandi að-
gerðir gegn umferðarslysum, heldur að vera grundvöllur fyrir slíka umræðu.
Af niðurstöðum þessarar rannsóknar má þó draga ýmsar ályktanir hvað varðar
forvarnir umferðarslysa. Sumum þeirra hefur þegar verið komið á framfæri
við ýmsa aðila, þ.á.m. við yfirvöld.
skráning. Hinni opinberu skráningu á umferðarslysum virðist vera
mjóg abotavant. Hætt er við að viðbrögð stjórnvalda við vandamálum umferð-
arinnar hafi mótast af miklu vanmati á raunverulegu ástandi þessara mála.
við samanburð á skráningu Umferðarráðs og Slysadeildarinnar árin 1974-1983
®est að misræmið hefur verið minnst árið 1974 en síðan verið meira árin
1975-1983, eins og mynd í viðauka F sýnir, (26,30,31,32,33). Hugsanlegt er
ae astandið sé jafnvel verra en fram kemur í tölum Slysadeildar, sjá bls. 9.
ikur eru á að slysum á reiðhjólum hafi fjölgað undanfarin ár, einkum eftir
jð innflutningur þeirra jókst í kjölfar niðurfellingar aðflutningsgjalda
arið 1979. Sérstaklega ber að vera á varðbergi gagnvart þessum slysum þar
þau koma illa fram bæði í skráningu Slysadeildar, en sérstaklega hjá
mterðarraði. Það er því brýnt að bæta slysaskráningu lögreglu og Umferðar-
raðs eða taka upp nýja skráningu á vegum heilbrigðisstjórnarinnar, en slíkt
er nu þegar í undirbúningi þar sem væntanlega verður byggt á flokkun meiðsla
,,r alvarleika með tilliti til innlagnar á sjúkrahús og meiðsla A og B,
sJa viðauka A bls. 27.
23