Fréttablaðið - 15.02.2023, Side 20

Mín upplifun sem
kennari til margra ára
er sú að ég hef ekki
upplifað þennan sama
meðbyr af hálfu minna
yfirmanna.
Þar er
áhersla
lögð á að
hagsmunir
barns séu
ávallt í
fyrirrúmi.
Ný og öflug
fasteignaleit
Finndu réttu eignina fyrir þig á frettabladid.is
Öflugur fasteignaleitarvefur
með einföldu og notendavænu
viðmóti sem býður upp á ítarlegar
upplýsingar um fasteignir,
þróun verðlags og fróðleik um
fasteignamarkaðinn.
Fyrir ári síðan tóku ný lög gildi, Lög
um samþættingu þjónustu í þágu
farsældar barna (nr.86/2022) með
áherslu á snemmtækan stuðning.
Markmið laganna er að tryggja
börnum og foreldrum, sem á þurfa
að halda, aðgang að samþættri þjón-
ustu við hæfi án hindrana í þeim til-
gangi að stuðla að farsæld barna.
Með þjónustu við hæfi merkir að
mæta þörfum barns þar sem það er
statt og að veita ekki umfangsmeiri
þjónustu en þörf krefur. Þjónusta án
hindrana er samþætt þjónusta þar
sem allir fagaðilar og sérfræðingar
sem veita barni og foreldrum þjón-
ustu geta talað saman á milli ólíkra
kerfa á þann hátt að allir aðilar
vinni saman að því að mynda sam-
fellda, heildstæða, þjónustu sem
stuðlar að farsæld barns.
Lögin leggja áherslu á snemm-
tækan stuðning, sem margir þekkja
sem snemmtæka íhlutun (e. early
intervention). Dr. Tryggvi Sigurðs-
son (2003) útskýrir snemmtæka
íhlutun sem þær aðgerðir sem eiga
sér stað snemma í lífi barns. Hrefna
Friðriksdóttir (2022) segir að með
snemmtækum stuðningi sé átt við
að barn fái rétta þjónustu „sem fyrst
– áður en vandi ágerist“.
Ég velti því fyrir mér hvaða áhrif
lögin hafa á skólastarf. Ég fylgdist
með strax frá upphafi þegar far-
sældarfrumvarpið var kynnt, þróun
þess og samþykki sem lög. Ég skráði
mig í námið Farsæld barna við HÍ,
sem ætlað er að styðja við inn-
leiðingu laganna. Á námskeiðinu
Börn og farsæld: Réttindi barna
og þátttaka þeirra tengdi ég strax
mjög sterkt við vinnulagið, hug-
myndafræðina og rannsóknir um
þátttöku barna í eigin námi, ásamt
þeirri nálgun að upplýsa börn um
réttindi þeirra og veita þeim þekk-
Nærandi skólaumhverfi í þágu farsældar barna
Jóhanna
Helgadóttir
kennari og
kennsluráðgjafi
ingu á málefnum sem þau geta haft
áhrif á sem tengist þeirra eigin lífi,
innan og utan skólans.
Ástæðan fyrir þessari sterku
tengingu og hversu „mind-blown“
ég var á þessu námskeiði er sú að
ég hef lagt mig fram alla tíð í starfi
að vinna í þessum anda. Síðastliðin
fimm ár hef ég þó markvisst unnið
að því að stuðla að farsæld barna
og þróað kennsluhátt sem ég kalla
Kærleiksrík nálgun í fjölbreyttum
nemendahópi og byggi á gagn-
reyndum aðferðum og úrræðum.
Í starfi mínu á gólfinu fann ég og
fékk staðfestingu á því hvernig mín
nálgun virkaði. Ég leitaði til nem-
enda minna og notaði bekkjarfundi
til þess að ræða um hvað gengi vel
og væri að virka, og svo aftur á móti,
hvað væri alls ekki að virka.
Mín upplifun sem kennari til
margra ára er sú að ég hef ekki upp-
lifað þennan sama meðbyr af hálfu
minna yfirmanna; það er að segja
skilning fyrir því hvernig ég nálgað-
ist kennsluna og samskipti við nem-
endur og þá sterku þörf mína fyrir
að halda áfram með bekk og fylgja
honum eftir upp skólastigið til þess
að sjá árangur af minni nálgun til
lengri tíma. Ég hef átt það til að
vísa í „hvar eiga vondir að vera“ um
sjálfan mig sem kennara, vegna þess
að ég hef ekki enn þá fundið rétta
skólann þar sem mínar hugmyndir
um nálgun í kennslu passa inn. Þær
byggja á samkennd, umhyggju og
kærleika, að sama skapi á festu, aga
og öryggi. Í skólakerfinu almennt
finn ég meira fyrir hörku, niður-
broti (gagnrýni sem byggir ekki á
uppbyggingu heldur á niðurbroti),
uppgjöf í lausnaleit, lítillækkun
(falin í gríni), meðvirkni, refsingum
og ofbeldi.
Á námskeiðinu fékk ég aftur á
móti staðfestingu á því að ég væri
að gera hárétt og í anda þeirra hug-
myndafræði sem lögin byggja á
sem heitir Getting it right for every
child (GIRFEC), sem er nafn á heild-
stæðri stefnu í málefnum barna og
ungmenna sem skosk stjórnvöld
hófu innleiðingu á árið 2006. „Þar
er áhersla lögð á að hagsmunir
barns séu ávallt í fyrirrúmi og tekið
er mið af samningi Sameinuðu
þjóðanna um réttindi barnsins í
allri nálgun.“ Mig langar að vinna
í þannig skólakerfi og undir stjórn
skólastjórnenda sem skilja þessa
nálgun og hvað felst í henni. Mest
af öllu myndi ég vilja vera slíkur
leiðtogi, skólastjórnandi, sem inn-
leiddi kærleiksríka nálgun í skóla-
starfi, sem legði áherslu á nærandi
skólaumhverfi undir formerkjum
laga um samþættingu þjónustu í
þágu farsældar barna. n
16 skoðun FRÉTTABLAÐIÐ 15. FeBRúAR 2023
MIðVIkuDAGuR