Alþýðublaðið - 21.01.1920, Blaðsíða 2

ALfÝÐUBLAÐIÐ
Au g'lýsin gar.
Auglýsingum í blaðið er fyrst
um sinn veitt móttaka hjá Ouð-
geir Jónssyni bókbindara, Lauga-
vegi 17 (bakhús). Sími 286 og á
afgreiðslunni á Laugavegi 18 b.
Því hefir verið hreyft, hvort
ekki væri tiltækilegt að takmarka
aðflutning fólks til bæjarins, með-
an þannig standa sakir, eins og
nú er. Aðkomufólk verður að taka
húspláss af áður búsettum bæjar-
mönnum, til þess að komast hér
inn. En eg býst við að þeim, sem
þurfa á verkafólki að halda, þætti
það miður heppileg leið. En þá
ætti það líka vel við, að atvinnu-
rekendur sæju þjónustufólki sínu
fyrir húsnæði, því, sem að ekki
getur með góðu móti haft ráð á
því sjálft.
Lengi hefir vakað fyrir mér
ein spurning. Eru ekki til nógar
íbúðir í bænum, til að bæta úr
bráðustu þörfinni? Er sá jöfnuður
orðinn hér ríkjandi enn þá, að
sumir hafi ekki meira húspláss
en þeir hafa þörf fyrir, þegar
aðrir hafa ekkert þak yfir sig og
sína?
Heiðruðu bæjarbúar! Verum nú
vakandi fyrir 31. janúar í vetur,
þegar fram fer kosning nokkurra
fulltrúa í bæjarstjórn. Og gefum
aðeins þeim lista atkvæði okkar,
sem á eru menn, sem þektir eru
að því, að taka alt af málstað al-
þýðunnar, og sem skilja hvers
virði Jíf og heilsa hvers ein-
staklings er, sem bæjarfélagið
samanstendur af, eða sem yfir
höfuð hafa áhuga á að framkvæma
helztu velferðamál þessa bæjar.
Og hvað er bæ þessum nauðsyn-
legra nú sem sakir standa, heldur
en bætt og aukin híbýli manna.
G M. Dalberg.
Xaupmannahajnarbréj.
Khöfn, *•/» ’19.
Kringum jólin. Háifum mánuði
fyrir jól ár hvert, færist eins og
nýtt líf í alt hér í borginni. Pað
er eins og allar hreyfingar manna
veiði léttari, og ekki eins hvers-
dagslegar. Og það er óvenju hraði
á öllum og öllu. Það er farið að
raða jólavörunum í gluggana, og
hversdagsbragurinn farinn af. Alt
er komið á tjá og tundur. Börnin
eru farin að Bhlakka“ til jólagjaf-
anna frá pabba og mömmu, skyld-
mönnum og vandamönnum. Hér
er það siður, að skrifa „óskaseðla*.
Þá skrifa börnin, maðurinn og kon-
an á lista, hvað þau helzt langi
til að eignast um jólin. Oft kem-
ur eitthvað af því sem á listanum
stóð, en stundum, og eg held eins
oft, gengur alveg fram hjá honum.
Sá er siður hér, eins og víðast
í stórborgum, að skömmu fyrir
jól er fyrir framan ráðhúsið reist
stórt jólatré og látið brenna á því
fram yfir jólin. Það eru auðvitað
ekki kerti sem á því brenna, held-
ur eru það rafmagnsljós, og er
unun á að horfa. Færir tré þetta
jólin inn í sál manna.
Á aðfangadaginn, eftir hádegi,
spilar ein af beztu lúðrasveitum
borgarinnar (lífvörður konungs) við
jólatréð ýms lög og bætir það
auðvitað hátíðabraginn. Og sé gott
veður þá safnast múgur og marg-
menni kringum tréð og hljóðfæra-
sveitina, enda er þetta í hjarta
bæjarins, (eins og Austurvöllur í
Rvík).
Þegar komið er rafmagnsijós í
Beykjavik, þá ætti bæjarstjórnin
að taka upp siðinn með jólatréð,
það mundi setja ekki lítinn há-
tíöabrag á „borgina", og svo
skemta litlu öngunum og almenn-
ingi.
En það vantar smekk fyrir ým-
islegt heima — og eins þetta.
Jólin. Sjálf jólin eru að engu
frábrugðin því hér, sem þau eru
heima, nema hvað það mun vera
meira um gjafir hér og fjársöfnun
blaðanna til matkaupa eða annars
til fátækra eða sárt líðandi fólks
Þessi fjársöfnun til fátækra og
til jólagjafa fátækra barna er að
vísu faileg, en fáum mun dyljast,
að öllu betra væri það, að þeir
sem geta unnið og vinna alla
daga, hefðu svo fyrir vinnu sína,
að þeir þyrftu ekki að þiggja af
öðrum á þennan hátt.
En það er stjórn þjóðanna og
auðmönnum þeirra að þakkal! að
ástandið er svona, að fieiri þús-
und manna eru gerð að andlegum
vesalmennum á þennan hátt.
Annars fara jólin fram hér eins
og heima, ráfað á milli kunningj-
anna, leikhúsferðir, setið á kaffi-
húsum eða knæpum (annan jóla-
dag). Aðfangadag er hver heima
hjá sér, og á borðurn er gæs, sé
annars kostur. á að fá hana með
sæmilegu verði. Á aðfangadaginn
komst gæsin upp í 70 kr., eða
11 kr. bitinn. Það er víðar okrað,
en á íslandi. Enda læra íslend-
ingar margt af Dönum, en einkum
þó það, sem síður skyldi.
Vetrarharka og vatnagangur.
Veturinn byrjaði hér óvenju
snemma, í október. Hann er ann-
ars ekki vanur að berja að garði
fyr en um jól, eða i janúar, þó
hann gerði vart við sig svo snemma,
hafa þó engar hörkur veriö fyr
en nú um jólin, en þá var frostið
6—10 stig, er það eins og 15—
16 stig heima. Þá snjóaði og
skömmu fyrir jól, og hefir hann
ekki verið öllu meiri hér um
mörg ár. Og í dag er rok. Þetta
er ekki óeðlilegt, því í Svíþjóð og
Noregi hafa verið hörkur, frá 16
—40 stig. í Noregi og Alaska
snjóar, í Svíþjóð, enda líka í
Þýzkalandi og Frakklandi snjór og
vatnagangur. í Svíþjóð og Þýzka-
landi hafa orðið skemdir af vatna-
gangi, og i Suður-Þýzkalandi urðu
sum heimili að vera í myrkri um
jólin. Gasstöðvarnar gátu ekki
starfað. Og í Núrnberg gátu menn
farið á bátum um göturnar.
Engin blöð um jólin. Þau
undur gerðust hér um jólin, að
aðeins tvö blöð komu út jóladag-
inn, Hin ekki fyr er á laugardag
(eftirmiðdag) og sunnudag. Þessi
tvö blöð voru SocialDemokraten
og Kristeligt Dagblad.
Orsökin var sú, fyrst, að kon-
urnar, sem bera út blöðin, neít-
uðu að bera þau út jóladags-
morgun. Og því áttu þau ekki að
koma þann dag. (Annars eru þau
vön að koma fyrsta jóladag, og
svo ekki fyr en þriðja). Hér við
bættist svo, að prentararnir kröfð-
ust uppbótar á launum sínum
fyrir að vinna um jólin. Og á því
strandaði. Prentsmiðjueigendurnir
neituðu að ganga að því. Og svo
komu blöðin ekki út, nema þau,
sem áður eru nefnd. Uppbót þessi
var þó ekki meiri en svo, að hún
hefði numið rúmum 200 kr. fyrir
hvert blað, og verður ekki séð,
að þau hefðu farið á höfuðið fyrir
þá upphæð. (Þau eru betur stæð,
en blöðin heima). En þau létu
samt ekki undan.