Skipulagsmál höfuðborgarsvæðisins - 01.12.1983, Blaðsíða 3

SKIPULAGSMÁL HÖFUÐBORGARSVÆÐISINS
3
n SKIPULAGS- HÖFUÐBORGARSVÆÐISINS
3. TBL. 4. ÁRG. 1983 EFNIS YFIRLIT: | | Staðgreinir/.S’te/án Ingólfsson Bls. 5
] Gerð 6-stafa staðgreinikerfis og drög að raðgreini á höfuðborgarsvæöinu/fiirg/r H. Sigurðsson 9
[3 Upplýsingar um mannfjölda og fasteignir á höfuðborgarsvæðinu/Þóran'rtrt Hjaltason 13
] Tölvuvæðing sveitarfélaga/7órt Erlendsson 14
] Viðhorf í atvinnumálum/Lggert Jónsson 17
□ Aðalfundur S.S.H. 1983 21
] Endurskokðun reiknilíkans umferðar/ Þórarinn Hjaltason 23
[]] Ný rit í bókasafni Skipulagsstofunnar 25
] Betri borgir - minni kostnaður 25
/ þessu töluhefti Skipulagsmála fylgir sérprentað
blað um nýlega staðfest Aðalskipulag Mosfellssveitar
1983-2003.
FORSÍÐUMYND GERÐI
BJÖRN BRYNJÚLFUR BJÖRNSSON.
Björn er fæddur 1956 og stundar nú nám í Myndlista-
og handíðaskóla íslands. Hann hefur unnið víða við
útlitshönnun og grafík, m.a. á Þjóðviljanum, Helgar-
póstinum og Auglýsingaþjónustunni og einnig starfað
sjálfstætt.
UPPLÝSINGAVINNSLA/
GAGNAVINNSLA
í nútíma þjóðfélagi er fljót og
markviss skráning og meðferð upp-
lýsinga mjög mikilvæg, og grund-
vallaratriðið fyrir ákvarðanatöku á
fjölmörgum sviðum. Við íslending-
ar höfum enn ekki fært okkur í nyt
þá tækni og möguleika sem að und-
anförnu hafa opnast á þessu sviði,
nema að mjög litlu leyti. Árlega
verjum við mjög háum fjárhæðum
bæði í ómarkvissa leit að upplýsing-
um og meðhöndlun þeirra, en þar
að auki nýtast þessar upplýsingar
víða illa við ákvarðanatöku. Sem
þjóð eða einstaklingar höfum við
ekki efni á öðru en að taka þessum
málum tak, ef við eigum að geta
leyst aðkallandi verkefni á viðun-
andi hátt, haft tiltækar upplýsingar,
þegar á þarf að halda, fylgst stöðugt
með nýrri þekkingu og þeirri þróun
sem er að eiga sér stað og staðið
jafnfætis öðrum þjóðum á þessu
sviði.
Á sviði skipulagsmála er hér enn
mikið verk að vinna. Fyrir tveimur
árum var haldin ráðstefna á vegum
Samtaka sveitarfélaga á höfuð-
borgarsvæðinu um upplýsingakerfi
opinberra aðila, m.t.t. skipulags og
almennrar stjórnunar. Á þessari
ráðstefnu komu fram margar
ábendingar um helstu vandamál á
þessu sviði og hugsanlegar aðgerð-
ir. Þótt talsvert hafi miðað í rétta
átt eru mörg atriði enn óleyst sem
nú gera skipulagsvinnu á höfuð-
borgarsvæðinu bæði erfiða, eða
markleysu, þegar verst lætur. Hér
er til dæmis átt við skilgreiningu og
skráningu landnotkunar á skipu-
lagskortum, og stjórnun á land-
notkun í kjölfar skipulags. Svipuðu
máli gegnir um skilgreiningu á vald-
sviði og íhlutunarrétti þeirra
fjölmörgu aðiia sem gera tillögur og
taka ákvarðanir um notkun og ný-
tingu lands. Hér er heldur ekki
mikils árangurs að vænta, nema til
komi náin samvinna ríkis og sveit-
arfélaga, eða samtaka þeirra.
Við skipulag er mjög mikilvægt
að hægt sé að tengja upplýsingar
ákveðnu svæði, ákveðnum tíma og
ákveðnu sviði, þannig að auðvelt sé
að gera grein fyrir viðkomandi at-
hugunarefni, hvaða breytingar eru
að eiga sér stað, hvar, og hvaða
afleiðingar mismunandi stefnu-
mörkun getur haft. Staðgreining
höfuðborgarsvæðisins, sem nú er
að miklu leyti lokið markar hér að
mörgu leyti tímamót.
Með þekkingu og tækni nútímans
á að vera hægt að afla þeirra upp-
lýsinga sem nauðsynlegar eru við
skipulag og aðra ákvarðanatöku á
fljótvirkan hátt, og halda þeim
stöðugt við þannig að mögulegt sé
að fylgjast með framvindu mála og
afleiðingum af margvíslegum
ákvörðunum. Auðveldasta leiðin
að þessu marki er að mati þeirra
sem mest hafa fjallað um þessu mál
sú að samræma þau gagnasafna-
kerfi, sem fyrir eru, m.a. með stöðl-
un í vinnslu og geymslu upplýsinga
og samtengingu tölva í einhverjum
mæli.
Þau gagnasöfn, sem nú er helst
rætt um í tengslum við skipulag er
m.a. að finna hjá Fasteignamati rík-
isins, Hagstofu íslands, Skattstof-
um og Ríkisskattstjóra, Húsnæðis-
stofnun ríkisins, embættum bygg-
ingarfulltrúa, Þjóðhagsstofnun og
Framkvæmdastofnun, skipulags-
deildum sveitarfélaga, Skipulagi
ríkisins, Landmælingum íslands og
Bifreiðaeftirliti ríkisins.
Eitt brýnasta verkefnið á þessu
sviði í dag er að kanna með hvaða
hætti gera megi ofan talin gagna-
söfn það samstiga, að söfnun og
úrvinnsla upplýsinga úr þeim verði
markvissari, hraðari og árang-
ursríkari en hún er nú.
Gestur Ólafsson.