Austurland - 28.09.2018, Síða 2

2 28. september 2018
Mótun og fram fylgd byggða-
stefnu sem í senn miðar
að því að tryggja í búum
lands byggðanna rétt mæta hlut deild
í vel ferðar þjónustu sam fé lagsins og
stuðla að traustri bú setu er meðal
mikil vægustu við fangs efna stjórn-
málanna. Á loka dögum þingsins var
sam þykkt metnaðar full byggða á ætlun
sem í fyrsta skipti er með skýrum
mark miðum og mæli kvörðum. Gert
er ráð fyrir reglu legri um ræðu á
vett vangi ríkis stjórnarinnar til að
fara yfir stöðuna og fram kvæmd
á ætlunarinnar. En til þess að tryggja
fram gang hennar er mikil vægt að
við gerð fjár mála á ætlunar og fjár laga
hverju sinni verði byggða gler augun
ævin lega á nefinu á öllum þing-
mönnum þegar við for gangs röðum
fjár munum.
Það örlar á breytingum í bú­
setu þróuninni
Á undan förnum 20 árum hefur fólki
fjölgað í öllum lands hlutum nema
tveimur – Vest fjörðum og Norður-
landi vestra. Fjölgun íbúa á Norður-
landi eystra var 4,5% en á Aust fjörðum
fjölgaði fólki um 3,7%. Til saman-
burðar fjölgaði í búum höfuð borgar-
svæðisins um 31,8% á sama tíma bili.
Leið flestra hefur legið suður – á höfuð-
borgar svæðið – og á síðustu árum
einnig til Suður nesja. Þessi þróun
hefur staðið lengi en á allra síðustu
Stefna í þágu landsbyggðanna
Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir, þingmaður Vinstri grænna í Norðausturkjördæmi, skrifar:
Djúpivogur til
allra átta
Næsta sunnudag, 30.
september, verður í
sjötta sinn haldinn
Cittaslow sunnudagur í
Djúpavogshreppi. Cittaslow
sunnudagur er haldinn ár hvert
síðasta sunnudag í september
í öllum aðildarsveitarfélögum
Cittaslow.
Markmiðið er að kynna
staðbundna framleiðslu,
menningu og/eða sögu.
Að þessu sinni verður
lögð áhersla á alþjóðlega
matargerð í Djúpavogshreppi.
Fjölbreytileikinn í hreppnum er
mikill og honum ber að hlúa að
og varðveita. Dagskráin stendur
frá kl. 13:00-16:00 í Löngubúð
á Djúpavogi. Gestum er boðið
að bragða á afurðum og njóta
fjölbreytileikans.
Öllum er velkomið að taka þátt og
selja sínar vörur og afurðir.
Framtak-Blossi er umboðsaðili
fyrir VOLVO PENTA á Íslandi
Dvergshöfða 27 , 110 Reykjavík | www.blossi.is | blossi@blossi.is
Framtak-Blossi
kappkostar að bjóða
góða þjónustu og
sanngjarnt verð á
varahlutum.
Hafið samband við
Hafþór í síma 895-3144
eða hafthor@blossi.is
Framtak-Blossi er orðinn umboðsaðili fyrir
Volvo Penta rafstöðvar og skrúfuvélar á Íslandi
Dvergshöfða 27 - 110 Reykjavík
www.blossi.is - blossi@blossi.is
Sala á Volvo Penta
varahlutum og
viðgerðarþjónusta
FLOTT FÖT,
FYRIR FLOTTAR KONUR
Skeifunni 8 - 108 Reykjavík - Sími 5176560
www.belladonna.is
árum hefur örlað á breytingum.
Í búum nokkurra fá mennra sveitar fé-
laga sem lengi hafa mátt þola fólks-
fækkun hefur fjölgað á allra síðustu
árum. Lík legt er að ferða þjónusta eigi
mestan þátt í bú setu breytingunum
þegar á heildina er litið en fleira hlýtur
að koma til. Stuðningur við þá vaxtar-
sprota sem verða til þess að fólk kýs
að búa og starfa í dreif ýlinu er afar
mikil vægur og á því er tekið í byggða-
á ætluninni.
Hver erum við, hvaðan erum
við?
Vita skuld eru afar mörg og ólík svör
við spurningunni um hver við erum
en ef hún beinist að aldri okkar
kemur í ljós all mikill munur á milli
land svæða sem birtist í því að utan
suð vestur hornsins eru færri í búar í
yngri aldurs hópunum heldur en þeim
eldri. Þetta er eitt af því sem er undir
í byggða á ætluninni enda á hún að
stuðla að því að ungt fólk á barn eigna-
og vinnu aldri sjái sér hag í bú setu á
lands byggðunum.
Svarið við spurningunni um hver
við erum getur líka snúist um kyn.
Kvenna fæð ein kennir lands byggða-
sam fé lögin og einkum er hlut fall
ungra kvenna lágt sem gæti bent til
þess að vinnu markaður og ef til vill
ýmsar aðrar að stæður séu konum
ó hag stæðar. Þessi staða er þekkt í er-
lendum sam fé lögum sem takast á við
fólks fækkun og að líkindum mætti
læra eitt og annað af reynslu er lendra
þjóða og við brögðum þeirra
Hlut fall er lendra ríkis borgara er nú
um 9% af heildar mann fjölda í landinu.
Sí vaxandi fjöldi fólks af er lendum
upp runa er meðal ein kenna á mann-
fjölda þróun síðustu ára og þessa gætir
í öllum lands hlutum. Byggða á ætlunin
tekur mið af þessari stað reynd og gert
er ráð fyrir auknum stuðningi við íbúa
af er lendum upp runa við að fóta sig í
ís lensku sam fé lagi.
Af mörgu að taka
Byggða á ætlun er alltaf mikil vægur
far vegur stjórn málanna til að færa
fram þau mál sem eru brýn fyrir
þróun og fram vindu sam fé lagsins í
heild og ein stakra byggða. Nú brenna
hús næðis mál víða á lands byggðar-
fólki. Of lítið er um ný byggingar
úti um land og hús næðis skortur
hamlar sums staðar eðli legum vexti.
Í byggða á ætlun er gert ráð fyrir sér-
stöku lands byggðar verk efni Í búða-
lána sjóðs í sam vinnu við ein staka
sveitar fé lög þar sem horft verði
til styrkja eða niður greiðslu vaxta
til byggingar á í búðar hús næði í
byggðum sem standa höllum fæti.
At vinnu líf á okkar tímum er marg-
brotið og tekur örum breytingum.
Öflugar grunn rann sóknir eru meðal
styrkustu stoða nú tíma at vinnu lífs og
menntun og sí menntun er mikil væg.
Í byggða á ætluninni er gert ráð fyrir
að nýta náms lána kerfið fyrir fólk til
að setjast að í dreifðum byggðum.
Það ætti að geta orðið til þess að
í búum á lands byggðunum fjölgi og
at vinnu starf semi styrkist.
Eitt af því mikil væga er að mínu mati
að vinna á að gerð þjónustu korts sem
sýna á með mynd rænum hætti að-
gengi lands manna að þjónustu hins
opin bera og einka aðila sem nýta á til
á fram haldandi stefnu mörkunar og til
mótunar að gerðar á ætlunar í byggða-
málum.
Margt annað er lagt upp með í
byggða á ætluninni eins og að ljúka við
ljós leiðara tengingar, styðja við dreif-
býlis verslun, styðja við al mennings-
sam göngur og ekki síst innan-
lands flugið, svo má nefna jöfnun
orku kostnaðar, þrí fösun raf magns,
svæðis bundna flutnings jöfnun, frá-
drátt frá kostnaði vegna aksturs til
og frá vinnu, störf án stað setningar,
fjar vinnslu stöðvar og stuðningur við
brot hætt byggðar lög svo dæmi séu
tekin.
Hvað viljum við og hvað
gerum við?
Ég trúi því að flest okkar vilji að
landið allt haldist í byggð. Við viljum
nýta mann auð lands byggðanna og þá
þekkingu sem lands byggðar fólk býr
yfir til heilla fyrir ís lenskt sam fé lag og
við viljum nýta náttúru auð lindirnar á
sjálf æran hátt þannig að um hverfinu
sé hlíft og bæði ein staklingar og sam-
fé lag hljóti sann gjarnan skerf.
Nú er verk efnið að hrinda í fram-
kvæmd byggða á ætluninni þar sem
sú stað reynd að Ís land er víð áttu-
mikið og strjál býlt land nýtur fullrar
viður kenningar. Stefnu mörkun í
sam göngu málum – ekki síst hvað al-
mennings sam göngur snertir – verður
að miðast við þetta og einnig skipu lag
heil brigðis- og mennta mála. Byggða-
stefna okkar nær til alls landsins
– einnig þétt býlisins við Faxa flóa.
Ekkert byggðar lag er öðru æðra. Við
byggjum landið saman og höfum
þörf fyrir hvert annað í efna hags legu
og fé lags legu til liti.
Við erum konur, karlar, börn, ung-
menni, inn fæddir Ís lendingar og að-
flutt. Sum hinna að fluttu dvelja hér
langan aldur og gera landið og sam-
fé lagið að sínum heima högum en
aðrir standa skemur við. Okkar er að
gæta þess að allir fái tæki færi til að
láta til sína taka og gott af sér leiða án
til lits til kyns eða upp runa. Í byggða-
stefnu ríkis stjórnarinnar er gengist
við því að við erum ekki öll ná kvæm-
lega eins eða með sama bak grunn en
lögð á hersla á mikil vægi allra og hið
ó endan lega mikil væga jafn rétti sem
er grunn for senda góðs sam fé lags.
ÞYKIR SJÁLFSAGT AÐ OFHLAÐA BÁTA ÞEGAR VEL VEIÐIST?
Sam göngu stofa hefur undan-
farin ár beitt sér fyrir öflugri
um ræðu um hversu hættu legt
það er að of laða báta. Lára t.d. sjó-
menn virki lega við gangast enn að
koma með drekk hlaðin bát að landi
og láta öll öryggis sjónar mið lönd og
leið, láta hagnaðar sjónar mið hfa for-
gang?
Við gengst þetta t.d. á strand veiði-
flotanum þegar vel veiðist og tíðin
góð? Stað reyndin er sú að með því að
koma með minni afla að landi er sá
afli venju lega betri að gæðum, ekki
er gengið á aflanum um borð sem
auð vitað rýrir gæðin, það ser hver
heil vita maður. Kæling af afla drekk-
hlaðins báts er auk þess oft veru lega
á bóta vant. Árangur Slysa varnar-
skólans hefur skilað miklum árangri
og opnað augu manna fyrir þessum
þætti. Benda má á að engin bana slys
urðu árin 2014 og 2017 en á síðustu
öld fórust sjó menn á hverju ári, allt
upp í 50 sjó menn týndu lífinu sum
árin.
Við horfið til of leðslu skipa hefur
gjör breyst til hins betra og þeir jafn-
vel litnir horn auga sem þannig gera
af öðrum sjó mönnum. Sam göngu-
stofa hefur einnig hafið rann sóknir á
hvort sjó menn fái nægan hvíldar tíma
og hvernig honum er þá varið.
Bátar í höfn. Ofhleðsla er alvarlegt mál
og býður hættunni heim. Bátarnir á
myndinni tengjast fréttinni ekki með
beinum hætti.