Læknablaðið : fylgirit - 28.04.2015, Blaðsíða 21
V í s i n d i á V o r d ö g u m
F Y L g i r i T 8 5
LÆKNAblaðið 2015/101 FYLGIRIT 85 21
Aðferðir: Þýðið samanstóð af blóðgjöfum og sýnum sem höfðu verið
send á ónæmisfræðideild til MBL mælinga (N=637). MBL2 og FCN2
arfgerðir voru greindar með rauntíma PCR með þekktri bræðslumarks-
greiningu.
Niðurstöður: MBL arfgerðir voru flokkaðar tvo hópa. AX/O + O/O arf-
gerðir (skortur) (N=106) og A/A + AY/O (ekki skortur – til samanburðar)
(N=531). Í skortshópi greindust 6 arfblendnir (G/T) einstaklingar
um FCN2 samsætuna, en 106 einstaklingar í samanburðarhópnum
(p=0.004). Enginn arfhreinn (T/T) fannst í skortshópi, en 10 voru arf-
hreinir í samanburðarhópi (p=0.1551).
Ályktun: Fíkólín-2 skortur er sjaldgæfur í MBL skorti sem er hugsanlega
vegna uppbætingar í kerfinu. Í framhaldi munum við rannsaka hvaða
þýðingu það hefur fyrir heilbrigði mannsins að vera með samsettan
PRPs skort.
41 Sérhæfing og virkni CD8+ T-stýrifrumna er
háð bólgumyndandi boðefnum
Una Bjarnadóttir1, Snæfríður Halldórsdóttir1, 2, Björn Rúnar Lúðvíksson1, 2
1Ónæmisfræðideild Landspítala, 2læknadeild HÍ
unab@lsh.is
Inngangur: T-stýrifrumur (Tst) eru mjög mikilvægar í stjórnun á
ónæmisviðbrögðum líkamans en þær stilla hárfínt jafnvægi á T-frumu
miðluðu ónæmissvari. Ef þetta jafnvægi raskast er hætt við hinum ýmsu
sjálfsofnæmisjúkdómum. Þar af leiðir hafa Tst mikla meðferðarmögu-
leika en frekari rannsóknir eru nauðsynlegar til að auka skilning okkar
á virkni þeirra. Markmið rannsóknarinnar er að meta hlutverk ósértæka
ónæmiskerfisins á sérhæfingu og virkni CD8+ afleiddra Tst (CD8+ aTst)
in vitro og skoða boðefnaseytun þeirra.
Efniviður og aðferðir: Óþroskaðar og óreyndar CD8+CD25-CD45RA+
T-frumur voru einangraðar úr heilbrigðum blóðgjöfum og ræktaðar í
Tst hvetjandi aðstæðum með og án IL-1β og TNFα. Boðefnaseytun var
skoðuð með ELISA og luminex.
Niðurstöður: TGF-β1 og IL-2 höfðu samlegðaráhrif á sérhæfingu CD8+
aTst (CD8+CD127-CD25hiFoxP3hi, P<0.0001). IL-1β í háum styrk hafði
marktækt bælandi áhrif á sérhæfingu CD8+ Tst (P<0.01). Í viðurvist
TNFα minnkaði seytun á IL-10 og TGF-β1 (P<0.01/0.05) CD8+ aTst á
meðan IL-1β hafði minnkandi áhrif á IL-10 seytun (P<0.05). Bælivirkni
CD8+ Tst, á CD4+ og CD8+ T-verkfrumur (P<0.01), var marktækt hindr-
uð þegar bólgumiðlandi boðefnin, IL-1β and TNFα, voru í ræktinni.
Frumrannsóknir benda til þess að minnkuð bælivirkni vegna IL-1β er
hugsanlega háð IL-10 og IFNg (P<0.01/0.001) á meðan TNFα hafði engin
áhrif á seytun þeirra. Sem og að bælivirkni sé ekki snertiháð heldur
stjórnist hún af boðefnum sem aTst seyta frá sér.
Ályktanir: CD8+ aTst, virkjaðar í gegnum CD3/CD28 viðtakana eru
háðar IL-2 og TGF-β1. Einnig hindra IL-1β og TNFα bælivirkni CD8+
aTst sem hugsanlega er IL-10 og IFNg háð en ekki snertiháð. Rannsóknin
sýnir því fram á að margir þættir innan ósérhæfða ónæmiskerfisins hafa
mikil áhrif á sérhæfingu og virkni CD8+ aTst.
42 NK frumur eru nauðsynlegar fyrir hjöðnun lífhimnubólgu í músum
Ósk Anuforo1,2, Ingibjörg Harðardóttir2, Jóna Freysdóttir1,2
1Ónæmisfræðideild og Rannsóknastofu í gigtsjúkdómum, Landspítala 2, læknadeild, Líf-
vísindasetri, Háskóli Íslands
jonaf@landspitali.is
Inngangur: Hjöðnun bólgu er nauðsynleg til að hindra að bólgan verði
krónísk. Krónísk bólga er talin vera ein af orsökum margra algengra
hrörnunarsjúkdóma. Náttúrulegar drápsfrumur (NK frumur) gegna
hlutverki í hjöðnun ofnæmistengdrar lungnabólgu og fyrri niðurstöður
okkar sýna að fiskolía í fæði músa eykur fjölda NK frumna snemma
í vakamiðlaðri bólgu og hraðar hjöðnun bólgunnar. Markmið rann-
sóknarinnar var að ákvarða hlutverk NK frumna í hjöðnun vakamiðl-
aðrar bólgu í músamódeli sem endurspeglar bólgukast í sjálfsofnæmis-
sjúkdómum.
Efni og aðferðir: mBSA bólusettar mýs voru sprautaðar í æð með
mótefni gegn NK frumum (NK skorts hópur) eða með viðmiðunar-
mótefni (viðmiðunarhópur). Sólarhring eftir eyðingu NK frumna var
lífhimnubólga mynduð með því að sprauta mBSA í kviðarhol þeirra og
kviðarholsvökva og frumum safnað á nokkrum tímapunktum. Frumur
voru taldar og tjáning sameinda ákvörðuð með frumuflæðisjá. Styrkur
boðefna og leysanlegra boðefnaviðtaka var ákvarðaður með ELISA
aðferð.
Niðurstöður: Sex tímum eftir að lífhimnubólgu var komið af stað hafði
fjöldi daufkyrninga í kviðarholi músa í báðum hópum aukist. Í NK
skorts hópnum hafði fjöldi daufkyrninga enn aukist 12 tímum eftir að
lífhimnubólgu var komið af stað á meðan í viðmiðunarhópnum hafði
þeim fækkað og voru helmingi færri. Fjöldi daufkyrninga hélst hár í NK
skorts hópum 48 tímum eftir að lífhimnubólgu var mynduð en þá voru
engir daufkyrningar lengur í kviðarholi músanna í viðmiðunarhópnum.
Fækkun NK frumna hafði lítil áhrif á aðrar frumur en jók styrk og/eða
framlengdi hækkuðum styrk bólguboðefna.
Ályktun: Niðurstöðurnar benda til þess að NK frumur séu mikilvægar
við að draga úr íferð daufkyrninga á bólgustað og/eða að ýta undir
sjálfstýrðan frumudauða og át daufkyrninga og því nauðsynlegar fyrir
hjöðnun bólgunnar.
43 Algengi IgA skorturts meðal fyrstu gráðu
ættingja IgA skorts einstaklinga
Andri Leó Lemarquis1,2, Helga Kristín Einarsdóttir 2, Ingileif Jónsdóttir 1,2,3, Björn Rúnar
Lúðvíksson 1,2
1Háskóli Íslands, 2Landspítala, 3Íslenskri erfðagreiningu
andrileo@landspitali.is
Inngangur: IgA skortur (IgAD) er algengasti mótefnaskortur í mönnum,
en algengi hans er talin vera um 1:600 á Íslandi. Tíðni ýmissa sjálfs-
ónæmissjúkdóma er margfalt hærri hjá IgA skorts einstaklingum og
ættingjum þeirra en sjálfsónæmissjóksómar eru ein helsta ástæða dauða
og sjúkdómsbyrði í hinum vestræna heimi. Markmið rannsóknar var
að kanna tíðni IgA skorts meðal fyrstu gráðu ættingja IgA skorts ein-
staklinga til að vita hvort mótefnaskortur væri algengari meðal þeirra
og skoða ættlægni IgA skorts í íslenskum fjölskyldym.
Efniviður og aðferðir: 169 fyrstu gráðu ættingjar greindra IgA skorts
einstaklinga voru fundnir í gagnagrunni Íslenskrar Erfðagreiningar og
IgA mælt hjá þeim með nephelometriu, þeir sem mældust IgA tveim
staðalfrávikum undir eða yfir meðaltali voru fremur mældir fyrir IgG
og IgM.