Heima er bezt - 01.10.2007, Síða 41
Síðan fóru þeir til Spánar og lögðu undir sig hluta landsins.
Landsvæðið Andalúsía sem íyrst hét Vandalúsía vitnar enn um
dvöl þeirra þar. En ekki festu þeir lengi yndi á þeim slóðum
og sigldu yfir til Norður-Afríku árið 529 og stofnuðu ríki þar
sem nú er landið Túnis. Talsvert kvað að Vandalaríkinu um
skeið og meðal annars rændi þjóðflokkurinn sjálfa Rómaborg
árið 455. Vandalir fengu orð fyrir mikla grimmd og tilgang-
slausa eyðileggingu hvar sem þeir komu og orðið vandalismi
hefur verið notað í mörgum tungumálum yfir slíkan verknað.
En fljótlega dró mátt úr þessum norrænu víkingum og hurfu
þeir úr sögunni eftir að keisarinn í Konstantínopel lagði land
þeirra undir sig á sjöttu öld.
Búrgundar munu upphaflega hafa komið frá Borgundar-
hólmi. Þeir tóku sig upp frá heimahögum og brutust vestur
yfír Rín árið 410, þar sem þeir stofnuðu ríki. Þeir lentu í
herhlaupi Húna árið 436 og voru þeir þá hraktir og drepnir og
ríki þeirra sundrað. Frá þeim tímum er mikill sagnaarfur sem
fram kemur í Niflungaljóðinu þýska sem og í Eddukvæðum.
Einhver hluti Búrgunda komst undan Húnum og fékk leyfi
Rómverja til að setjast að í Róndalnum í suðurhluta Gallíu.
Nafn þessarar horfnu þjóðar er enn varðveitt, þótt afbakað
sé, í heiti vínræktarhéraðsins Bourgogne í Frakklandi.
Engilsaxar voru ættaðir frá Jótlandi og norðanverðu Þýska-
landi. Þeir réðust inn á Bretland á tjórðu og fimmtu öld og
komu í mörgum hópum. í kjölfar hernaðar þeirra yfirgáfu
Rómverjar þetta gamla skattland sitt og íbúarnir voru ýmist
undirokaðir eða þá þeir flýðu til fjalla á Comwall og Wales
og víðar. Frá þessum átökum og ófriði eru sagnimar um
Arthúr konung og riddara hringborðsins. Engilsaxar voru
heiðnir og því gengu miklar hörmunar yfir hina kristnu
þjóð sem fyrir var í landinu. Þá féll líka niður fornt heiti
landsins og hið rómverska Bretland (Britanía) varð smárn
saman hið germanska England.
Árið 476 rak málaliðsforinginn Ódóvakar sem var af
kynstofni Herúla síðasta rómverska keisarann í vestur-
hluta ríkisins frá völdum og gerðist sjálfur konungur á Italíu.
Austgotar, sem Húnar höfðu undirokað, losnuðu úr prísund-
inn, upp úr miðri 5. öld þegar Húnaríkið leystist upp. Tóku
þeir þá að herja víða á Balkanskaga og keisarinn í Kon-
stantínopel reyndi að losna við þá með því að fá þá til að
ráðast inn á Ítalíu. Árið 488 steypti Austgotakonungurinn
Þjóðrekur Ódóvakar af stóli og stofanði Austgotaríki sitt á
Norður-ltalíu. Það hélt velli fram á 6. öld, þegar keisarinn
í Konstantínopel lagði það undir sig. Hurfu Austgotar þar
með úr sögunni.
Frankar, sem upphaflega áttu heima við neðanvert Rínar-
fljót, tóku að sækja inn í Gallíu seint á 5. öld. Þar stofnaðaði
síðan Klóðvík konungur ríki Franka og landsheitið Gallía
féll niður og Frankland eða Frakkland kom í staðinn. Eitt
af verkum Klóðvíks sem staðið hefur til þessa dags var að
hann gerði París að höfúðborg landsins.
Langbarðar voru síðasta germanska þjóðin sem stofn-
aði ríki á þessum tímum. Þeir voru sagðir ættaðir frá
Norðurlönd-um og nafn þeirra táknar hina síðskeggjuðu.
Við upphaf okkar tímatals héldu Langbarðar sig við neðan-
verða Saxelfur, en fóru síðan að þoka sér suður á bóginn
og áttu um skeið ríki á sléttunum við Dóná, þar sem nú er
Ungverjaland. Loks brutust þeir svo suður yflr Alpafjöll
og stofnuðu ríki á Norður-Italíu árið 568. Lombardi heitir
enn landsvæði á þeim slóðum og minnir það á dvöl þess-
arar horfnu þjóðar í landinu.
Ríki Langbarða stóð vel og lengi, en árið 774 lagði Karl
mikli Frankakonungur það undir sig og krýndi þá sjálfan
sig með hinni fornfrægu jámkórónu Langbarða.
Framhald afbls 484
einn hlutinn af hörðum viðskiptum og í raun lítið annað en
svolítið breytt form á keyptri auglýsingu, bara undir öðrum
formerkjum.
í þekktu ljóði eftir Davíð Stefánsson, var setning, sem
hljóðaði eitthvað á þá leið, að sumir skrifi í öskuna, öll sín
bestu Ijóð. Ég hef alltaf skilið þá setningu þannig að sumir
inni af hendi sín bestu verk og umhyggju, án þess að ætlast
til að það sé auglýst sérstaklega eða blásið upp. Hún eigi
við fólk, sem vinnur sín verk og áhugamál, algjörlega óháð
því hvorl þjóðfélagið tekur eftir því eöa ekki. Það stendur
sína piikt í lífínu, og skilar sínu hlutverki með sóma, alveg
óháð því hvort það hljóti einhvern ávinning í efnislegum
mannvirðingastiga eða aðdáun umhverfisins fyrir þau. Þetta er
fólk sem stráir blómum á götu samferðafólksins með tilveru
sinni, og er kannski oftar en ekki sá grundvöllur sem hinir,
sem hærra hreykja sér, standa á, ef að er gáð. Meðal þess er
líka tíðum stærstu og dýpstu sálirnar að fínna, og þær sem
ríkastar verða, þegar upp verður skorið í alvöru.
Mig grunar því miður, að það sé viss hætta á því, að sú
mikla eftirsókn eftir auði og vindi, sem fer stöðugt vaxandi í
þjóðfélagi okkar, eigi víða eftir að slá fölva á manngildið og
færa fólk í sundur frekar en hitt. Það er engu að síður ljóst,
að þetta er þróun sem ekki verður stöðvuð, þannig er lífið og
umhverfið, það tekur stöðugt breytingum, og nú um stundir
eru þær í þessu formi. Þess vegna vil ég halda því fram að í
þjóðfélögum sem þannig stendur á í, sé aldrei mikilvægara
en einmitt þá, að halda á lofti hugsunum og skoðunum um
hin góðu gildi, sem ég vil nefna svo, mannkærleikann og
virðinguna fyrir samferðafólki sínu, sem á allan sama rétt
til lífs og athafna, hvort sem auramir em fleiri eða færri
í buddunni, og óháð þeirri leið sem það velur að ganga í
gegnum lífið. Slík viðhorf til lífs og sálar, munu örugglega
gefa hverjum sem er, mest í aðra hönd, alla tíð.
Heima er bezt 521