Helsingjar - 01.07.1943, Side 40
22
Helsingjar
Si'eindó^ Siq/M/tSeeon:
En fótur vor er fastur
j 111111 ...
Einn bætist í hópinn.
Eg las hina þekktu bók sænska
höfundarins Svend Stolpe, „I biðsal
dauðans", nokkrum- árum áður en
mig bar fyrst að garði sem sjúkling á
berklahæli. Og litlu fyrr en sá boð-
skapur barst inn í líf mitt, að nú væri
röðin komin að mér, las ég þessa bók
öðru sinni. Hún var þá nýlega komin
út í íslenzkri þýðingu.
Þessi bók hafði mér alltaf fundist
þrungin einhverjum ömurlegum tóm-
leik öðru veifi og hitasóttarkenndum
trylling annars vegar; — og frá „bið-
sal dauðans“ lagði geigvænan, hroll-
kaldan súg, blandinn niðurkæfðum
örvæntingarópum, þögulum ofsa, og
sóttheitum ástríðum.
Það var eitthvað ónotalega annar-
legt og óráðskennt, sem lagðist yfir
mig við lýsinguna á heimkynnum
hinnar bleikarma skelfingarvofu
mannkynsins, tæringunni.
Eg hafði lesið ýmsar fleiri bækur,
sem fjölluðu um sama efni, meðal
annars skáldsögu Kristmanns Guð-
mundssonar, „Ármann og Vildís“,
Þrjú svipleiftur úr heim-
kynnum helsingjanna.
Einn hætist í hópinn . . .
— Og árin líöa... —
Kvæðið um Vífilsstaði.
sem höfunudurinn lætur gerast á
Vífilstöðum. — Og hversu ólíkar sem
hinar ýmsu bækur voru að öðru leyti,
áttu þær þó ávallt það sameiginlegt,
að á hug minn og ímyndunarafl verk-
uðu þær eins og hryllingskennd
snerting og skópu fjarrænan geig við
dulrammt andrúmsloftið í „biðsal
dauðans“.
Og svo einn góðan veðurdag stend-
ur maður sjálfur, sem einn úr hópn-
um, á þessum stað, þar sem
„loftið er lyfja þungt,
það leggur hrollvænan gjóst
með súgi um síopin göng“.
En hvar eru þessir helmerktu svip-
ir, sem maður hefur búizt við að sjá
að þessu óskabarni sínu o£ vonandi njóta hér eftir sem hingað til stuðnings
fjölmargra einstaklinga út í frá, sem skilja og meta þarfir þeirra og starf.
Enginn veit, hvað komandi ár kunna að bera í skauti sínu, en þess munu
allir óska, að þeir tímar nálgist, er eigi verður lengur þörf fórna í þágu
berklaveikra manna. Þær hafa aðeins verið liður i þætti stærri átaka, sem
þjóðin öll hefur sameinazt um aí miklum myndarskap. Hlutur sá, sem al-
menningur er búinn að rétta fram af frjálsum og fúsum vilja, er óneitanlega
þyngstur á metunum. Sá þáttur er ekki aðeins veigamikill i vörn, heldur
einnig í sókn að lokamarki. Og alltaf verður hann sá óbrotgjarni minnisvarði,
sem hæst mun bera, er þjóðin lítur að loknum sigri yfir sögu berklaveikinnar
á Islandi.