Helsingjar - 01.07.1943, Qupperneq 41

Helsingjar
23
ráfa um þessar vistarverur? Hvar eru
þessar náfölu hryggðarmyndir, sem
maður gerði ráð fyrir að hímdu við
gluggana í „biðsal dauðans“ og
mændu út
„með augu vonlaus og villt
á vörunum nýhóstað blóð“.
Fólkið, sem ferðast hér fram og
aftur, er að vísu sumt fölt og veiklu-
legt, en það er ekki annað né meira
en það, sem maður á að venjast að
sjá á götum bæja og borga, þar sem
nokkur umferð er. Og margt af fólk-
inu, sem mætir manni í forstofu
og göngum, er svo hraustlegt við
fyrstu sýn, að ef maður vissi ekki
hvar maður er staddur, mundi enginn
grunur um hin sjúku brjóst, slæðast
inn í vitund manns.
Og hvar er hin þögula angist, sem
maður bjóst við í svip og hreyfing-
um þessa fólks; — hin dimmu ann-
arlegu augu, djúp af spyrjandi ör-
væntingu og þjáningum, — gljáandi
af sótthita og ástríðubruna?
Þetta fólk er vingjarnlega blátt-
áfram í viðmóti, með rólega, hlýja
glaðværð í svip og fasi. — Ungt fólk
sem hlær í göngum og stigum, —
miðaldra fólk, sem gengur stillilega
frá borðstofu til dagstofu og brosir
alúðlega við hverjum nýjum sem
kemur í hópinn.
Hvar eru þeir sem ráfa út og inn
„fálátir fálmandi skrefum
og fölir á kinn?“
Það á ekki við að tala um von-
brigði í sambandi við þessi mál. En
einhverri skyldri tilfinningu, bland-
inni undrun bregður fyrir í hug
manns fyrstu augnablikin.
En aðeins fyrstu augnablikin. . . .
Meðfram öllum þessum löngu göng-
um eru lokaðar hurðir, sem kalla
fram í hugann óljósar skuggamyndir
og frásagnir um fangelsi og sjúkra-
hús, — þjáningar og dauða.
Omurleiki þeirra verkar enn einu
sinni á ímyndunarafl og nervöst
áhrifanæmi manns, þegar skipandi
bjöliuhljómur og flýjandi fótatak í
öllum göngum og stigum, berst að
eyrum og boðar genginn dag, —
boðar knýjandi og óumflýjanlega, að
nú verður einnig þú að blanda skó-
hljóði þínu við fótatak mannanna í
þessum nýja heimi og hverfa síðan
bak við einhverjar af þessum tölu-
settu dyrum.
Og þó vakir bjart og sólgullið
vorkvöldið ennþá fyrir utan þessa
stóru gangaglugga. — Þú veitzt að
enn er hin blárökkvaða nótt langt
undan, — þú veitzt að einmitt nú
bylgjast mannhafið órólegt og Ieit-
andi um Austurstræti, með sterkari
og þyngri gný, en á nokkrum öðrum
tímum sólarhringsins.... Skemmti-
staðirnir, kvikmyndahúsin og gilda-
skálarnir, eru að fyllast- af glaðværu
fólki. Loftið hrannast af músik og
sólroðnar götur teygja sig í allar áttir
út frá bænum, —■ langt inn í sumar-
kvöldið. . . . Oravegu út til íslenzkra
fjarða og dala, þar sem hraust og
heilbrigt fólk stendur enn við vinnu
sína á grænum túnum og bleikum
engjum.-------Þú heyrir hlátra glaðr-
ar æsku inn á milli blárra fjalla og
sérð hlíðar og hátinda spegla sig í
hvítalygnu sólglitrandi norðlenzkra
f jarða....
En bjallan hringir hvellt og skip-
andi og augnabliki síðar lokast ein
tölusetta hurðin að baki manns.
Þar nemur þú staðar milli tveggja
raða af hvítum rúmum sitt til hvorr-
ar handar. Þú sérð föl og alvarleg
andlit á hverjum kodda og athugul,
spyrjandi augu stara á þig frá báðum
hliðum. . . .
Og hinn gamli uggsári ömurleiki
altekur hug manns aftur.
Hvílan bíður uppbúin, hvít, köld
og þögul og i þeirri næstu liggur sof-
andi, miðaldra maður. Andardráttur
hans er undarlega snöggur og slitr-