Leikskrár Þjóðleikhússins - 24.01.1969, Blaðsíða 21

G. B. S
Sagt hefur verið um George Bernard Shaw, að hann hafi í
senn verið niðurrifsmaður og siðaprédikari. Hann trúði því, að
hinir fyndnu gamanleikir hans myndu siðbæta heiminn. Það
er heldur ekki sök höfundarins, að þeim skuli ekki hafa lánazt
það. Hann skrifaði og talaði meira um allar hliðar siðbótar,
innan og utan leikhúss, en nokkur annar maður þá tvo manns-
aldra sem hann lifði.
Árið 1882 tók hann að setja saman leikrit í samvinnu við
William Archer, og skyldi það sýna með áþreifanlegum hætti
hinn „nýja stíl“, er G. B. S. hafði svo mjög fjallað um sem
gagnrýnandi. Þeir luku aldrei við verkið, þar sem Archer gat
ekki fellt sig við formið, sem það virtist ætla að fá í höndum
Shaws.
Árið 1891 stofnaði J. T. Grein Óháða leikhúsið (The Independ-
ent Theatre), sem skyldi sýna markverð útlend leikrit fyrir þann
litla hóp, sem kynni að hafa áhuga á þeim, og einnig að „upp-
götva“ meiriháttar ensk leikrit, sem innlendir leikhússtjórar
treystu sér ekki til að sviðsetja. Fyrirmyndin að fyrirtækinu var
leikklúbbur Antoines, Théátre Libre, en dramatískan efnivið
sóttu þeir til Ibsens öðrum fremur. Mörg leikrita hans voru
sýnd í þýðingu Archers og við leikstjórn Janet Achurchs, Charles
Charingtons og Elisabeth Robins. Framlag Shaws var „The
Quintessence of Ibsenism" (1891), sem útleggja mætti „Kjarn-
inn í aðferð Ibsens.“
19
L