Skák - 15.02.1985, Page 33
frá upphafsreit sínum tvo reiti í átt til annars
hvors hróksins á sömu reitaröð; síðan er sá
hrókur fluttur yfir kónginn á næsta reit hinum
megin við hann og á sömu reitaröð.
(c) Snerti teflandi hrók og síðan kóng sinn má hann
ekki hróka með þeim hróki og kónginum, en
með málið skal farið samkvæmt greinunum 7.2
og 7.3
(d) Ef teflandi, sem ætlar að hróka, snertir kónginn
fyrst eða kónginn og hrókinn samtímis, og þá
kemur í ljós að hrókun er ólögleg, má teflandinn
velja um það hvort hann vill leika kónginum eða
hróka hinum megin, svo fremi sem sú hrókun er
lögleg. Eigi kóngurinn engan löglegan leik, er
teflandanum frjálst að leika hvaða leik sem hann
kýs.
(e) Hrókun er ólögleg —
(1) hafi kónginum þegar verið leikið, eða
(2) með hrók sem þegar hefur verið leikið.
(f) Hrókun er óheimil að svo stöddu —
(1) ef andstæðingurinn hefur vald á þeim reit
sem kóngurinn stendur á, mundi hlaupa
yfir eða lenda á, eða
(2) ef maður stendur á milli kóngsins og þess
hróks sem á að hróka með.
5.2. Drottning
Drottningu má leika á hvern reit á þeim reitaröðum
(til hægri og vinstri), línum (upp og niður) og ská-
línum sem hún stendur á (með þeim takmörkunum
sem nefndar eru í grein 4.2)
5.3. Hrókur
Hróknum má leika á hvern reit á þeim reitaröðum
og línum sem hann stendur á (með þeim takmörk-
unum sem nefndar eru í grein 4.2.)
5.4. Biskup
Biskupnum má leika á hvern reit á þeim skálínum
sem hann stendur á (með þeim takmörkunum sem
nefndar eru í grein 4.2.)
5.5. Riddari
Gangur riddarans er ofinn úr tveimur þáttum. I
hverjum leik gengur hann um einn reit eftir reita-
röð eða línu (til hægri eða vinstri, upp eða niður) og
síðan um einn reit eftir skálínu í átt frá reitnum sem
hann stóð upphaflega á.
5.6. Peð
(a) Peð gengur einungis áfram.
(b) Sé ekki um dráp að ræða, gengur það einn eða
tvo reiti fram á við frá upphafsstöðu sinni, eftir
þeirri línu sem það stendur á, en síðan um einn
reit í senn eftir sömu línu. Ef peðið drepur
mann, færist það um einn reit fram á við eftir
annarri hvorri skálínunni sem það stendur á.
(c) Nú valdar peð reit, sem peð andstæðingsins
hleypur yfir þegar því er leikið um tvo reiti fram
frá upphafsreit sínum. Þá getur peðið drepið
þetta peð, eins og það hefði verið fært um einn
reit, þó einungis í næsta leik. Þetta heitir að
drepa ,,í framhjáhlaupi“
(d) Hverju því peði sem kemst upp á fjærstu reita-
röð (upp í borð andstæðingsins) skal þegar í stað
breyta í drottningu, hrók, biskup eða riddara í
sama lit og peðið, að vild teflandans. Er þessi
breyting talin hluti af leiknum, og ekki skiptir
máli hvaða menn aðrir eru enn á borðinu. Þetta
er kallað að ,,vekjaupp“ mann, oger sá maður
þegar í stað virkur.
(e) Sé nýr maður ekki tiltækur í kappskák, þegar
teflandi ætlar að vekja upp mann, skal teflandi
biðja um aðstoð dómara, áður en hann leikur.
Sé það gert og töf fyrirsjáanleg á að maður fáist,
skal dómarinn stöðva klukkuna þar til tefland-
inn hefur fengið manninn í hendur. Leiki tefl-
andinn peðinu upp í borð og stöðvi klukku sína
án þess að breyta peðinu í annan mann, skal að-
vara hann eða refsa honum, til að mynda með
því að draga af umhugsunartíma hans. I öllum
tilvikum skal leiðrétta tíma andstæðingsins,
þannig að hann sé óbreyttur frá því sem hann
var þegar teflandinn setti klukku hans í gang.
Klukka teflandans skal þá sett af stað, oghonum
ber að framkvæma leik sinn á þann hátt sem lýst
er í grein 5.6d.
6. grein. Að ljúka leik
Leik er lokið —
6.1. þegar keppandi hefur fært man á auðan reit og
sleppt honum.
6.2. þegar keppandi hefur drepið mann, hefur tekið
hann af skákborðinu, sett sinn eigin mann á nýja
reitinn og sleppt honum.
6.3. þegar keppandi hrókar og hefur sleppt hróknum á
reitnum, sem kóngurinn fór yfir. Þegar keppandi
hefur sleppt kónginum, er leikurinn ekki enn full-
gerður, en keppanda er þó óheimilt að leika annan
leik en hrókun þeim megin, ef hún er lögleg.
6.4. þegar keppandi vekur upp mann, hefur tekið peðið
af skákborðinu og sleppt nýja manninum á upp-
komureitnum. Ef keppandi hefur sleppt peðinu á
uppkomureitnum, erleikurinn ekki enn fullgerður,
en keppanda er óheimilt að leika peðinu á annan
reit.
6.5. Ef úrskurða þarf um það hvort tilskildum fjölda
leikja sé lokið á þeim tíma sem til þeirra er ætlaður,
er siðasta leiknum ekki talið lokið fyrr en teflandi
hefur stöðvað klukku sína. Þetta á við um öll tilvik
nema þau sem um er fjallað í greinunum 10.1,
10.2, 10.3, og 10.4.
Grein 7. Snertur maður
7.1. Heimilt er teflanda sem á leik að laga einn mann
eða fleiri á reitum sínum, ef hann tilkynnir það áður
(t.d. með því að segja ,,Églaga“ eða ,,j’adoube“)
7.2. Hafi teflandi, að ofangreindu tilviki undanskildu
SKÁK 57