Alþýðublaðið - 18.03.1926, Blaðsíða 3

18. marz 1926.
ALÞÝÐUBLAÐID
3
hæð. Samkv. stj.frv. sé yfirstjórn
bankans í höndum ráðherra þess,
er fer með bankamál og 15 manna
landsbankanefndar, ólaunaðrar
nema að ferðakostnaði. Sé hún
:kosin í sameinuðu alþingi. Auk
þeirra sé 5 manna bankaráð. Frv.
Ben. Sv. gerir hvorki ráð fyrir
bankanefnd né bankaráði, heldur
sé stjórn ríkisbankans skipuð
með sama hætti sem stjórn
Landsbankans nú. í greinargerð
kveðst Ben. Sv. lita svo á, að
bankaráð myndi ekki koma að
tilætluðum notum. —
Þá flytur stjórnin jafnframt frv.
um heimild fyrir ríkisstjórnina til
að veita ýms hlunnindi fyrirhug-
uðum nýjum banka í Reykjavík,
þ. á. m. undanþágu frá öllum
opinberum gjöldum og sköttum
og stimpilgjaldi gegn því, að
hann greiði ríkinu hluta af hrein-
um ársarði sínum, þegar áður
hafa verið dregnir frá arðinum
10 a. h. til varasjóðs og 5 a. h.
til hluthafa, en fyrst „hæfileg fjár-
hæð til afskriftar af væntanlegu
bankahúsi og innanstokksmunum“
og þar næst beint áfallið tap
bankans. Honum er ætlað að taka
til starfa fyrir árslok 1927. Hluta-
fé bankans er ætlað að vera 2—6
millj. kr., „og skulu að rninsta
kosti 55 a. h. hlutafjárins boðin
út innanlands í þrjá rnánuði eft-
ir að lögin öðlast gildi.“ Meiri
hluti (þ. e. ekki allir frekar en
verkast vill) bankastjórnar og
bankaráðs segir frv. að skuli vera
íslendingar, búsettir hér á landi.
— Skýr eru einkenni íslands-
bankabróður.
Um viövarpstæki og meðferð
peirra.
Nú er loks að því komið, að
íslendingar, sem aðrar þjóðir, taki
þátt í hinni merkustu framför 20.
aldarinnar, sem er víðvarp söngs
og hljóðfærasláttar. Víðvarpið er
auðvitað ekki annað en áfram-
haldandi notkun raforkunnar, og
enda þótt erfitt sé að grynna til
botns í leyndardómum hennar, er
í rauninni nokkuð auðvelt að
skilja byggingu og notkun mót-
tökutækisins. Sérhver sá maður,
sem einhverja nasasjón hefir af
þekkingu á raforkutækjum, getur
með óbrotnum verkfærum búið
sér til sæmilegt móttökutæki.
Lesendum til fróðleiks birtast
hér upplýsingar og leiÖbeiningar
um byggingu og notkun móttöku-
tækja».
Þegar maður byrjar að búa sér
til móttökutæki, verður maður að
hafa það hugfast, að straumstyrk-
leikinn er ekki mikill. Öll sam-
bönd, bæði jarð- og loftnets-sam-
band, verða að vera i góðu lagi,
sömuleiðis leiðslurnar í tækinu,
og skal helzt lóða þær. Að öðr-
1
um kosti myndast sýring milli
lausra sambanda, og þetta mun
auka mótspyrnu veikum straum-
um, og við það mujnj .móttöku-
magn jafnvel stórra tækja minka.
Aldrei verður farið of varlega
með móttökutækið, hvort heldur
er meðan verið er að búa það
til eða nota það. Allir straumar,
sem fara í gegn um móttökutæki,
skifta stefnu mörg þúsund sinnum
á sekúndu (,,háfrekvenzstraumar“),
og' þeir fara með ytra borði þráð-
arins. Þess vegna á aldrei að nota
tinborna þræði, heldur slétta
silfurborna eirþræði, þar sem
leiðslumagn eirs og silfurs er
miklu meira en tins.
Þegar þér fáið yður móttöku-
tæki, þá hafið það þannig útbúið,
að þér getið hæglega bætt við
það. Við það sparast ekki að eins
fé, heklur lærið þér einnig eðli
og verkun hvers einstaks hlutar.
Það er bezt að fá sér slíkt krystal-
tæki, að hægt sé, þegar efni leyfa
og áhuginn vex, að bæta lömpum
við. Byrjið því með góðu krystal-
tæki. Bætið seinna við „háfre-
kvenzlampa“, sem hefir þau áhrif,
að hægt er að ná fjarlægari sendi-
stöðvum, en eykur ekki hljórn-
styrkleikann. Með því er auðvelt
að heyra til Englands, en viljið
þér heyra betur, er bezt að bæta
við 1. eða 2. stigs hljóðauka. Við
það hafið þér ágætt tæki, sem
gefur góð hljóð með hátalara (í
sambandi við gott loftnet). —
Einar skálaglam: Húsið við Norðurá.
f. samtalinu, breiddi hann upp yfir höfuð og
reyndi að sofa. Það gekk þó meira en
skrykkjótt, og hann fór ofan um morguninn
fyrir allar aldir í hundillu skapi, svo sem
áður er sagt.
Það var komið undir hádegi. Jón gamli
stóð á hlaðinu. Hann var í miðjum rnann-
raunum sínurn, og ekkert var til að dreifa
huganum. Þá sá hann mann koma neðan
veginn. Það greip hann óðar angist og skelf-
ing, þegar hann hugsaði til þess, að verið
gæti svo, að þessi maÖur kæmi heim á bæinn,
og þá yrði ekki hjá því komist að gefa
honurn kaffi, en það lá auðvitað í augum
uppi, að gæti ekki það, sem yfir hann hafði
ðunið síðan daginn áður, komið honum á
vonarvöl, hlyti þetta nýja ólá n að ríða
baggamuninn.
Meðan karlinn var að bollaleggja, hvernig
þessari hörmung yrði afstýrt, var það orðið
v<Qf seint, því að maðurinn var að koma neðan
traðirnar, og sá Jón þá, að þetta var Ei-
ríkur með augaö. Ekki var alveg laust við,
að honum létti við það, því að. Eiríkur
hafði oft rétt að Jóni hýrgun, sem hann
ekki bandaði hendinni við, ef hann gat fengið
hana sér að kostnaðarlausu.
„Komdu nú blessaður og sæll, Eiríkur
minn! og velkominn! Þú ert þá aftur kom-
inn hér um slóðir,“ sagði Jón og reyndi að
setja á sig sparisvip.
„Sæll sjálfur!“ anzaði Eiríkur, „og hvernig
líður hjá þér ? Alt meinlítið?“ Hann reyndi
líka að setja á sig gestasvip, en árangurinn
var svipaður hjá báðum.
„Ó-já; meinlítið; ekki verður annað sagt,“
sagði Jón. Hann sá strax, að Eiríki var eitt-
hvað niðri fyrir. „En með hverjum ertu í
sumar ?“
„Það er heimsfrægur enskur hershöfðingi.
Hann var fyrir meginhlutanum af liði Breta
í ófriðnum mikla," sagði Eiríkur. Hann var
aldrei vanur að draga af hlutunum, og fanst