Alþýðublaðið - 20.02.1920, Blaðsíða 1

Greíið út aí Alþýðuílokknum.
1920
Föstudaginn 20. febrúar
39. tölubl.
Khöfn 18. febr.
Bandamenn lýsa f ávarpi til
^oiiendinga undrun sinni yfir að
1 ^amsalsneitun þeírra hafi ekki
verið tillögur viðvíkjandi varð-
veizlu keisarans eða óánægju lýst
a giaspum hans. Fara þess á leit,
Hollendingar yfirvegi tnálið af
n^jv og benda sérstaklega á hætt-
Unai sem stafað geti af nærveru
keisarans við þýzku landamærin,
Hollendingar geti ekki gefið
nasgtlega trygging fyrir öryggi
Evrópu,
^'orseta.emlMBttid í
^«ttdai»íkjunum autt?
Khöfn 18. febr.
Símskeyti frá Loudon hermir,
a* Wilson sé álitinn andlegur
aOmingi. Búist er við, að þingið
'ýsi þvf( 8g framferði forset-
aQs sé í algerðu ósamræmi við
stjórnarskrána og að forsetaem-
Hsettið sé autt
forseti frakka.
Khöfn 18. febr.
Frá París er símað, að Deschan-
c' hafi í dag tekið við forseta-
stöðunni og sé séztur að í Elysee
{forsetahöllinni). MiIIerand segir til
^álamynda af sér á morgun.
»#brotameimirmr“.
Khöfn 18 febr.
''rá Berlín er símað, að vinstri
hiöðin séu yfirleitt ánægð með,
Itvcrnig framsalsmálinu sé komið,
en hægri blöðm ráðast á stjórn-
ina og heimta, að einnig þessum
breyttu kröfum Bandamanna sé
vísað á bug.
„Pað kemur esgum Yið".
Þa8 er gömul og góð venja í
lýöfrjálsum löndum, þar sem al-
mennur kosningaréttur er undir-
staða landsstjórnar, að haft só ná-
kvæmt eftirlit með aðgerðum
hennar. Dagblöðin hafa þetta hlut-
verk öðrum fremur, en því næst
stjórnmálamennirnir. Er það ekki
að ófyrirsynju, því að ráðsmenska
stjórnarinnar fyrir þjóðina getur
verið afdrifarík, og það eru pen-
ingar borgaranna, sem stjórnin
ver. Hér höfum við á stríðsárun-
um heyrt misjafna dóma um að-
gerðir stjórnarinnar í verzlunar-
málunum, sérstaklega um stjórn
landsverzlunarinnar. Hafa menn
mjðg skifst í flokka um hana. Það
er eðlilegt. Það er mál, sem öll-
um kemur við. Harðastar árásir
á landsverzlunina hafa gert kaup-
menn og þeirra fylgifiskar, Jakob
Möller i Vísi og Einar Arnórsson
í Morgunblaöinu. Hefir kaupmanna-
liðið svona mikinn áhuga fyrir
því, að þessi atvinnuvegur, verzl-
unin, sé rekinn sem bezt, eða er
þab eingöngu vegna þess, að þeim
sjálfum hefir verið bægt frá verzl-
uninni með matvörurnar og land-
ið haft hana á hendi? Hvenær
finna kaupmannablöðin að atvinnu-
rekstri einstaklinga, þó hann fari
í handaskolum ?
Lítúm nú á verzlunina á öðr-
um sviðum. Þar era kaupmenn-
irnir og útgerðarmennirnir í al-
gleymingi. Það ætti engin hætta
að vera á, að þeir sprenghæfu „ein-
staklingar" gerðu skissur. Hvern-
ig stendur þá á því, að einn
höfuðmaður þeirra greiðir ekkert
útsvar árið 1919? Hann kvað hafa
gefið upp, að hann hafi stórtapaS
það ár, svo að ekkert væri að
skatta, nema tapið. En hamingjan
góba, hyar er allur kaupmanna*-
dugnaðurinn? Á bæjarsjóður og
landssjóður ab gjalda þess, að einn
stærsti atvinnurekandi landsins
hafi ekki getaÖ rekið atvinnuveg-
sinn með hagnaði, svo að almenn-
ar þarfir fái sinn sjálfsagða hlut í
þeim atvinnurekstri þab ár? „Það
kemur engum við“, segir Vísir og
Morgunblaðið, úr því að það er
„einstaklingur", sem stjórnar þeim
atvinnurekstri.
Hvernig er um kjötverzlunina?
Sláturfélag Suðurlands hefir látið
sér sæma, að viðhafa verzlunar-
aðferðir Beinstaklinganna“. Þarf
ekki að minna bæjarmenn á,
hvernig þaÖ félag píndi Reykvík-
inga til að greiða á 5. hundrað
krónur fyrir kjöttunnun.a í haust
sem leið. Vegna þess hve hóflaus-
ar kröfur félagsins voru til er-
lendra kaupenda, hefir það enn
ekki getað selt nema lítinn hluta
kjötsins, og verðið er sílækkandi.
Nú getur það ekki fengið meira
en hálft 3. hundrað krónur fyrir
tunnuna ytra. Árangurinn af þe3s-
ari stjórn kjötverzlunarinnar er
tap fyrir landið í heild sinni, svo
að skiftir miljónum. Um þetta
þegja Vísir og Mgbl. að mestu.
Því að þó að þeim sé ekki vel
við félagið, sem er samvinnufélag
bænda, þá álíta þau háskalegt að
skifta sér af verzlun annara en
hins opinbera. Það kemur eng-
nm viö.
En það sem Vísi og Mgbl. fell-
ur verst við Slátúrfél. Suðurlands,
er þó einmitt eina bótin í þessu
máli. Sláturfélagið er samvinmr-
félag, en ekki einstaklingarekstur,
og þess vegna gæti bændastéttin
komið lagi á stjórn félagsins, svo>
■að hætt verði að fara éftir fýrir-
mynd kaupmanna, að bralla með
kjötið, en kjöt'salán verði rekin
með hagsmuni állrar> þjóðarinnár
fyrir augum. En verði bændastétt-
in óíáanleg til að laga' kjðtVerzl*-