Alþýðublaðið - 11.02.1935, Blaðsíða 1

~listaim
við bosnlnaarnar
f útvarpsráð!
RlfSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XVI. ÁRGANGUR.
MÁNUDAGINN 11. FEBR. 1935.
40. TÖLUBLAÐ
Ný ltánnalðg verða lðgð
fyrir næsta alþlngi.
Launamálanefnd gerir tillogu um % miljón
króna sparnað á launagreiðslum rikisins.
TMTILLIÞINGANEFND I launamálum sem se'ið
**■ hefur á rökstólum í hálft annað ár sendi í
haust fjármálaráðherra tillögur sinar og var skjrt
frá peim í Alpýðublaðinu 18 september.
Tillögurnar hafa síðati legið hjá fjármálaráð-
herra og er verið að prenta álit nefndarinnar, og
sex frumvörp, sem hún hefur samið, er verða lögð
fyrir næsta þing.
Frumvörpin eru:
1. Frv. til launalaga.
2. Frv. um skipun prestakalla.
3. Frv. um skiptinglandsinsi lögsagnarumdæmi
4. Frv. um einkasölur ríkisins.
5. Frv. um breyting á áfengislögunum.
6. Frv. um laun hreppstjóra.
Tillöguí wefndarininar, sem fel-
ast í þassum fmmvörpum eiui
1 öilum aðalatriðum hinair sömu,
sem skýrt var frá I Alpýðu-
blaðinu 18. september í haust,
enda hafði nefndiin þá gengið frá
öllum belztu tillögum sínum,
þótt nefndarmenin, aðrir en full-
trúi Alpýðufliokksins Gunnar M.
Magnúss vildu þá ekki ganga
frá þeim í einstökum atriðum og
skila nefndaráLti.
Verkefni nefndariinnar var, að
endurskoða launalögin, ramsaka
launagneiðslur við rikisstofnanir
og gera tiliögur til sparnaðar um
launagiföiðsiur til opinberxa
starfsmanna.
Fækkun embættismanna.
Nefndin lieggur t:l, að embættis-
mönnum og starfsmöninum verði
fækkað mjög verulega.
Hún leggur til að prestar, sem
nú eru 106, verði ekki nema 61,
sýslumenn og bæjarf ógetar, sem
nú eru 19, verði ekki nema 12
og barnakennarar, sem nú tru
rúmlega 400, verði ekki nema
235 — 250
Va miljón kr. sparnaður.
TiUögur nefndarinnar ná til
aiira starfsmanna ríkisims og rík-
isstofnana, auk þess siem nefndin
hefir gert tiilögur um launalqör
við bankana, Fiskiféiag Islands
og Búnaðarfélag fsilands.
fjöídi maona á skiðnm
en skíðafærið ekki gott.
IGÆR fór fjöldi manna á
skfði út úr bænum.
FJiestir fóru upp að Svanastöð-
'um í Mosfellssveit, og mun þar
hafa verið bezta skíðafærið og
snjór einna mestur.
Mikill fjöldi fór inn í Instadal
pg í Hveradali, og um 80 voru
ofan við Kolviðarhól.
Yngsta fólkið, skólapiltar og
stúlkur, fóru upp á Vatnsemda-
hæð og í Ártúnshnekkuna, en þar
var skíðafærið ekki gott vagna
þess, að snjór var svo lítill.
Á Arnarhóli var mikiil fjöldii
af strákum á skíðum, og voru
skiðin af mörgum gierðum.
Tillögum nefndarininaT er ekki
öllum ætlað að koma til fram-
kvæmda þegar í stað, eims og
t. d. um fækkun pnesta og sýslu-
manna, þar verður fækkuniinni
komið á jafnskjótt og embættin
Losna. En þegar allar tillögur
nefndarininar eru komnar tiL
framkvæmda, ætti að nást um
1/2 milj. kr. sparnaður frá því,
sem nú er.
Launakjörin eftir tillög-
um nefndarinnar.
Launakjör samkvæmt tiilögum
nefndarininar eru í aðaLdráttum
þessi:
Ráðherrar og bankastjónar kr,
11000—12 000.
Forstjórar starfsgreina, skrif-
stofustjórar í stjónnarráðinu og
sýslumenn í stærstu umdæmum
kr. 8000,00.
Forstöðumenn stofnama, pró-
feessorar, yfirlæknar og rektorar
kr. 7200,00—7500,00.
Fulltrúar með sérfræðimentun,
skólastjórar við stærstu skóla o.
fl kr. 6600,00.
Fulltrúar, bókarar og pxiestar
kr. 6000,00.
Skrifstofumienn eftir ábyrgð og
vanda starfsins kr. 5400,00,
4800,00, 4200,00 og 3600,00.
Vélritarar, símastúlkur o. fl. kr.
3200,00 og 2400,00.
Barnakennarar 450 kr. fyrir
hvern starfsmánuð, og reiknast
starfsmánuðir einum fLern en keint
er við skólann.
Nefndin hefir ekki tekdð launa-
kjör lækna til meðferðar, vegna
þiess, að hún gerði ráð fyrir að
komið yrði á almennum heilsu-
tryggingum þegar á næsta ári, og
myndu þá verða breytingar á
launakjömm lækna.
Framf ærslus jóður.
Niefndin leggur til að aldurs-
uppbótin til opinberra starfs-
manna falli niður.
Hins vegar lieggur hún til að
stofnaður verði ,nýr sjóður, sem
nefnist framfærslusjóður. Em aJl-
ir embættismenn, sem launalögin
ná til, skyldugir að leggja í hann
8% af launum sínum.
RLkið leggur sjóðnum til 100
þús. kr. þegar hann tekur tii

GUNNAR M. MAGNOSS.
starfa, en eftir það fær sjóðurinn
ekki aðrar tekjur en áður er
greint. Or sjóðnum á að greiða
árliega jafnháa upphæð á bam
eða börn hvers embættismanins,
sem borgar í sjóðinn.
Afnám aukastarfa.
Nefndin Leggur t:l, að embætt-
isrnenn megi ekki gegna auka-
störfum (bitlmgum), eins og nú
er alsiða. Krefjist embættið hins
vegar aukavinnu, skal goldið kaup
fyrir hverja klst., sem unnin er
umfram til.sk: Idan vinnutímá, og
miðast kaupgriöiðslan við þá
launahæð, sem goldin er hlutað-
eigandi manni fyrir starf hans.
Starfsmannadómur.
Nefndin leggur til, að stofnað-
ur verði sérstakur starfsmanna-
dómur, er befir úrskurðarvald um
starfsmannahald stofnana rikisins
og starfsliætti þeirra. * Forsæti
starfsmannadóms s,kal hafa eftir-
litsmaður með stofnunum ríkisins
og starfsmannahaldi þess (nýtt
embætti), ien til úrskurðar með
honum skal kvaddur forstjóri
stofnunar þeirrar, sem um er að
ræða í hvert sinn,; og fuLitrúi
fyrir það ráðuneyti, er málið
heyrir undir. — Starfsmenn hiut-
aðteigandi stofnana hafa og rétt
til að nefna manin. í dóminn, og
hefir ha-nn tillögurétt, en ekki at-
kvæðisrétt.
Nefndin gerir engar teljandi
breytingar á fyrjrkomuiag lifeyr-
issjóðis frá því, sem nú er.
Mieiri hluti nefndarinnar Legg-
ur til, að starfstimi embættis-
manna aninara en kennara verði
71/2 klst. á dag. Starfstiini barna-
kiennara er ætlaður 6 klst. og
kennara við æðri skóla 5 klst.
Pessi tiilaga hiefir víða allmikla
breytingu í för með sér, því
starfstimi embættismanna er nú
mjög mismunandi.
Verðstuðulsuppbót.
Nefndin hiefir rniðað tiliögur
sínar um launakjörin við verðlag
ársins 1933. Breytist þessi grund-
völlur þannig, að verðlagið hækki
eða lækki svo nokkru nemi, biieyt-
ast launakjörin sainkvæmt því.
Farið skal eftir verðlagsreikn-
ingi Hagstofunnar á hverjum
tfma. (Frh. á 4. síðu.)
Skemdir á Aknreyri
og í Eyjafirði í oíveðrinu.
Hætta á óf riði við Kf rrahaf ið
AKUREYRI í gærkveldl
1 ofviðrinu í fyrra kvöld urðu
hér á Akureyri ýmsar minni hátt-
ar skemdir. Þakhluta tók af hús-
um, bátar fuku til og löskuðust
og brotnaði einn smábátur til
fulls.
í Hólshúsum í Eyjafirði er
steinhús í smíðum, og var stofu-
hæðin k-omin upp.. Brotnaði iinn
suðurhlið hæðarinnar og löskuð-
ust viðir. 1 Hvassafelli fauk járn-
þak af anin-ari hlið íbúðarhússins.
Miklar skemdir uxðú á verk-
smiðjuhúsum í Krossanesi. Braut
þar neykháf og stór saltskúr fauk.
Tjón er ekki metið, en það nemur
þúsuindum króna.
miili Breía, Bandarikjanna 09 Japan.
HeimsmenningnDiii stafar hætta af
yfirgangi Japana*
Frá Berlín
til Río de Janeiro á prem-
ur sólirhringum.
BERLÍN” í morguin.
Flugfélagið Luft-hansa tllkynn-
ir, að frá 1. aprfl nEestkomandi
mxmi fiughraðinn á flugliinunni
yfir AtLaints-hafið tii Suður-Ame-
rfku verða svo aukinn, að ferð
frá Berlín til Rio de Janeiro, sem
nú tekur fimrn sólarhringa, muni
þá að eúxs taka þrjá sólar-
hiinga. (FO.)
EINKASKEYTl
TIL ALÞÝÐUBLAÐSINS
KAUPMANNAH ÖFN I rnorgun.
C’RÁ KAPSTAD í Suðiur-Afrlku
*- er símað, að Smuts bershöfð-
iingi, fyrverandi forsætisráðherra
Suður-Afrikusambandsins og nú-
verandi rektor St. Andíiewháskól-
ans í Edinborg, hafi haldið stór-
pólitiska ræðu þar syðra, stem
bregði óvenjulega skörpu ljósi yf-
ir þær ægilegu mótsetningar, sem
ríkjandi eru milli stórveldanna í
öLlum heimsálfum.
Smuts hershöfðingi sagði í
ræðu sinni meðal aninans:
„Ég verð sérstaklega að benda
á þá hættu, sem hieimsmenning-
unni stafar frá viðburðunum í
Austur-Asíu.
Á rneðan baráttan milli lýðræð-
is og fazisma heldur áfram að
geysa í Evrópu, þannig að óséð
er, hvort fyrirkiomulagið muni
sigra, er Asía í þa-nn vegimn að
vakn-a og hiefjast handa. Og eng-
inn getur enn sagt, inn á hvaða
brautir hún rnuni ganga.
I broddi þeirrar hreyfingar, sem
Þýzku herSoring jarnir vilja
ganga að Lundúnasamningunum
Nazistc flokkurinn er á móti peim
ji LONDON í fyrradag.
HITLER hefir nú einangrað
sig, til pess að ihuga
samningana i ró og næði. Ut-
anrikisráðuneytið og hermála-
ráðuneytið eru sögð mjög hlynt
þvi, að Þýzkaland gangi að
samningunum, en flokkur Naz-
ista er því aftur á móti mjög
andvígur.
ftalir hafa tllkyut samþykkí sitt
á Lundúnasamningunum i öLLum
aðalatriðum, en fara frarn á það,
að italir og Bnetar séu undan-
þegnir þeirri skuldbindingu að
liðsinina hvorir öðrum með flug-
flota sínum, ef á annað hvont
landanna sé ráðist, þar sem fjar-
lægðin geri slíkt næstum ókleift.
(FÚ.)
SMUTS herforingi,
þar er að byrja, stendur stórvefdá,
Japan, sem þegar knefst fulis
jafnréttis við tvö stærstu sjóveld-
in í veröldinni, Brietaveldi og
Bandaríkin. (
1 samanburðá við þessa deitu
virðast innbyrðis vandræði Ev-
rópurlkjanna ekki vera mikið
meira ien óverulegur fjölskyldu-
kiitur.
Það er mjög alvarleg hætta á
því, að til ófriðar dragi við Kyrra-
haf, og það er ófyrirsjáanlcgt, hvfi
mörg ríki myndu Lenda í slikum
ófriði. Japan, Sovét-Rússland,
Bandaríkin, Bretland, Kanada,
Astralía, Nýja Sjáland og indland
hafa öil þá aðstöðu, að mjög erf-
itt yrði fyrir hvert þeirra um sig
að halda sér fyrir utan slika styrj-
öld.
Evrópa verður framvegis ekkí
miðdepillinn í deilumálum stór-
veldanna. Kyrrahafið verður það.“
Smuts hershöfðingi lét þá skoð-
un í Ijós, að ei-na ráði-ð til þess
að verjast þdrri ægilegu hættU,
sem stafaði af yfirgangi Japana
I Austur-Asíu og Kyrrahafi, væri
náin samvinna milli Bretlands og
Bandarikjanna.
Skýrsla skipstjórans á Stoke City
um strand „Langaness41.
UK ÞEIRRA FREGNA, sem
fiuttar hafa verið afstrandi
enska togarans ,,Lamgainiesis“, hefir
útvarpinu borist frá fréttaritara
sínum á Þingeyri svohljóðandi
skýrsla frá skipstjóranunx áienska
togaranum Stoke City, siem leit-
áði í alla fyrri nótt og komst á
strandstaðmn og bjargaði þeim
tveim hásetuim, er komisthöfðu
í lífsháska við björgunarstarfið:
Klukkan 19V2 á fö-studagskvöld,
enskux tími, barst togaranum
Stokie City, sem lá fyrjr akk-eri
á Dýrafirði, neyðarskeyti frá
Langamesi G. Y. 147. Brá Stoke
City þegar við og le-itaði með
austurströnd Dýrafjarðar alla
nóttina, en árflirxgurslaust, enda
stormur og kafaldshríð.
ftaekaðar tiiraunir voru gerðar
til að ná skeytasamibandi við
„Langanes“, en ekkert svar, Marg-
ir togarar Leituðu.
Klukkan 8l/2» enskur tími, á
laugardagsmorgun fann Malmite
G. Y. 199 strandstaðinn. Stoke
City kom þangað kl. 10. Sást
þá einin maður á hvalbak skips-
ins. Hafði þá -togarinn Bunsen H.
169 sett út bát með 3 mömnuni,
stýrimanni og 2 hásetum. Bátur-
inn var gefinn út á taug til
strar.daða skipsins í von um að
bjarga manninum, er á hvalbakn-
um var. En í brimgarðinum
hvolfdi bátnum. Stoke City setti
þá út skipsbát einn og tókst að
bjarga hásetum, 'en stýrimaður,
drukknaði.
Fluglínu var skotið til „Langa-
ness“, ien línan hitti eklíi skipdð,
Klukkan 11, enskur tími, var mað-
urfnn horfinin af hvalbaknum, og
kom þá Stoke City tiL Þi-ngeyr-
ar með mennin-a, sem björguðust.
Annar þ-eirra er bress, en hlur/
þjakaður. Alla nóttina hafa menp
frá Núpi verið á verði við aust-
urströn-d Dýrafjarðar. Klrakkan
IO1/2. íislenzkur tími, tók togar-
inn Lord MarrivaLe nokkra menn
og lækni frá Þingeyri -og flutti
þá á strar.dotaðinn. Var þá skipið
talsvert briotið og reykháfur og ■
stengur farnar. Eitt lík hefir rek-
iði. Skipið hallast frá landi. —
Vitavörðurinn, bónd in r í Svalvcg-
um, vissi ekki um slysið fyr en
klukkan 9 í fyrra morgun.
STAMPEN.
ítalia fellst á tillög-
ur Breta og Frakka
um loftvarnabanda-
lag.
RÓMABORG í fyrradag. (FB.)
OpinberLega tilkynt, að ftalska
stjómxn mixni innan skams gefa
út tilkynniingu viðvikjaindi hinium,
fyrirhugaða Loftvamiasáttmála,
siem Brietar -og Frakkar náðu sam-
komulagi um á Lundúnafundin-
um.
Hefír ítaiska ríkis-stjómin tekið
þá ákvörðtm að fallast á tillögur
Breta og Fnakka í þessum efnuin...
i grundvallaratriðum.
Segir í tllkynmrgu þeirri, sem
geíin var út í dag, að tðlagan
txm loftvamasáttmála gæti lei-tt
til samkomulags við Þjóðverja og
samvinnu, og að því vilji Italía
stuðla.
Mælt er, að ítalska stjómin
muni ætla sér að- bera fram sér-
stakar tillögur viðvlkjar.di Bœt-
landi og ItaJiu. (United Press.J