Bjarki - 01.10.1898, Side 1
Eitt blað á viku minst. Árg. 3 kr.
borgist fyrir 1. Júlí, (erlendis 4 kr.
borgist fyrirfram).
Auglýsíngar 8 aura línan; mikill af
slátttur ef oft er auglýst. Uppsögn
skrifleg fyrir 1. Október.
BJARKI
III. ár. 39
Seyðisfirði, Laugardaginn 1. Október
Útlendar frjettir.
—;»; —
Upptekníng Dreyfusarmálsins var
ennþá ekki ákveðin 22. f. m.
þegar Thyra fór frá Skotlandi;.en á
cnskum blöðum frá 21. og 22. var
að sjá sem meiri Iíkindi væru nú
en áður til að þasð yrði upptckið.
A fundum ráðaneytisins 15. og
16. f. m. hafði slegið f harða
rimmu milli ráðherraforsetans,
Brisson og hermálaráðherrans nýa
Zurlindcn. Brisson vildi að alt
yrði krufið til mergjar, en Zurlinden
svaraði því: »Viljið þjer þá að
jeg setji general Merciere fastan?*
»Ef þess þarf við til þess að fá
sannleikann í hendur«, svaraði
Brisson, »þá ættuð þjer að finna
að það er bein skylda*.
lJá segja sumir að Faure, ríkis-
forseti, hafi tekið fram í og sagst
mundu segja af sjer tafarlaust ef
málið yrði tekið upp að nýu, bjóða
sig svo til kosníngar aftur og láta
það útkljá málið. Yrði hann kos-
inn þá væri málið lagt niður um
aldur. Brisson og Faure eru aungvir
vinir og er sagt að Brisson hafi
þá sagt að hann og hans ráða-
neyti yrði þá að biðja um lausn,
en Faure bað hann að vera við
þángað til hinar miklu heræfíngar
væri um garð geingnar. Aðrir
segja að Faure hafi hvorki verið
með málinu nje rnóti og er vant
að segja hvað satt er í því.
Faure kernur nú bráðum aftur
frá heræfíngunum og þá á vfst að
skríða til skarar. Gencral Mer-
ciere, sem Zurlindin nefndi, var
hermálaráðgjafi þega>- Dreyfus var
dæmdur fyrsta sinn 1894. Hon-
um er því kcnt að bæði hafi hann
'agO dóm öll hin leyndu skjöl,
sem hvorki Dreyf. nje verjandi hans
fcingu að sjá, og svo h.afi hann
h'ka, ef til vill, ýtt undir dómar-
ana. i’ennan mann mátti því ekki
snerta. Það var að lagða allan
l'd'inn með svörtu, brennimerkja
acðstu mennina sem níðínga.
l3að er bert, að hjer er orustan
milli hcrsins og hinna frjálslyndari
borgara. Hcrinn hatar lýðveldið
°g vill ráða landinu, en Brisson og
Bourgeois, gömlu frelsismennirnir,
standa fastir fyrir cnnþá og ekki
sjeð að þeir láti kuga sig>. l’eir
hafa Iieilan her rjettsýnna manna
að baki sjer sem hafa flcfit ofen af
öllum óþokkaskapnum, og ekki víst
að þeir víki fyrri en í fulla hnefana
og það jafnvel þó það kynni að
kosta byltíngu og blóð — ennþá
cinu sinni.
Nú er svo að sjá, sem herfor-
íngjarnir hafi lagt drög til að fá
Picquart foríngja úr vegi frá sjer
jafnvel að myrða hann í fángelsinu.
Hann er hættulegasta vitnið móti
þcim og því ríður líflð á að koma
honum fyrir kattarnef.
Skoskt blað, Edinburgh Ev«;iing
News, fer 22. f. m. orðum um
Dreyfusmálið á þessa leið:
Dreyfusmálið hefur enn skift
ham. Herstjórnin franska hefur
gert tilraun til að losa sig við
Picqurt til þess að losa sjálfa sig
frá hlátri og refsíngu og í broddi
hermannanna er Zurlinden sem átti
skamma og frægðarlitla veru í rík-
isráðinu. (Hann er þvf fallinn 22.
f. m. og Brissou líklega kominn í
hans stað sjálfur eða þá annar af
hans Iiði). Og herstjórnin hyggur
ekki einúngis á að ráða Bicquart
af dogum, heldur ætlar hún líka
að kollvarjin hinum borgaralegu
lögum ríkisins. Það hefur verið
gerð háskatilraun til að koma her-
fjötrum á landið. Landið er nú statt
í þeirri geigvænlegu hættu að vcrða
beinlínis að fara að breiða yfir eða
leysa asna og samsærismenn hers-
ins úr svikalæðíngi þeirra. Eing-
inn maður sjer hvar þetta muni
enda, en högum er þar svo háttað
nú, að franska þjóðin getur orðið
neydd til að rísa uj:>p og verja
frelsi sitt ennþá einu sinni. Það
er sannarlcga hryllilegt ástand i
landi, sem gerir kröfu til að skipa
öndvegi hins siðaða heims, að her-
foríngi, þrályndur en heiðarlegur,
skuli telja nauðsyn sína að lýsu
yfir því íyrlr dórai að hann ætli
sjer ekki að fremja sjálfsmorð, og
ef að inni hjá hunum finnist skegg-
hnífur eða snæri þá hafi hann ver-
ið myrtur. (Þetta hefur Picquart
cinmitt sagt fyrir dómi).
Þctta segir skoska blaðið og
hæði á því og öllum málefnum
sjest, að stríðið stendur ekki Ieing-
o
ur um sekt eða sýknu Dreyfsar,
heldur um hitt, hvorir eiga að
stjórna Frakklandi borgararnir
cða hcrinn.
Því miður sjer maður ekki hvað
gerst hefur f París frá því Thyra
fór frá Höfn (þ. 17.) og til þess
2i. og 22. að ensk blöð segja,
en það er varla annað en, að Zur-
linden hefur geingið í lið mcð
stjettarbræðrnm sínum, foríngjunum,
og Brisson svo vikið honum frá. Hver
kominn er í hans stað sjest ekki,
en ensk blöð telja endurtöku
málsins líklega og muni varla bfða
leingi nema ef ríkisforsetirin, Faure,
finnur upp á að segja af sjer, þá
tefji það um tíma.
Stórfundir eru haldnir hundruð-
um saman nú á hverju kvölcli í
París.
Zola er í Sviss og er að skrifa
brjef sem á að breiða út um alt
Frakkland í hundruðum þúsunda af
eintökum.
Esterhazy var horfinn úr París og
vissi einginn hvar sá dánumaður
var. Það er fullyrt að hann hafi
bæði skrifað njósnarbrjefið og gert
öll sín skammarstryk eftir skipan
yfirmanna sinna og hafi það átt að
vera agn á þjóðverja til þess þeir
grunuðu hann ekki og hann gæti
svikið leyndarmál út úr þeim.
Sumir segja hann hafi verið njósn-
arsnígiil beggja þjóðanna. Ensk
biöð segja nú að hann sje í Lundún-
um og væri ferðbúinn til Parísar
þaðan 21. f. m.
Drottningarmoröið. Frá
morðinu og dauða drottníngarinnar
segir stúlka, sem með henni var, á
þessa leið:
»Drottníngin var á leið heiman
frá hótelinu, sem hún bjó á, og ætl-
aði út á einn af gufubátunum sem
gánga um Genfervatnið. Þegar við
komum niður að bryggjunni kemur
maður hlaupandi á götunni á móti
okkur og sýndist mjer sem hann
hrasaði og gripi fyiir sig með hend-
inni rjett við drottnínguna. Hún
fór lítið eitt aftur á bak en sagði
ekki neitt og jeg sá ekki að hcnni
yrði meint, en nokkrum fetum fram-
ar svcif að henni og þó ekki nema
snöggvast, svo jcg hjelt það væri
eitt af veiklunar aðsvifum hcnnar
og spurði hvort henni væri ílt, en
hún neitaði því. Við geingum svo
fram bryggjuna og út í Látinn, en
þegar þar var komið hnje hún nið-
ur og fölnaði, en kom þó til
sjálfrar sinnar og sagði: »Hvað
hefur að borið?* Þetta voru hin
síðustu orð hcnnar. Nú voru los-
1898
uð um hana klæðin, en ekkert sár
og aungan blóðdropa var að sjá.
En andartökin urðu þýngri og
þýngri; hún var borin meðvitundar-
laus heim í hótelið og var dáin
eftir litla stund*.
Ia'kskurðurinn sýndi að morð-
vopnið ha-fái geingið hálfan fjórða
þuml. inn í brjóstið, gegnum hjart-
að og inn í lúngun að baki, en ekki
út um herðarnar, eins og fyrst var
telegraferað. Drottníngin hefur að
sögn geingið 60—80 skerf eftir
að hún fjekk lagið, og læknar
kváðu segja að dauðinn liafi verið
henni með öllu þjám'ngarlaus.
Morðínginn fleygði þjölinni frá
sjer inn í húsdyr skamt í burtu og
fanst hún þar þegar. Sjálfur var
hann gripinn skamt í burtu og
reyndi ekki að vcrja sig. Aungum
datt þá í hug, að hann hefði
gert annað en hrundið drottníng-
unni. Margir menn hafa verið
teknir fastir aðrir, en ekki hefur
neitt sannast enn um samhand
hans við þá eða aðra menn.
Bretar. Það hljóp böltun í Breta
vié í’rakka hjerna um daginn og tví-
sýnt að það jafnist svo hæglega.
Svo stóð á að Bretar sendu 2
gufuskip upp eftir Níl frá Om-
durnan eða Kartúm og áttn þau
að mæta herdeildinni sem von var
á sunnan frá Úganda sem er blá-
mannariki þar suður frá. En þeg-
ar bátarnir komu suður að Fashóda-
borg, sem stendur þar lángt suð-
ur rneð Nílfljótinu, suður undir
miðjarðarbaug, þá er skotið á bát-
ana svo þeir urðu að hörfa aftur.
Bretar hjeldu að þar væri komnir
blámenn og Arabar en svo sáu
þeir hvíta menn cða svona vell-
ótta og svo franskan fána og er
sagt að þá kæmi svipur á Bretana,
fóru heim og sögðu frá öllu saman.
Nú varð hetdur en ekki uppi
málbeinið á heimabretunum. Blöð-
in sögðu að þarna hefðu Frakkar
brotist alla leið suðaustur um
Súdan og austur að Níl, bara
Bretum til bölfunar, því þángað
eigi þeir ekkert erindi; Bretar eigi
allan Nilárdal suður úr gegn, eins
og hani leggur sig, og fyrir þvi
sje gömul lögfesta. Frakkar verði
því að fara þaðan strax í stað og
láta sem þetta hafi verið vísinda-
sendiför, ella~kosti það bardaga og
blóðsúthellíngar Frakkar urðu