Bergmálið - 25.09.1899, Blaðsíða 2

102
BERGMÁLIÐ, I .ÁNUDAGINN 25. SEPTEMBER 1899.
GEFID UT AD GIMLI, MANITOBA
S’XSBaTTX 3? XaEXTX:S3va:XX5TTX
,, ST7" ^
Ritstjóri (Editor): G. M. Thompson.
BnsÍDess Managei': G. Thousteinsson
r 1 ár .. $1,00
BERGMALIÐ kostar: j Gmán. ... $0,50
(_3nián. $0,25
Borgist fyrirfram.
AUGI>ÝS1NGA1í: Smá auglýsingar
í eitt skifti 25 eents fyrirl þuml. dálks-
lengdar, 50 cents um mánuðinn A
stærri auglýsingar, eða auglýsingar um
lengri tíma, afsláttur eftir samningi.
Viðvíkjandi pöntun, afgreiðslu og
borgun á blaðinu, suúi menn ser til
G. Tuoksteinssonak, Gimi.i.
Utanáskrift til ritstjórans er:
Editur Bergmálið,
P. O. Box 38,
tíivili, Man.
Ætli það sé nú áhnars ósköp eftir-
sóknarvert og ábatasamt að vera í
skólastjórn. Það hlýtur að vera, því
Olson álítur að embætti okkar Jóns
í henni séu í veði !!
Það dylst vístengum sein les grejn
Olsons í seinasta blaði Bni., að hann
vill koma því inn hjá lesendunum,að
Jón Pétursson og ég, séum í meira
lagi hlutdrægir og ófrjálslyndir, til
að sýna hans eigin frjálslyndi, er hór
lítið dæmi:
Eyrsta haustiðsem hanu dv aidi hér,
eftir fjögra mánaða tírua, öllum og
öllu í þessu plássi ókunnur, þá ný
orðiiin kennari við skólann, þá fór-
ust honum þaunig orö á auka-skola-
héraðsfundi : „Nú ííður ykkur á að
kjósa vel í skólastjórn, óg skai nefna
inennina sem þið eigið að kjósa, svo
get óg verið skrifari og fóhirðir nefnd-
arinnar, ogsvo...“ en þá sleit liann
sundur setninguna, húlsaði orðin og
hætti. Þetta er maðurinu sem slæst
upp á stjóni Gimli-skólahéraðs, fyrir
hvaðl Ó! bara af því að fá ekki að
vera skólastjóru, skrifari og fóhirðir
skólar.s, og' svo bava í ofanálng, lenu-
ari. Þetta inun þó ck ki bera þe=s
vott, að vilja einn öllu ráða ?
Hr. Olson segir, að við Jón vilðuin
vilja meiri hlulans í héraðinu að vett-
ugi. Þetta hlýtur í ð vcra fl'jótfærui
hjá lierra Olson, því með ergjuin og
('ftirgímgsiiiuninn, gut hann að eins
skrúfað i:pp nfu atkvæðisbæra meuii
af 56 í héraðinu tíl að gefa sér með-
mæli, það er þó víst ekki meining
hans, að 9 af 56 só meirihluti ! !
Þetta roælir ekki með Olson livorki
sem reikningsmanni né að liann liafi
„Síumn inentun og lireinan kara!tter“,
eÍDs og hann kemst að orði.
Ef Olson hefði treyst fylgi m'eiri
hluta héraðsbúa, þá mundí hann hafa
kallað til fundar og jagast þar um
þessi skólamál, en ékki farið að eyða
rúiiii í opinberu blaði, öllum ævlega
hugsandi mönnum til ergelsis og leið-
inda.
Hviið Olson vill með pvívat við-
skifti sín og J. P. Sólmundsonar inn
í þsssi skólamál, skil óg ekki; bann
liafði víst enga —giida— ástæðu til
þess, meðan J. P. S. -—og allir c.ðrii
—þagði, mátti hann því vol una sem
var, en að ílækja viðskiftum þeírra
niáganna inn í liaturs-slúður uni skóla-
stjórnina, líkist helzt óráðshjali glæpa-
sjúks manns. Eájr tneð fullu ráði,
hefðu höggvið svo nærii sjálfum sér.
Olson er ergilegur af því, að
álitið só, að hann hali viljað hafa at-
vinnu af J. P. S. með því, að sækja
um skóiann ir.óti honum. Hvernig-
átti. Oison að fá kennarastöðu við
skólann, uema mcð því móti, að J.
P. S. tapaði henni.
Heldvr OLon að hann geti blind-
að svo Dokkurn manii, að ekki sjái
gegnum þcssa blæju?
Þetta er einnig helzt of mikil liugs-
unarvilla hjá manci, smn býður sig
fyrir konnara.
Skólastjórnin hofir nú í tvö ár aug-
lýst oftir tilboðum frá prófgengnum
kennurum, en engiu fengið, nema frá
J. P. Sólnnmdson. Húu hefir ráðið
þá fyi'ii kennara, sein hún hafðí bezt
álit á, og engin alvarleg roótmæli
liafa koniið fram gegu þeirn ráðstöf-
unum liennar, nenui livað Olson hefir
íekist að fá fáa menn i fylgi við sig,
nð luvlda uppi sífeldum œningum út
afþví, að hann Jiofii'ekki verið ráð-
inn fyrir kennara.
Að fara uð taka nýtt )án ti! að gera
við kirkjuhúsið, neituðu gjaldendur
á mjög tjölmennum fundi; uininæH
Olsons um það hitta því ekki róttan
stað, or hann heinir slóðaskap að
nefudinni út af því.
Unimæliu um skólahús, bekki og
áhöld, eru óþverra ósannindi lijá
Olson. Það er engan vegin í því
lagi, sem héraðsrnenn mundu óska,
en að það só eins og Olson lýsir því,
er ’.'ægast sagt, rógur um hóiaðsbúa,
svo að fóik út í frá fái andstygð á oss
og skólamáluni vorum, og að hanu
þur.fi því ekki að óttast mótsókn fiá
góðu m kennurum, og geti svo með
tímannm nuddaðsérí kennara-sessinn.
Um áhuga þinn hr. Olson fyrir
skólamálum vorum, og samvinnu þíua
í þeim, hefðir þú ve! mátt þegja,
Til þeirra hefiv þú i!t eitt iagt, þan
hafa engah frið haft nú í tvö ár fyrir
æsingum ívá þiimi hálfu, og það
bezta, sem þú getnr—ef þú gætir
það—til þeirra lagt, or, að trana þér
ekkert fram í þeim og skifta þór ekk-
ert af þeim, það væri þeiin til niikils
hagnaðar.
Að svo mæltu er ég ánægður með,
að skjóta þessu máli undir dórn hér-
aðsbúa sjáifra. Þeir eru hinir rétíu
dómendui' í þessu máli, þeim einum
kemur það við. Þá ætti Olson ekki
r.ð vera hræddur við dóm þoirra, þar
hann segist hafa meiri hlutann með
sér.
G. Thor$teinsson-
21—9 ’99.
B. B. OIsosi
og
saimleikiiriiiii,
----0----
í rjtgerð 'eftir B. B. Olson, með
yfirskiiftiuui „Liberal skólastjórn“,
sem út kom í „Biu.“ 11. þ. m., eru
tilfærð svör, sem ég á að hafa gefið
höfundinum upp á þessa ákveðnu
spurningn: „En því ekki að veita
almenningi kost á að kjósa kenuar-
aun?“ Svörin sorn ég er látinn gefu
eru þannig:
1. „Afþví, þið vft.r saungjarnt að
ftuglý-n, hitt ekki“.
2. „Af því, íið svo lengi sem ég ev
í þessnri stjórn, þá læt <íg engan
,,rei’na“ mói“.
3. „Af því, að ég sé ekki tii hvers
skólastjóru er, ef ekki til að ráða
og stjórna þessmn málum eingöngu.
4. „Af því, sem þetta fólk var
,rolur‘ og konur ómyndugar og ii-
merkar, sem komu þessi mál ekk
ert við“.
Jn.fnve! þó ég hnfi ekki hugmynd
um, að nokkur sá niíiðuv som nokkuð
þekkir mig, tiúi þvi að eg hafi veitt
Olsou þiunig loguð svör, því þau eru
svo fjarri því að vera svör upp á spurn-
ingu þá, seni fyiir á að liafa legið til
svara, að það er óhugsandi að nokkuv
rnaðiu' með fullu viti haft gefið þ.iu,
en þar t-ð liöfuudmiúii heíir þessi tii-
færðu svör eius og nokliurs kouar
texta til uð leggja út af, og leitast svo
vi ð zð sýna ósvífui cg paitisku okkar
G. Th. gagnvart almenniugi í Gimli-
skólahéraði, gegnum alla greiniua, þá
ætla ég r.ð leyfft mér oð fain nokkrum
orðum um sannleiksgildi þeirra, fólk-
inu til skýringar.
Þess er þá fyrst að g-eta, að höf-
unduriun hefiv aldrei beint til mín
þaunig lagaðri spurningu, það út af
fyrir sig eru því hrein og bein ó-
sannindi.
Eg man ekki eftir að hafa átt orða-
stað um þnssi mál við hr. Olson nema
ítvöskifti. I fyrra skiftið í júlí í
sunmr, rétt oftir að það fór að kvisast
að J. P. Sólmundson yrði ráðinn sem
kennai'i, og það samfed gekk aðal-
lega út á það fyi'ir Olson, að konia
mér í skilning um, hvað það væri
nfar úheppilegt of skólanefndinni að
ráða J. P. S. fyrir kennara aftur, ogað
sýna fram á hversu mjög honum vœri
ábótavant til að takast það starf á
hendur. Einnig tilkynti hann mór,
að hann (Olson) væri ráðinn í því,
að bjóðiv sig fyrir keunara. Þetta
samtal hefir átt að undirbúa mig til
að greiða rétt atk'-æði í því niáli, þog-
ar þar að kæmi. Alt þetta hjal leiddi
ég sem rnost frnm hjá mér, og svar-
aði fáu, er því óhugsandi að hann hafi.
getað dregið út úr því samtali þau
orð, er hann ber niigfyrir.
I síðara skiftið áttum við tal um
þessi inál, að kveldi þess 30. ágúst,
sama kveldið sem nefndin réði því
til lykta, hvern hún tæki fyrir ketm-
ara við Gimli-skóla yfir næsta kenslu-
tímabil.
Eg var svo, ég veit ekki hvort ég
á að segja, heppinn, eða óheppiun,
:tð eiga erindi inn í sölubúð Olsous
á heimleið minni, og stóð þar við
svo sem fimm mínútur. Fréttir af
skólauefudar-fundinuni voru komnar
á uudnn mér til Olsons, svo ég get
getið mér til, að liann liafi ekki verið
í sem heztu skapi, enda lét liann ekki
bíða að hreyta til mín orðum, og
segir, að okkur hafi ekki þóknast að
verða við beiöiii þairri, er hann og
nokkrir gjaldendur hafi sent nefnd-
inni, er íór fram á, :.ð almcnningur cetti
kost á íið kjósa kennarann úr llokki
þoirra, er tilboð gerðu. Ég svaiaði.
homim þií, að nelhdin hefði séð
sérstaka ástæðu til þess, það hefði
vei jð sanngjarut að auglýsa skólann,
en hitt hefðum við ekki sóð ástæðu
til að taka til greiua, þó jafnfáir ineiiu
færu þess á leit, þá hefðum við okki
uokkra sönnun fjrir því, að þessi
beiðni væri orðiu til tyrir vilja fjöld-
ans, ekki eiuu sinni meirihlutuns af
gjiildendum skólahóraðsins. Hr. 01-
sen komst imdir eins í töluverðan hitn,
og taldi það niikla ósvífni, að taka
ekk: meira tillit til vilja sín og 12
gildia og góðra atkvæðisbærra gjald'-