Freyja - 01.04.1898, Blaðsíða 8

8
FREYJA. APRÍL 1898.
SELKIRK.
Sumarið hefur hér eins og annarsstað-
ar heilsað undur þægilega en kátfnu
laust það sem veður snertir.
Oliver & Byron eru 1 undirbúningi
að byggja afar-stórt hús í miðju Aðal-
strseti bæjarins.
Það lýtur út fyrir að landar eignist
Selkirk bæ. Þeir kaupa lot og byggja
hús hver um annan þveran.
Goodtemplarastúkan, Einingin, opn-
aðifundarhús sitt hiðnýja ló.þ.m. Hún
hafði opinn fund og bauð þangað öllum
frítt; var þar fjölment, og skemtuu all-
góð. Æðsti temlar bauð utan-stúku fólk
velkomið með lipurri ræðu.
Lúþ.-safnaðar-kvennfélagið í Selkirk
hafði samkomu í Goodtemplarahúsinu
að kvöldi Sumardagsins-fyrsta. Þar
var leikinn hinn alkunni íslenzki leikur
‘Hrólfur.’ Leikendunum mun yfileitt
hafa tekist vel. Þar var sungið og spil-
að á horn og fíólín. Skemtunin var
fremur góð og fjölsótt, og fríar veiting-
ar.
Þann 6. apr. lék íslenzki leikfiokkur-
inn í Selkirk hið nýja leikrit eftir mrs.
Sharpe — ‘Sálin hans Jóns míns.’
Leikurinn ear dável sóttur og fór
fólkið heim sælt og glatt eftir að hafa
danzað nokkra kl.tíma á eftir.
Fólkinu bar saman um að ieiköndum
heföi tekist vel, sumum mjög vel.
Hljóðfæarsláttur var uppá það full-
komnasta sem hægt er að fá í þessnm
bæ. Hornleikaraflokkurinn spilaði
skínandi lög af lyst og smekk. í honum
eru 2 ísi. hr. Halld. Halldórsson og hr_
Stefán E. Davíðsson. Hr. B. H. W alker
úrsmiður er formaður flokksins.
Svo hafði darzlólkið iíka þá ánæg-
ju að heyra til T. Þouglas sem er sá
lang bezti fíólín spilari í þessum bæ og
kannske þó víðar sé leitað. Með honum
voru piano - og hornleikarar, sem allir
til samans gjörðu lifið á Pearson’s Hall
himneskt þetta kvöld.
Hr. Ingvar Böðvarsson var rétt í ess-
inusínu.hann er inn bezti danz-maður og
stýrir jafnan dönzum hér. Meðal ísl. má
sjá lipurt danzfólk enda lá enginn á liði
sínu þetta kvöld, þar mátti sjá margan
fríðan svein og svanna svífa á bárum
hljóðstraumanna.
BARNA KRÓ,
AMMA OGBÖRNIN.
Gleðilegt sumar börnin mín góð. Nú
er komið blessað sumarið — og blómin
fara að rísa aftur úr sínu langa dái til
að gleðja augað, og fylla loftið afilm-
andi angan. Litlu fuglarnir fara að
hreiðra sig. Öllum börnum þykir gam-
an að finnahreiður.En þau fara misjafn-
lega með þau.Við eigum að fara velmeð
skepnurnar hvort heldur þær eru stórar
eða smáar, þvi þær hafa eins mikinn
rétt til lífsins eins og ég og þú,eins lengi
og þær skerða ekki rétt annara — með
því að gjöra manni ilt. Náttúran er
rík — full af gæðum til að fullnægja
þörfum allra barna sinna. Ég held ég
megi til að segja ykkur dálitla sögu af
henni stallsystur minni þegar hún var
svolítil stúlka á tíunda árinu Þá átti
hún að sitja yfir fé langt frami á fjalli.
Ég vissi að henni leiddist, og þó kvart-
aði hún aldrei, enda hefði það ekki ver-
íð til neins. Einusinni var óg send
eftir hestum fram á fjall, kom ég þá
þangað sem hún sat hjá — ég leitaði að
henni, því ég sá bana ekki; loksins
fann ég hana í brekku einni, og söng
hún lágt fyrir muuni sér hið alkunna
líksöngslag — Alt eins og blómstrið
eina. — Hún var að rífa upp jörð-
ina með hnífnum siuum. Ég gekk til
hennar, og hún var að jarða þrjá svo
litla andar unga. Þegar ég kom, hætti
hún, og kjökrandi sagði hún mér or-
sökina. ‘1 fyrra dag rak ég ærnar mín-
ar upp bjá Djúpudæld; hinumegin við
dældina lór fé Sigga í Dal. Þegar við
fórum fram hjá Svörtutjörn flang önd,
undur falleg, uppafhenni. Siggi mið-
aði byssunni Einni. Ég bljóðaði og bað
um vægð fyrir hana, því ég vissi af
þrem litlum andarungum á tjörninni
líka. En það var ekki til neins; skot-
ið reið af, og fallega öndin datt niður
í vatnið. Litlu ungarnir flýttu sér til
móður sinnar til þess að taka fæðu
sína úr munni hennar eins og þeir voru
vanir. En þar var engin fæða. Ég fór
að gráta og sneipti Sigga, en hann hló
að mér, synti út og sótti öndina og
henti steini til litlu unganna, sem urðu
svo hræddir að þeir stungu sér. Síðan
hef ég fundið einn og einn á hverjum
morgni dauðann, þangaðtil nú, að allir
eru farnir, dauðir úr hungri, af því
Siggi drap mömmu þeirra. En ég fann
hreiðrið í vor og hef vitjað um það á
hverjum degi síðan.’ Svo grét hún
eins og hjartahennar ætlaði að springa,
ég grét líka. Yið jörðuðum ungana alla
og huldum iitln, horuðu, marglitu fall-
egu móðurleysingjana í moldinni, sama
daginn og Siggi át móðurina.
Þetta er sönn saga. En er hún ekki
sorgleg? Verið þið góð við litlu fugl-
ana — góð við allar skepnur. Því
dygðin ersín eigin verðlaun, þó heim-
urinn endurgjaldi hana ekki, og góð
samvizka er gulli betri.
Kappræðu dalkr
SVÖR UPP Á SPURNINGU NR. I.
a) Heiðraði ritst. Freyju. Ég leyfi mér
að senda yður svar uppá spurningu nr. 1
í kappræðudálki Freyju. Það fyrirkomu-
lag finst mér mjög gott og fólk ætti
og nota það.
Já, hvað eru vitsmunir án siðgæðis?
verður mér að orði. Allir beztu mann-
vinir heimsins—bindindismenn, prestar,
fríhyggjendur et. c eru að bœta siðferð-
ið hver uppá sinn hátt auðvitað. Fyrir
þessum mönnum vakir eflaust sú hugs-
un að fyrst sfculi innræta kærleik og
góða hegðun þar eð hún sé stafrof sið-
menningarinnar og fyrsta einkenni
manndómseðlisins. En á eftir er fólk-
ið hafi náð ákveðnu siðferðisþroska
stigi, þá sé óhætt að fara að beita
kröftunum í skynsemdar áttina. Vitur
maður, sem fyrirliði þjóða eða flokka,
en án siðferðishæfileika, mun vera ó-
hæfilegur, fyrst sem fyrirmynd, og að
öðru sem réttlátur valdsmaður gagn-
vart almenningi. Þegar siðferðið er á
lágu stigi, þá verður þetta helztu eigin-
leikar mannsins: drottnunargirni, mann-
hatur, miskunarleysi, sællífi, ofdrykkja,
óskammfeilni, yfirdrepskapur, lýgi, fúi—
menska og lauslæti í ástasökum. Lít-
um yfir söguna og sjáum hvorir hafa
gjört heiminum meira gagn, vitrir sið-
levsingjar eða siðlegir kjánar.
Og af því samband einstaklinga
þjóðfélagsins er óslítanlegt, þar eð hver
vinnur fyrir annan eins vel og sjálfan-
sig, þá skiftir það svo miklu hvernig
breytnin er meðal fólksins. Fyrsta
spor sýnist því vera að fá siðsemi við-
urkenda hjá fólkinu, í almenningsálit-
inu, sem er hæzti dómur hjá hverri
þjóð, samkvæmt því er ómissandi að
fá siðsaman stjórnara, annars er hætt
við að siðmenningin fari á ringulreið.
Freyr.
b) Heiðraði ritstjóri. Hér með leyfi
ég mér að senda þér nokkur orð sem
svar upp á spurninguna nr. 1 í 1. nr.
Freyju. Það er enginn efl á því, að
vitsmunir eru nauðsynlegri. Sjáum t.
d. Karl I. og Lúðvík XVI. Frakkakon-
unga; þeir voru báðir góðir menn, og
áttu sammerkt í því, að verða til að
hálf-eyðileggja ríki sitt. En Pétur
mikli, með grimd sínni, ágirnd, ólifnaði
ogótal fleiri ókostum, endurreisti Rúss-
land. Sá sem endurreisti Frakkland
eftir Hinrik V. og VI.. var Lúðvík XI.
einhver versti maður sem sögur fara
af. Mismunurinn á siðferði og vitsmun-
um þeirra systra, Maríu og Elizabetar
Tudor er glöggur. Enn fremur Fr.
Vilhjálmur III. Prússakonungur, heið-
virður og góður maður, leið ríki sínu
að verða að engu. En hinn undirför-
u'i, aldraði Bismark hefur það á hið
hæzta menningarstig. í G. Washington
eru báðir eiginleikarnir sameinaðir,enda
er hann fyrirmynd flestra annara.
Lesandi Freyju.
SPURNING NR. III.
Hvor er heppilegri fyrir þjóðminn-
ingar dag 17. júni eða 2. ágúst?