Kennarablaðið - 01.07.1900, Blaðsíða 10
154
en borga má hann fyrirfram úr sveit.arsjóði, og getur hrepps-
nefndin heimtað hann endurgoldinn af þeim, er uppfósturs-
skyldan hvílir á. Kostnað þennan rná taka lögtaki. Fyrir
börn, sem eru á sveit, skal borga kostnaðinn úr sveitarsjóði.
Þótt ekkert stórstökk sé gert í lögum þessum frá því sem
áður var, þá reyndnst þó ekki nándar nærri öll heimili einfær
um að fullnEegja kröfum þeirra; varð þvi viða að slaka til í
fyrstu, og enn þann dag i dag mun fullörðugt að fyigja lög-
unum jafnan bókstafiega.
Aður en lög þessi komu í gildi, voru að vísu til einstöku
skólar og fáeinir umferðakennarar; en sjálfsagt hafa þau þó
átt talsverðan þátt í því, að bæði skólum og þó einkum um-
ferðakennurum hefir fjöigað eins og raun hefir á orðið, síðan
lögin komu út.
Skömmu áður on lögin um uppfræðslu barna í skrift og
reikningi komast á, er farið að styi-kja barnaskóia og alþýðu-
skóla af landsfé; þó er styrkur þessi fyrst i stað ekki nema
1300 kr. á ári, en smáhækkar, er stundir líða, og er nú orð-
inn 5500 kr. á ári til barnaskólanna einna saman, og auk
þess varið stórum meira fé en þessu nemur, til annara lægri
alþýðuskóla: gagnfræðaskóla og kvennaskóla, sem og búnaðar-
skóla og sjómannaskóia.
Á fjárlögunum 1888—89 er sveitakennurum fyrst veittur
styrkur, 1500 kr. á ári alls, en 50 kr. hverjum hæst. Síðar
var hámarkið sett 60 kr., og nú er það oröið 80 kr., en styrk-
urinn til sveitakennara alls 5500 kr. á ári.
Tilraunir þær, sem gerðar hafa verið til að fá samin al-
þýðufræðslulög í líkingu við það, sem er í öðrum löndum, hafa
enn. eigi hepnast. Þó er styrkveiting til barnaskóla og sveita-
kennara nokkurum skilyrðum bundin. Þannig samdi alþingi
1889 skilyrði fyrir styrkveitingu þessari og hljóða þau þannig:
I. Skilyrði fyrir styi'kveiting úr landssjóði til sveitakennara.
1. Að kennarinn sé ráðinn til þeirra starfa af hreppsnefnd
eða sóknarnefnd og hagi störfum sínum eftir samkomu-
lagi við nefndina.