Plógur - 03.12.1900, Page 5
79
Hægindahús.
Meðferð og hirðing áburðarins
er eitt af því, sem hefur mikla
þýðingu í búskapnum. En það
sanna og sorglega er, að hirð-
ing hans er víða mjög abóta vant
~og sumstaðar er hún fjarri öllu
lagi.
Þetta hefur staðið og stendur
grasræktinni mjög fyrir þrifum.
Og þó hefur um fátt verið ritað meir
en um meðferð áburðar, og hverja
þýðingu það hefir að fara vel með
ihann, hirða hann vel og drýgja.
Meðal annars kemur vanhirðing
áburðarins fram í því, hve óvíða
eru til á bæjum hentug hæginda-
hús, En að réttulagi ættu þau að
vera til á hverju heimili, hvort
heldur er í sveit. við sjó eða í
kaupstöðum.
Hægindahús hafa þýðingu að
fleiru leyti, enertiláburðarinstekur.
Hvað þrifnað snertir, þá eru þau
öldungis ómissandi. Það sæmir
sér afarilla að sjá alt útatað í
mannasaur, undir görðum og vegg-
um bæjarhúsanna. Ber það vott
um laklegan þrifnað, og eykur ó-
daun og óhollustu. En hvar á
fólkið að hægja sér, þegar ekkert
hæginda hús er á bænum. Skort-
ur á hægindahúsi er því til finn-
anlegri, sem heimilið er stærra og
gest kvæmara. Þó eigi væri annars
en þrifnaðaris vegna, þá ættu menn
ekki að horfa í það, að setja upp
hægindahús; þau geta heldur aldr-
ei kostað mikið. En það er víst,
að það borgar sig betur en margt
annað. í hverju siðuðu landi eru
hægindahús á hverjum bæ. Hlýt-
ur það að stinga í augu útlend-
inga er þeir verða þess varir, að
hér eru þau ekki nema á stöku
bæ; svo er það að minsta kosti
í mörgum sveitum, einkum sunn-
anlands. Auk þess, sem það er
stórum þrifalegra að hafa hæginda-
hús, þá er það einnig miklu nota-
legra fyrir menn, er þeir þurfa að
sinna sér, að geta þá verið i husa-
skjóli. Þetta hefir einnig sína
þýðingu.. Ef hægindahús væru
á hverjum bæ, mundi oft þokka-
legra umhverfis, en nú er víða.
Það þykir ef til vill óþarfi að
minnast á þetta, en það er fjarri
því að svo sé.
Til þess að sýna það, að hér
er ekki uin óverulegt atriði að
ræða, verð eg að fara fáum orð-
um um manna saur, sem áburð.
I Noregi og Svíþjóð cru saurindi
fulltíðamanns yfir árið talin vera
io króna verð. Danir meta þau
á 4 kr. að meðaltali fyrir unga
og gamla um árið. Torfi Bjarna-
son metnr þau á 5 kr. (sjá And-
varaX. bls. 154). Ef vér nú höldum
oss að þessu, og gerum að saur
úr hverjum manni til jafnaðar sé
5 kr. þá er mannasaurinn frá
heimili, með 10 mans, 50 kr. virði,
Ef talið er, að á öllu landinu séu
75 þús. menn, þá nemur verðmæti
saursins eftir sama mælikvarða
375,000 kr.
En gerum nú ráð fyrir, að ekki