Alþýðublaðið - 17.03.1920, Blaðsíða 2

3
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Alþýdubladid
«r ódýrasta, fjðlbreyttasta og
bezta dagblað landsins.
Eanpið það og lesið, þá
getið þið aldrei án þess rerið.
Þegar hann ætlaði inn til yfir-
heyrslunnar, sló maður að nafni
Brennes hann með byssuskefti
sínu. Höggið var mikið, en þó
gat hann staulast inn, riðaði þó.
Honum blæddi mjög." ....
„Síðan fór liðsforingi Pflugk-
risrtung ásamt 6 hermönnum með
hann burtu. Þá var eg ekki með
og get því ekkert borið um hvað
seinna fór fram og veit það aðeins
eftir sögusögnum annara."
Liðsforingi Pflugk-Hartvig lét
aka Liebknecht inn í myrkan
skóg og myrða hann þar. Það
sannaðist við réttarhöldin á eftir,
þó morðingjarnir yrðu flestir sýkn-
aðir.
Engann getur undrað, þótt
sænskir verkamenn uni því illa,
að slik óþverramenni sem þessir
launmorðingjar leiti sér griðastað-
ar í Svíþjóð. Verkamenn á Norð-
urlöndum hafa áður sýnt slikum
piltum í tvo heimana, eins og t.
d. hinum finsku bíóðhundum og
brennuvörgum Svinhufuð og Mann-
erheim. Állir eru þeir dauðadæmd-
ir af verkalýð heimsins.
Fyrir þeim, sem myrtú Lieb-
knecht og Rosu Luxemburg liggja
sömu örlög og Gyðingnum gang-
andi, fyrirlitning og hatur allra.
H.
„Landnám.“
(Niöurl.).
Það hefir verið sagt satt frá
um Grænland í ritum Jóns, og þá
einnig um það, að sumir firðir
eru fullir ís nokkurn hluta ársins.
Það hefir lika verið sagt satt frá,
að margir firðir eru þar íslausir
árið um kring. Svo kemur setning
10 lína löng á milíi punkta. Hún
er eitthvað um það, að landkönn-
úðir hafl átt erfitt meÖ að koma
á land farangri sínum á austur-
etröndinni, og að dýr yrðu hafnar-
virki þar, ef „brúklegar samgöng-
ur“ ættu að takast. Greinarhöf.
líefir víst lesið: „Gennem dón
hvide 0rken“, eftir Kock, og það-
an hefir hann sennilega mestan
fróðleik sinn um Grænland. Af
þeirri bók kynnist maður lítið
Grænlandi. Kock lenti í hrakning-
um við að flytja farangur sinn
meðfram ströndinni, en ekkiyið að
koma honum á land. Marga kafla
hefi eg lesið um Austur-Grænland,
og ekki rekið mig á frásagnír um
erfiða lendingarstaði, þar sem
komið gæti til mála að taka land.
En víst er um það, að við Græn-
land eru víða ágætar hafnir, því
að landið er mjög vogskorið.
Annars eru „brúklegar* samgöng-
ur við marga staði á íslandi, þar
sem engin hafnarvirki standa, svo
að þau þyrftu menn ekki strai
að gera, þó að þeir rækju atvinnu
á Grænlandi. #Grænlandshjaliða,
sem greinarhöf. kallar svo, á full-
an tilverurétt, svo að eg komist
líkt að orði og hann. ísland er
að vísu ekki svo þéttbýlt, að þar
gætu ekki fleiri búið. Noregur er
það víst ekki heldur. Sækja Norð-
menn þó sjóinn hér við ísland og
gera út hóðan, og þykir engin
fíflska. Það er engin fíflska að
sitja víð þann eldinn, sem bezt
brennur, eða það eru þá aö minsta
kosti mörg fíflin. Sveitunum ligg-
ur ekki við eyðingu, eins- og
greínarhöf. segir. Eg er gagnkunn-
ur á Norðurlandi og nokkuð á
Austurlandi, og þar byggjast eyði-
jarðir upp, en fáar eða engar
leggjast í eyði; og ekki er auð-
veldara að fá jarðnæði núna, en
húnsæði í Reykjavík. Það er sann-
leikur, að hér vantar fé. Ef nóg
væri féð, gætum við gert flest
sem við viljum, þó að við sóum
fámennir. Það þýðir ekkert að
neita því, að mjög er seintekinn
gróði af landbúnaði hór á landi. i
Seint vex íslendingum fiskur um
hrygg fjárhagslega, ef þeir eiga að
bíða eftir þeim gróða.
Þeir verða að fá fé með arð-
vænlegum fyrirtækjum, sem gefa
fljótlega mikið í aðra hönd. Yeið-
ar við Grænlandsströnd og land-
nám þar væru einmitt þannig
lagað fyrirtæki. Það er hægt að
segja það fyrir með íullri vissu.
Engu öðru er það að kenna, en
framtaksleysi íslendiuga, að hafa
ekki enn ráðist í það, og all-
óþarfir éru þeir menn, sem letja
þá þess, án þess að benda þá á
aðrar betri leiðir.
Ef höfundur hefði ekki skrifað
þá kafla greinar sinnar, sem eg'
hefi nú sýnt fram á að eru rit-
aðir af vanþekkingu og athuga-
leysi, þá væri grein hans þunn í
roðjnu. Hvers vegna hefir hann
skrifað þessa grein? Heldur hann
að bjóða megi athugulum lesend-
um hvaða Bhjal“ sem vera skal
um mikilsverð mál. Eg get vel
skilið það, að menn hafi þá skoð-
un, að íslendingar ættu ekki að
reka atvinnu við Grænland; þeir
verða að færa þeirri skoðun sæmi'
leg rök, en ekki „gaspur" og ill'
kvitni, eins og þessi greinarhöf-
gerir. Ekki veit eg hvað gæti
fremur kallast „ Grænlandsgaspur“?
en þessi grein í Morgunblaðinu,
og væri ástæða til að þakka þv'-
fyrir orðið. — I vetur ráðgerðu
ýmsir efnaðir menn, bæði útgerðar-
og kaupmenn, að gera út leið-
angur til Grænlands í sumar.
Ekki veit eg hvort þeir eru alveg
hættir við það að sinni. Þeir kusu
nefnd á fjölmennum fundi til að
athuga málið og leggja til urö
framkvæmdirnar. Þeim var áreið-
anlega þá full alvara, svo að þetta
mál er dálítið annað en „gaspur11
og „hjal“. Eg veit líka af nokkr-
um bændum, sem ætla að flytja
til Grænlands strax og færi gefsb
og reyna þar búskap og aðra at-
vinnu.
Einhver hefir því tekið mark á
máli Jóns Dúasonar, því að alt
er þetta fyrir hans orð. Ef slíki
væri íslenzku þjóðinni háskalegtr
þá væri mjög þörf á að skrifa
ítarlega á móti. Og ef Morgunbl--
er á móti afskiftum íslendinga af
Grænlandi, ætti það að ræða það
mál af þekkingu og sanngirni,
þannig að menn létu það ekkf
eins og vind um eyrun þjóta.
S. V. G.
Aths. Alþbl. er í mörgum at-
riðum ekki sammála Jóni Dúasyh*
um Grænlandsmál, en enga ástæðw
telur það til þess, að banna hóg'
værar umræður um þau, ekki sízt
þegar ráðist er með hrakyrðum á
fjærstaddan mann, sem það eitt
hefir sér til sakar unnið að vera
andstæður fjármálabraski vísrar
stofnunar hér á landi.