Alþýðublaðið - 14.06.1937, Page 1
6 DA6AR
eru eftir til kosninga. Vinn-
iö að sigri alþýðunnar!
RITSTJÓRI: F, R.
CTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKivum^w
Sjðifbeflaliðar
til að vlnna a kjördegi
Sfefi sig fram á skrlf-
stoíu Áíþýftuiloítkslni?,
simS 1018.
XVIII. ÁRGANGUR
MÁNUDAGINN 1'4. JÚNf 1037.
133. TÖLUBLAÐ.
Um 7000 mðl sfldar bár
ust til SlgluQarOar fgær
Sildln veiddist Ml á erlmseyj*
arsundi er sæmilega felt.
Síjórnmáiaumræð-
urnar í útvarpinu
hefjast kl, 8 í kvöld,
Héðiiin oo Stefán Jóhann
fyrir Albtðnffokbinn.
Ríkísverksmiðjurnar eru allar til
búnar tii að taka á móti sild.
UTVARPSUMRÆÐURNAR um
stjðrnmál fyrir Reykjavík
hefjast bl. 8 1 kvöld.
Röð fl jkkanna verður sem hér
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins.
SIGLUFIRÐI í miorgun.
SILDVEIÐIN er nú byrjuð af
miklum krafti fyrir Norður-
landi. Um 30 skip eru nú við
síldveiðar á Grimseyjarsundi, og
er veiði þar ágæt. Tll Siglufjarð-
ar komu 1 gær 9 síldveiðiskip,
öll með fullferml, eða samtals
um 7000 mál. Fltumagn síldar-
innar er upp og ofan 10V2°/o.
Síld hefir vaðið mikið fyrir
Norðurlandi á allmörgum stöðum
undanfama dag-a, þó aðallega á
Grímseyjarsundi og við Langa-
nes. Fyrir helgina veiddist lítils-
háttar af síld við Langanes 1
herpinót og út við Drangey 1 ,rek-
net, en aðalveiðin varð þó í
gær á Grímseyjarsundi.
Um hádegisbilið í gæf komu
fyrstu síldveiðiskipin til Siglu-
fjarðar -og k»omu síðán hwert af
öðru, alls 9 skip.
Um 30 skip stunda nú síldveið-
ar á Grímseyjálrsundi, »og komu
þiessi skip til Siglufjar'ðar í gær:
Huginn I. með ca. 700—750 mál
Öl. Bjarniason
Huginn II.
Huginn III.
Sæborg
Mirtnie
Nan|n»a
Hrönn
Lín»uv. Hringur
— 1200 i—-
— 700—750 —
— 700—750 —
— 600—700 —>
— 600—700 —
— 600—700 —
— 600—700 —<
— 500—600 —
Fita síld-arinnar ler um 10V2°/o-
Ihaldið h koniA'
nlstar ð nndaihaldi
í VutHiiieilM.
Framblóðendnr pelrra ÐoröB
ehki að mæta á íimdiHmn
á langarðagsbvöldið.
FUNDURINN, sem Alþýðu-
flokkurinn boðaði til í Vest-
mannaeyjum á laugardagskvöki-
ið, daginn eftir hinn almenna
framboðsfund, sem Alþýðublað-
ið hefir þegar sagt frá, var fjöl-
sóttur, -og mu»nu um 300 manns
haf-a mætt þar.
Frambjóðendur íhalds -og
kommúnista, Jóha-nn Þ. Jósefsison
og Isleifur Högnas-on, voru báðir
boðnir á fundinn, en mættu ekki,
og var þa-ð mál ma-nna, að þeir
h-afi ekki þorað að mæta eftir
útreiðina á framboösfundinum
klvöldið áður.
Stefán Péturss-on hélt langt er-
indi á fundinnm, um landsmál
og í hönd farandi kosuingar, lýsti
ástandinu áður en stjóm Alþýðu-
fiokksins og Framsóknar tók við,
viðreisnarstarfi stjórnarinnar »og
hinni ábyrgðarlausu -og fíflslegu
stjórnarandstöðu ihaldsins. Því
næst tók hann- til meðferðar fyr-
irætlanir Breiðfylkingarinna-r og
ki-ofningsframboð kommúnista og
vöktu ummæli, sem hann hafði í
því sambandi um ástandið í
Frh. á 4. síðu.
Öll skipin fóru strax út á veið-
ar, þegar þau höfðu losað, »og
ter búist við miklum landburði af
síJd í dag til Siglufjlairðár.
ísfirzku samvin'nubátarnir fóf’u
frá Ísafirði í fyrila dag og leruj
inú ko-mnjr á síldarstaðinn.
Ríkisverksffliðjurnar eru all-ar
tilbúnar til að taka á nióti síld.
s-egir: Framsó kna rflo k k ur, Al-
þýðufliokkur, k-oimnúnistar og
Sjálfstæðisffokkur. Bændafl-okkur-
iinjrt tekur ekki þátt í umræðun-
um. Hver ílokkur befir 60 mín-
útur tii umfáða, og skiftist tím-
jirtn í þr-ent, 30 mín., 20 mí;n. og
10 mbi.
Ræóumenn Alþýðuflokkslins í
kvöld verðia Héðinn Valldimairsson
og Stiefán Jóh. St-efánsson.
FjSli félks var 1 RanD-
hölBB i bezta jfirlæti.
En omurlegt var um að lit-
ast í eyðistað íhaldsins.
A prlðja pösand maaiiis séttu sanakomor
AipýÖBtíokksini meðan 200 fbaldssélir
sknlfn eiœar í aiðniani Á Eiðf,
RÁTT fyrir slæmt veður hér
1 Reykjavík 1 gær, safnaðist
mikill maunfjöldi saman á
skemtistað alþýðufélaganna 1
Ra-uðhólum, bæði héðan og frá
Hafnarfirði, og voru þeir tiltölu-
lega fjölmennari en Reykvíking-
arnir. Hafnfiiðingarnir komu í
hafnfirzkum bílum, hundruðum
saman, en fjöldi vörubifreiða
flutti fólk uppeftir héðan úr bæn-
um og höfðu nóg að gera frá
kl. 1 og fram á kvöld. ölm allir
vörubifreiðastjórarnir fólki fyrir
ekki neitt, en því miður gátu
þeir ekki annað aðsókninni, og
urðu því margir að kaupa sér
farmiða með öðrum farartækjum.
Veður var tiltölule-ga gott í
Rauðhólum, svo að segja engin
rigning, en nokkuð kalt um tí-ma,
en þá hafðist fólk við í hinum
stóra veitingas-kála, í tjöldunum
og á hinum yfirtjaldaða danz-
palfi. Komas-t fyrir á þessum
stöðum u-m 2 þúsundir manna.
Fundurinn hófst með ræðuhöld-v
um kl.u»m4, og töluðu þeir Héðinn
Valdimarsson, Ernil J-ónsis-on, Sig-
urjón Á. Ölafsson og Stefán Jóh.
Stefánsson. Hvöttu þeir hina
mörgu tilheyrendur lögeggjan, að
standa sem órjúfandi heild um
alþýðusamtökin og rétt verka-
lýðsins til að hafa samtök, í þefm
átökum, sem fram undan eru.
Þeir vöruðu fólk við gengislækk-
unarfyrirætlunum íhaldsins og
brýndu fyrir fólki nauðsyn þess,
að allir andstæðingar ihaldsins 1
Reykjavík stæðu 1 einum hóp og
sameinuðust um einn lista gegn
íhaldinu, lista alþýðusamtakanna,
A-listann.
Var öllu-m ræðumönnunum tek-
ið með dynjándi lófataki -og
húrrahrópum, og var auðfundið,
að baráttuhugur alþýðufólksins í
Reykjavík og Hafnarfirði hefir
aldr-ei verið annar eins og bann
er nu.
Áð ræðunum ioknum söng
Karlakór alþýðu, og nú undir
stjórn Brynjólfs Þorláksisionar,
sem lengi hefir verið sjúkur. Var
söng kórsins tekið með miklum
fögnuði og að lokuin hrópað fer-
falt húrra fyrir kórnum og
stjórnanda hans.
Að þessu loknu f-óru fram ýms
skemtiatriði, en síðan var danzað
fram á kvöld. Tók-st þessi hátíð
mjög vel -og var alþýðusam-tök-
unum til sóma.
Fátt fólk kom á skemtistað í-
ihaldsins í Eiði, enda er þar v-ont
að vera, ef nokkuð er að veðri.
Þegar fánaliðsmenn íhaldsins
voru að fara heim, voru andlit.
þeirra jafnvel blárri en s-kyrt-
urnar, sem þeir voru í, -og eru
þær þó kolbláar. Aðsóknin var
svo aum, að Magni hætti við að
far uppeftir, og aðeins örfáar bif-
reiðar fóru.
Um 1000 konur
á Mmyndasp
inpm Alpýði'
Mksins.
• j | • «««—»
RæðnmðnnDm var tekið með
dyniaRdi lófataki.
En hátíðin í Rauðbólum via»r
ekki einasta staírfaemiin, sem Al-
þýöuflokkurinn hafðii í gær. H,ann
baiuð komum að sj-á Alþýðufliokks-
kvikmyndimar, seni n-okkuð hef-
ir verið skýrt frá hér í blaðinu
uudanfarið, og voru sýningar í
Wðnblaðið
innkeimtir 100
ðús. kr. fyrir
SjAkrasamlaoið
Ei bBfiin borgaði
mel.gnlDM seOIam*
JAKOB MÖLLER og bæjar-
stjórnaríhaldið hefir orðlð
dauðskelkað við símtal, er Al-
þýðublaðið átti við Jakob 1
síðustu viku.
Var frá þessu samtali skýrt
í blaðinu á Laugardaginn, og
upplýsti Jakob, að bærinn
skuldaði Sjúkrasamlagi Reykja-
víkur 203 849 kr., eða með
öðrum orðum, að hann hefði
enn ekki greitt S. R. einn
einiasta eyri, þó að féð hafi
verið tekið af gamla fólkinu
við úthlutun ellistyrksins í
október 1936. Þetta upplýsti
Jakob Möller.
En í gær birtir Morgunblað-
ið svohljóðandi klausu:
„Það munar ekki nema 100
þúsundum. í grein í Alþýðu-
blaðinu í gær er sagt, að bæj-
arsjcður Reykjavíkur skuldi
Sjúkrasamlagi Reykjavíkur kr.
203 849,000. Það mimar ekki
nema 100 þúsundum. Skuldin
er kr. 103, 849,00, og má segja,
að Alþýðublaðið hafi und-
aníiarna daga sjaldan komist
nær sannleikanum, því blaðið
lýgur I þetta skifti ekki nema
tæpum helming.“
Hver er skýringin á þessu?
Hún er sú, að strax daginn
eftir að Alþýðublaðið átti tal
við Jakob Möller, greiddi bær-
inn Sjúkrasamlaginu 100 þús.
kr. S skuldabréfum á sig sjálf-
an, eða m. ö. o. með „GUL-
Horðtél litlers og Hnsso-
linls ern að leggla nmhverfl
Bilbaoborgar 1 rbstir.
Ægilegar loftárásir á langardaginn.
LONDON í gærkveldi. FÚ.
ABASKAVIGSTÖÐVUNUM
segjast uppreisnarmenn
hafa rofið „járnhringlnn“ um
Bilbaó á tveimur stöðum, eftir
orustur, sem staðið hafi í alla
fyrrinótt og allan daginn I gær.
Aðalárásimar voru gerðar með
flugvélum.
Bilbao varð fyrir harðvitugri
árás; enn fremur flest þorp í
grend við borgina. f grafreltnum,
sem sprengjur úr flugvélum upp-
reisnarmanna tættu í sundur á
föstudaginn, hafði safnast fyrir
fjöldi fólks í gær. Komu flug-
vélar uppreisnarmanna þá að og
flugu Iágt yfir hópinn. Létu þær
skothríð dynja á honum úr vél-
byssum slnum. Sjónarvottar
segja, að flugvélamar hafi allar
verið Junkers, Heinkelp, Savoy
og Fiat, þ. e. af þýzkri og
ítalskri gerð.
Einn af h-erforingjum stjórnar-
l-iðsiin-s, ier áður hafði verið á
vígstöðvunum við Madrid, sagði
! í gær við blaðiamienn, að hann
; hefði aldrei séð eins grimmjar
bardagaaðferðir þar, leiins og á
Bilbaovígstiiðvunum, enda er
mælt, að í sókn sinni til Bilbao
undanfama tvo daga hafi upp-
rieiisnarmienn beitt nýjustu her-
■ gögnum og herbrögðum.
| Það er áætlað, að 10 þús.
spnengikúl-um hafi verið varpað
niður á 4Va km. löngu svæði.
Failbyssur þær, s-em uppr-eisn-
; armienn nota, eru sagðar vera nær
-eingöngu af ítalskri og þýzkri
1 gerð, og skytturnar þýzkiar og ít-
! alskar. í
Alllr skotnlr!
Rerforinolanlr von teknlr
al lífl i fyrradae*
LONDON í gærkvieldi. FÚ.
IMOSKVA var opinberlega
tilkynt í gærkveldi, að
hinlr 8 hershöfðingjar, sem á
föstudaglnn vor-u dæmdir til
dauða, hefðu allir verið skotn-
ir. Um stað og stund var ekki
getið.
-Blöð álfun»nar hafa ritað
mikið um þetta mái. Þýzk
»blöð skýrðu frá þvi í gær, að
nokkrir þýzkir kommúnistar,
sem flúið hefðu til Sovét-
Rússlands, hefðu nýLeg-a ver-
ið handteknir þar.
Tveir Itallr nntlr ð
Öi í Frakklaidt.
Morðingianir senðlr af 1-
íðlskn fasistnnnm.
LONDON i gærkveldi. FÚ.
Tveir bræður, ítalskir, að nafni
Rosell!, hafa fundist myrtir í
skógi í grend viö Bagnols i
Frakklandi.
Þeir voru báðir blaðamenn og
annar þeirra pekktur rithöfundur
og andfasisti.
Frönsk blöð líkja þessu við
Matteotti-moröið 1924.
UM SEÐLUM“! þ. e. LOF-
ORÐI um að borg-a upphæðina
síðar.
Þannig innheimti Alþýðubl-að-
ið 100 þús. kr. fyrir Sjúkrn-
samlagið hjá bænum —!
En hvenær fær Sjúkrasam-
lagið gula seðia fyrir eftir-
stöðvumim, 103 849 krónum?
báðum kvikmyndahúsunum. Bæði
kvikmymlahúsin voru svo að
segja fullskipuð. Alls voru í Ihiús-
unum um 1000 konur.
Stiefán Jöh. Stefáinsson fliutti
ræðu í Nýja Bíö áður en sýni-
ingin hófst. Lýsti hann efni mynd-
-anúia og ræddi um stefnumál Al-
þýðuflokksiins. V-ar ræðu hainis
t-ekið ákaflega vel.
í Gamlia, Bíó talaði Héðinn
Valdim-arssan um lefni mýndaima
og baráttumál Alþýðuflokksins,
Var ræðu hans einnig tiekið á-
gætlega.
Síðain hófust sýnjngarnar og
stöðu yfi;r í tæpa 2 tímia. Er efni
kvikmyndanna mjög athyglisvert
og lærdómsríkt, og munu miarg-
ar konur haafa betur skilið bar-
átttu -og stefhu alþýðuféliaguhna
eftir að haf-a séð þær.
Búið er að sýna, bessiar kvik-
myndir tvisvar iað þessu siinini;,
Frh. á 4. síðu. i
Þýskaland og Italía
aftur í hlutleysis-
nefnd.
h !■ t- i _____ FTXpfi
LONDON í gærkveldi. FÚ.
Samkomulag náðist í gær um
skilyrðin fyrir því, að ítalía og
Þýzkaland taki aftur úpp sam-
vinnu við aðrar þjóðir í filut-
leysisnefndinni og gæzlustarf við
Spánarstrendur.
'Á fundi Edens og sendiherra,
Frakka, Þjóðverja og Itala í
Loindon var samþykt uppkast að
bréfi, ier skuli aent spönsku
stjórninni og Franco, »og þótt efni
þiess hafi ekki v-erið birt, er tal-
ið, að farið sé fram á loforð um
að ekki verði ráðist á gæzluskip
við strendur Spánar, og ákveðin
séu viss öryggis-gvæði í höfnum,
þangað sem gæzluskip geti sótt
kol og vatin. Þá er álitið, að orð-
ið hafi að satokomulagi, að full-
trúar gæzlupjóðanna skuli tafar-
laust koma saman á ráðstefnu,
ef árás er gerð á leftirlitsískip ein-
hverrar þjóðarinnar, en »engin dn
Þjóð skuli grípa til hefndarráð-
stafana á -eigin ábyrgð.
Listi Alþýðuflokksins er
A-listi.
. --—------- i . ! i j
Bifvélavirkjar
og H.f. Strætis-
vagnar gerðu
samning i
morgun.
■ • •- i t
PELAG bifvélavirkja og h.f.
*■ Strætisvagnar gerðu með sér
samning um kaup og kjör bif-
vélavirkja þeirn, sem vinna hjá
h. f. Strætisvaghar.
Var samningurinn undirritaður
í morgun.
Hafa þá tveir atvinnuitekendur
gert samiiing við bifvéla\drkja,:
þ. e. B. S. R. og hf. Strætis-
vaginjar.
Viinlniustöðvim heldur áfram hjá
hinum a tv i npu reken d un um.
'Ágæt eining rikir hjá bifvéla-
virkjum.
Sigurður Þórarinsson
jarðfræðinemi kom frá útlönd-
úm með Gullfossi nýl-ega. Tók
hanin þátt í 1-eiðiangri próf. Ahl-
toanns i fyriia, á V&tnajökul og
ætl-ar hanin að halda áfram þvi
starfi og dveljta við ramisóknii'
'á jökln;um( í sumar.