Helgarpósturinn - 28.09.1979, Blaðsíða 18

18
Föstudagur 28. september 1979 —helgarpásfurínrL.

Bræðsla
John Williams—
Travelling/Sky
Einsog flestir þeir, sem ein-
hvem áhuga hafa á tónlist al-
mennt, hafa oröih varir viö, þá
hefur lengi rikt og rikir enn
mikill rlgur milli þeirra sem
fylgja klassikinni aö málum og
þeirra sem fylgja alþýöutónlist
samtímans (rokki osfrv.) — og
erU þá ekki alltaf vandaöar
kveöjurnar sem oft má lesa 1
blööunum. An þess aö ég ætli aö
fara nánar útl þessa sálma, slikt
krefst meira rúms en þessi
plötukynningarpistill minn leyf-
ir, þá vil ég bara segja þá skoö-
un mina, aö mér þykir þessi
metingur fáránlegur og útl hött,
— og aöeins neyöarleg opinber-
un á þröngsýni þeirra sem láta
hafa sig úti slikt.
En sem betur fer eru til menn
— og ég held þeim fari fjölgandi
gltarleikari og Tristan Fry
trommari og leikur hann einnig
á alls kyns önnur ásláttarhljóö-
færi.
A Sky má finna sex verk, flest
eftir meölimi hljómsveitarinn-
ar, og rls þar hæst aö minunv
dómi Where Opposites Meet
eftir Monkman og spannar al-
veg aöra plötuhliöina.
Sem fyrr eru báöar þessar
plötur, þó kannski aöallega hin
slöarnefnda, tónlistarlegar til-
raunir um blöndun kiassiskrar
Popp
eftir Pál Pálsson
— sem láta allar kreddur um
æöri og óæöri músik sem vind
um eyru þjóta, en kunna aö not-
færa sér og sameina á listrænan
máta þá möguleika sem gömul
tónlist og ný býöur uppá. Einn
þeirra er ástralski gltarleikar-
inn John Williams, — og langar
mig nú aö segja örlltiö frá
tveimur plötum, nýlegum, sem
hann hefur sent frá sér, sóló-
plötu hans Travellingog plötuna
Skymeö samnefndri hljómsveit
sem John Williams ofl. settu á
laggirnar I byrjun þessa árs,
einmitt meö þaö markmiö fyrir
augum aö gera tilraunir meö
blöndun klassiskrar og nútlma-
tónlistar.
Platan Travelling er greini-
lega um margt undanfari Sky.
Travelling inniheldur mest verk
eftir Bach i útsetningum Stan-
ley Myers (sem sá m.a. um tón-
listina viö kvikmyndina Deer
Hunter) ss All at Sea Minor, The
Swagman, J.S.B. (sem er kynn-
ingarlag Morgunpóstsins i út-
varpinu),Airona „G”String og
fleiri. En á Travelling leiöa þeir
fyrst saman hesta slna John
Williams, bassistinn Herbie
Flowers (sem ma. hefur leikiö
meö Elton John, Bryan Ferry,
Blue Mink og T. Rex) og hljóm-
borösleikarinn Francis Monk-
man (leikiö meö Curved Air,
David Essex ofl.), en þeir stofn-
uöu hljömsveitina Sky. Aörir
meölimir Sky eru Kevin Peek
og nútimatónlistar. Og láta
mjög vel i eyrum. Þetta er mjög
ljúf og innileg tónlist. Og vil ég
hvetja alla — ekki sist þröng-
sýnismennina sem talaö var um
i upphafi — til aö kynna sér
þessi verk. Ég á bágt meö aö
trúa aö þau valdi vonbrigöum.
Weather Report—
8:30
Bandariska djass-rokkhljóm-
sveitin Weather Report hefur
nýlega sent frá sér tvöfalt
hljómleikaalbúm sem kallast
8:30.
Þaö er nú ekki alls kostar rétt
aö kalla Weather Report djass-
rokkhljómsveit, þó þaö sé yfir-
leitt gert. Weather Report er
nefnilega eitt stærsta nafniö i
þeirri nýju bylgju nútimatón-
listar sem kallast á engilsaxn-
esku „fusion” og ég fjallaöi fyr-
ir skömmu sérstaklega um i
grein hér I blaöinu. Djassrokkiö
er miklu eldra afbrigöi og aö-
eins einn þáttur — þó kannski
megi meö réttu segja sá veiga-
mesti — þeirra tónlistaráhrifa
sem „fusion”, eöa „bræöslan”
einsog ég lagöi til aö þessi
bylgja yröi kölluö á Islensku,
byggir á.
Allt um þaö, þá var Weather
Report stofnuö áriö 1970 af
hljómborösleikaranum Josef
Zawinul og blásaranum Wayne
Shorter, sem alla tlö hafa veriö
kjarninn I þessari hljómsveit .
sem er sifellt aö taka manna-
breytingum, en I seinni tlö má
þó segja aö bassaleikarinn Jaco
Pastorius hafi runniö inni þenn-
an kjarna.
8:30 nýjasta plata Weather
Report og hljóörituö var á
hljómleikaferö hljómsveitar-
innar vltt og breitt um heims-
byggöina, inniheldur gömul og
ný verk. Af þeim má nefna
Birdland, Black Market, Scarlet
Woman, Brown Street, The
Orphan og Thanks for the
Memory. Þessi plata er aö mln-
um dómi einstaklega velheppn-
uö hljómleikaplata og gefur
góöa mynd af tónlist þessarar
merku hljómsveitar og hug-
myndirum hvernig „bræöslan”
gerist best.
Cheap Trick —
Dream Police
Cheap Trick, sem er eitt vin-
sælasta nýstirniö I heimi rokks-
ins, voru aö senda frá sér plöt-
una Dream Police.
Cheap Trick vöktu fyrst á sér
verulega athygli rokkunnenda i
byrjun þessa árs meö hljóm-
leikaplötunni At Budokan, sem
hljóörituö var i samnefndri
hljómleikahöll I Japan, en af
henni uröu lögin I Want You To
Want Me og Surrender mjög
vinsæl.
Cheap Trick byggja mikiö á
andstæöum, bæöi I tónlist og
textum, en ekki sist I útliti og
sviösframkomu. Aöalsöngvar-
inn og gltarleikarinn Robin
Zander og bassaleikarinn Tom
Peterson eru sætir súkkulaöi-
drengir sem ganga i augu veika
kynsins (!), á meöan gitarleik-
arinn Rick Nielsen og trommar-
inn Bun E. Carlos eru afkára-
legar týpur, sem einkum höföa
til hláturtauga fólks, — en þaö
er enn eitt einkenni á Cheap
Trick þe. húmorinn.
Tónlist Cheap Trick er kraft-
mikiö og melódiskt rokk fyrst og
fremst, og ég held megi segja aö
þeir standa mjög vel viö þaö
sem þeir ætla sér. Lögin á
Dream Police eru eiginlega öll
vel fallin til vinsælda en ef ég
ætti aö nefna einhver lög öörum
fremur þá eru þaö I’ll Be With
You Tonight, Writing On The
Wall og titillagiö Dream Police.
„Stefnum að sterk-
ari sýningu næst”
segir Orn Þorsteinsson, formaður
sýningarnefndar FÍM
Haustsýning Félags tslenskra
Myndllstarmanna, sem lauk aö
Kjarvalsstööum um sföustu
helgi, hefur sætt töluveröri
gagnrýni. Hefur mörgum þótt
hún heldur siakt sýnishorn af
Islenskri myndlist, og hreinlega
ekki þess viröi aö fara aö sjá
hana.
Helgarpósturinn haföi sam-
band viö örn Þorsteinsson, for-
mann sýningarnefndar, og leit-
aöi álits hans á þessari gagn-
rýni.
„Sýningarnefndin hefur gert
sitt besta I sambandi viö þessa
sýningu, og er orsakanna ekki
aö leita hjá henni”, sagöi örn,
„Þaö er fyrst og fremst þreyta I
þessu sýningarformi, þar sem
þaö er oröiö gamalt, og félags-
menn eru kannski ekki farnir aö
bera nógu mikla viröingu fyrir
haustsýningunni.
Þaö er kominn rétti tlminn til
aö breyta þessu sýningarformi
eitthvaö svolltiö, en viö trúum
alveg á þaö^”
örn viidi ekki meina, aö þaö
væri komin þreyta I listamenn-
ina sjálfa. Þaö væru margar á-
stæöur fyrir þvl, aö sýningin
væri ekki sterkari en raun ber
vitni. Þaö mætti nefna aö á
Kjarvalsstööum hafi veriö
haldin sumarsýning, Septem
hópurinn heföi llka veriö meö
sýningu, svo og myndhöggvarar
og graflklistamenn. Þetta væri
mikiö skarö, sem væri hoggiö I
raöir myndlistarmanna, þar
sem þetta fólk væri nýbúiö aö
sýna og heföi ekki önnur verk.
Markmiö Haustsýninganna er
aö sýna gott úrval af nýjustu
verkum félaga I FIM, og einnig
aö kynna ný verk manna sem
standa fyrir utan félagsskapinn.
Þessi sýning náöi ekki mark-
miöi sinu, þrátt fyrir aö sýning-
arnefndin hafi gert sitt besta.
„Viö erum bjartsýnir og
aldeilis ekki á þvl aö gefa okk-
ur. Sýningarnefnd og stjórn
FIM eru aö ræöa einhverjar
breytingar á sýningarformi,
sem þarf aö gera. Þeir sem
hafa: veriö I sýningarnefndinni,
finna það virkilega vel, aö
félagarnir geta gert miklu betur
og líka utanfélagsmenn. Og viö
stefnum aö sterkari sýningu
næst”, sagöi örn Þorsteinsson
aö lokum. — GB
FJALAKÖTTURINN:
Dylan um þessa helgi,
en uppistaðan er jap-
anskar, franskar og
þýskar kvikmyndir
Fjalakötturinn, kvikmynda-
klúbbur framhaldsskólanna hóf
starfsemi slna i slöustu viku meö
sýningu á myndinni Allonsanfan
eftir þá bræöur Taviani frá ttaliu.
Megin uppistaöa myndanna á
þessum vetri veröa japanskar
myndir, franskar gamanmyndir
og myndir frá gullaldarskeiöi
þýskrar kvikmyndageröar upp úr
1920 og flokkast undir expressi-
ónisma. Auk þess veröa sýndar
myndir úr ýmsum áttum.
Af japönskum leikstjórum, sem
kynntir veröa, má nefna gamla
meistara eins og Kenji Mizoguchi
og Akira Kurosawa. Mynd Miz-
oguchi heitir Ugetsu Monogatari
og er hún af kunnugum talin ein-
hver besta mynd sem gerö hefur
veriö. Mynd Kurosawa er
Dodeska Den og var hún sýnd
sem mánudagsmynd I Háskólabl-
ói fyrir nokkrum árum. Ekki má
gleynia hinum þekkta unga leik-
stjóra Nagisa Oshima, en mynd-
in sem Fjalakötturinn sýnir heitir
Veldi ástrlönanna, sem menn
skulu ekki rugla saman viö Veldi
tilfinnipganna, sem bönnuö var
hér á kvikmyndahátiöinni f fyrra,
sælla minninga.
Fulltrúar franskra gaman-
mynda eru René Clair og myndir
hans Miiijónin og Undir þökum
Parisarborgar, og ungur leik-
stjóri, Jean-Pierre Mocky, meö
Borg hins takmarkalausa ótta.
Þýski expressiónisminn hefur
allt frá því hann kom fram I verö-
bólguhrjáöu Þýskalandi eftir
fyrra striö, haft mikil áhrif á
kvikmyndagerö samtlmans. Þaö
er þvi vel til fundið hjá forráöa-
mönnum Fjalakattarins aö kynna
þær Islenskum kvikmyndaá-
Islensk grafík ttu ára
Tiu ár eru nú liöin frá stofnun
hins nýja félags grafíklista-
manna, Islensk graflk. Aö
gefnu tilefni heldur nú félagiö
veglega sýningu I Norræna hús-
inu. Sýningunni lýkur þann 30.
þessa mánaðar. A sama tlma
fer önnur sýning meö sömu
verkum vltt og breitt um hin
Noröurlöndin. Hefur veriö haft
samráö viö Norræna menn-
ingarsjóðinn og Norræna húsiö,
svo sýning þessi mætti ná til
sem flestra Skandinava.
Viögangur graflklistar á
lslandi er mikill um þessar
mundir. Undanfarinn tug ára,
eöa allt frá því aö nýja félagiö
var stofnaö, hefur þessari list-
grein veriö aö vaxa ásmegin.
Nú er svo komiö, aö grafik er
einna vinsælust myndlista hér á
landi. Astæöurnar eru margar
og misjafnar. Einn vina minna
benti á þá staöreynd, aö þrykkiö
geröi venjulegum launamanni
kleift aö eignast myndverk á
viöráöanlegum pris. Grafík
næöi þvi til miklu fleiri en önn-
um myndlist. Sennilega ræöur
þaö, hví svo margir myndlistar-
menn leggja nú stund á þessa
iðju. Segja má aö þrykkiö sé
myndlistamanninum llkt og
hljómplatan tónlistamanninum.
Ég ætla mér ekki ab rekja
sögu graflklistarinnar hér á
landi. Þaö hefur veriö gert I
ágætum formála sýningarskrár
þeirrar sem gefin er út vegna
sýningarinnar. Þessi formáli
var svo betrumbættur I
Morgunblaöinu frá 23. septem-
ber. Til aö móöga engan sleppi
ég þvi þriöju útgáfunni af þess-
ari merkilegu en vægast sagt
flóknu sögu.
A sýningu þessari er aö finna
nær flestar geröir þrykks. Hún
er þvf mjög góö yfirlitssýning á
grafík og gefur mönnum tæki-
færi á aö kynnast flestum gerö-
um þessarar listar. 1 anddyri
salarins hafa veriö hengdar
töflur, sem glöggva menn á
helstu aöferöum þrykkgeröar.
Þannig gefst fólki tækifæri á aö
kynnast þeirri vinnu sem aö
baki verkunum liggur.
Sautján manns sýna hér verk
sin og kennir margra grasa.
Mest ber á ætingarmyndum,
akvatintu og sáldþrykki. Þó
sækir steinþrykkiö á og er þaö
góös viti. Einnig er mikiö um
dúkristur. Fólki gefst einnig
kostur á aö sjá hér messótintur
og offsetlitógrafiur, sem ég
minnist ekki aö hafa séö Islend-
inga fást viö áöur. Leiöandi afl I
ætingu og akvatintu er Ragn-
heiöur Jónsdóttir. Myndir henn-
ar eru sterkar og heilsteyptar.
Flinkheit yfirbuga ekki inni-
haldiö, heldur er fullkomiö jafn-
vægi milli tækni og tjáningar.
Björg Þorsteinsdóttir á einnig
mjög vel unnar myndir meö
sömu tækni. Björg ræöur yfir
miklum myndbyggingarhæfi-
leikum og nýtir hún þá I flókn-
um myndum slnum. Edda Jóns-
dóttir ræöur yfir mikilli tækni.
Hún má þó vara sig á aö tefla
henni ekki of djarft, á kostnaö
uppbýggingar og myndefnis.
Frámlag Jennýar Erlu Guö-
mundsdóttur og Lisu K. Guö-