Helgarpósturinn - 18.01.1980, Síða 20

20
Föstudagur 18. janúar 1980. —helgarpósturinrL.
Lista verkabúmm!
’ Um fátt hefur veriö meira
rætt i viöskiptalifinu en sihækk-
andi verö gullúnsunnar. Fall-
valt gengi bandarikjadalsins er
talin meginorsök þessa nýja
„gullæöis”. Þreföldun verölags
þessa eöalmálms hefur valdiö
glundroöa i stærstu bönkum
Vesturlanda og margir þeirra
hafa hótaö þvi aö skriífa
fyrir gullviöskipti. En þaö er ;
ekki eingöngu I banka sem
menn sækja gull. 1 útvarpsviö-
tali i' þættinum Viösjá staöfesti1
fimm dögum i nóvembermán-
uöi, 21 milljón dala. Þaö sam-
svarar heildartekjum fyrirtækis
ins á árinu 1967-68.
Myndlistaverk rjúka Ut fyrir
svimandi fjárhæöir.sem viröast
öldungis óraunhæfar miöaöar
viö fyrri verölagningu lista-
verka. NU kaupa safnarar verk
eftir 19. og 20. aldarlistamenn,
jafnvel litt þekkta, á svipuöu
verði og áður var greitt fyrir
listaverk eftir þekktustu lista-
menn sögunnar. Þannig var
gullsmiöur einn aö hér á landi
heföi sala skartgripa aukist
mjög á sföasta ári. Til eru gjald-
miölar sem vekja minna traust
en dollarinn.
En gulliöer ekki eina vörnin
viö veröbólgu. Um áramótin
upplýsti bandariska vikuritið
Time, aö &riö 1979 heföi einnig
veriö ár „listamunaæöisins”
Þar kemur fram aö tveir
stærstu uppboöshaldarar heims,
bresku fyrirtækin Sotheby og
Christie, fengu i sinn hlut 702
milljónir dollara nettó (um 280
miljarða isl kr.) á þvi herrans
ári. Hjá UtibUi Sotheby’s i New
York.nam nettó-gróði af aöeins
myndin „Hafisinn” eftir banda-
riska 19. aldar hetjulandsiags-
málarann F.E. Church slegin i
október á 2,5 milljónir dala. Það
er tvöfalt hærri upphæð en
greidd hefur verið á uppboði
fyrir málverk eftir Rambrandt.
Skagar þetta verð hátt i verð-
met allra tima sem eru verk
málaranna Velázquez og Tit-
ians. Þetta málverk eftir
Chruch er þvi þriðja dýrasta
verk sem slegiö hefur veriö og
tók aöeins 45 sekUndur aö selja
þaö. Church verður þó engan
veginn settur á bekk með
áðurnefndum málurum, hvorki
að snilld né áhrifamætti.
HÉLDU LOKAÐA
SÖLUSÝNINGU
Féiag íslenskra myndiistar-
manna á i talsveröum fjárhags-
erfiöleikum um þessar mundir,
einkum I sambandi viö kaupin á
sýningarsal félagsins.
„FÍM á i fjárhagserfiöleikum
yfirleitt”, sagði Sigriöur Björns-
dóttir formaöur stjórnar FÍM-sal-
arins. ,,En viö settum upp sér-
staka sýningu um siöustu helgi
þar sem viö buðum vissum hdpi
fólks, beinlinis til þess aö reyna
að afla fjár fyrirfélagiö. Félags-
menn gáfu myndir á sýninguna,
sem var ekki opinber”.
Aösögn Sigriöar veröur sýning-
in opin almenningi nUna á sunnu-
daginn klukkan 3 til 7.
„Viö keyptum þetta hUsnæöi
fyrir um tveimur árum siöan og
erum aö vinna aö þvi aö borga
það”, sagöi Sigriöur. FÍM-salur-
inn hefur veriö vinsæll af mynd-
listarfólki, þar hefur verið mikiö
sýnt, og nU er orðið fullbókaö
frammá vor, og þegar fariö að
taka viö pöntunum i haust.
FlM-saiurinn er viö Laugarnes-
veg.
— GA
Hver er stefnan?
Framhald af 17. siöu.
Framsóknarfiokksins aö lif og
hamingja sérhvers einstaklings
veröi ekki metið á mælistiku pen-
inga og fjármagns og sé
manngildiö ávallt sett skör hærra
en auögildið”, sagði Haukur lngi-
bergsson.
,,A þessari hugsjón um mikil-
i
m f *+ ; 1486^ ^3 & ■v • /f
9 >
Málverk af rauöum vörum eftir M<
Hvað varðarlistaverk 20. ald-
ar, var mynd eftir bandariska
dadaistann Man Ray slegin á
750.000 dali v teikning eftir
Picasso á 210.000 dali og er
hvoru tveggja sölumet, annars
vegar fyrir sUrreah'ska mynd og
hitt fyrir teikningu.
Ekki eru það listaverk ein-
göngu sem slegin eru á uppboð-
um. Þessi óðasala nær einnig til
listmuna, fornmuna og skrans.
Má segja að skran og verðlaust
drasl seljist nU sem sjaldgæfir
listmunir. Victoriönsk neðan-
málarakUnst og væmin konfekt-
list hefur hundraðfaldast i
verði. Jafnvel Kókflöskutappar
og tómar bjórdósir fara á háu
verði undan hamrinum.
Þaö virðist ekkert lát vera á
þessu æði og fleiri og taka nU
vægi sérhvers einstaklings
grundvallast stefna Framsóknar-
flokksins i menningarmálum.
1 skólamálum eru það höfuð-
atriöi i stefnu Framsóknarflokks-
ins aö allir hafi jafnan rétt til
náms án tillits til bUsetu, efna-
hags, kyns og aldurs. Skólakerfiö
starfi með þaö fyrir augum að
gefa hverjum einstaklingi kost á
námi i samræmi við áhuga og
hæfileika.
Sérstakar fjöldatakmarkanir i
skólum og námsbrautum eru
ósækilegar en áhrif veröi höfö á
val nemenda með námsráðgjöf,
námskynningu, starfsfræöslu og
einkunnamörkum, lita beri á
skóla sem vinnustaði nátengda
umhverfi og atvinnulifi
nágrennisins og þar sé i senn
miðlað þekkingu og kennd vinnu-
brögð. Sé'verk og tæknimenntun
ekki gert lægra undir höföi en
bóklegu námi.
Framsóknarflokkurinn leggur
áherslu á aö það nám sem fólk
gengur i gegn um á fyrstu 2—3
áratugum ævi sinnar sé engan
veginn nægilegt I okkar hraöfara
Ray selt fyrir 750þúsund dalihjá
þátt i þessum uppboðsdansi en
nokkru sinni fyrr. Almenningur
rifst um koppa og kirnur, tappa
og teskeiðar likt og pUkinn i
lampanum hans Alladins væri
fólginn i hverjum hlut.
Uppboðshaldarar eru vitanlega
hamingjusömustu bisnessmenn
á jarðriki um þessar mundir.
Hjá Sotheby er nU verið að at-
huga þann möguleika I tengsl-
um viö Citibank i New York,
hvort ekki sé hægt að gera lista-
verkog listmuni aö viöurkennd-
um gjaldmiðli I viöskiptaheim-
inum. Slikt mundi hafa mjög
sérkennileg áhrif á listaheim-
inn. Hingað til hafa nær ein-
göngu rikir fagurkerar
spekUlerað i listum og gjarnan
haft fýrir tómstundagaman. Ef
list væri gerð aö varanlegum
og sibreytilega heimi. Þvi verði
möguleikar þeirra sem eldri eru
og viljaaflasérfrekarifræöslu og
þekkingar efldir aö mun. Verði
skólar landsins, einkum
framhaldsskólarnir, sérstakar
fullorðinsfræðslustofnanir, skólar
hinna ýmsu félagasamtaka.
Bréfaskólinn og fjölmiðlar nýttir
meira en nU er til fulloröins-
fræðslu.
Framsóknarflokkurinn er
byggöur i islenskum grunni en
ekki grunni erlendra kennisetn-
inga. í samræmi viö grundvöll
sinn vill flokkurinn leggja sér-
staka rækt við varðveislu menn-
ingararfsins, bókmenntir og sögu
þjóðarinnar ,en jöfnum höndum
verði ný listsköpun studd og þeim
einstaklingum sem vilja helga sig
listiðkun gefin tækifæri og viðun-
andi starfsaðstaða.
Framsóknarflokkurinn leggur
sérstaka áherslu á varðveislu og
þróun móöurmálsins og bendir
sérstaklega á mikilvægi þess að
fjölmiölar vandi málfar sitt.
Framsóknarflokkurinn vill efla
vísindarannsóknir enda eru þær
atheby I New York.
gjaldmiðli yrði spurningin um
fegurö og smekk Ur sögunni. I
ljósi hækkandi verös á 20. aldar
list, gæti aldeilis hlaupiö á
snærið fyrir Islenskum mynd-
listarmönnum. 1 staöinn fyrir
vixilsláttu gætu þeir hlaupið
með verkin sin i bankann og
snarað Ut beinhörðum pening-
um. Jafnvelgætu þeir tekiö meö
sér teikniblokkina Kkt og tékka-
hefti og rissað upp mynd fyrir
innkaupunum. Þá væri ég ekki
hissa þótt Islendingar yröu list-
elskasta þjóö veraldar.
Þaö er þvi timi til kominn að
Ivið hættum aö fjárfesta i ónýtri
alkali-steinsteypu og leggjum
peningana i eitthvað aröbærara,
léreft eða leir.
Snaraö úr Time,
- 31. des.1979.
----r-------------------------
grundvöllur framfara og réttrar
nýtingar auðlinda þjóðarinnar.
Einn hornsteinn i stefnu
Framsóknarflokksins er sU
byggðastefna sem gerir ráð fyrir
að sem mestur jöfnuður sé með
ibUum þessa lands hvar sem þeir
eiga heima. A byggðastefna
flokksins ekki siður við i menn-
ingarmálum en i atvinnumálum.
Framsóknarflokkurinn vill að
stofnað sé til námsbrauta og
menntunaraðstöðu þar sem unnt
er, veita skuli félögum og
einstaklingum um land allt sem
leggja stund á mennta og menn-
ingarmál stuðning við starf sitt,
jafnframt veröi aðstaða til leik-
listar og tónlistarflutnings Uti
um landbætt,lögð verði áhersla á
uppbyggingu Iþróttamannvirkja
sem viöast.
Framsóknarflokkurinn vill að
þjóðin tengist sem fastast landi
sinu, ræki tengslin við fortiðina
jafnhliða þvi sem þjóðin tileinki
sér nUtima starfshætti I hvivetna
minnug þess að þjóðlif nUtimans
á rætur sinar i fortiðinni og
byggir upp fyrir framtiðina.”
DÝR F/MMAURABRANDAR!
Hafnarbió: Arabisk ævintýri
(Arabian Adventure).
Bresk. Argerö 1979. Leikstjóri:
Kevin Connor. Aðalhlutverk:
Christopher Lee, Oliver Tobias,
Emma Samms.
Vondir kalifar, fljUgandi
teppi, djarfir prinsar, skylm-
ingar og farsæl málalok hafa
löngum gefist vel þegar soðnar
eru saman kvikmyndir handa
börnum. „Arabisk ævintýri”
heitir mynd gerö samkvæmt
þessari gömlu uppskrift og sýnd
i Hafnarbiói um þessar mundir.
Christopher 'Lee leikur vonda
kalifann, sem aldrei hefði náð
langt i lýðræðislegu prófkjöri,
enda hefur hann sölsað undir sig
völdin með öðrum töfrum en
persónutöfrum. Til aö tryggja
sig i' sessi um ókomna tið (en
það hefur löngum veriö helsta
hugsjón stjórnmálamanna, þótt
sumir I hjartans hógværö og lft-
illæti láti sér nægja eins og einn
áratug) hefur þessi kalifi mik-
inn hug á að eignast magnaðan
verndargrip sem heitir Rósin i
Elfl.
Tii að ná i þessa rós er gerður
Ut leiðangur á fljUgandi teppi.
Hópurinn er sundurleitur, hug-
umstór prins frá Bagdað sem
vill fá prinsessu aö launum.
Rauður ráðgjafi, (leikinn af
Milo O’Shea) fátækur götu-
strákur og apaköttur. Þeim
fjórmenningum tekst aö ná I
rósina, en Rauður ráögjafi svik-
ur þá I tryggðum og stingur af
heim aftur á teppinu fljúgandi.
Heilladis nokkur bjargar siðan
prinsinum, götustráknum og
apanum og þeir félagar koma
heim itæka tfð til að gerast bylt-
ingarleiötogar þegar þjakaður
lýðurinn ris gegn hinum vonda
kallfa.
Siðan eru háðar grimmilegar
loftorrustur á fljúgandi teppum
og kalifinn fær makleg mála-
gjöld og prinsinn prinsessuna.
Sem sagt hin mesta enda-
leysa, en hvaö getur ekki gerst i
ástum og stjórnmálum.
Meðgagnrýnendurminir, 7 og
9 ára, luku upp einum munni
um, að myndin hefði marga
góða kosti þótt hæpiö kunni að
vera að flokka hana sem „frá-
bæra” eða,,algjörtæði” Sjálfur
get ég þvi' miður ekki verið jafn-
jákvæður i minu séráliti, þvi
mér hundleiddist húmorleysið i
myndinni. Ennfremur leiddist
mér sU óskammfeilna fyndni
forráðamanna Hafnarbiós að
seljainn áhækkuöu veröi —1200
krónur kostarhver miði á þessa
endemis vitleysu. Dýr fimm-
aurabrandari það.
Gaman væri að fá upplýsing-
ar um hvenær leyfilegt er að
hækka verö aðgöngumiða i
kvikmyndahús,einkum þar sem
sum bi'óannaerufarin að selja á
hækkuðu verði inn á svo til
hverja sýningu.
Oft hafa kalifarnir verið slæg-
ari, teppinn hraöfleygari, prins-
arnir djarfari, skylmingarnar
fimlegri, prinsessurnar fallegri
og miðarnir ódýrari i gamla
bragganum.
P.S.Eftóm gefst til þess frá þvi
að reikna Ut sanngjarnt miða-
verð mættu forráðamenn Hafn-
arbiós gjarna þrifa stærstu ó-
hreinindablettina af sýningar-
tjaldinu.
— ÞB.
ÁHORFENDUR í KLÍPU
Austurbæjarbió: Þjófar I
klípu (A Piece of the ActionJ
Bandarisk. Argerö 1977. Leik-
stjóri Sidney Poiter. Handrit:
Charles Blackwell skv. sögu
eftir Timothy March. Aðalhiut-
verk: Sidney Poiter, Bill Cosby
og James Earl Jones.
Þeir Sidney Poiter og Bill
Cosby erusennilega góðir vinir.
Þeir hafa leikið saman i nokkr-
um myndum uppá siðkastiö,
myndum sem Poiter hefur leik-
stýrt, Melvilla Tucker framleitt
og þar sem þeir hafa leikið
góðhjartaða og fyndna
ævintýramenn.
1 þessari mynd Austurbæjar-
biós eru þeir I Hróa-hattar hlut-
verkum, — ræna frá þeim riku
og óheiðarlegu i Chicago, og
gefa þeim fátæku, þ.e. sjálfum
sér. James Earl Jones leikur
fyrrverandi löggu, sem kemst
að þessu, og hann er góðhjart-
aður og refsar þeim með þvi aö
láta þá vinna kauplaust við
umbótamiðstöð sem starfrækt
er i' þágu erfiðra svartra
unglinga.
Eftir það ernánastum endur-
tekningu á ,,To Sir With Love”
að ræða, og myndin sem
fram að þvi hafði verið býsna
hressilegur og fyndinn þriller
breytist i álika væmna og vand-
ræöalega vandamálamynd.
Sidney Poiter verður varla
talinn góður leikstjóri af þessari
mynd, og ekki bætir ruglulegt
handrit Ur skák. Bestu hlutar
hennar komafrá Bill Cosby, sem
mér hefur alltaf fundist þokka-
legur gamanleikari, en Poiter
sjálfur verður aldrei fyndinn
þótt hann reyni. Hann er betri i
tárunum.
Það viröist sem aöstandendur
þessararmyndarhafiekki vitað
nógu vel hvað þeir voru að
reyna að bUa til, og fyrir bragð-
ið vita áhorfendur það enn
siður. Sérdeilis köflótt mynd.
— GA