Helgarpósturinn - 02.02.1984, Page 24

HURÐU,
MÁ ÉG
FARA Á
KLÓSDIÐ?
ehir Egil Helgason myndir Jim Smart
,,Þaö vantar alltaf forfallakennara og þú ert
guövelkominn efþig langar, “sagdi skólastjór-
inn í símann, sposkri röddu. Því nœst bœtti
hann viö eftir andartaks umhugsun: „Heyröu,
ertu annars meö stúdentspróf.. .?“
Þaö varö heldur fátt um svör.
„Jœja, komdusamtefþú vilt. Þetta veröurnú
ekki nema hálfur dagur. “
Blaðamenn þvælast víða,
láta sér fátt mannlegt
óviðkomandi, einsog
sagt er á tyllidögum. Það
heyrir víst starfinu til, kannski
ekki síst í rólegheitasamfélagi
einsog hér uppá Islandi þar sem
stórtíðindin eru oft æði stopul.
Mig rámar í að Illugi góðkunningi
minn Jökulsson hafi eitt sinn farið
í túr á togara og skrifað ítarlega-
skýrslu um vídeóvæddan hetju-
heim hafsins. Einhver forveri
minn hér á Helgarpóstinum lét rit-
stjórana narra sig útí að starfa sem
hafnarverkamaður í heilan dag i
kulda og hraglanda. Og sjálfur
Walraff, þýskur ævintýramaður
sem við allir metum nokkurs, hef-
ur brugðið sér í gervi vopnasala,
gistiverkamanns, klerks og blaða-
manns á versta sorpblaði norðan
Alpafjalla. Og ég sjálfur, jú, ég hef
líka stundað mína rannsóknar-
blaðamennsku á vettvangi, þótt í
litlu sé; sett mig i spor tveggja lít-
ilsvirtra minnihlutahópa,. pipar-
sveina og þjófa. Við blaðamenn-
irnir erum sumsé einatt að villa á
okkur heimildir, jafnt i litlu sem
stóru, ekki síður en aðrir sam-
ferðamenn okkar.
Varst þú ekki einhvern tíma í
skóla, lesandi góður? Manst þú þá
umhleypingasömu æskutíð, hvort
heldur er með hryllingi eða trega?
Og kennarana, suma einsog org-
andi ljón, aðra einsog viðkvæm
blóm, jafnaðarmenn og ójafnaðar-
menn. . . Víst er um það að sjaldan
fannst manni þeir öfundsverðir,
hvorki þá né nú. Og þó? hefur
okkur ekki flest langað, gömul
skólabörn, þó ekki væri nema rétt
aðeins, þó ekki væri nema rétt til
að prófa, að standa hinum megin
púlts, að fara í föt þessa gamla
fjandvinar, kennarans?
Jæja. Að minnsta kosti hefur
mig, gamlan kennarahrelli og
skrópastrák, löngum langað að lit-
ast eilítið um í hugarfylgsnum
kennarans. Fyrir forvitni sakir
fyrst og fremst, en kannski líka
vegna einhverrar djúprættrar iðr-
unar, löngunar til að gera yfirbót
fyrir bernskubrekin — það væri
þó ekki nema rétt mátulegt á sjálf-
an mig að ganga í gegnum sama
hreinsunareld og gömlu uppfræð-
ararnir, þar sem ég var oft í hlut-
verki yfirkyndara.
Af öllum kennurum sem
gengu svipugöngin í
emm-bekknum í Haga-
skóla fyrir tíu árum var
hlutskipti forfallakennarans án
efa hörmulegast. Það er bæði
gömul saga og ný. Ég sé hann fyrir
mér þennan unga mann: svolítið
heimóttarlegur sveitamaður,
skagfirskur eða þingeyskur að
ætt, stúdent frá Akureyrarskóla, í
stökum jakka, slitnum og gljáð-
um, leifarnar af harðsoðnu eggi
morgunsins á skræpóttu bindinu,
með gleraugu sem tolla illa á nef-
inu og skorinn í andliti eftir fljót-
færnislegan rakstur. Þannig lifir
hann alltént ódauðlegur í vitund
minni, þessi íhlaupakennari.Hon-
um er svo slöngvað sisona út í
tómið, út í ómælið — inní kennslu-
stund hjá táningum á óbifanlegu
mótþróaskeiði, réttnefndum um-
skiptingum. Hann mismælir sig,
fær hóstakast, missir kennslubæk-
urnar í gólfið, brýtur neglurnar á
töflunni, hrasar, en það er engin
undankomuleið, sekúndurnar eru
hreyfingarlausar einsog langlegu-
sjúklingar — af hverju var hann
ekki kyrr heima í fjósi frekar en að
vera hér að kenna námsgrein sem
hann kann hvorki haus né hala á?
,,Þú getur sofið rólegur. Þetta
eru engin villidýr sem þú verður
settur yfir. Bestu krakkar upp til
hópa. Þú ættir að prófa sjöunda
bekkinn, þá færi fyrst að reyna á
þolrifin í þér. Aðalmálið er að láta
kiakkana hafa nóg að gera.“ Með
þessi undirstöðuatriði kennslu-
fræðinnar frá gamalreyndum
læriföður skyldi ég hefja mitt
dagsverk. Ekki laust við að hann-
brosti útí annað. . .
Þetta er orðinn ærið langur
aðdragandi að ekki stóru
efni. Dagsverkið mitt
þennan föstudag var ekki
meira eða stórfenglegra en ein-
faldlega það að gerast forfalla-
kennari í grunnskóla í nýlegu
hverfi hér í Reykjavík: nemendur
mínir y rðu 14 og 15 ára unglingar,
eða í 8da og 9da bekk, og kennslu-
greinarnar: danska, enska og ís-
24 HELGARPÓSTURINN