Helgarpósturinn - 02.02.1984, Side 25

lenska. Nei, til alirar hamingju
ekki stærðfræði, leikfimi eða
handavinna. . . Tilgangurinn?
Fráleitt sá að gagnrýna eða sund-
urlima skólkerfið innanífrá, held-
ur aðeins ofurlítil mannlífsskoð-
un. Nemendurna grunaði auðvit-
að ekki að forfallakennarinn
þennan föstudag sigldi undir
fölsku flaggi, að þeir væru eins
konar tilraunadýr-í höndum press-
unnar. Ég bið ykkur að virða það
á besta veg, krakkar. . .
Dagurinn rennur upp tær og
fagur, þrátt fyrir óveðursblikur og
—spár. Kennarinn verðandi keyr-
ir bæinn á enda í japanska smá-
bílnum, svolítið angurvær þegar
hann skimar út yfir rafvæðingu
heimilanna út á ísilagðan frera og
klakabrynjuð fjöll utan borgar-
markanna. Ekki laust við að hann
hugsi með hlýhug til borgarljósa
og framfara og með vorkunnsemi
og viðbjóði til forfeðra barnanna
sem hann á að fara að uppfræða,
þessara kringilbeina sem lifðu í
eilífu svartamyrkri, dröttuðust
skólitlir yfir he.iðar og hjarn og
áttu enga japanska smábíla með
miðstöð. En það eru afkomend-
urnir sem eru á dagskrá, hávaxnir
og spengilegir, ekki forfeðurnir.
,,Ertu giftur?"
„Naaa, eiginlega ekki. . .
Við skulum reyna að fara yfir
þetta.
Þau eru að reyna að draga mig
á kjaftatörn, einsog það hét í mínu
ungdæmi og heitir vísast enn.
,,Det var en fremmed kat, for. .
. havde aldrig 'Set den för. Det
var. . . .stor, graa hankat, Haar-
ene knitrede paa ham, og. . . var,
ligesom der sad. . . lille glöd ude í
spidsen af. . . haar, saadan lyste
hvert... haar páá ham.“
„Skiljiði þetta? Jæja, reynum þá
að koma henni í skikkanlegt horf
þessari fallegu sögu um sanna vin-
áttu manns og dýrs.“
Annar tími, átta fjörutíu:
enska í áttunda bekk,
og í þokkabót tveir
tímar í því tungumáli í
röð.
Þegar ég skima yfir bekkinn er
ég orðinn úrkula vonar um að
finna þau, börnin — ég meina úll-
íngana — í krumpuðu leðurjökk-
unum, með bláa hárið skítugt og
tjásulegt, hring í nefinu, tunguna
útúr sér og túpu af módelalími í
vasanum.
Þetta eru bara venjulegir krakk-
ar. Einsog gengur — svolítið upp
og ofan.
Þau eru ekki jafn dónaleg og
sagt er í Velvakanda, ekki jafn illa
upplýst og sagt er í fyrirspurna-
tíma á Alþingi, ekki jafn heimsk
og stjórnendur „unglingaþátta" í
útvarpinu virðast halda. Þetta eru
einfaldlega börn síns tíma. Helst
að manni finnist þau svolítið
þreytuleg, svolítið sultarleg. Jóna
Hansen, stórkennari í Hagaskóla,
hefði ábyggilega skipað þeim að
éta rúgbrauð og gulrætur. Og þau
eru heldur ekki mjög áhugasöm
um að læra ensku, finnst líklega
blaðamadur
Helgarpóstsins
gerist
forfallakennari
að þau séu að taka niður fyrir sig,
enda námsefnið ósköp lítilfjörlegt
miðað við alla þá engilsaxnesku
sem bylur í eyrum þeirra í dægur-
lagatextum, sjónvarpi og vídeói.
Mér hafa líka alltaf fundist
enskunámsbækur hálfgerð móðg-
un við fólk með fulla greind; allur
heilaspuninn um Mr. og Mrs.
Brown og þeirra kyn, herra Smið
og smiðsynju.
Þarna í gluggaröðinni situr
stúlka, stór, ljóshærð, gjörvileg,
en greinilega illa þrúguð af náms-
leiða. David Bowie, Bowie, Bowie
— allar námsbækurnar eru bók-
staflega útkrotaðar með þessu
töfranafni. Ég ætti kannski að
breyta um kúrs, verja tímanum í
að fara yfir nokkra valda Bowie-
texta; under the moonlight, the
serious moonlight.
En ég er ekki hérna til að um-
bylta pensúminu.
„Góðan daginn. Ég heiti Egill
Helgason. Hann Jakob, kennar-
inn ykkar. . . “
„Éigum við ekki að hafa frí!
Hann Jaköb gefur okkur aldrei
frí!" Háværar raddir.
„Nei, börnin góð. Við ætlum að
lesa saman dulitla ensku. . . .“
„Má ég þá fara fram að kaupa
Svala?“
„Ha, Svala?“
„Já, svona Svala. Til að
drekka." Þetta er kladdavörður-
inn og segist heita Ebbi.
„Áttu ekki að gera það í frímín-
útunum?"
„Neeeei, leyfðu honum að
fara!!“ Aftur háværar raddir.
„Keyptu handa mér!“
„Handa mér!"
„Og mér!“
Ebbi fer og kemur aftur með
Svala handa hálfum grunnskóla.
„Nú lesum við. Ég spyr og þið
svarið. What is Bill Brown eat-
ing?“
Ekkert svar. Hljóðið í bekknum
er he'ldur ékkert alltof gott,
skvaldur.
„Vilt þú svara? Það væri
kannski rétt að þú opnaðir bókina
fyrst.
Blaðsíða 67.“ Fórnarlambið er
strákpjakkur í öftustu röð, í leður-
jakka.
„Bill Brown is eating an apple-
pí.“
„Apple-pæ,“ leiðréttir kennar-
inn. „Éinsog í bæ. Þetta er mjög al-
geng framburðarvilla.“
„Heyrðu, Egill. Má ég skreppa á
klósdið?"
„Gjörðu svo vel.“
„Má ég líka skreppa á klósdið?"
„Ef þú endilega þarft."
„Má ég líka?“
,,Nei!“
að eru töffararnir í bekkn-
um, óþekku stelpurnar
þrjár sem spyrja. Tvær
þeirra skreppa, sú þriðja
situr eftir, sáróánægð og kannski
í spreng. Þær eru ekki ennþá bún-
ar að taka upp bækurnar, heldur
horfa hæðnislega á kennaranefn-
una og dreymnum augum útí loft-
ið, ábyggilega hugsandi um ein-
hverja stráka og þá frekar ein-
hverja kaggatöffara útí bæ en
smáguttana í bekknum.
I síðari enskutímanum fer að
syrta í álinn og sjálfsálitið ögn að
dvína. Ég minnist orða gamals
kunningja sem hefur fengist tals-
vert við kennslustörf: Aðalmálið
er að halda athyglinni. Ef þú miss-
ir athyglina nærðu henni ekki aft-
ur.
Ég er búinn að missa athygli
þessa ágæta áttunda bekkjar.
Ruslakarfan er komin uppá
borð í öftustu röð, kúristinn í1
bekknum er farinn að lesa stærð-
fræðina sína fyrir næsta tíma,
strákarnir í gluggaröðinni eru
farnir að stinga hvor annan með
sirklum, stelpurnar í dyraröðinni
tala í hálfum hljóðum, skríkja og
flissa, teygja tyggjó og blása kúlur.
Aðeins einn nemandi á fremsta
borði lætur sig þetta engu varða,
minnsti nemandinn í bekknum,
og svarar spurningu kennarans
greiðlega.
„Bill Brown is eating an ice-
cream.“ Svo hvíslar hann öfur-
lágt, ekki laust við að örli á
vorkunnsemi í röddinni: „Eigum
við ekki að fara í leiki."
En þegar skrifstofustúlkan birt-
ist undir lok tímans með könnun
um reykingar skólanema vaknar
áhuginn aftur, og nú fyrir alvöru:
Finnst þér töff að reykja? Neytir
þú áfengis? Finnst þér að ætti að
banna að selja börnum tóbak?
Já, það er eitthvert vit í að taka
svona próf. . .
Hvergerðingum fanst hvimleitt
hvað Sighvatur var hvinnskur og
hvatvís.
Fjórði tími, klukkan tíu tuttugu-
ogeitt: réttritun í áttunda bekk.
„Ég heiti Egill Helgason. Hann
Jakob.. . í þessum tíma ætlum við
að kynna okkur aðeins muninn á
há-vaff og ká-vaff. . . Við flettum
uppá æfingu 96 í bókinni."
„Heyrðu Egill. Við erum komn-
ar svo langt á undan. Megum við
ekki bara spila?“ Það er hópur af
bjartleitum stúlkum sem ber upp
þessa frómu ósk.
„Bööhhh!" heyrðist í bekkjarfé-
lögunum. „Þær eru soddan kúúúr-
istar!!!“
„Hann Jakob leyfir okkur alltaf
að spila,“ segja þær og mæna und-
ursakleysislega á kennarann.
„Ég trúi því nú rétt mátulega.
Hann Jakob sem er svo strangur?“
Hveljan (með hái) var hvít (með
hái) -þvegin í hvernum (með kái)
„Nei, það er með hái!!!“ Allur
bekkurinn einum rómi
„Æ-æ, ég mismælti mig. . .
Kverslags er þetta. Haldið þið
ekki annars að menn sem semja
svona texta hljóti að vera svolítið
skrítnir?”
Unglingarnir velta vöngum.
Það er kannski ekki rétt af mér að
kynda undir efasemdir af þessu
tagi svona snemma á námsferli
þeirra?
Jæja. Stelpurnar eru hvorteðer
farnar að spila manna. Mér sýnist
líka að krakkarnir séu mun fremri
iðnaðarráðherranum sínum í staf-
setningu — þótt ekki sé verið að
sárkvelja greyin á bannsettri zet-
unni.
*
Ahádegi lýkur þessum
fyrsta kennsludegi mín-
um í lífinu og ég er í
raun ekki mikils vísari
um hlutskipti þessarar furðuveru,
kennarans. Þessar fimm kennslu-
stundir hafa í raun ekki gert ann-
að en að vekja forvitni mína — for-
vitni um krakkana, og það kúnst-
uga og innilega samband nem-
enda og kennara sem hlýtur að
vera forsenda allrar góðrar
kennslu.
Ég bið að heilsa ykkur, krakkar.
Ég gæti vel hugsað mér að koma
aftur.
Gaukur á Stöng veitingahús,
Tryggvagötu 22, sími 11556

HELGARPÓSTURINN |25