Helgarpósturinn - 23.08.1984, Blaðsíða 16
POPP
Vertu sœl grimma veröld
Elvis Costello —
Goodbye Cruel World
Á hverju ári undanfarin sjö ár hefur Elvis
Costello sent frá sér að minnsta kosti eina
stóra plötu og fyrir mér hefur það verið einn
af hápunktum hvers árs, þegar hann hefur
sent frá sér þessar plötur og enn sem komið
er hefur honum ekki brugðist bogalistin. Síð-
ustu tvær Costelloplötur, Imperial Bedroom
og Punch The Clock, hafa verið meðal þess
allra besta, sem hann hefur sent frá sér og
það var því með allmikilli tilhlökkun, sem ég
beið útgáfu nýrrar plötu frá honum nú. Ekki
eyðilagði heldur fyrir, að skömmu fyrir út-
gáfu þessarar nýju plötu, sem heitir Good-
bye Cruel World, sendi hann frá sér litla
plötu, sem hafði að geyma lögin I Wanna Be
Loved og Peace In Our Time. Með hliðsjón
af þessari litlu plötu og hinum tveimur stóru
fyrrnefndu er ekki laust við að ég hafi
orðið fyrir nokkrum vonbrigðum með nýju
breiðskífuna. Að vísu tekur alltaf töluverðan
tíma að meta hverja nýja Costello plötu til
fullnustu, en mér virðist Goodbye Cruel
World heldur átakalítil til þess að geta flokk-
ast með hans allra bestu plötum.
Heildaryfirbragð plötunnar er fremur ró-
legt og afslappað og vissulega eru á henni
mörg góð lög, eins og t.d. I Wanna Be Loved,
The Only Flame In Town, Home Truth,
Room With No Number og Peace ln Our
Time, en enn sem komið er á ég bágt með að
hrífast af lögum eins og Love Field, The
Great Unknown og Deportees Club.
Hjóðfæraleikurinn hjá Costello og hljóm-
sveit hans, The Attractions, er mjög góður
og ætti það ekki að koma neinum á óvart,
því hljómsveit þessi hefur um árabil verið
meðal þeirra betri sem starfandi eru. Pete
Thomas trommuleikari og Bruce Thomas
bassaleikari eru með betri ryþmapörum sem
fyrirfinnast og hljómborðsleikarinn Steve
Nieve er einfaldlega einn sá besti sem völ er
á í heimi popptónlistarinnar. Hann þarf ekki
mikið pláss en það sem hann hefur nýtir
hann til fullnustu. Um sönghæfileika Costell-
os þarf ekki að hafa mörg orð. Hann er löngu
kunnur sem einn sá besti og þá einkum
vegna þess hversu auðvelt honum reynist að
gæða lögin lífi með röddinni einni saman, ef
ekki vill betur.
Það er kannski ekki hægt að ætlast til þess
af manni, sem afkastað hefur jafn miklu og
Elvis Costello hefur gert á undanförnum ár-
um, að allt sem hann gerir sé óaðfinnanlegt,
og það eru ekki margir í dag sem gera jafn
góðar plötur og Goodbye Cruel World er, en
ég veit að Costello getur betur og hann á eft-
ir að senda frá sér fleiri plötur í sama gæða-
flokki og Get Happy, Imperial Bedroom og
Punch The Clock, en þangað til er ég ósköp
sáttur við það sem hann er að ge;ra þessa
stundina.
Siouxie & the Banshees — Hyœna
Það hefur gengið á ýmsu í herbúðum Sio-
uxie & the Banshees frá því að þau sendu frá
sér sína síðustu stúdíóplötu, A Kiss In A
Dreamhouse, árið 1982.
Fyrst var gítarleikarinn John McGeoch
rekinn, en hann átti við einhver veikindi að
stríða um tíma, þannig að hann gat ekki leik-
ið með hljómsveitinni á meðan og hin töldu
sig ekki geta beðið eftir því að hann jafnaði
sig. í hans stað fengu þau Robert Smith, gít-
arieikara The Cure, til liðs við sig, en hann
starfaði eftir sem áður einnig með The Cure.
Á síðasta ári kom engin stúdíóplata frá
Banshees en Siouxie Sioux og trommuleik-
arinn Budgie sendu frá sér plötu og kölluðu
þau sig The Creatures og Steve Severin
bassaleikari og Robert Smith sendu einnig
frá sér plötu og kölluðu þeir sig The Glove.
Ekki voru þessar plötur nema rétt miðlungi
góðar en þó fyrir margra hluta sakir athygl-
isverðar.
Rétt fyrir síðustu jól sendu svo Siouxie &
the Banshees frá sér tvöfalt albúm, sem tek-
ið var upp á tónleikum í Royal Albert Hall,
og sendu þau þá jafnframt frá sér vídeó-
mynd, sem tekin var við sama tækifæri, en
um hana var lítillega fjallað í síðasta
Helgarpósti.
Fyrr á þessi ári sendu Robert Smith og
hljómsveit hans The Cure frá sér plötuna
The Top, sem hlaut sérlega góðar viðtökur
plötukaupenda í Bretlandi og varð þá ljóst
að The Cure var ekki síður vinsæl hljómsveit
Siouxie: Enn á toppnum, enn á fullu.
en Banshees. Það þótti því líklegt að Smith
þyrfti að velja á milli hljómsveita og það
hefði ekki átt að koma á óvart að hann hætti
í Banshees, sem hann gerði nú fyrr í sumar,
eða um sama leyti og nýja Banshees platan
Hyæna kom út. Smith segir þó að það hafi
orðið til að flýta ákvörðun hans, að hann var
mjög óánægður með hljóðblöndun nýju
plötunnar. Hann hefur líka sagt að hann sé
í sjálfu sér ekki mjög óhress með plötuna, að
öðru leyti en því að hún hefði getað orðið
miklu betri.
Persónulega er ég ekki ýkja óhress með
plötu þessa en ég get þó ekki sagt að ég sé
yfir mig hrifin. Það er einmitt eitthvað við
hljóminn á henni sem erfitt er að sætta sig
við. Það er einkum sá hljómur sem gefur að
heyra í lögum eins og t.d. Dazzle og Bring
Me The Head Of The Preacher, en þar er
sem hljóðfæraleikurinn drukkni á stundum í
bergmáli. Lögin hjá þeim og söngurinn hjá
Siouxie hefur heldur ekki breyst mikið, en
það er samt sem áður ekki til svo mikils
vansa. Höfuðkostur plötunnar eru útsetn-
ingar laganna, en þar verður víða vart
ferskra og skemmtilegra hugmynda. Þá er
hljóðfæraleikurinn góður, þótt ég sé nú
hrifnari af John McGeoch en Smith, sem gít-
arleikara, en sá síðarnefndi stendur þó svo
sannarlega fyrir sínu. En skemmtilegastur
hljóðfæraleikara Banshees finnst mér
Budgie og það er leitun að jafn fjölbreytileg-
um trommara og hann er.
Siouxie & the Banshees hafa nú á tiltölu-
lega stuttum tíma misst frá sér tvo úrvals gít-
arleikara, en það kemur þó yfirleitt maður í
manns stað og þegar hefur verið reynt að
fylla þetta skarð. Hvort það er fyllt sem
skyldi verður framtíðin að leiða í ljós en ég
hef þó trú á því að Banshees verði enn um
sinn í fremstu röð.
KVIKMYNDIR
Gluggagœgirinn snýr aftur
Laugarásbíó: Glugginn á bakhlidinni — Re-
ar Window.Bandarísk. Árgerö 1954. Hand-
rit: John Michael Hayes, eftir smásögu
Cornell Woolrich. Leikstjóri: Alfred
Hitchcock. Aöalhlutoerk: James Stewart,
Grace Kelly, Thelma Ritter, Wendell Corey,
Raymond Burr.
Ur stólnum sínum horfir hann á mannlífið
umhverfis út um gluggann og gegnum sjón-
aukann. Hann fer að yrkja i eyðurnar, geta
sér til um hvatir og tilfinningar fólksins, taka
þátt í lífi þess, taka afstöðu með sumum,
gegn öðrum. Sjálfur lifir hann ekki, —nema
gegnum þessar manneskjur. Þær eru per-
sónur. Hann er leikstjórinn.
Þetta var hlutskipti Alfred Hitchcocks,
eins mesta leikstjóra kvikmyndasögunnar. í
Meistari Hitchcock. Rear Window er skólabókar-
daemi um afbragðs skemmtun og úrvals kvik-
myndalist.
einkalífinu var hann sem lamaður, bældur
og tortrygginn. I kvikmyndunum fékk hann
útrás. í gegnum þær náði hann sambandi við
fólk. Og naut þess að hafa áhrif á það, spila
á manneskjur eins og hljóðfæri, kalla fram
viðbrögð með galdri kvikmyndarinnar.
Glugginn á bakhliðinni er ein persónuleg-
asta mynd Hitchcocks að þessu leyti. James
Stewart í hlutverki hins farlama Ijósmynd-
ara L.B. Jeffries er staðgengill meistarans
sjálfs, þar sem hann virðir fyrir sér lifandi
myndverk í sambýlishúsinu á móti og byrjar
að yrkja í það óhugnanlega morðgátu sem
fyrr en varir verður að bláköldum raunveru-
leika. Lýsingin hér í upphafi á þannig beint
við persónu Stewarts í Glugganum á bak-
hliðinni.
Þessi mynd er skólabókardæmi um af-
bragðs skemmtun og úrvals kvikmyndalist.
Áhorfandinn er hugfanginn af þessari
spennandi sögu, sem varla er saga heldur
frekar dýnamískar kringumstæður. Og
hann er um leið hugfanginn af því hvernig
þessi saga er sögð, hvernig Hitchcock með
yfirburða valdi á filmískri frásagnartækni
gerir úr kyrrstæðu efni sprelllifandi síkvika
myndsögu. Um einstakar setningar og máls-
greinar í þessu hnitmiðaða myndmáli mætti
hafa mörg orð. Það ætla ég ekki að gera.
Þetta eiga menn að sjá, ekki lesa.
Hinu má ekki gleyma, sem glöggt má sjá
þegar litið er yfir hið ójafna höfundarverk
Hitchcocks, að hann nýtur hér fyrsta flokks
samstarfsmanna. Glugginn á bakhliðinni er
gerð á frjóasta sköpunarskeiði hans og hann
nýtur hér m.a. síns trausta tökumanns Rob-
ert Burke og ekki síst handritshöfundarins
John Michael Hayes sem átti eftir að skrifa
þrjár myndir til viðbótar uns meistarinn
hrakti hann frá sér eins og reyndar fleiri
hæfileikamenn sem honum stóð stuggur af.
Handritið að Glugganum á bakhliðinni á
ekki lítinn þátt í heildarmyndinni; húmor
þess og manneskjuleg vídd einkenndu öll
f jögur handrit Hayes og ljáði verkunum dýpt
sem margar af myndum Hitchcocks skorti
bæði fyrr og síðar.
Glugginn á bakhliðinni, sem er fyrsta
myndin af fjórum á Hitchcockhátíð Laugar-
ásbíós, er varalítið eitt heilsteyptasta verk
meistarans. Sú Hitchcockbylgja sem nú
gengur yfir Vesturlönd í kjölfar þess að
„týndu" myndirnar fimm, þ.á m. Glugginn á
bakhliðinni, voru settar í dreifingu á nýjan
leik, hefur staðfest að tök mannsins á áhrof-
■anda eru varanleg. Verk hans, þau bestu
a.m.k., eru sígild, bæði sem afþreying og list.
Og reykvískum kvikmyndahúsgestum er
ekki í kot vísað þessa dagana þegar í boði er
dægradvöl á borð við veisluna Fanny og
Alexander í Regnboganum og rafmagnaða
spennu Gluggans á bakhliðinni í Laugarás-
bíói.
-ÁÞ.
Gœti verid íslensk
Háskólabíó: Hetja staðarins — Local Hero.
Bresk. Árgerd 1983. Handrit og leikstjórn:
Bill Forsyth. Aðalhlutverk: Peter Riegert,
Burt Lancaster, Denis Lawson, Peter
Capaldi.
Local Hero er hugguleg lítil mannlífs-
mynd, svolítið af svipuðum toga og svipuð-
um gæðaflokki og það sem Ágúst
Guðmundsson hefur verið að gera.
Leikstjórinn og handritshöfundurinn Bill
Forsyth byrjar á að sýna okkur inn í heim
Maclntyres, sem er ungur maður á uppleið í
hinum streitufulla heimi alþjóðaolíuvið-
skipta. Hann vinnur hjá risafyrirtæki í Texas
sem ætlar að reisa mikla olíuhreinsunarstöð
í lítilli vík í Skotlandi.í þessari litlu vík er
ennþá minna þorp — og Mr. Mac er sendur
á vettvang til að semja um kaup á öllu
saman.
í byrjun finnst Mr. Mac og áhrofandanum
hið afskekkta þorp og sérkennilegir íbúarnir
kómískir og hallærislegir. En þegar hann
kynnist lífinu þarna betur finnur hann, eins
og áhrofandinn, að það er hann sem lifir
óeðlilegu og asnalegu lífi, en fólkið í víkinni
er með áherslurnar á réttum stöðum.
í haganlega upp dregnum smámyndum er
sýnt hvernig Mac áttar sig á þessu — hann
fer að spjalla við þorpsbúana, hættir að
ganga í jakkafötum með bindi og hættir loks
að raka sig. Allt fremur viðkunnanlegt og
gaman. En persónu Maclntyres skortir þá
dýpt sem nauðsynleg er til þess að valda
verulegum tilfinningalegum eða vitsmuna-
legum hræringum hjá áhrofandanum. Með
öðrum orðum: Manni stendur svolítið á
sama um þetta allt saman: Þetta er ekki mjög
spennandi mynd.
Þar fyrir utan lætur Forsyth aukaatriðin
þvælast full mikið inní söguna. Hliðarsög-
urnar — af aðstoðarmanninum og kafaran-
um og stjarnfræðidellu (og sálfræðingi)
yfirmannsins — skilur hann eftir í lausu lofti,
finnst mér.
En þarna er heilt safn af skoskum orginöl-
um í litlum aukahlutverkum, tónlistin er
skemmtileg og húmorinn þægilegur. Sem-
sagt: Gripur í góðu lagi. -GA.
16 HELGARPÓSTURINN