Helgarpósturinn - 27.06.1985, Blaðsíða 3
1R Í UPPSIGUNGU
Margrét Theódórsdóttir og María Sólveig Héðinsdóttir, stofnendur Tjarnarskóla; nýja einkaskólans í Reykjavík.
„VERÐA ALLT FYRIR-
MYNDARNEMENDUR
„Við höfum orðið varar við óá-
nægju nemenda, kennara og for-
eldra með margt í grunnskólanum
eins og hann er í dag. Hugmynd-
ina um að stofna einkaskóla feng-
um við síðastliðið haust, og vorum
hvattar óspart til að koma henni í
verk. Nú er þetta komið á það stig,
að við höfum fengið leyfi og fulla
viðurkenningu frá menntamála-
ráðuneytinu og fræðsluyfirvöld-
um til að starfrækja einkaskóla
fyrir 7. 8. og 9. bekk næsta skóla-
ár.“
Þetta sagði María Sólveig Héd-
insdóttir kennari í samtali við
HP, en hún kemur til með að reka
Tjarnarskóla, ásamt Margréti
Theódórsdóttur kennara. Báð-
ar eiga að baki þriggja ára kennslu
í gagnfræðaskólanum í Mosfells-
sveit, auk þess sem María Sólveig
hefur kennt í fjóra vetur við Náms-
flokka Reykjavíkur.
— Óánægja með núverandi
skipulag grunnskóla. I hverju
er hún fólgin?
„Það er óánægja með slitróttan
skóladag, námsefni sem kalla má
gamla drauga, þar sem það höfðar
ekki nægilega til fólks í dag og fyr-
irkomulag; skólarnir eru of stórar
stofnanir, þar sem nemendur
skipta orðið þúsundum."
— Á hvað ætlar einkaskólinn
að leggja áherslu?
„Við leggjum áherslu á að hann
verði skemmtilegur og lifandi. Við
erum skyldugar til að starfa sam-
kvæmt grunnskólalögum, en þau
gefa mikla möguleika. Við ætlum
fyrst og fremst að leggja áherslu á
tengsl við atvinnulífið og að
mennta börnin í þjóðfélaginu sem
þau lifa í; leggja meiri áherslu á
nútíð en fortíð.“
— Dæmi?
„Til dæmis ætlum við að útbúa
námsefni um heimilishald og
stofnun heimilis og ýmsar stofnan-
ir í nútímaþjóðfélagi, sem hvergi
er að finna bókstaf um í skólakerf-
inu eins og það er núna. Við ætl-
um ennfremur að reyna að hafa
skólann ekki einangraðan; nem-
endur eiga að vera þar í skemmti-
legri vinnu, fá góða gesti í heim-
sókn, svo sem forsvarsmenn fyrir-
tækja, listamenn og rithöfunda,
og nemendur eiga jafnframt sjálfir
að fara í heimsóknir á ýmsa staði.
Það mun verða í hendi foreldra
og nemenda hverjir verða gestir
mánaðarins hverju sinni, og sam-
kvæmt áætlun okkar í dag myndi
þetta nema einni kennslustund á
viku.“
— Þið hafið húsrými fyrir
100 nemendur. Hvernig verða
þeir valdir?
„Við sjáum ekki í hendi okkar
hver viðbrögðin verða, en sæki
fleiri um en húsrými leyfir, mun-
um við líklega taka ákveðinn
fjölda nemenda úr hverju hverfi
og byggðarlagi í nágrenni Reykja-
víkur. Þannig fyrirkomulag hefur
til dæmis verið í Kvennaskólan-
um.“
— Verða engin inntökupróf?
Má kannski gera ráð fyrir að til
ykkar komi fyrirmyndarnem-
endur og þeir fjársterku?
„Nú get ég ekki svarað þér.
Þetta verða örugglega allt fyrir-
myndarnemendur þegar þeir eru
búnir að vera í skólanum, en ég
veit ekki hverjir koma til með að
sækja stífast um inngöngu. En inn-
tökupróf höfum við ekki hugsað
okkur í fyrstu atrennu."
— Bekkjaskipting?
„I hverjum bekk verður há-
marksfjöldi, sem er 25 nemendur.
Heppilegast væri að velja tiltölu-
lega samstæðan nemendahóp;
þannig næst bestur árangur í
kennslu."
— Kennarafjöldi?
„Stöðugildin eru 4,83. Hins veg-
ar gæti heildarfjöldi kennara orð-
ið 10 manns — það er þó ágiskun
— en við ætlum sem sagt að ráða
kennara í mismunandi stórar stöð-
ur, og fastráða flesta. Allar greinar
verða kenndar í skólanum; íþrótt-
ir, matreiðsla, tungumál, raun-
greinar o.s.frv."
— Þið ætlið að uppfylla skil-
yrði grunnskólalaga og bæta
við í rauninni. Þýðir það ekki
lengri skóladag?
„Nei, þetta þýðir ekki aukinn
kennslustundafjölda nema sem
næmi einni eða tveimur kennslu-
stundum á viku. En við ætlum
okkur að komast yfir jafnmikið, ef
ekki meira námsefni á sama tíma,
vegna betra skipulags og hæfara
starfsfólks"
— Hvernig veljiö þið hæft
starfsfólk?
„Við teljum okkur geta valið úr
kennurum um þessar mundir,
vegna þess að þetta er nýtt og lif-
andi. Kjörin verða jafnframt betri
en tíðkast núna.“
— Hvernig fjármagnið þið
þetta?
„Þetta er einkaskóli sem er rek-
inn af hálfu okkar tveggja; nem-
endur koma tii með að greiða
skólagjöld og ríki og borg hafa
styrkt okkur."
— Að hve miklum hluta?
„Ríkið greiðir föst kennaralaun
og borgin aðstoðar varðandi hús-
næði."
— Þurfið þið þá ekki að
greiða fyrir húsnæði?
„Það er ekki frágengið. Það hef-
ur ekki verið skrifað undir samn-
ing, en við höfum vilyrði borgar-
yfirvalda fyrir stuðningi við þetta
verkefni."
— Ríkið greiðir föst laun
kennara, og foreldrar nem-
enda það sem umfram verður í
formi skólagjaida. Hver eru
gjöldin?
„Skólinn kostar tæplega 3.200
krónur á mánuði fyrir hvern nem-
anda, eða 28.500 fyrir veturinn.
En nemendur fá kennslubækur
sér að kostnaðarlausu eins og í
öðrum skólum."
— Er það ekki mikið?
„Það finnst okkur ekki í saman-
burði við aðra þjónustu."
— Og hvað fá nemendur á
móti?
„Vel menntaða og hæfa kenn-
ara, vandað nám og fræðslu um
þjóðfélagið sem við lifum í, og
góðan undirbúning fyrir fram-
haldsnám."
— Hvaða viðbrögð hafið þið
fengið við þessu?
„Víðast hvar mjög jákvæð. Þó
virðist þetta pólitískt. Nokkrir sem
hafa talað við okkur og aðrir sem
við höfum haft spurnir af, álíta að
þetta muni verða mikið reiðarslag
fyrir grunnskólana."
— Og byggja það á hverju?
„Að við munum taka hæfustu
kennara og nemendur til okkar.
En yfirleitt höfum við v^rið hvatt-
ar mjög af ráðamönnum og vinum
og kunningjum til að starfrækja
skólann."
— En þið ætlið að taka til
ykkar hæfa kennara?
,Já, þ.e.a.s. við ætlum að Iaða
fram það besta í hverjum og ein-
um, með því að skapa honum þau
skilyrði á vinnustað, að hann uni
glaður við sitt. En það eru til miklu
fleiri hæfir kennarar en þeir sem
við getum fengið. Þeir njóta sín
kannski ekki í starfi vegna óá-
nægju með kjör, eða fá ekki að
ráða neinu."
— Á hverju byggið þið skóla-
gjöld?
„Þetta er rekstrarkostnaður fyr-
ir utan laun kennara. Við ætlum
meðal annars að kaupa ýmiss kon-
ar sérnámskeið; tölvunámskeið,
námskeið í framsögn o.fl. Til þess
þarf m.a. tæki.“
— Eruð þið ekki bjartsýnar
úr hófi?
„Jú, við erum bjartsýnar, en höf-
um trú á því sem við erum að gera,
annars hefðum við ekki gert þetta.
Nú þegar hafa nokkrir nemendur
og kennarar sótt um.“
eftir Eddu Andrósdóttur mvndir Valdís Óskarsdóttir
Ert þú einn af
þessum ungu og
upprennandi?
Kristján Þórður Hrafnsson
„Verð ég ekki að segja að ég voni það og verði að trúa því?"
— Á hvaða hátt?
„Það er erfitt að svara því að svo stöddu. John Lennon var
til dæmis búinn að finna það út þegar hann var tólf ára, að hann
væri snillingur, en hann vissi bara ekki á hvaða sviði. Þótt mað-
ur vilji nú ekki ganga svo langt að ætla að maður sé snillingur
á nokkurn máta, þá hef ég ekki mótað mitt svið ennþá."
— Hvað um áhugamál?
„Ég hef áhuga á bókmenntum og Ijóðlist."
— Skrifarðu sjálfur?
„Nei, ég yrki í laumi."
— Hvernig leið þér annars í beinni útsendingu?
„Undir kynningarstefi þáttarins hoppaði hjartað allískyggi-
lega, en að fyrstu mínútunum liðnum fór líðanin að batna að
mun, og ég fann ekki óþægilega fyrir því að vera í beinni út-
sendingu frammi fyrir alþjóð."
— Áttir þú hugmynd að þættinum?
„Nei, Emil Björnsson dagskrárstjóri leitaði að manni að
stjórna þessum þætti. Ég frétti af þvi og fór og ræddi við hann,
og hann úthlutaði mér þessu verkefni."
— Hann hefur ekki verið hræddur við að fela svona
ungum manni stjórnina?
„Nei, hann sagði við mig að hann veðjaði alltaf á óreynda
fola, og það kæmi oftast best út."
— Nú virtist þú vel undirbúinn. Var þetta algjörlega
þitt verk?
„Já, ég sá einn um þetta. Ég hitti þátttakendur í umræðunni
tvisvar fyrir útsendingu, rabbaði lauslega við þá og setti inn í
dæmið."
— Hvernig valdirðu þátttakendur?
„Ég reyndi að velja þá úr mismunandi hópum; til dæmis einn
utan af landi, annan úr atvinnulífi, þriðja úr skóla í Reykjavík og
þann síðasta sem orðinn var stúdent. Eg vildi hafa hópinn sem
fjölbreytilegastan, þannig að flest sjónarmið fengju að njóta
sín."
— Ánægður með niðurstöður?
„Mjög svo."
— Má búast við frekara fjölmiðlastússi af þinni
hálfu?
„Það verður framtíðin að leiða í Ijós."
— Er áhuginn fyrir hendi?
,Já, meðal annars."
— Taugaóstyrkur var ekkert að gera út af við þig sjálf-
an, en heldurðu að aðrir hafi verið kvíönir fyrir þína
hönd?
,Ua, ég veit að kærastan mín sat og skalf, en annars held ég
að fólk hafi verið tiltölulega ánægt með útkomuna. Sjálfur er
ég ekki búinn að sjá þáttinn, en ég á hann á vídeói og ætla að
skoða hann á eftir."
— Hefur ungt fólk fengið nægileg tækifæri til að
koma sjónarmiðum sínum á framfæri í fjölmiðlum?
„Það er dálítið erfitt að svara þessu. Það er mikið um alls
kyns unglingaþætti, en mér finnst umræðan um of snúast um
vandamálarugl; það er meira fjallað um ungt fólk sem ákveðna
tegund af vandamáli, fremur en að leggja áherslu á að leyfa því
að koma skoðunum sínum á framfæri. En besta dæmið um að
ungt fólk getur og hefur kraft og áræði til að standa sig er
mælskukeppni framhaldsskólanna í vetur, sem að mestum
hluta var unnin af ungu fólki."
— Þú tókst sjálfur þátt í þeirri keppni. Áttu auðvelt
með að koma fyrir þig orði?
„Ég átti það ekki, en eftir að ég fór að þjálfa mig á ég auðvelt
með það. Ég byrjaði ungur að koma fram á málfundum og hvet
fólk til að gera það og brjóta þar með ísinn."
— Lokaspurning. Sumir segja að synir feti gjarnan í
fótspor feöra sinna, sem í þessu tilviki er Hrafn Gunn-
laugsson kvikmyndagerðarmaður. Heldurðu að þú ger-
ir það?
„Ég get ekki svarað því að svo stöddu. Að vísu beinist áhugi
minn að þvð sem hann hefur fengist við; það er að segja rit-
störfum fremur en kvikmyndagerð.
Kristján Þórður Hrafnsson er nemandi ( Menntaskólanum í
Reykjavík. Hann gekk (gegnum þá þolraun að stýra beinni um ræðu
um ungt fólk í sjónvarpssal á þriðjudagskvöld, og þótti farast verkið vel
úr hendi.
HELGARPÓSTURINN 3