Helgarpósturinn - 28.11.1985, Síða 30
HELGARDAGSKRÁVEIFAN
Föstudagurinn
29. nóvember
19.15 Menningarlegar fréttatilkynningar.
19.25 Sænskt vandræðaefni fyrir börn.
19.50 Fréttir með hönd fyrir.
20.00 Fréttir með fót fyrir.
20.30 Sjampóauglýsingar; blobb-blobb-
blobb.
20.45 Þingsjá. Páll Magnússon sér þing.
20.55 Kastljós. Einar örn Stefánsson kastar
Ijósum.
21.30 Finnskur látbragðsleikur (OjalaOjala-
gibbala).
22.05 Derrick ekur í þriðja gír með öryggis-
beltin spennt, fram á morð (frekar en
ekki hvað . . .) — Bjarki Elíasson
stjórnar beinum umræðum í sjón-
varpssal um efni þáttarins að honum
loknum.
23.10 Lokkalöður (Shampoo) ★★ Banda-
rísk bíómynd frá 1975. Leikstjóri Hal
Ashby. Aðalleikarar Warren Beatty,
Julie Christie, Goldie Hawn, Lee
Grant, Jack Warden. Beatty við það
að ofleika, en að öðru leyti og slepptu
hæpnu handriti á köflum, er hér á
ferðinni hin broslegasta vitleysa um
fjöruferðir hárgreiðslumeistara í
Hollywood. Lee Grant hreppti öskar-
inn fyrir bestan leik í aukahlutverki
kvenna.
01.00 „Fariði nú að sofa, fíflin ykkar. .."
Laugardagurinn
30. nóvember
14.20 Gladback Miinchen — Bremen Stutt-
gart. Bein útsending, nema ef vera
kynni að Geiri Sigurvins fengi ekki að
spila með. Þá skökk!
17.00 Móðurmálið. Árni Böðvarstalar af sér.
17.10 íþróttir. Bjaddni og röndótta skyrtan
mæta á skjáinn.
19.20 Baddnaefni.
19.50 Fréttaágrip af fingrum fram.
20.00 Hlé með fréttum á stangli (og vand-
ræðabrosum).
20.25 Vandræðaauglýsingar (allir fram að fá
sér kaffi).
20.40 Staupasteinn (... eða eitthvað sterk-
ara í tilefni af þættinum). Onnðe-
rokkhs, auövitað.
21.10 Fastir liöir „eins og venjulega". Karl-
menn gerðir að fíflum og þó þetta eigi
að heita fyndiö, finnst mér að Jafn-
réttisráð ætti að tékka á þessu ...
21.35 Draumadísir (The Dream Girls) Heim-
ildarmynd um líf og starf sýningar-
stúlkna í tískuhúsum Parísarborgar.
„Ég bíð spenntur („og slefandi")..."
22.30 Ringulreið í Rómaborg (A Funny
Thing Happened on the Way to the
Forum) ★★★ Bandarísk gamanmynd
frá 1966. Leikstjóri Richard Lester. Að-
alleikarar: Zero Mostel, Phil Silvers,
Buster Keaton, Jack Gilford, Michael
Crawford, Annette Andre. Petta er
næsta mynd Lesters á eftir Bítlamynd-
unum „A Hard Days Night" og
„Help" og ber þess örlítil merki. Gott
safn gamanleikara á borð við Keaton
og Mostel stendur fyrir sínu.
00.10 Ekki meir, ekki meir...
Sunnudagurinn 1. desember
(fullveldisdagurinn, hömm)
16.00 Sunnudagshugvekja: Spjallað við
Guðmund á efri hæðinni sem velur
sér einnig lög inn á milli skrafsins.
16.10 Áfangasigrar.
17.10 Feim.
18.00 Geim. (Ég meina, Stundin okkar.)
18.30 Stiklur. Ómar treður sér inn í koldimm-
an moldarkofa á Norðurlandi og kvik-
myndatökumaöur á eftir ásamt Bolla i
Laufási. Síðan myrkur á skjánum í
klukkustund eða þangað til þremenn-
ingarnir koma út í dagsbirtuna á
ný . . .
19.50 Táknmálið.
20.00 Hitt málið með ritvélaóhljóðum í bak
og fyrir.
20.25 Aulasýningar.
20.40 Sjónvarp næstu viku. Áhorfendur var-
aðir við.
21.00 Síðasta blómið. Ljóð eftir James
Thurber í þýðingu Magnúsar Ásgeirs-
sonar. Tónlist eftir Þorkel Sigurbjörns,
flutt af skólakór Garðabæjar.
21.30 Verdi. (Slarkfært tónskáld, skilst
mér. . .)
22.50 Karen Blixen í Afríku.
23.50 Þjóðsöngurinn, allir að standa upp
(meö bakiö beint og lófann þótt-
ingsfast um brjóstið). . . Brotna síö-
an saman og emja af þjóðernisást.
Sofna með ekka . . .
Fimmtudagskvöldið
28. nóvember
19.00 Kvöldfrétt.
19.50 Deilý Sprakkhe Sigga Tóm, með gói
á milli.
19.55 Sesselja Einars sem er gömul kona,
segir Ingu Huld Hákonar frá merkilega
merkilegu lífi sínu.
20.30 Sinfónían í soltla stund.
21.20 „Þangaö vil ég fljúga". Símon Jón
Jóhannsson tekur saman þátt um
Ijóðskáldið (og flugfreyjuna (í sumar-
afleysingum)) Ingibjörgu Haraldsdótt-
ur.
22.25 Fimmtudagsumræöan.
23.25 Kammertónleikar (og þar með fækkar
hlustendum svo mikið að ...
24.00 .. .þaðerekkitilneinsaðhaldaþessu
lengur áfram.
Flöskudagurinn 29. nóv.
7.00 Jón Múli og Jóhannes Ara fara með
bænirnar.
7.15 Morgunvaktin (ef umsjónarmenn
verða vaknaöir.
7.20 Og ef ekki, þá morguntrimm í tvo
tíma, enda heföi Jónína gott af því...
9.05 Morgunstund barnanna: „Elvis,
Elvis" lesinn.
9.45 Þingfréttir (Svoldið krassandi, finnst
ykkur ekki?.
10.40 Sögusteinn. Haraldur Ingi á Akureyri
sparkar völum á undan sér og sínum
tíma ...
11.10 Málefni aldraðra (eins og t.d. hvass-
ari mannbrodda á markaðinn!)
11.25 Morguntónleikar ( + ).
12.20 Fréttir ( + ).
14.00 Miðdegissagan ( + ).
14.30 Sveiflur ( + ).
16.20 Síðdegistónleikar ( + ).
17.00 Helgarútvarp barnanntf ( + ).
19.00 Fréttir ( + ).
19.50 Daglegt mál ( + ).
20.00 Jesús, hvað maður er orðinn jákvæð-
un(En skítt með það, Lög unga fólks-
ins eru nýbyrjuð.)
20.40 Kvöldvaka: Samanþjöppuð þjóðern-
isbulla á fullu!
21.30 (Verulega langt) Fró tónskáldum.
22.25 Kvöldtónleikar ( + ).
22.55 Svipmynd. Nasi Nas á nasavængjun-
um út Eyjafjörð og aftur heim.
00.05 Djassþáttur. Múlinn svífandi um Múl-
ann, hittir Nasa og þeir síðan heim að
spila Ellington.
01.00 Rás 1 og 2 samtengdar með þeim af-
leiðingum að a.m.k. átta tæknimenn
fá raflost. ..
*
Eg mœli með
Rás 1, sunnudaginn 1. desember,
klukkan 9.30; Óskalög sjúklinga: Helga
Þonn Stephens (klædd gúmmígalla af
ótta við Eids) kynnir lögin og setur á
fóninn, sem er einnig gúmmívarinn út af
samskonar ótta.
(Sund)laugardagurinn 30. nóv
7.00 Og þá byrjar það einn ganginn enn.
7.00 einn ganginn, einn ganginn — Jónína
gefur taktinn.
7.30 Islenskir kórar og einsöngvarar syngja
(hræðilega falskt, hefur mér fundist,
frómt frá sagt).
9.30 Óskalög sjúklinga. Helga Þonn
Stephens (klædd gúmmígalla af ótta
við Eids) kynnir lögin og setur á fón-
inn, sem er einnig gúmmívarinn út af
samskonar ótta.
11.00 Bókaþing. Gunni Stef dottar yfir
kaflaskilum en er vakinn jafnóðum af
tæknimanninum.
12.20 (Hádegisfrétt)
13.50 Vikuþáttur í fréttalokin . . .
15.00 Miðdegistónleikar: Do-re-mi-fa-so-
la-ti-do . . .
15.40 Fjölmiðlun vikunnar. (Blaða- og frétta-
menn skammaðir).
15.50 íslenskt mál (landsmenn skammaðir).
16.20 Listagrip. Sigrún Björns festir lista á
veggi með jötungripi, hehe.
17.00 Framhaldsleikrit barnanna „Á eyði-
ey"; Denni heldur áfram lestri endur-
minninga sinna úr þjónustu hins opin-
bera.
17.30 Einsöngur í útvarpssal; Denni syngur
bundnar endurminningar sínar úr
þjónustu hins opinbera.
19.00 Fréttir; ja, svei mér þá.
19.35 Stungið í stúf: hi-hi-he-þáttur í
gamni. . .
19.55 Harmóníkuþáttur: dú-bi-dú-þáttur í
alvöru . . .
20.25 Kvöld á Húsavík: Jónas Jónasson var-
ar sig ekki á myrkrinu og ratar þar af
leiðandi ekki heim á ný . . .
21.25 Vísnakvöld: Reynt að seiða Jónas
fram úr dimmunni.
22.30 Áferð: Sveinn Einarsson finnur Jónas
á Holtavörðuheiði, sem segist þrátt
fyrir það, vera dáldið happý.
23.05 Danslög („Og nú er að sveifla sér,
krakkar. . .").
00.05 Miðnæturtónleikar: Jón örn Marinós
sveiflar sér inn í stúdíó og er þar eins
lengi og hann langar.. .!
01.00 Jón örn Marinós langar ekki meir.
Sunnudagurinn fyrsti des.
8.00 Morgunandaladrakt. Séra Ingiberg J.
Hannesson gufar upp í stólnum, en
þegar söfnuðurinn andar köldu, birtist
hann í smástund og síöan skærar eftir
því sem maðurinn á næstfremsta
bekk sofnar fastar.
8.35 Létt morgunlög (innan við 12%).
9.05 Morguntónleikar (-)
10.25 Sagnaseiður. Einsi kallinn gruggar
bruggið.
11.00 Messa.
'12.20 Frétt.
13.20 Miðdegistónleikar (-).
14.00 Háskólastúdentar röfla í tilefni dags-
ins.
16.20 Vísindi og fræöi: Ættu frekar að spek-
úlera þau, ha!
17.00 Páll Heiðar spilar klassík frá síðustu
öldum og reynir að geta upp á því
hvort hann viti eða viti ekki um háralit
höfundanna sem sæist að vísu ekki í
útvarpi, ef þeir heföu þá haft hár.
18.00 Bókaþing (eða Þókabing; sem er
snjallara orð að mörgu leyti).
19.00 Fregnir.
20.00 Stefnumót.
21.00 Ljóð og lag.
21.30 Útvarpssagan.
22.40 íþróttir.
23.20 Svipir.
00.05 Eitthvað klassískt gaul og svo . . .
00.05 ... ansi hreint tónlistarþáttur fyrir
háttinn.
Fimmtudagskvöldið
28. nóvember.
20.00 Vinsældalisti stjórnenda rásar 1, Páll
Þorsteinsson kynnir uppáhaldslög
pabba síns og starfsbræðra hans.
21.00 Gestagangur: Ragnheiður Davíðs-
dóttir leikur sónötu í G-dúr eftir Guil-
laume Lekeu á lögregluflautuna sína.
22.00 Rökkurtónar: Svavar Gests svæfir
gest sem átti að tala í þættinum á und-
an en komst ekki að og varð ansi sár
fyrir bragðið.
23.00 Roppgátan. Jónatan og Gulli setja
maís í pottinn og geta svo upp á því
hvað langur tími líði þangað til fyrsta
kornið springur.
24.00 Jónatan og Gulli halda saddir heim á
leið.
Föstudagurinn 29. nóvember
10.00 Morgunþáttur.
12.00 Hin rásin
14.00 Pósthólfið.
16.00 Léttir sprettir.
18.00 Hin rásin.
20.00 Hljóðdósin.
21.00 Djassspjall.
22.00 Rokkrásin.
23.00 Næturvaktin.
03.00 Rin hásin.
Laugardagurinn 30. nóvember
10.00 Morgunþáttur: Siggi Blöndal mættur
í stúdíó með stjarnfræðilega margar
malt (vegna gærkvöldsins) og kynnir
lögin fram að hádegi (rámur mjög
svo).
12.00 Suð (frekar svona óþægilegt, ef það
er hátt stillt).
14.00 Laugardagur til lukku: Svavar happý
og fleiri vonandi, ef þetta lukkast þá
hjá honum.
16.00 Fbpplistin: Gunnar Salvarsson málar í
þeim anda og sýnir útvarpshlustend-
um jafn óðum.
17.00 Hringborðið. Gul aðgangskort gilda.
18.00 Suð.
20.00 Hjartsláttur (nei, nei; ekki AIDS-þátt-
ur, barasta tónlist smituð af myndlist
og myndlistarmönnum).
-21.00 Milli stríða: Jón Gröndal leggur niður
vopnin.
22.00 Bárujárn. Siggi Sverris fýkur af
þökunum.
23.00 Svifflugur: Hákon Sigurjóns á eftir
honum.
24.00 Næturvaktin stendur til klukkan þrjú
um nóttina að vanda og umsjónar-
maður hennar að þessu sinni er Pétur
Steinn: Já, Pétur, mig langar að biöja
þig að spila lagiö hérna bíddu nú við
þú manst svona dúbi ræli hvernig í
andsk ... ansans, jú hérna nei eða
bíddu; æjæ, jæja, ég man þetta í
næstu viku vonandi...
Sunnudagurinn 1. des.
(og allir í stuði)
13.30 Salt í samtíðina.
15.00 DæVe.
16.00 Listinn.
18.00 Suð, og síðan afmælisdagskrá uppúr
tuttugu, en þá á rásin tveggja ára af-
mæli (og ég reyndar líka, í vissum
skilningi).
03.03 Viss skilningur.
ÚTVARP
eftir Ingólf Margeirsson
Af málvöndunarþœtti
SJÖNVARP
Nátturulögmálið
eftir Sigmund Erni Rúnarsson
Einn hinna föstu, hefðbundnu efnisþátta
útvarpsins okkar er Daglegt mál. Ekki veit
ég til þess að þessi dagskrárliður eigi sér
nokkra hliðstæðu í nágrannalöndum okk-
ar né yfirleitt á byggðu bóli annars staðar
en hér á íslandi. Og þá er bara að vorkenna
útlendingunum því betri lið er varla hægt
að hugsa sér í útvarpi.
Margir ágætismenn hafa stjórnað þess-
um gamalgróna þætti gegnum árin og gott
til þess að hugsa að enn veljist afbragðsfólk
í stjórnun þáttarins. Tveir tiltölulega ungir
stjórnendur hafa svifið með Daglegt mál á
öldum ljósvakans að undanförnu, Sigurður
G. Tómasson og Margrét Jónsdóttir. Eftir að
hafa hlýtt á einn þátt með Margréti þar sem
hún veittist að tökuorðum, fannst mér
margt athyglisvert sem hún benti á. Hins
vegar var umfjöllunin í góða, gamla um-
Sigurður G. Tómasson: Bestur þegar hann upp-
lýsir og níðir í senn.
vöndunarstílnum: Þetta má og þetta má
ekki. Jafnvel umsjónarmenn Daglegs máls
verða að skilja, að tungumál er síbreytilegt
og sveigjanlegt; ef svo væri ekki, væri
tungan dauð en ekki lifandi. Þótt tökuorð
séu hvimleið, og að öllu jöfnu af hinu illa,
falla mörg þeirra að íslenskunni og ís-
lenskri málfræði (t.d. beygingum). Þess
vegna var alrangt hjá Margréti að mínum
dómi að harma það að púdur í merking-
unni andlitsduft væri komið inn í málið.
Veri það velkomið, svo og sambærileg
tökuorð sem idjót, imbi, pæling, gæi,
skvísa, o.s.frv.
Sigurður G. Tómasson er hins vegar
dæmi um umburðarlyndan stjórnanda
með íróníska (tökuorð!) kímnigáfu. Hann
er bestur þegar hann upplýsir og níðir í
senn og höfum við blaðamennirnir fengið
marga þarfa dembuna frá honum. Sl.
þriðjudagskvöld sat Sigurður hins vegar
með höfuðið drjúpandi fyrir framan hljóð-
nemann og át ofan í sig framburðar-
kennslu í liðnum þætti. Hann drap á ádeilu
sem Höskuldur Þráinsson prófessor hafði
sent honum bréflega þar sem hann rekur
allt það sem Sigurður hefur látið út úr sér
um framburð, öfugt ofan í hann aftur. í
því sambandi hampaði Höskuldur mjög
framburðarreglum Björns Guðfinnssonar.
En í ofaníáti og sjálfsiðrun Sigurðar gat
hann ekki setið á strák sínum og þegar
þættinum lauk var undirritaður orðinn
blár af hlátri. Skólaspeki, sérstaklega þeg-
ar íslenskan er annars vegar, er nefnilega
alltaf fáránleg i eðli sínu (sbr. framburðar-
reglur um lengd sérhljóða). Gott talmál er
fyrst og fremst lifandi mál hlaðið tilfinn-
ingu og neista samtíðarinnar. Og þar stend-
ur Björn Guðfinnsson höllum fæti.
Þegar að er gáð er dagskrá sjónvarpsins
afskaplega fastmótuð. Þáttum þessa miðils
er samviskusamlega — ég trúi hvergi eins
samviskusamlega — raðað niður á sex
daga vikunnar. Einn daginn er ekkert að
sjá. Það er á fimmtudögum. Þá eiga allir í
sjónvarpinu frí. Áhorfendur líka, nema
þeim líki stillimyndin!
Stillimyndin já. Reyndar er ekki svo fjarri
að líkja dagskráruppbyggingu sjónvarpsins
við stillimyndina. Dagskrá sjónvarpsins,
mánuð eftir mánuð, breytist ekki mikið
meira en stillimyndin frá kvöldi til kvölds.
Uppsetningin er jafnan eins, og skorður
hennar slíkar, að manni detta fyrst til hugar
náttúrulögmál.
Kíkjum aðeins á sjónvarpsvikuna, sem er
sex daga, sem fyrr segir. Við sleppum frétt-
um og öðrum föstum liðum sem er að finna
á sínum stað á hverju þessara sex kvölda
vikunnar. Og barnaefninu, sem einnig er
orðið fastur liður á hverjum útsendingar-
degi. Loksins. Byrjum yfirferðina á mánu-
degi:
Þá eru það evrópsku sjónvarpsleikritin,
helst skandinavísk, en -alltaf það löng að
öðrum dagskrárlið en stuttum íþróttum
Bjarna Fel verður ekki komið á kvöldið,
nema með herkjum. Þá sjaldan leikritin
eru stutt (og laggóð) skeyta dagskrárfull-
trúarnir dýralífi inn á milli; þáttum af
kyrkislöngum og köngulóm. Nóg er reynd-
ar til af hvorutveggja: Þeim kvikindum, og
þáttum um þau.
Þriðjudagskvöldin eru tími heimildar-
myndaþáttar, gjarnan úr geira læknavís-
indanna, sakamálaflokks af léttara taginu
og síðan hálftíma innlits fréttastofunnar,
oftast útlenda hluta hennar. Ef ekki, þá sér
maður hvar fimm eða sjö menn mynda
skeifu í sjónvarpssal. Það er umræðuþáttur
um eitthvað, stundum ekkert.
Miðvikudagskvöldin eru eitthvað á þessa
leið: Náttúra manns, sápa og safn sjón-
varpsins. Fimmtudagskvöldin ekki neitt
neitt, en föstudagskvöldin svona: Ur þing-
inu, stuttur fréttaskýringaþáttur, popp,
sakamál og síðan sjónvarpsmynd, en sýnu
oftar bíó. Ef það er ekki bandarískt, þá er
svoleiðis nokkuð örugglega bíókvöldið á
eftir, í versta falli enskt.
Að loknum nokkurra klukkutíma elt-
ingaleik við leðurtuðru, ýmist enska eða
þýska, með beinum eða óbeinum hætti og
Bjarna inná milli, er eitthvað fyrir börnin á
laugardögum. Eftir föstu liðina, kemur
engilsaxneskur gamanþáttur. Ef tvær eng-
ilsaxneskar bíómyndir fylgja ekki þar á
eftir, gerist nokkuð sem er grátlega sjald-
gæft; íslenskt efni er sent út. Og af því að
það gerist svo sjaldan, þá er það sama efni
endursýnt að minnsta kosti einu sinni áður
en ár líður frá frumsýningu þess.
Á sunnudögum gerist sjónvarpið hvort-
tveggja í senn: Heilagt og menningarlega
sinnað. Þetta byrjar með andakt og síðan
fallegu efni fyrir börnin. Eftir föstu liðina er
síðan guðað á nokkra af ljórum listarinnar
í landinu, en að þeim útsendum birtist
vandaðasti framhaldsmyndaflokkur í
minnst tólf þáttum, helst pínu þungur, en
alltaf með pottþétta leikmynd.
Að lokum býður sjónvarpið áhorfendum
sínum að standa upp: Þjóðsöngurinn leik-
inn, undir sömu ljósmyndinni og verið hef-
ur þarna allt frá byrjun, nema hvað síðustu
árin hefur hún verið í lit. Þannig lýkur
maður sjónvarpsvikunni í sátt við allt og
alla, einkanlega sjónvarpið; miðilinn sem
maður veit hvenær og hvar maður hefur.
30 HELGARPÓSTURINN