Alþýðublaðið - 07.05.1938, Qupperneq 2

LAUGARDAG 7. MAÍ 1938
alþýðublaðið
HEYRT OG SEÐ
71
Leigwgarðar og aufcin
grœnmetisiramleiðsla.
........... ......-
Tillðgur Soffiu Ingvarsdóttur á bæjarstjóruarfunái.
FYRIR nokkrum árum ferð-
aðist þektur cirkusmaður,
Poul Neve, um Skandinavíu
með cirkus sinn, en það voru
mest krókódílar. Dag nokkurn
kom hann til Oslo og fór að
leita sér að hæfilegum sýningar
stað.
í miðri borginni rakst hann
á stóra bankabyggingu, sem
var auð um þær mundir, vegna
þess að bankinn hafði orðið
gjaldþrota.
Poul Neve fór þangað, til
þess að reyna að leigja banka-
bygginguna.
Hann kom inn til hins fyr-
verandi bankastjóra og bar upp
erindi sitt.
Hinn fyrverandi bankastjóri
hugsaði sig um stundarkorn, en
sagði svo:
— Nei, ég held að þessi stað-
ur sé ekki heppilegur til krókó-
dílasýningar.
— Jæja, sagði Neve þurlega.
Það er ekki svo gott að segja
um slíkt fyrirfram. Til dæmis
hélduð þér, herra bankastjóri,
að hér væri heppilegt að reka
bankastarfsemi, en það hefir nú
komið í Ijós, að svo er ekki.
*
Vestur-íslenzka skáldið Káinn
orti einu sinni, eftir að hann
hafði lesið ritdóm um verk
Gests Pálssonar:
Mörg hafa skáld á Fróni fæðst
við farkost þrengstan,
og þar ber Gestur höfuð hæst
og hálsinn lengstan.
*
Og eftirfarandi vísu orti Ká-
in um hjónabandsfrétt:
Um það gátu erlend blöð,
að einhver landi
hengdi sig í hjónabandi.
A: Hvaða dýr hefir 2 augu og
sér ekki, 2 eyru og heyrir ekki,
4 fætur og gengur ekki, en get-
ur þó hoppað eins hátt og Esj-
an?
B.: Þess á ég ómögulegt með
að geta.
A. : Það er dauður köttur.
B. : Þvaður — dauður kött-
ur getur ekki hoppað.
A.: Það getur Esjan ekki
heldur.
*
Hversvegna setja málararnir
alltaf nafnið sitt neðan til á
myndirnar?
— Það gera þeir til þess að
sýna, hvað eigi að snúa upp og
hvað niður.
*
Maðurinn: Þú ert ekki spar-
söm.
Konan: Ekki það? Ef þú kall-
ar eigi þá konu sparsama, sem
leggur fyrir brúðarbúninginn
sinn, til þess að brúka hann, ef
svo færi, að hún giftist í annað
sirrn, þá þætti mér gaman að
vita, hvað það er, sem þú kallar
sparsemi.
4 ára gamall drengur var lát-
inn fara í skóla með systrum
sínum til þess, að hamla honum
frá óknyttum. Systur hans
fengu verðlaun, en Nonni varð
útundan og var þar af leiðandi
| í fremur þungu skapi. „Þú hefð
ir átt að fá verðlaun fyrir góða
hegðun, Nonni minn,“ sagði
mamma hans. „Já, en þeir
kenna ekki hegðun í mínum
bekk,“ svaraði Nonni.
*
Frúin: Ekki vænti ég, að þér
getið lánað mér yfirsæng í
nokkrar nætur.
Konan: Jú, ég hef eina yfir-
sæng afgangs, síðan maðurinn
minn fótbrotnaði og lagðist á
spítalann.
Frúin: Guð almáttugur! Hald
ið þér að ég geti notað yfir-
sæng, sem veikur maður hefir
sofið undir.
Sælla er að gefa en þiggja —
að minsta kosti hugsa svo þeir
menn, sem ávalt hafa ógrynnin
öll af ráðleggingum á hraðbergi,
sem þeir geta ekki notað sjálfir.
Stjórnarskráín 1874
ogtaarkommnnan
EINN af söguspekingum
kommúnista, svonefndur
Göngu-Hrólfur, kemst að þeirri
nýstárlegu niðurstöðu í Þjóð-
viljanum í gær, að stjórnarskrá
in frá 1874 hafi verið bein af-
leiðing Parísarkommúnunnar, —
kommúnardauppreisnarinnar í
París 1871.
Orðrétt hljóðar þetta þannig
í Þjóðviljanum:
„1871 er ennþá bylting í Par-
ís, sem Parísarkommúnan er
kennd við og Marx og Lenin
drógu svo stóra lærdóma af.
1874 kemur þessi bylgja til ís-
lands í gegn um(!) Jón Sigurðs-
son, stjórnarskráin11!!
Hvað verður langt þangað til
Þjóðviljinn segir, að Jón Sig-
urðson hafi verið kommúnardi,
og hvað langt þangað til hann
byrjar að halda því fram, að
hann hafi hreint og beint verið
kommúnisti?!
Mefstaramót I. S. I.
í einmenningsflmleikum
ier fram i Mlð
MEISTARAMÓT I. S. I. Í lem-
meninmgsfimileikum fier fram
í kvöld í ípróttahúsi Jóns Þor-
stieihisisioiniair.
Þátttafcendur eru 6. Eirm frá
í. R., einn frá Ármanini oig 4 frá
K. R.
Eftir hvie ja æfinigU’ er tilkyinítw
stigafjöldi hvers keppenda.
Aðgönigumiðar eru seldir í
Stálhúsigögn h/f. og við inmgamg-
imn.
Fimlelkasýning
verður haldin á sunmida|giinn
í Iþróttaihúsi Jóins Þorsteimsisionar.
Epu það tveir flokkar, sem sýna,
úrvalsflokkur dnengja úr Ármanni
og úrvalsfliokkur telpna úr Gagin-
fræðaskólanum og Ánmanni, báð-
ir undir stjóm Vájgniis Andrés-
sonar fimleikakennara. Öli em
bömin á aldrinum 13—16 ára.
Sýningin hefst kl. 2.
AFUNDI bæjarstjómar í fyrra
dag gerði frú Soffía Ing-
varsdóttir að umtalsefni ástalnd-
5ið í leigugörðum bæjarLns oig um-
gengniina um þá. I sambanidi við
þetta mál lagðii hún fralm svo-
hljóðandi tillögu:
Bæjarstjórnin samþykkir eftir-
farandi:
1, Að veita þeim fjölskyldum
er styrks ovjóta úr bæjarsijóði
leigugarð til afnotia endurgjailds-
laust, ief þeir æskja þesis og heiim-
ilsihögum þeirra er svo háttað’
að gagn miegi a'ð verða.
2. Að rá'ða umsjónanmiann til
eftirlits í görðunum sumarkingt.
3. Að reisa í leigugörðiunum
skálahyiggjngar mieð simáklefum,
er garöeigendur geti fmgið
leigðar gegn vægu ve®ði tiJ
geymslu verkfæra og þes's hátt-
air.
4. Að bærinn láti flytj'a noikk-
urn saind í leigugarðiana leigj-
endum að kiostnaðiarlausu.
Soffía Ingvarsdóttir hvað það
mikla nauð'syn að aiuka sem lailina
mest giarðræktina í bænuim' og
það yfði biezt gert með' því að
bæjarfélagið ýtti undir þiað með
ýmsumi ráðstöfunum, sem ekki
þyrftu að kosta, bæinn nemia lít-
ið, en yrð'i hiois vegar til þess
að hvetja fólk mikiö til aukinniar
garðræktar. Sagði hún áð bær-
inn hefði vanirækt margt í sairn-
bandi við þetta, mál. Bærinn á
að sjá um giröingar um' galrð-
ana, en þiað hefir hann ekki gert
nema aö iliflu leyti, oig eru girð-
Lngar víða, í mestu niðurníðslu.
Hefir verið faiiið fram á þiað
að fá lagfærinjgar á þesisu en
það hiefir áðeins sietið við beiðn-
imar og ekkert orðið úr fnam-
kvæmdum. Bæriinn þarf að
standa, vel í stykkinu hvað þetta
snertir og fraimar ölilu öðru þarf
hann að hafa eftir'lit með görð-
Unum ojg meðferð þeirra, en það
veriður ekki giert nema með því
að ráða gafðyrkj'ufræðing til leilð-
bBÍniniga og eftlrdits- ,>% ska'l játa
það að þáð er mjög tmisjafnt
hvernig leigjendur fara með
garða sína, en þeim sem van-
rækja þá hier ekki a'ð hafa nein
umráð yfir garði og er sjálfsagt
að afhenda þ,á garða öðrum sem
hugsa meira uni' þá. Þalð er bainn-
að að hyiggja skúra í görðunium.
Samt hiefir fólk orðið að gera'
það, því að einhversstaðar verður
það að getia geymt verkfæri sín.
Tel ég að bezt færi á því að
bærinn léti neisa í göriðnnum
skálahyggingar með mörgum
smáklefum og gætu ganðeigend-
Uir siðan fengið umráð yfiir klefa
fyrir ve.kfæri sín“.
Lýsti Soffía því síðan hve mik-
il nauðsyn vebTí á því að auka
ræktun garðmetis í bænum, þar
sem það gæti ofÖiið mi'kiil Iyfti-
stöng fyrir heimilin og ekki væri
sízt nauðisyn á því að styrkþqgar
bæjarins léttu undir mieð sjálfum
sér og bæjarsjóði með því að
stunda garðrækt. Þiað verk gætu
flestiir unnið, jafn vel þeir sem
væru annars taldiír lítt færir tilJ
vinnu.
Borgarstjóri tók fllia í þetta
mál. Hann kvað enga ástæðu til
þess að bærinn færi að leggj'a
í neirani kosfnað vegma garðanna,
því að þá myndi umhyggjan fyr-
if görðunum hjá lei'gutökluinuiní
minka. Hianin vildi ekki viðár-
kenna, að bærinin hefð'i vanrækt
ýmsar aðgerðir í salmbanidr viið
þetta mál.
Tillögu Soffíu var vísáð' ti'I
bæjarráðs.
Eiaair Jónsson rakari
hiefir flutt rakarastofu sína frá
Viestuir|götu 11 á Baldursgötu 11.
Fefðáfélag íslainds /
fier tvær skemtiferðir á miorg-
un, sunnudag: GöngUför að
Kleifarvatnd. Ekið hinn nýja
Krísuvíkurveg á enda, gengið
þáðan yfir Vatnsskarð a'ð vatn-
inu o'g um Unidiáhliðár í Hafn-i
arfjörð. Göngu og skíðaför á
Esju. Ekið upp í Kollafjörð og
gengið upp 'hlíðiua í Guininfe|ugs->
skárð. Farmiðar seldir í bóka-i
verzlun Sigfúsar Eymundssonar
til kl. 6 á laugiardiagskvöM. La;gt
af stáð kl. 8 árdqgi's. I
Póstferðú
la'ugard.aiginin 7. máí 1938. Frá
Reykjavík: Mosfellssveitar-, Kjó,s-
ar-, Kjaliarness-, Reykjaniess-, Öl-
fussr og Flóai-póstair. Hafnar-
fjörður-, Seltjarnames. Grims-
niess- og Biskupistiunignarpóisitar.
Til Reykjavíkur: Mosfe'lls'SVieitaT-,
Kjósar-, Kjalarniesss Reykjlaness-,
Ölfuss- og Flóa'-póstar. Hafnar-
fjörður. Seltjamaimies. Auatiah-
póstur.
Nemen.dahljómleikar Tónlistar-
skólans
verða á moir|gun sunnudag,
kl. 3 í Gamla Bíó. Þar leikur
Guðríður Guðmundsdóttir ný-
samda, píanósömötu eftir Árna
Björns'sion, einn af nemenlduim
skólanis; tríó fyrir fiðlu, oel'ló og
píanó verður leikin þar oig fjór-
hient á píainó, auk piíanóisóljón.
Aðigönigumiðar verða seldir hjá
K. Viðaír í dajg iog í Gamla Bió
eftir kl. 1 á morigun.
Munið hlutaveltuna
í Bæjairþingsalnum í Hafnar-
firði á mioilgun k'l. 4. Alliuir á-
góðiun rennur til styrktar fátæk-
Um börnum- til sumardvalar.
Odidgeilr Friðrik Pétursson,
Höfnum við Bakkafjörð, hiefir
sótt um einkaleyfi á bieitu'skurð-
arvél fyrir síM.
tJtbreiðlð Alþýðublaðið!
Bökafólk ~ iakíð eftir!
Nú er að byrja að koma út í Sögusafni heimilanna saga, sem heitir
Ást og afbrýði, eftir frægu sænsku skáldkonuna Marie Sophie
Schwartz. Á íslenzku hafa birzt eftir hana meðal annars: Ástin
sigrar og Vinnan göfgar manninn, sem hlutu miklar vinsældir og
eru alveg uppseldar. — Kaupið Sögusafn heimilanna, ódýrasta rit
landsins eftir stærð, hvert vikuhefti 36 bls. aðeins 40 aura. Pantið
sem fyrst. Upplagið takmarkað. Útsölumenn óskast.
Afgreiðsla NJálsgötu 74. Pantið í slma 4200.
Marfa Walewska og Napoleon.
Og í bréfi tii Selims soldáns
var eftirfaralndi káfli':
„Ég hefi fengið fréttir um þaö
frá stíndiherra mínuim, aið Musel-
mennirnir séu vel skiipúlajgðdir, oig
að þér hafið sýnt mikið hugrekki
í baráttunni við hiinn saimieijgin-
Iqga óvin okkar. I sannleika ert
þú veáðugur eftirmaður Selims
og- Solimans. Herforingjar, li'ðs-
foringjar, vopn af öllum t'eguin'd-
urn, jafnvel penin|gar, alt er yður
til reiðu, þér þurfið aðeiins áð'
nefna það. Náiið saimbandi, við
shahinm af Persíu, því :að- hann
er ííka fjándmaður Rússa.
Napol'0Oin“.
En á milli þess, setm keilsarinn
skrifaði bréf oig gerði miktilsva'rð-
andi ákvarðanir um framtíö Ev-
rópu, hafði hann samt tíma, til
þiess að hugsa um ástrney sána.
Hann hafði- í huga áð breyía
um aðseturs'stað oig flytja si|g'
i höllina Fin'ckensteiú.Þegairþiáng-
að væri komiið gæti hanin loks
látið Maríu koma til sín, því að.
í Ostero'de var ekki hægt aðj
koma sér þægilega fyrir og þar
gátu þau ekki verið sam,an, án
þess að allir vissu það.
Keisarinn hafði átt laingia við-
ræðu við Percy barón, sem var
fyrsti skurðlæk'nlír í hemium.
Keisarinn surði ha'nn um hina',
searðu frá Eylau. Pericy svaraði;
------------ 11.
því, að hann hefði bu'ndi'ð um
fjö|gur þúsund manns.
— Eru sárin hættuleg? spurði
keisarinm .
— Þús'und menn erit hættulega
isærðisr, svara'ði P,ercy.
Keisaiiúm: — Hversu márgiir
munu deyja af sárnm' sínum?
Percy: Um þri'ðjungiuir þeirra,
því að spnengjunnair hafa valdið
miklu tjóni.
Keisarimm : Hafa'uokkriir fengið
sár af eggvo'pmum.
Percy: Margiir h,af a fengið
spjótalög, sverðahþgg og sár af
hyssustingjum. Eiinn úr lífvarðar-
liði yðar hafði heilan byssustin.g
í lærinu O'g við áttum ervitt með
að ná honum út, en hanin mun ná
sér
Keisarinn: — Hafið þér séð
hina særðu herfoiriingja?
Percy: — Ég vitjaðíi um Lev-
asseour herfiori'nigja, hann er með
brotinm upphandMggiinn. Léval
herforlingji hefir fengiö kúlu í
hælinn, 'Og Heude'Iet herioringi
■hefir fengáið kúlu í kviðiinn. Aug-
erati herfoifingi hefiir særst á
fæti, og d'Allemagnes hefir feng-
ið tíu spjótstungur og eiua þeirra
í kviðiiinn, og befir hún tætt í
sundur þarm,ana.
Keisarinin: Haldið þér, áð þér
getiið bjargað lífi d’Allemágnes
herforingja ?
Percy: Nei, heraa, þaö er þega'n
biersýnilegt, að dauðiinn vofir yfir
honum.
Lombard skurðlæknir vaJr í för
:með Percy. Keisaninn snéri sér
að h'O-num og spurði, hvort h,ann
líefði alt, sem með þyrfti.
Lomhard kvartaði un,diain vönt-
ún ,á hjúkrunarliði.
Keisiarinn þaut upp hálvond-
ur.
— Hverskonar svímarí er þietta?
Þetta er him hreinaista villimen'ska,
Því næst ráðgaðist hamn lenjgi'
við þá um enidurhœtur á hjúkr-
uininná, og eftir það fóru skurð-
læknamiT.
7. KAFLI
Höllin Fiarckenstein í Vestur-
Prússlandi tiilheyrði Friedrioh Al-
exander greifa af Dohna- Sch-
l'Ohitten, sem úm' þessar mundir
dvaldi í Memel ásatmt Prússia-
konungi,
Hölliri var alveg eftir geðþóttja
Napóleons, og loks hafðá hiajiin
nú þægilegan dvaílarstað eftxr
fleiri vikur. 1
Hann var ánægður, og í gleði
S'imii skrifaði hann keisa'ratfrúnni:
„Kæra vimkioina! Aðeins fáein
orð, Ég hefi nýlega flutt inn í
mjög falliega höll ásámt fylgdiar-
liðii mín'u. Það er ákaflega líkt
höll Bessiéres. Hér eru mörg
eldstæði, og það kemur sér mjögi
vel fyrir mig, því að ég fer oft
á fætur á nóttunni.
Ég er hraustur til heilsunnar.
Veðrið er dásamlegt, en þó altafí
nokku’ð kalt. Góðia líöan, vi!n-
kiona.
þinn
Napoleon."
Þetta var í byrjiun miafíimiáin/aíð-.
ar. Trén vorix að springa út og
vorið var að koma- Jafnvel þótt
enn-þá snjóaði stunduim á nótt-
Unini, var þó veðirið oft dásaim-s
legt á daginn.
Þ,á kom eina nóttina mjög
leyndardómsfúlt ferðafólk. A
undan reið hiinin trúi þjónn keis-
arains, DuroC. Rétt á eftir honuml
koim liokaður vagin, og vár beitt
fyrfr hann fjórum hestuim. Á
eftir riðu iniokkriir hermenn,
Vagni þessum va;r ekiið inn í
halargarðinn, þar sem móttaikainj
hatfðí verið undirbúáin,
Napoleoin var óróiegur og gekk
Um gólf í vánmiustofu siinlná.
Loks heyrðist vagniskröltilð, og
hanin sendi Tialleyraind óðára út,
til þess að taka, á móti gestuinium'..
Aninars var engiinn viðstádldúr.
Aðeins Goústant, hilnm trúi hér-
be'rgisþjónn, sem aldrei sagði frá
heinú, Oig jafnvel í Páris háttð’ij
laig á því að hiailda kieisiamafrúnn'ii
frá hierbeigjum keisa'rans, var
vi'ðstaddúr.
Tvær hierberigiisþernnr úr ná-
grenninu höfðu verið ráðlnar.
Dúroc hjálpaði Maríu Wa-
lejwsku út úr vajgninsum. Á eftto
hienrná kom bróðir eninar, Laiscz-
Imiski, siem mú hafði veriö geirður
áð ofursta.
María hafði svo þykka slæðu
fyrir andlitinu, að engiinin gat
þekt hana. Tialleyraind rétti henni
arminn og leiddi hania upp þrep-
in. Nú var hún óttalaus og óhik-
anidi. Hún, flýtti sór upp þrepin.
Napóleon var svo óþiolinmóður,
að hann gat ekki béðið eftir því,
að hún kæmi inn í herbergið,
hel'dur hljóp hann á móti hentti'
frarn á þ: epi:n.
Talleyrand hialtraði hurtu, en
Duiroo héilt dyrunum opmúm.
Keisarinm faðmáði Mariu. Hún
llá í faðmi hans og biaúð várirnar.
Svo leiddi hann hana til her-
betigja sinna.
Hann færði hana úr kápunni og
Iyfti slæðunni af hinu þykka hári
híennar, sem hann dáði'st altaf
svo mikið að.
— Loksins kemurðu, 'stamaði
hann. — Loksins!
Af því, hvað hann var æstur,
hann gat varia tailiað, — skyldi
hún, hversu mjög hamn hafði
þráð hana. Hún var ekki enmþá
viss um það, hvers eðlis ást
hennar var, og um leið og hanu
leiddi hana að IqguhekknUm
húgsaði hún: Hann er 'Oiðilnn mér
framandi. Ég verð áð venja mi|g
viö hann atftúr.
Napoleoin famn þetta og sajgði:
— Þú eri hætt að elska mig,
þú eiskar einhvem amnain, eða þú
hefir aldrei eliskað mig.
Hún dró hánn að sér qg vafði
handleggjunum um há'ls honum.
— Þú ert sigurvegarinn minm
og hetjan mfe. Þú hefir hatft tíma
til þess að si'gra Rúsísla og heyja
styrjaldir við' Prúesia!
— Vi'ð' skulium ekki taia um
það núna. Ég sé aðeins þig og
anda að mér ilminum af líkarna
þinum. Ég vil aðieiíns gefa rnig
á vald þeim töfrumi, sem streyma
frá þér.
— Kaliaðu mig lekki Naþóleon,
sajgði ;h,anin og þrýsti henmi að
sér. — Þú átt aðeins að kalla
mijg Bonaparte.
Hún hló og kysti hann á mumn-
inn, sem var svo lítill, að hváíö'i
koina sem var hefði mátt vera
hreykin af bon'mn.
Pau borðúðu kvöldverð samain.
Engum var boðiíð til kvöMverðar.
Úti í fr)emri hierhergjunum heyrð-
ist hlátur tteiisarans.
Alt var gleymt: Stríðið, himir
blóði stokknu vígvellir og hem-
aðaráætlainirnar, sem hiamin var
alt af ’upptekiun af.
María var komin, og við hlið
hieninar var hintn ógnándi Napó-
leo'n eins og tvítugur, ástfanginn
yngisisveinn.
Hann rneira að segja borðaði
hægt og rólega, þegaT Maria bað
hattn um það. Hann brosti halm-
ingjusömu bno'si log hhtstaði á
siðapredikattir bemnar.
— Þú mátt ekki flýta þér
svoina miMð við biorði'ð. Þú verð-
I ur að gefa þér tíma, Þú «rt «kki