Alþýðublaðið - 01.07.1938, Blaðsíða 3

FÖSTUDAGINN 1. JÚLÍ 1938.
ALÞÝOUBLAÐIÐ
ALÞYÐUBLAÐIÐ
RiTSTJÓRI:
F. R. VALDIMARSSON.
AFGRFIÐSLA:
ALÞÝÐUHÚSINU
(Inngangur frá Hverfiagötu).
SÍMAR: 13*6—49*6.
4900: Aígreiðsia, augjfsingar.
4901: RftsQóm (innlendar fréttir),
Í902: Rftstjóri.
4903: Vilhj, S.Vilhjálm»son(heima)
4904: F. R. Valdemarsson (heima)
4905: Alpýðuprentsmiðjan.
4906: Aigreiðsla.
ALÞÝÐUFRENTSMIÐJAN
n
Skjéttn panpð
gelrl plini.“
YMSUM ríkisstofnunum hef-
ir nýlega borist bréf frá
Stjórnarráðinu, þar sem þeim
er tilkynt að þær megi fram-
vegis ekki greiða kostnað vegna
skemtiferða starfsfólksins. Það
mun vera orðin föst venja hjá
allmörgum ríkisfyrirtækjum,
að þau kosti skemtiferð starfs-
fólksins út úr bænum einu
sinni á ári og sami siður hefir
tíðkast hjá allmörgum einka-
fyrirtækjum í seinni tíð.
í sjálfu sér er ekki nema
sjálfsagt að ráðherrarnir hafi
eftirlit með rekstri ríkisstofn-
ananna og gæti þess, að fylsta
sparnaðar og ráðdeildar sé
gætt, en þessi sparnaðarráð-
stöfun ein út af fyrir sig virðist
ekki líkleg til að gefa mikið í
aðra hönd fyrir ríkissjóð.
Mörgum mun eflaust finnast að
hér sé eins og oftar byrjað á
öfugum enda. Það er áreiðan-
léga ýmislegt annað í opinber-
um rekstri, sem frekar væri á-
stæða til að ráðherrarnir settu
reglur um og hefðu eftirlit með,
heldur en skemtiferðir starfs-
fólksins. Flestir munu álíta það
fullkomlega sanngjarnt að rík-
isstofnanir kosti eina skemti-
ferð á ári, sé þar gætt hófs, á
sama hátt og flestir bændur
hafa þann sið að halda ,,töðu-
gjöld“ fyrir kaupafólkið.
Bezta tryggingin fyrir því að
þar sé ekki farið út yfir sæmi-
leg takmörk — á sama hátt og
það er eina tryggingin fyrir
góðum rekstri ríkisstofnana yf-
irleitt — er að í forstjórastöð-
urnar veljíst hæfir og sam-
vizkusamir menn, sem hafi á-
byrgðartilfinningu fyrir starfi
sínu bæði gagnvart hinu opin-
bera og starfsfólki sínu. Þarna
liggur hlutverk ráðherranna
fyrst og fremst, að gæta þess að
forstaða fyrirtækjanna sé í
höndum manna, sem virkilega
eiga traust skilið, manna, sem
ekki misnoti stöður sínar á einn
eða annan hátt. Sé þess ekki
gætt, gagna reglur og fyrirmæli
frá ráðherrunum næsta lítið.
Það er á almanna vitorði, að
yfir einni af stofnunum ríkis-
ins ræður maður, sem hefir
sætt endurteknum og að því er
virðist talsvert rökstuddum á-
kærum fyrir að hafa mis-
notað stöðu sína stórlega, ekki
aðeins til hags fyrir sjálfan sig,
skyldmenni sín og einstaka
starfsmenn, heldur einnig á
annan hátt misnotað aðstöðu
sína gagnvart starfsfólki sínu.
Þessi síofnun hefir áður sætt
mikilli gagnrýni og það ástand,
sem við hana hefir verið ríkj-
andi, hefir verið notað af íhald-
inu tíj þess að koma óorði á
aðrar ríkisstofnanir að tilefnis-
lausu og til þess að telja fólki
trú um að þær séu gróðrarstíur
fyrir sukk og alls'konar óreiðu.
Á þann hátt hefir íhaldið
reynt að draga athygli þjóðar-
imiar frá ráðsmensku íhaldsfor-
Afstaða alpýðn á Norðnr- og
Anstarlandi til dellnmálanna
-----o----
Sundrungarstarfsemi H. V. hefir
þegar í stað strandað með öllu.
Viðtal fið Jón Sig-
nrðssin erisðreba.
JÓN SIGURÐSSON erind-
reki Alþýðusambands ís-
lands var staddur hér í bænum
um helgina snögga ferð. Hann
hefir undanfarna mánuði ver-
ið á sífeldu ferðalagi á Norður-
og Austurlandi og heimsótt al-
þýðufélögin.
Hann sagði meðal annars um
ferðir sínar og starfsemi verka-
lýðsfélaganna: Verkalýðshreyf-
ingin bæði á Austurlandi og á
Norðurlandi er að komast í
skipulagsbundnara form. Þó
ber nokkuð á losi á ein-
staka stað, og' þá fyrst og
fremst á Austurlandi, en þang-
að hefir hin kommúnistiska
sundrungaralda ekki náð fyr en
nú. Á Norðurlandi hafa ílest
félögin nú yfirunnið það afhroð,
sem hún galt við sundrungar-
starfsemi þeirra 1930 og næstu
árin þar á eftir — og þó eimir
svolítið eftir á einstaka stað og
má því ekki búast við neinum
afrekum samtakanna fyrst um
sinn.
Það er alveg rétt, sem ég las
nýlega í Alþýðublaðinu, að það
er eins og þessi pest þurfi að
ganga yfir svo að alþýðan skilji
til fullnustu hvaða leið hún á
að fara. Sú hefir reynslan orð-
ið á Norðurlandi og Vesturlandi,
þá reynslu er alþýðan í Reykja-
vík nú að fá og þá reynslu
mun alþýðan á Austurlandi einn
ig fá. Ég vil líka taka það fram,
að sundrungarstarfsemi Héð-
ins Valdimarssonar strandar
einmitt allsstaðar á því, að menn
finna hve skyld hún er starf-
semi kommúnista. Hún ber
ekki annað fram en það sem
kommúnistar hafa notað og
menn kannast því fullkomlega
bæði við orðin og athafnirnar.
Það er því engin furða þó að
Vesturland og Norðurland sé
svo að segja einlitt.
í fyrstunni stóð fólk þó nokk-
uð tvíátta, vegna þess að það
vissi ekki í raun og veru hvað
um var deilt, en síðan það
skýrðist, hefir það sýnt sig, að
Alþýðuflokkurinn stendur ó-
skiftur svo að segja allsstaðar
úti um land. Hefir og margt
hjálpað til þess, aðförin að
Jóni heitnum Baldvinssyni í
vetur, sem H. V. stóð á bak við,
afstaða Alþýðusambands Vest-
fjarða, fulltrúakosningin í Sjó-
mannafélaginu og vantraustið,
sem kommúnistar fengu við alls
herjaratkvæðagreiðsluna í
Dagsbrún, sem satt að segja
kom mönnum þægilega á óvart,
kólfanna, sem sölsað hafa undir
sig mikinn hluta af sparifé
þjóðarinnar og sóað því með ó-
hófseyðslu og spekulationum.
Það hvorttveggja væri þýð-
ingarmeira hlutverk fyrir ríkis-
stjórnina að leysa, að binda
enda á gálauslega meðferð á
sparifé þjóðarinnar, að svo
miklu leyti sem í hennar valdi
stendur, og hreinsa til í þeim
ríkisstofnunum, þar sem um
virkilega misnotkun er að ræða,
í stað þess að gefa út fyrirmæli
um að spara á skemtiferðum
ríkisstofnana, enda þótt það
kunni ekki að teljast ámælis-
verð ráðstöfun í sjálfu sér.
eftir allar fullyrðingar H. V. í
blöðum og við útvarpsumræð-
urnar, að honum fylgdu 90%
allra Dagsbrúnarmanna.
Að mínu áliti er nú ekkert
eftir annað en að H. V. sam-
einist kommúnistum hreinlega,
svo að menn fái fullkomlega
staðfestingu á öllu því, sem við
Alþýðuflokksmenn höfum hald
ið fram. Kommúnistar og H. V.
hafa gert mikið úr því, þegar
fengist hafa samþykktir þeim í
vil á fámennum fundum. Við
Alþýðuflokksmenn höfum hins
vegar ekki lagt í vana okkar
að knýja fram slíkar samþykkt-
ir. Ég skal t. d. geta þess að í
Ólafsfirði var kallaður saman
skyndifundur í Verkalýðsfélag-
inu og látið kjósa fulltrúa. 15
menn tóku þátt í atkvæðagreiðsl
unni. Maður, sem sagt er að
fylgi Héðni, en ég hefi þó enga
trú á, enn sem komið er, fékk
8 atkvæði, en andstæðingur H.
V. 7. Hvenær sem er, er hægt
að breyta þessari kosningu, því
að öll heildin af félagsmönn-
unum er andvíg öllu makki við
H. V. og kommúnista. Þá skal
ég segja frá því, að síðustu, að
Jóhann Björnsson í Reyðarfirði
— sá er á síðasta sambandsþingi
fastast stóð með H. V. og undir-
ritaði öll vinmælin til komm-
únista ásamt honum og Jóni
Guðlaugssyni bar fram tillögu
frá H. V. á fundi í félaginu, en
stjórn félagsins bar fram frá-
vísunartillögu. Sú tillaga var
samþykkt með öllum atkvæð-
um gegn þremur. Jóhann stóð
einn, með einum tveimur komm
únistum. Þó hefir þetta lið verið
að flagga með Reyðarfirði! Ég
hygg að alþýðusamtökin og Al-
þýðuflokkurinn yfirvinni á ótrú
lega skömmum tíma afleiðing-
ar þessara deilna.“
Slysavarnlr á landl hafa
borlð mlldnn árangur.
-----«---
Forstöðumaður þeirra Jón Oddgeir Jóns
son dvelur í sumar í Danmörku á veg~
um frægasta björgunarfélags á Norður-
löndum, Falcks Redningskorps í Khöfn.
Viðtal fið Jón Odd-
geir Jónsson.
¥ÓN ODDGEIR JÓNSSON
** forstöðumaður slysa-
varna á landi fór utan á
mánudagskvöld. — Dvelur
hann í nokkurn tíma í Dan-
mörku í boði eins frægasta
björgunar- og hjálparfélags
á Norðurlöndum, Falcks
Redningskorps í Kaup-
mannahöfn. Mun hann
stunda nám á skóla þessa fé-
lags og kynna sér starfsað-
ferðir þess í björgun og hjálp
eftir því sem föng eru á.
Daginn sem Jón Oddgeir fór
utan, hafði Alþýðublaðið tal af
honurn um starf hans sem for-
stöðumanns slysavarna á landi,
en nú er rúmt ár liðið síðan það
var hafið.
J. O. J. sagði meðal annars:
„Ég hafði lengi haft löngun
til að koma af stað hér starf-
semi í þessa átt Ég hafði bæði
sem skáti og eins á ferðum er-
lendis kynt mér slíka starfsemi,
enda er hún algeng erlendis.
En hér voru engir peningar til
slíkra framkvæmda. Ég fór því
til stjórnar Slysavarnafélags-
ins og bað um að ég mætti reka
slysavarnir á landi undir vernd
þess. Var máli mínu tekið mjög
vel, og hefi ég notið mikillar
aðstoðar og velvildar frá þessu
volduga og ágæta félagi. Hefi
ég haft þar samastað og hefir
það orðið mér mikil hjálp.
En féð til starfseminnar vant-
aði. Ég snéri mér því til ýmissa
fyrirtækja og stofnana með
beiðni um aðstoð og valdi ég
stofnanirnar eftir því, sem ég
vissi að hliðstæðar stofnanir
styrktu slíka starfsemi.
Helztu styrkirnir, sem starf-
semin nýtur, eru þessir:
Bæjarsjóður Reykjavíkur kr.
1000,00. Brunabótafélag íslands
kr. 1000,00. Slysatrygging rík-
isins kr. 1000,00. Sjóvátrygg-
ingafélag íslands kr. 100,00.
Nokkur önnur tryggingafélög
og stofnanir tryggja starfsem-
ina með minni styrkjum. Það er
hægt að reka starfsemina með
því fé, sem hún nýtur, en það
þyrfti að vera meira til þess að
hún uppfylti að fullu þá þörf,
sem er fyrir hana.
Vinsældir slysavarna á landi
hafa aukist með hverjum mán-
uði, sem liðið hefir, og það er
margt, sém rekja má til hennar,
meðal annars hinar ströngu um-
ferðareglur, sem nú er búið að
setja upp hér í bænum. Ég hefi
rekið starfsemina með fyrir-
lestrum, starfshópaskipun og
námskeiðum bæði hér í bænum
og úti um land. Hefi ég haft
námskeið í lífgun og björgun o.
fl., bæði hér í bænum, í Sand-
gerði, á Eyrarbakka, í Vest-
mannaeyjum, á ísafirði og víð-
ar, og hafa þátttakendur skift
mörgum hundruðum.
Ég hefi haft námskeið með
iðnaðarmönnum um varnir gegn
slysahættu, eldsvarnavika var
haldin sl. haust og verður aftur
næsta haust. Þá hefi ég haft
námskeið fyrir sjómenn í al-
mennu sundi og björgunarsundi
og svo var umferðavika, sem
hefir haft mikil áhrif. Þá sett-
um við upp björgunartæki á
baðstaðnum við Skerjafjörð,
höfum oft tekið þátt í dauða-
leitum og ýmislegt fleira höfum
við gert til hjálpar og leiðbein-
ingar, t. d. höfum við útvegað
lyfjakassa í verksmiðjur og á
vinnustaði o. s. frv.
Öll kensla hefir farið fram ó-
keypis, og er ég þess fullviss, að
starfsemi okkar hefir borið mik
inn árangur. Héfi ég mikla löng
un til að auka hana og gera
hana fullkomnari og vænti ég
að það takist eftir að ég hefi í
sumar kynt mér nákvæmlega
starfsemi Falcks í Danmörku —
og annara slíkra félaga, eins og
Arbeidernes Samaritforening.
Drottnlngin
©i' væntanúeg hingað á siuinmt-
dag.
Plöntusjúkdómav
og varnir gegn þeljn, heitir ný-
útköimnin bækliingfur eftir Ingólf
Davíðisson náttúrufræöiing. Er rit-
ið igiefið út af Atvhmudei’ld Há-
sikólans <ag er það fyrsta ritið,
stem Atviimudei’idin gefur út. 1
rítiiniu eru 60 mynjdir til sikýriingar.
Ri'ti’ð fæst hjá bóksöVum og kost-
ar 2 króniuir.
Norska eftii'títsskiptð ;
„Frídtjof Nansen“ lajgði af stað
í íslandsleiðangur sinin í gær.
Skiþið, sem hefir 67 anaama á-
höfn, rnjum korna við á Akuireyri
o;g Sigltufirði. F.O.
Ef pér
vissuð hve auðvelt er að
hafa falleg gólf, án erí-
iðis, pá mynduð pér ekki
láta biða að kaupa
Trjáflutningur.
Siðustu daiga fyrra máiniaiðiar
voru flutt niokkur . gönml reýini-
og birkitré úr garði Júlíusa'r heit-
i'ns Sigurðs'&oinar og gróðuirseít á
Ráðhústorgi á Akureyrj. Tréu
voru M 7—8 metra há, og var
fJutningur þeirra þess \æg,na
ímkfcrum OrfiðJeifcuim bundinn. —
Grafið var kijnigum hveirt tré í
hæfilegri fjarímgð, svo að rætur
voru óskaddaðar, siðian gerðtiir
kaissi um hvern rótíirh.naius og
þeim koniið fyrir á sleða, sem
vörubifreið dró svo á ákvö<rð.U|n-
arstaði'nin, .en sú leið var stutt
— um 80—100 metrar — en rót-
airlmausiairmir voiriu tvær smálestir
hvefr að þyngd. — Miklar lífcur
eru til að trón lifi, þó að Sluitn-
ingur þeirra færi fram á óhent-
Ugum tíima, on svo stóð á, áð
g'arðufi'mn, þar sem þau stóðu
áðtif, var tekinin til notkunar
siem bygjgiúgarlóð, og vautð að
ryðja, trjánum burt í skyindi. Um-
sjón með flutnirigi trjámna hafði
Jón Röginvaldsson garðyrkju-
maöur frá Fífilgerði! FO.
Hériað&mót Borgfirðinga
vefðmr haildið n. k. siuimtudag
hjá Ferjukoti. Laxfoss fer tvær
ferðir til Borgia'mess þann diaig.
I nrtanf él agsmó t
heldut gláraufélaigiö Ármann í
JósiefsdaJ lum helgina. Þátttakend
ur eigas að mæta við Iþróttahús-
m kl. 5 e. h. á laiugardiag.
NEI. Flugmaðurinn hefir
gert nauðsynlegar ör-
yggisráöstafanir. En það eru
fleiri en flugmenn, sem þuría
aö brynja sig gegn slysum
og dauða.
ÞAÐ er aö vísu ekki hægt
aö tryggja sig fullkom-
lega gegn slysum og dauða,
en það er hægt að tryggja
sig gegn afleiðingunum.
E
F þér gætuð hugsað yð-
kringumstæöurnar
ur
eins og þær verða, þegar þér
eruð fallinn frá, þá sæjuö
þér hvað líftrygging getur
gert.
LÍFTRYGGINGARFÉ-
LÖGIN eru til yöar
vegna. Og nú getið þér tryggt
yður í íslenzku félagi.
Líftryggingin þarf ekki að
véra há. En hún þarf að vera
frá „Sjóvátrygging“.
Sjóvátryqqi
aq ísiands
f
líítrygg iitRardeild.
Aðalskrifstofa: Eimskip, 2. hæð. Sími 1700.
Tryggingarskrifst.: Carl D. Tulinius & Co. h. f., Austurstræti 14,
Sími 1730.