Alþýðublaðið - 23.11.1938, Blaðsíða 3

MIÐVIKUDAG 23. NÓV. 138«
ALÞtÐUBLAfttÐ
ALÞVMIBLAÐIÐ
RFISTJÓRI:
W. R. VALDEMAR8SON.
AFGRBIBSLA:
ALÞÝÐDHðSINC
(Inngangur trá Hverflagðtu).
SÍMAR: 49ði—49i@.
4900: Afgreiðsia, auglýslngar.
4301: Ritstjórn (imilen'dar fréitir),
m RffsTjðri.
4903: Vilhj. S. Vilhjálmsson (heima)
4904: F. R. Vaidemarsson (heíma)
4905: Alpýðuprentsmiöían.
4908: Afgrefðsla.
ALÞÝÐUFRENTSmÐlAN
lataðist bjiftHpn
satt ð mnnn.
~|^fe AÐ hetir nrn lairgan tima
ekki verið nieitt ágrieiruijngs-
mál mainna á meðal, að verðlag
á ýmsium' vönum hér á lanidi sé
íram úr öllu hófi hátt. En lum
hitt hefir verið dieilt, af hvaða á-
stæðium [>að sé svo hátt, sem
miuo ber vitni lum.
Alþýðiufloklmrinn hefir altaf
haMið því fram, að hið hála vöriu-
varð væri að kenna óliæfilegri á-
lagning'U í skjóii mnflutnings-
'halftanna, og hann hefir þar af
leiðandi frá því fyrsta áð gripið
vair til þeirra til þiess að kioma í
veg fyrir áframhaldantíi sknlda-
söfnlun þjóðarininar erletndis, talið
naiuðsynlegt að gera jaffnframt
ráðstafanir til að hiafa hemil á
yerðlagi í landimu, svio lengi sem
ekki væri hægt að vera án inn-
fliuitningshaftaninia sjálfna. Það
yar í þiessiu skyni, sem Alþýðu-
fliokku-rinn fékk því til leiðar
komið, að samþýkt vioru á al-
þingi 1937 lög um eftirlit með
verðlagi, sem nú fyrst er mteð
skipun verðlaigsnefndar verið að
gera' lítilliega tilraiun til að láta
koma til framkvæmda.
En Sjálfstæðisflokkurinn hefir
hingað til haft alt aðrar skýring-
»f á dýrtíöinni. Hann hefir siem
flokkUr heildsala barist með hnú-
Uim og hnefum gegn öllum til-
raunlum til þiess að kioimá hér upp
eftirliti mieð álagningU' og bieán-
linis háMið þvi frám, að þalð
væri fjaxstæða, áð dýrtíðin ætti
á niokkium hátt rót sína að rekja
til óhæfiliegrar álagningar.
Ölliuim leriu enn í fersku miinni
dieiliurnar milli Alþýðubláðsins
og Morgunblaðsins siðast liðið
hiaust um lorsakir dýrtíðarinnair.
Dag eftir dag var þá hamrað á
jþvi í MioigunbIaðin|u, að dýrtíðin
ætti ekki að neínu leyti. röt sina
að rekja til álagningarinnar,
heMur eingöngu til óhæfilegra
tioLliai og skatta, sem sitjórn „tlaiU'ðU
ftokkanná‘ befði hlaðið á þjóð-
in©, tog h;ún væri að sligast luudir.
Og þótt þiessiar fáránliegu stað-
hæfingar Miorgunblaðsins væríu
hvað eftir annáð reknar ofain í
það af AlþýðUiblaðinlu mieð ó-
hrekjanidi tölum lum1 álagningu og
tolla á ýmsUm' vöílutiegundum-,
hélt íhalidsibláðið áfram að berja
höfðinu við steininn til þess að
reynai áð hreinsa heildsai'ana og
kaiupmiennina í aiuguim almienn-
inigS': Það vonu tollarnir en ékki
álagningin, sem áttu sök á dýr-
tiðinni, ‘sajgði það!
En nú ier alt í einu kornið amn-
áð hljóð í strofckinn. Morgun-
blað'ið' hefir nú í tiliefni af því,
að Danir hafa nýliega séð sér
fært áð rýmka innfiu'tningshöftin
lítið eitt, skyndiliegia gert þá upp-
götvun, áð dýrtíðin í DanmörkU
hflfi stafað af óhæfilegri álagn-
ingU í skjóli innflutniíngshaftanina
þar, iog verðið hafi strax falíið á
þleim vörurn, siem þar hafi verið
undanþegnar innfiutningshöft'un-
um. Þar míeð hiefir Morgunblaiðið,
þótt sflint sé, munverulega viður-
I*8«t, *ð það, s»m Alþýðublaðið
hefir flltaf siagt Um orsakir dýr-
tíðarinnar hér á landi, hafi verið
aligerlega rétt — að bún hafi átt
Dg éigi rætur sínar áð rakja til
óhæfilegw álagnijigar á vörurn-
ar i skjóli innflutn.mgshaftainna.
Þetta daemi um málafliutning
Morgunblaðsins er ákaflega lær-
dómsrikt. Það sýnir, hve gersam-
lega ábyrgðarlaust þaið er I árás-
Um sínUtm á þá flokka, siem nú
fara með stjórn landsins. í hAUst
bar það á móti sannleitoanuim
gegn betri vitund, nieitaði þvi, að
dýrtiðin ætti áð noikkru íeyti rót
sína að lekja til óhæfilegrar á-
lagningar, og taldi það óisvífna
árá's á heildsa'lana og kaupmenn-
inia að haMá slíiku fram. En nú
hefir það í sambandi við rým'kun
innflutningshaftanna í DaftimörkU
gloprað sannleikanium út úr sér.
Það viðurkennir að dýrtíðin þar
hafi stafað af off mikillá álagn-
in@u í skjóli innfilutniin'gshlaftainna.
Er ekki von, að mönnum verði á
að spyrja, þótt í gamni sé, hviort
Mong'unblaðið sé hér ailt í einu
farið að ráðast á heildsalaua og
kaupmennina? Ef AlþýðUb'laðið
gierði það í haust mieð því að
segja sannleikann um orsákir
dýrtíðarinnar hér á landi, þá er
að minsta kosti ekki sjáanlegt,
hvernig hægt er að hreinsa Morg-
unblaðið af þvi sama nú, þegar
það hefir tileinkað sér sömu
s’kýringuna: á orsökium dýrtíðar-
innar Ðg Alþýðublaðið gaf þá og
hefir altaf gefið.
Niei, sannleikurinn er sá, að
Morgunblaðinu hiefir einu sáMni í
fljótræði sinu raitast siaitrt orð á
munn: Það er ósvífm álagning
i skjóli innflutningshaftanna, sem
á siök á dýrtíðinni.
Það er aftuir á móti alt annað
mál, hvort viðskiftajöfnuður og
greiðslujöfniuður okkar við útlönd
þolir það, að nú þegar væri
rýmkað þanniig á innflutaitngs-
höftunium hér eins og Danir hafa
séð sér tærr að gera. Það mto
fáum rnönnum með hieilbrigðri
skynsemi dietta í hug, að við
gietum gert á þessari stundu. Svo
geysilegur er aðstöðumunur okk-
ar og Dana í þeiim efnum enn
stem kiomið er. En eftir aö það
heör loksins verið viðu'rkent af
aðalblaði stjórnarandstæðinga
hér á larndi, að dýrtíðin hér stafi
fyrst O'g fnemst af ósvífinni á-
lagningu' beildsiala og karupmann,a
og að milljönir króna séu þannig
j teknar ranigliega af neytendunum
á hverju einasta ári,
ætti' ekki að þurfa að búa'st við
því, að úr þtöínrí átt yrði lengur
barist gegn því, að alvara yrði
gerð úr hinu fyrírhugaða eftir-
titi með verðlagi í landinu.
Alþýðublaðið hefir altaf bent á
það, að ef ekki væri farin sú leið,
sem feinust er og önuggust til
að hafa hiemil á verðlaginu, en
það er að sfötja. á stofn lands
verzlun, er tæki við starfi heild-
salanna, þá væri ems og steindur
iengin öninur leið fær en að haffa
verðlagsieftirlit í höndum verð-
lagsniefndar; ieai því bför ekki að
nieita, að á þeirrí lieið eru þó
ýmsir annmarka’r, siem erfitt mun
reynast að yfirstíga, og það þarf
vi'ssulega að taka fast á þesisum
málum, ief að gagni á að koma
Gamall sjómaður skrifar eftirfarandi ggein:
Ua ippreisi miðsilpsiannanna og fokknmannsins.
sem
enga
hsls~
móður
má
vanta.
Lesið Alþýðublaðið!
ÞÞEIM TÍMUM, sem sjór
var stundaður hér við
Faxaflóa á árabátum, ákvað for-
maður skipsins í byrjun vertíð-
ar í hvaða rúmi hver háseti
skyldi vera og mönnum raðaði
hann niður í rúmin eftir starfs-
hæfni hvers um sig. I framrúm-
inu voru þeir, er mesta æfingu
höfðu við að seglafæra. Sá, sem
sat stjórnborðsmegin hafði hann
vanda með höndum að reisa
frammastrið og passa klýfirinn,
xað var talið vandamesta starfið
næst því að stýra skipinu, en
DÓftumaður hans passaði stag-
fokkuna. Þeir, sem voru stirð-
busalegir og liðléttir voru settir
miðskipsrúm, því að þar var
ekki annað að gera, en blóðga
fiskinn, fyrir utan að róa. í
austursrúm voru þeir settir, er
xrautseigir þóttu og líkamslið-
ugir. Þessi niðurröðun á hást-
unum þótti nauðsynleg, því að
með henni var það tryggí að
mistök ættu sér ekki stað vegna
vankunnáttu þeirra, er verkin
áttu að leysa af hendi, en á því
ríður altaf mikið og ekki síst á
sjó.
*
Það má segja að alþýðuhreyf-
ingin hér á landi hafi verið á
einum báti þar til 1930 að mið-
skipsmennirnir gerðu uppþot og
brutu sig út úr, eins og oft vill
verða hjá heimskum mönnum og
öfundssjúkum, þegar þeir finna
að þeir muni ekki ná þeim völd-
um sem þeir girnast. í öllum
sögum, þar sem skýrt er frá upp
hlaupi á skiþum með það fyrir
augum að ná völdunum, er sagt
frá atburðunum á þessa leið:
Sá, sem fyrir uppþo.tinu stend-
ur, byrjar á því að rægja yfir-
mennina á allan mögulegan hátt
og þeirri iðju sinni heldur hann
áfram þar til hann hefir fengið
að sínum dómi nægilega marga
til þess að.hægt sé að hefja upp-
þotið. Stundum hafa slik upp-
þot heppnast en oftastnær hafa
þau farið í handaskolum.
*
Miðskipsmennirnir sem brutu
sig út úr Alþýðuflokknum 1930
hafa ekki gert annað nú í nær
átta ár en að ganga um ljúgandi
og rægjandi alla þá menn, er
framarlega hafa staðið í baráttu
verkalýðsins, bæði til sjós og
lands. Þeir hafa altaf og æfin-
lega verið verkalýðnum til traf-
ala í öllum vínnudeilum. Þar
sem miðskipsmennirnir hafa náð
í völd í verkalýðsfélögum fyrir
róg sinn og lygar, hefir alt far-
ið í rústir og má í því sambandi
minna á ' Verkalýðsssamband
Norðurlands og einnig má benda
á verkalýðsfélögin í Vestmanna-
eyjum o. fl. Þegar svo miðskips-
menn sjá að fólkið vill ekki
hlýta þeirra ráðum og stefnu,
gera þeir út sveit manna til
fokkumannsins og telja honum
trú um að hann komist aldrei
frá fokkunni og að stýrinu, eins
og þeir vita að hann langar til,
nema því aðeins að hann gangi
í lið með miðskipsmönnunum.
Jú, fokkumaðurinn vill vera
með í samsærinu og tekur sér
nú í hönd sömu vopn og mið-
skipsmenn hafa áður notað á
hann sjálfan, og þegar þeim fé-
lögum kemur saman um að nú
sé óhætt að hefja uppreisnina
gerir hann það, en uppþotið
misheppnaðist að því leyti að
völdunum hefir fokkumaður-
inn ekki náð, en í þessari fokku-
manns uppreisn lét formaður-
inn lífið, en annar tók við, eins
og venja er til.

IÞESSARI GREIN rekur gamall sjómaður, sem er
mjög kunnugur baráttu alþýðunnar undanfarna ára-
tugi fyrir því að bæta kjör sín, ekki sízt meðal sjómanna-
stéttai'innar, hvaða aðferðum hafi verið beitt til að
ná þeim árangri, sem fengist hefir. Hann talar skýrt og
gott sjómannamál og á grein hans erindi til allra — og
þá ekki hvað sízt til hins yxxgra alþýðufólks í landinu.
Nú hefir hin hræsnisfulla mið-
skipsfylking farið að dæmi í-
haldsmanna og skipt um nafn á
flokki sínum í því skyni að fólk
aðhyllist þá fremur nú en áður.
Kalla þeir sig nú „sameiningar-
flokk“ þó að aldrei hafi meira
verið gert til sundrungar og nið-
urdreps bæði á faglegum og póli
tískum samtökum alþýðunnar
og nú.
Nú þegar alþýðusamtökin hafa
kosið sér nýjan formann er
rógferð hafin gegn honum og
þeim, er með honum eiga að
stjórna. Nú er hrópað í blöðum
miðskipsmanna og hjálparblöð-
um þeirra, Vísir og Mogga „ó-
pólitískt verkalýðssamband“ og
í þessum blöðum er því haldið
fram að „skjaldborgarraenn11
vilji ekki ópólitíska sarabandið
af því að þeir meti meira að
sitja í embættum svo sem ráð-
herrastóli, bankastjórasæti, í
bankaráði og yfirleitt í öllum
þeim sætum, sem þjóðfélaginu
er nauðsynlegt að sitja menn í.
Öll þessi störf kalla miðskips-
menan svo bitlinga og mennina,
sem í þessum störfum eru, bitl-
ingahjörð. Fólki er svo ætlað að
trúa því, að þetta sé ástæðan
fyrir því að Alþýðuflokksmenn
eru á móti því að verkalýðsfé-
lögin séu rifin út tengslum við
pólitísku starfsemina. Þessir nið
urrifsmenn vita mjög vel að þeir
fara hér með vísvitandi ósann-
indi eins og oftar. Þeir vita að
Alþýðuflokkurinn er á móti
þessu brölti þeirra af því að það
er til skaða fyrir hinar vinnandi
stéttir, því það myndi þýða
kauplækkanir, það myndi þýða
slagsmál og ríkislögreglu í kaup-
deilum, það myndi þýða missi
á þeim umbótum, er nú hafa
náðst og það myndi emnig þýða
i ekkert næðist af öllu því,
sem eftir er að ná fram.
að blekkja fólkið. Strax og Al-
þýðuflokkurinn kom fulltrúum
sínurn á þing tóku kaupdeilurn-
ar á sig annan blæ. Þær gengu
venjulega fljótar fyrir sig og
voru á friðsamari hátt og nú síð-
ustu árin hafa kaupdeilur getað
staðið vikum saman, án þess að
vart yrði nokkurra uppþota eða
óeii’ða og það sem náðst hefir í
kauphækkunum og ýmsum fríð-
indum félagsmönnum til handa
hefir ekki verið hægt að kippa
til baka af andstæðingum, vegna
þess að þingmenn alþýðunnar
hafa tryggt það með margskon-
ar löggjöf. Má þar til nefna
hvíldartímalögixx, framfærslu-
lögin, lög um verkamannabú-
staði, lög um alþýðu- og slysa-
tryggingar, lög um atvinnu við
siglingar, lög um síldarverk-
smiðjur ríkisins, lög um sölu
síidar og um Fiskimálanefnd og
mörg fleiri lög, sem oflangt yrði
hér upp að telja.
Alt þatta sem að ofan w talið
þar með kaupdeilurnar er inn-
anríkispólitík alþýðunnar og
hefir ekki verið leyst af nein-
um öðrum pólitískum flokki
nema Alþýðuflokknum, með að-
stoð Framsóknar. Hefðu alþýðu-
samtökin ekki haft sinn póli-
tíska styrk væri ekki neitt af
þessum hagsmunamálum alþýð-
utmar komið fram, því íhalds-
öflin á Alþingi og blöð þeirra
og flokkur utan þings hafa stað-
ið á móti öllum þessum málum,
minnsta kosti til þess tíma að
þau voru ekki lengur til um-
ræðu, og sumum þeirra sýnir
hann fjandskap enn þann dag í
dag. Verkafólkið, sem íhaldið
brosir nú til, þarf ekki að í-
mynda sér að sá flokkur hefði
nokkurn tíma tekið þessi mál
upp. Og til þess að ekki sé of
mikið sagt, má segja að komm-
únistar hafi í blaði sínu verið á
móti sumum þfessara mála.
Til þess að fólk sjái að hér er
rétt með farið, þarf ekki annað
en líta yfir farin veg verkalýðs-
hreyfingarinnar. Á fyrstu árun-
um hafði verkalýðshreyfingin
engan pólitískan styrk á bak við
sig, því urðu kaupdeilurnar
langar, harðvítugar og stappaði
oft nærri að þær yrðu ómannúð-
legar, alt lenti í slagsmálum,
yfirheyrslum og alskonar gaura-
gangi. Upp úr þessu hafðist svo
stundum og oftar launahækk-
un, sem svo var tekin aftur með
hækkuðu vöruverði, hækkaðri
húsaleigu og auknura sköttum
og skyldum. Þetta ástand vill
Alþýðuflokkurinn ekkx leiða yf-
ir hinar vinnandi stéttir, en
þetta ástand kemur ef miðskips-
mennirnir fá að ráða og að því
stefna þeir með tillögum sínum,
þá búast þeir við að fólkið yrði
móttækilegra fyrir byltingar-
kenningar þeirra, því hvað sem
þeir nú kalla sig eru þeir sömu
kommúnistarnir og þeir hafa
alltaf verið. Það er eins og einn
þeirra sagði: „Það er ekki hægt
að klæða mann úr sinni póli-
tísku skoðun eins og úr skyrt
unni“, þ. e. við verðum altaf
kommúnistar, hvernig sem öllu
er snúið við hjá okkur til þess
Nú er vert að athuga hverju
kommúnistarnir og miðskips-
mennirnir (uppreisnarmennirn-
ir í Alþýðuflokknum) hafa kom-
ið fram til hagsbóta fyrir alþýð-
una. Því er fljótsvarað, engu,
alls engu. Þeir hafa meira
að segja sagt að þeir
væru á móti því að kjör
verkafólks væru bætt, því
aö það seinkaði fyrir bylting'-
unni, sem þeir berðust fyrir og
tryðu á. Það skal viðurkent að
nú eru þeir hættir að segja þetta
opinberlega, því að þeir ráku sig
á að ekki var heppilegt að segja
þetta á opinberum vettvangi. —
Þeir hafa í þess stað tekið aé
gera háværar kröfur um kjara-
bætur verkamanna, en viljandi
haft þær kröfur þannig að þelr
væru vissir um að enginn stjórn-
málaflokkur fengist til að fylgja
þeim fram’ Síðan hafa þeir not-
að þessar kröfur í baráttunni
gegn Alþýðuflokknum og sagt
að hann sviki verkalýðinn. —
Þannig eru baráttuaðferðir allra
kommúnistaflokka.
Er nú nokkur maður til í
verkalýðsstétt eða fagfélögum
svo barnalegur að hann, eftir að
hafa hugsað rækilega um þe*si
mál og kynnt sér þau, álíti að
ópólitískt samband geti nokk-
urntíma gert nokurn hlut, sem
að gagni megi verða fyrir al-
þýðuna?
Þegar svo þar við bætist að
miðskipsmennirnir láta svo, sem •
þeir vilji enga sína menn setja
í þær stöður eða þau störf í
þjóðfélaginu, þar sem hægt er
að hafa einhver áhrif til þes*
að koma málunum fram, sbr. alt
tal þeirra um þann viðbjóð, sem
þeir hafi á bitlingum, þá verður
óskiljanlegt hvernig þeir ætla
sér að fá nokkuð fram af öllum
kröfunum. ,
Annars er nú kannske ekki
talið um óbeitina á launuðum
störfum svo alvarlega meint, eða
ekki hafa þeir ennþá kallað þá
prestlausa Fúsa og Pétur G. úr
Útvarpsráðinu, sem þeir voru á
sínum tíma settir í af Alþýðu-
flokknum, því að Álþýðuflokk-
urinn hefir litið svo á og lítur
enn svo á, að það sé til hagsbóta
fyrir verkalýðinn að hafa menn
úr sínum flokki í sem flestum
opinberum störfum, með því
móti náist mest fram fyrir sam-
tökin.
*
Alþýðufólk, gerið ykkur ljóst
að því stærri, sem þingflokkur
Alþýðuflokksins er, því fljótar
ganga þau mál fram, sem flokk-
urinn berst fyrir. Þið, sem enn
þá hafið ekki áttað ykkur á því
hvort þið eigið að vera áfram í
ykkar gamla flokki, Alþýðu-
flokknum, hikið ekki lengur, en
gangið inn í fylkingar hans og
takið þar til starfa, með því
tryggið þið að skúta alþýðu-
hreyfingarinnar sigli ekki í
strand og þá bjargið þið mið-
skipsmönnunum frá því að
verða blóðgaðir af nazistunum.
Gamall sjómaður.

GEYMSLA
Látið okkur
smyrja reiðhjól yð
ar og geyma pað
yfir veturinn.
Laugav. 8 og 20. Sími 4661, 4161
Útbreiðið Alþýðublaðið!
Nýir kaupendur fá
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
til næstu mánaðamóta
ókeypis
Gerist áskriíend-
ur símx í dsn!
J