Alþýðublaðið - 24.01.1939, Side 1
RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XX. ÁRGANGUR ÞRIÐJUDAG 24. JAN, 1939 19. TÖLUBLAÐ
Úrslitaorustan um Bareelona
getur byrjað á hverrl stundu.
'■ ■»■-———
Borgln hefir verlð lýst í hernaðarástand
Del Vayo gerir siðustn tilrann til
að fá hfálp frðnsftm stjárnarinnar.
—-—■ ♦ —-
ers
Nýjar brðfnr Hitl^
_ .TanT
sex ára almæli
nazlstastjárnarinnar.
KALUNDB. í gærkv- FÚ.
Franska blaðið
„L’Epoche“ skýrir frá
þvf í dag, án þess að til-
greiná heimildir sínar nán-
ar, að 30. jan. n.k. á séx
ára afmæli nazistavalda-
tökunnar í Þýzkalandi
muni Hitler halda stóra
stefnuskrárræðu.
Blaðið telur sig enn
fremur hafa vissu fyrir
því, að f þessari ræðu
muni Hitler setja fram
i; kröfur sínar um nýja i:
: skiftingu Afrfku milli
stórveldanna, þannig að
bæði Þýzkaland og Italía
fái nýjar nýlendur.
Sandarlkin verða að
verja sig fyrir ein-
ræðisrikjunum.
ferða að orfpa til vopna,
ef ðnnnr ráð dnga ekki.
KALUNDBORG í gæikv. FO.
PITTMAN, forni'aður utainrí'k-
iamálanefndar öldungaideilld"
ar Bandairíkjaþingsi, sagði í gær
í útvarpsiumxæðu'in, að hamn á-
iRi rétt af Ba'ndaiikjamiömuan og
Ðandarikjastjó rn, að veita eiin-
reeðisríkjunium alla hugsanlega
mótstöðu, bæði gegn lífsiskioðun
þeirra, áróðri og pólitíiskuim og
viðskiftaicgu'm yfirgangi.
Han,n lagði emn fnemuir mikia
áherzlu 4 það, að ef friðsaanleg
ráð dygðu ekki tij þiesis að
spoma við peirri hættu, scm af
emræbisríkjumim stal'aöi, og þeg-
ar væri farin að geiia vart vi)ð
sig i Baaidiarikj'uinum, þé yrðu
mienin að gera sér ljóst, að end-
iripn yröi sá, að grípa þyrfti tíl
vopna.
yerloa&veiriEalélagið Framsókn
heLdiur skieimtifu'nd i kvöld í
Aiþýðuhúsinu viÖ Hwrfiisgötu.
Til skemtunar verður: Ræðuhöid,
söpigU'r, uppleisftur og datniz.
Haildðr Jónsson
frá Nausrtfum við isafjörð lézt
í gær í LaíidsspítaJáiniuim. Hall-
dór hieirthm vair himn gegn&sti
ípaðiur, vinsæll og vel látinn.
BARCELONA og öll þau héruð Spánar, sem enn eru á
valdi lýðveldjsstjórnarinnar, hafa nú verið lýst í hern-
aðarástand. Herstjórnin hefir alls staðar tekið við fram-
kvæmdavaldinu og dómsvaldinu af hinum borgaralegu yf-
irvöldum.
Það hefir þegar verið byrjað á því, að senda konur,
Irörn og gamalmenni burt frá Barcelona, aðallega til Frakk-
lands. Franska stjórnin gerir ráð fyrir því að verða næstu
daga að taka á móti einni til einni og hálfri milljón spánskra
flóttamanna og hefir þegar mikinn viðbúnað í því skyni.
Alvarez del Vayo, utanríkismálaráðherra Barcelona-
stjórnarinnar, er kominn til Parísar til þess að semja við
Xrönsku stjórnina um hjálp fyrir flóttamennina. En hann
gerði eínnig í gær enn eina tilraun til að fá frönsku stjórn-
ina til þess að breyta um afstöðu til borgarastyrjaldarinnar
á Spáni og koma Barcelonastjórninni til hjálpar á síðustu
stundu. En það eru litlar líkur taldar til þess, að sú tilraun
beri nokkurn árangur.
Del Vayo, utanríkismálaráðherra Barcelonastjórnariimar, sem
nú er að gera síðustu tilraunina til þess að fá hjálp frönsku
stjórnarinnar.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. KHÖFN í morgun.
Fallbyssur Francos heyrast
nú þegar til Barcelona.
•— ———
Miaja hershöfðingi, sem nú hefir
æstu stjórn í Barcelona.
Hersveitir Francos nálgast
Barcelona nú óðfluga, að sunn-
an, vestan og norðan. Þær,
sem lengst eru komnar á víg-
stöðvunum sunnan og vestan
við borgina, eiga aðeins um 15
—20 kílómetra ófarna til henn-
ar. í Barcelona heyra menn
þegar skotdrunurnar úr fall-
byssum Francos, og með hverri
stundinni, sem líður, verða þær
greinilegri og greinilegri.
Hver loftárásin á borgina
rekur aðra, en fólkið er orðið
svo vant að verja sig fyrir
þeim, að manntjón virðist vera
minna af þeim en ætla mætti.
Allir, sem vinnufærir eru, eru
önnum kafnir við það að leggja
síðujstu hönd á varnarvirki
horgarinnar áður en til úrslita-
orustunnar kemur, sem búist er
við að hefjist á hverri stundu.
Stjórnin ákvað í gær um leið
og hún lýsti borgina í hernað-
(Frh. á 4. síðu.)
Brezkir bjgrinarbátœr
ferst! ofsarokt vlð snð-
vestnrstrðnd Englands
.. »-—.——-
Aðeins einum manni af átta, sem á
bátnum voru, varð bjargað.
.......—-—...
Aðalf andur Slómanna
félagsmsverðar ann-
að kvðld.
Atkvæði talin í dag.
AÐALFUNDUR Sjómanna-
félags Reykjavíkur verður
haldinn annað kvöld í Alþýðu
Iiúsinu við Hverfisgötu.
S t jó rnaThio siningu var lokið í
dag um hádegi, og höfðlu gæitt
afkvæði á 8. hundr&ð féiags-
manma, bæða í skrifsrtofiu félags-
ips og ium borð i skipunutm.
Talniinig artkvæðiairana hófst i
dag kl. 1 og verðiur lofciö um kl.
7 í ltvölid, en úrsli'tin vcrða ekki
tilkynt fyr en á aðiaifunidimiuim.
Pá xnun og foranaður félagsies,
Sigurjón Á. Ólafsson, flytja
skýnslu um srtörf félagsims é li&nu
starfsári.
LONDON í gækveldi. FÚ.
REZKUR hjörgunarbátur
hefir farist við strendur
Cornwall-skaga á Suðvestur-
Englandi.
í ofsaroki, sem gekk yfir
mikinn hluta Englands síðast-
liðna nótt, fór björgunarbátur-
inn út, til aðstoðar skipi, sem
var í nauðum statt. Rakst
björgunarbáturinn á sker, og
óttast menn, að öll áhöfnin, sjö
menn, hafi farist, en áttundf
maður á bátnum var sjálfboða-
liði, sem bauðst til þess að fara
með rétt í því er Iagt var frá
landi, og bjargaðist hann. Fanst
hann á kletti við ströndina, þar
sem hann hélt sér dauðahaldi,
og var inaðurinn að vonum
mjög þjakaður, er hann fanst.
Lögreglumenn og sjálfboða-
liðai’ Iiafa leitað meðfram
ströndum á þessum slóðum og
fundið brot úr bátnum, en lílt
hefir ekki rekið.
Kosningar i verkalýðsfélogunum:
Eaupdeila yfirvofaudi í Bolnngavík
en samfcomulag náðisí á Dingeyri.
♦
TT ERKALÝÐSFÉL AGIÐ
® Brynja á Þingeyri hélt
aðalfund sinn 16. þ. m. í
stjórn félagsins voru kosnir
þessir félagar:
Steinþór Benjamínsson, for-
maður.
Ingi S. Jónsson, ritari.
Þorvaldur Ólafsson féhirðir.
Meðstjórnendur voru kosnir:
Jón Jóhannsson, Sigurður Jó-
hannsson-
Varaform., sem ekki á sæti
í stjórninni var kosinn Sigurð-
ur Samsonarson. Verkalýðsfé-
lagið Brynja hafði sagt upp
gildandi kaupsamningum um
áramótin og hafði ekkL náðst
samkomulag um nýja samn-
inga. Báðir aðilar vísuðu mál-
inu til ríkissáttasemjara, sem
samkvæmt lögunum um stétt-
arfélög og vinnudeilur fól
sáttasemjara Vestfirðingafjórð-
ungs, Birni H. Jónssyni skóla-
stjóra á ísafirði að leita um
sættir. För sáttasemjari til
Þingeyrar fyrir nokkru, tókst
honum að koma á sættum og
voru samningar undirritaðir 20-
þ. m. Samkvæmt hinum nýju
samningum hækkar dagkaup
karlmanna úr 90 aurum á tím-
ann og upp í 1.05 og dagkaup
kvenna úr 65 aurum upp í 75
riura. Öll hafr,ar- og í&hús^-
vinna greiðist 10% hærra en
önnur vinna- Hinsvegar hsetta
atvinnurekendur að borga fyrir
kaffitímann.
. Tókst félögum Brynju því að
fá allverulegar kjarabætur með
hinum nýju sámningum.
Verkalýðsfélagið „Skjöldur“
á Flateyri hélt aðalfund sinn
nýlega. í stjórn voru kosnir:
Friðrik Hafberg formaður.
Kolbeinn Guðmundsson rit-
ari.
Kristján Sigurðsson féhirðir.
Meðstjórnendur: Tryggvi
Jónsson og Magnús Pétui’sson.
Varaformaður, sem ekki á
sæti í aðalstjórninni var kos-
inn Sigurður Benediktsson.
Félagið sagði ekki upp gild-
andi samningum fyrir áramót-
in og gilda þeir því fyrir þetta
ár.
Verkalýðsfélagið í Bolunga-
vík sagði upp samningum sjó-
manna við atvinnurekendur,
en samkomulag hefir enn ekki
náðst- Félagið hefir snúið sér
til AlþýSusambands Vestfirð-
ingafjórðungs og gert sáttasemj
ara einnig aðvart. Mun sátta-
semjarinn, sem situr á ísafirði
vera þegar farinn að vinna að
sættum.
Verkalýðsfélagið „Vöm“ á
Bíldudal hélt aðalfund sinn ný-
lega. Var stjórnin öll endur-
kosin, en hana skipa:
Júlíus Jónsson formaður,
Ingimar Júlíusson ritari.
Guðmundur Arason féhirðir.
Meðstjórnendur Indíana
Jónsdóttir og Krist. Eiríks-
dóttir.
Aðalfundur Verkakvennafé-
lagsins Hlíf í Hafnarfirði verð-
ur á sunnudaginn kemur, eins
og auglýst var í blaðinu á laug-
ardag.
Slðkkviliðið kallað
Atimorgun.
SLÖKKVILIÐIÐ var kallað
út í morgun inn að Soga-
mýrarhletti 14. Hafði kviknað
þar í, en var að mestu búið að
slökkva, þegar slökkviliðið
kom.
Slökkviliðið var kallað inn
eftir kl. rétt fyrir 9. Hafði
kviknað þar í loftinu yfir mið-
stöðinni.
Höfðu legið þar vot föt til
þerris á röri og kviknaði í þeim.
Eldurinn var slöktur, áður en
nokkrar skemdir urðu.
K.-R.-ingiaí' ha'.da sfeemtifiœid
í húsi sín'u í kvöid kl. 8V2-
Þorsrteinin Jóisiefs&on rithöftusnidur
flytur erindi og sýnir skugga-.
myndir. Sýndar verða skí&aikvik-
myndir og að lokiuan stiginn danz.
Annar björgunarbátur var
mjög hætt kominn og lá hvað
eftir annað við, að bátverjum
skolaði fyrir borð. Fór bátur
þessi til aðstoðar skipi og var
skipshöfninni bjargað, nema
skipstjóranum, er skolaði fyrir
borð.
Björgunarháturinn komst til
lands brotinn við illan leik, en
skipið rak á land, og var þá
skipsmönnum bjargað, að ein-
um undanteknum, er drukkn-
aði, sem að framan segir.
Flestir þeir, sem fórust af hin-
um björgunarbátnum, voru
kvæntir menn. Tveir voru
bræður.
í ofviðrinu varð vindhraðinn
þar sem hann varð mestur, ná-
Iega 100 mílur enskar á kl.st.
Feikna úrkoma var og liggja
akrar á stórum svæðum undir
vatni.
Lfkið lá í þrjár fik-
ur i kerberginn, áð-
ur en pað fannst.
O ÍÐASTLIÐINN laugardag
fannst maður að nafni
Bjarni Arnason í Ytri-Njarð-
víkum andaður í herbergi sínu.
Hafði líkið legið þar í þrjár
vikur.
Á gamlársdag hafði hann
haft við orð, að fara til Reykja-
víkur og þaðan til Stykkis-
hólms. En er þess varð vart, að
hann hafði ekki til Stykkis-
hólms komið, fór f'ólk að undr-
ast um hann.
Grennslaðist lögreglan um
hann hér í Reykjavík, en hans
hafði ekki orðið vart hér.
Var þá brotist inn í herbergí
hans, sem var lökað að innan-
verðu og fanst þar Bjarni örend
ur á gólfinu.
Var hann í öllum fötunum,
hafði tekið lykilinn úr skránni
og hengt hann upp á nagla á
dyrastafnum.
Á gólfinu fundust bréf utan
af um fimmtíu aspirinskömmt-
um.
Lík Bjarna hefir verið flutt
til Reykjavíkur til krufnings.