Alþýðublaðið - 10.02.1939, Side 2

FÖSTUDAG 10. FEBR. 1939
Óvinir
fegurðarinnar.
i-r I ■ . 11
— Þér lítið í spegil og skiljið
ekkert 1 því, hvað þer eruð orðn-
ar hrukkóttar á enninu og
kringum augun, og hvað húðin
er orðin öskugrá og óslétt. Það
skyldi þó ekki vera af því að
þér reykið fullmikið, og drekkið
stundum á laugardagskvöldum
og kannske oftar? Ég veit það
náttúrlega ekki, en það er dálít-
ið óeðlilegt, ef ungar og heil-
brigðar stúlkur líta mjög illa
út. ,
— Ef þér reykið, þó ekki sé
nema hálfur pakki á dag, fáið
þér gular tennur, gula fingur,
og verðið móðar, ef þér gangið
upp í móti, fáið hjartslátt og
eígið bágt með að vakna á
morgnana. Þér skuluð minka
reykingarnar um eina sigar-
ettu á dag, þangað til þér eruð
hættar, og vita svo hvort þér
eigið ekki betra með að vakna
og hjartslátturinn og mæðin fer
ekki minkandi.
— Sama er að segja um á-
íengið, ef þér neytið þess, þér
verðið rauðeygðar og fölar, og
það sem verst er, þér farið að
fitna, það setjast kvapakeppir
um allan líkamann. Þér hafið
heyrt talað um hvað þýzkt kven
fóik er feitt, það er ekki af öðru
en hinni miklu öldrykkju, sem
þær stunda mjög. Þess vegna
— unga stúlka — þó yður finn-
ist gaman að vera kendar, og
finnist þá lífið brosa við yður,
og allir vegir vera færir, þá haf
ið það hugfast, að það er aðeins
augnabliksástand, morguninn
eftir hafið þér höfuðverk, eruð
fölar, og líður illa, en það sem
er þó verst og varanlegast, —
hafið misst dálítið af með-
fæddri fegurð yðar, sem þér
hafið reynt svo mikið að
vernda.
— Hafið hugfast, að öll fegr-
unarmeðöl eru til einskis, og
allar fegrunartilraunir unnar
fyrir gýg, ef þér reykið og
neytið áfengis. Idda.
UM SÍLDINA.
— Síldin er feitur fiskur, og
er mjög algeng hér. En því mið-
ur er hún mikið minna borðuð
en skyldi, þegar tekið er tillit
til hversu hollur og nærandi
matur hún er, hvort heldur
hún er ný eða söltuð. Það svelt-
ur enginn sem hefir nóg af síld
og kartöflum, því þessir tveir
matar hafa öll þau næringar-
efni, sem maðurínn þarfnast.
— I kartöflum er engin fita,
og Htið af eggjahvítuefni, en
aftur á móti er þetta hvort
tveggja í ríkum mæli í síldinni,
en í henni er ekki mjöl, sem er
mikið af í kartöflum. Þessvegna
eru þessir tveir matar mjög á-
kjósanlegir saman-
— í nýrri feitri síld er á að
gizka 16% eggjahvíta, 8%
fita, 1% steinefni og svo vatn.
Mögur síld hefir inni að halda
10% eggjahvítu, 7% fitu, 2%
steinefni, og vatn það sem eftir
er.
— í saltaðri síld er 19%
eggjahvíta, 17% fita, 16%
steinefni og vatn.
Síldin er feitust á haustin.
Vorsíldin er stærri, en nokkru
magrari.
— Síldin deyr um leið og hún
kemur upp úr sjónum, þess
vegna er dálítið vont að sjá, —
hvort hún er alveg ný. Ný síld
á að vera stinn, með gljáandi
hreistur og skær augu, ef haus-
inn er rauður, er síldin ekki ný.
—- Síldin er mjög ódýr matur
samanborið við kjöt og hefir
mikið meira næringargildi. En
það verður að taka með í reikn-
inginn, að mjög mikið gengur
úr síldinni, þegar hún er hreins-
uð.
HREINSUN Á SÍLD.
Síldin hefir mikið hreistur,
það verður að skafa vel af, og
alltaf á að skafa frá sporði og
fram, síðan er hún burstuð og
þvegin úr mörgum vötnum, og
allt blóð skolað vel af henni,
annars ®r hún ólystug og lítur

HEIMILIÐ, KONURNAR OQ BÖRNIN
Húðsnyrting.
Hirðing þurrar húðar.
— Einkenni þurrar húðar eru
þau, að henni hættir við að
hreistra. Þetta er oft með-
fæddur sjúkdómur, en að jafn-
aði ágerist hann með aldrinum.
Þér munuð naumast sjá feitt
hörund á rosknum konum-
— Þur húð orsakast af ó-
nógri blóðrás í húðvefjunum og
þar af leiðandi næringarskorti
húðfrumanna. Þessum húð-
kvilla fylgja jafnan smágjörvar
hrukkur við augnakrókana og
á enni.
Fyrsta skrefið til að ráða bót
á þessu, er að auka næringu
húðarinnar og örva blóðrásina
með hörundstrokum og skell-
um.
— Gætið þess að rjóða jafn-
an viðsmjöri eða annari ósak-
næmri húðfeiti á andlitið áður
en þér takið heit andlitsböð.
Heita vatnsgufan opnar sem sé
svitaholurnar, svo að feitin
síast inn í hörundið. Á morgn-
ana skuluð þér gera sömu æf-
ingar og notaðar eru við feita
húð, að undanteknu heita bað-
inu, sem hér er sleppt, en í
stað þess aðeins kalt andlitsbað
eða ísstrokur. Að því búnu rjóð-
ið þér viðsmjöri á andlitið og
takið öflugar hörundstrokur,
strjúkið ætíð frá höku að nefi
út og upp á við. Gleymið ekki
löðrungunum 30 á hvora kinn
að strokunum loknum. Þann
hluta feitinnar (viðsmjörsins),
Kvöldkjóll úr svörtu „spejl“-
flaueli; hann er með löngum
ermum, og í hálsinn er mjór
kragi með hornum, neðan á eru
ganeringar úr „tyll“, brydd-
aðar með sama efni og er í
kjólnum.
sem ekki strýkst inn í hörund-
ið, þerrið þér af með mjúkum
dúk, áður en þér rjóðið á yður
púðrinu. Idda.
Frakkar hjálpa barnaríkum
FYRIR nokkru síðan kom
fyrirspurn fram í franska
þinginu um það, hvaða afleið-
ingar það hefði, ef barnsfæð-
ingum héldi áfram að fækka
eins og undanfarið, og ekki
væri hægt að fjölga þeim að
mun-
Það kom í Ijós, að svo fram-
arlega sem tala fæðinga og
dauðsfalla héldist óbreytt frá
því, sem var árið 1935, myndi
íbúatala Frakklands ekki verða
nema 45 millj. árið 1945, og
1985 aðeins 34 millj. Meira að
segja þó að tekið væri tillit til
ófriðarins hefir Frakkland ó-
eðlilega fátt af ungu fólki, sam-
anborið við hið eldra.
Samkvæmt athugun, sem fór
fram í sambandi við fyrir-
spurnina, var borin fram til-
laga, sem miðaði að því að
komið væri í veg fyrir fólks-
fækkunina. í fyrsta lagi skyldu
endurskoðuð ákvæði núgild-
andi laga um jfjölskyldumeð-
lög.
Samkvæmt lögum frá 11.
marz 1932 eru atvinnurekendur
skyldugir til að greiða verka-
fólki sínu launaviðbót, hækk-
andi með hverju barni, sem
það þarf fyrir að sjá.
Embættismenn og opinberir
starfsmenn ríkisins, sem hafa
mörg börn á framfæri, fá
launauppbót frá ríkinu.
Barnsmeðlög til starfsmanna
illa út, þegar búið er að sjóða
hana eða steikja. Þegar búið er
að þvo síldina, er hún þurkuð
— en ekki má leggja hana á tré-
fjöl, því hún dregur í sig safa úr
síldinni, svo hún verður þur,
ekki má heldur vefja hana inn
í klút, helzt á að leggja hana
á steinfal, og hreinan klút yfir,
og láta þannig síga af henni
vatnið. Síldina má svo steikja
i eða sjóða, og matbúa hana á
ýmsan hátt, en það er um að
gera að hreinsa hana vel, og
breyta til með framreiðslu á
henni. ,
— Næst koma svo ýmsir síld-
arróttir. Idda-
fjölskyldum.
við einkafyrirtæki eru borguð
úr sjóði, sem komið var á fót
samkv. fyrnefndum lögum-
Þessum sjóðum er ætlað að
gera tillögu til yfirvaldanna í
hverju héraði um það, hvað
meðlögin eigi að vera há.
Lögin ákveða ekki neina lág-
marksupphæð. Meðlögin verða
því æði mismunandi fyrir mis-
munandi atvinnugreinar og
landshluta.
Sem dæmi má nefna, að
verkamaður í sveit með 4 börn
fær að meðaltali 480 franka á
ári, þar sem aðrir verkamenn í
Seinefylkinu fá 6600 franka, og
í Haute Loire 1620 franka.
Samsvarandi upphæð fyrir
embættismenn og aðra opin-
bera starfsmenn er 6000 frank-
ar. Félagsmálaráðherra Frakk-
lands hefir látið svo um mælt,
að stjórninni hefði lengi verið
ljóst, hvílíkt vandamál stefndi
að þjóðum þar sem fólksfækk-
unin væri. Á fjárhagsáætlun-
inni hafa þegar verið veittar
samtals 6,2 millj. franka til
fjölskyldna í þessu skyni, en
meira sér stjórnin sér ekki fært
að veita með tilliti til núver-
andi fjárhagsörðugleika.
Hér á landi fer fæðingum
fækkandi — og er tala fæðinga
og dauðsfalla af hverju hund-
raði nokkurnveginn jöfn.
Eins og menn vita, eru
barnaríkar og fátækar fjöl-
skyldur hálfgerðir útlagar hér
í Reykjavík, ef þær eiga ekki
eigið hús.
— Varastu þá konu, sem seg-
ir í þremur orðum að hún
elski, hún hefir sagt það áður,
og hún mun segja það aftur, en
þá ekki við þig.
Salómon.
— Varastu þann, sem elskar
meira þitt en þig.
Gamall málsháttur.
MIÐDE GISVERÐIR
FIMMTUDAGUR:
Fisksúpa.
Allir þekkja fisksúpu með
sveskjum, hér er önnur upp-
skrift með grænmeti í staðinn
fyrir sveskjur. í súpuna er bezt
að nota heilagfiski eða smálúðu
en ýsa er einnig ágæt og er hún
mikið ódýrari.
Fiskur 1% kg.
Vatn 1% 1. .
Salt 3 tesk. slf.
Lárviðarlauf 3 stk.
Gulrætur 40 gr.
Selleri 40 gr.
Hvítkál 40 gr.
Tómatþykkni 1 matsk.
Hveiti 25 gr.
Kalt vatn 1 dl.
Fiskurinn er hreinsaður vel,
látinn út í sjóðandi saltvatn og
soðinn með lárviðarlaufum í 10
mín. eftir að suðan kemur upp-
Gætið þess að sjóða fiskinn við
hægan eld. Fisksoðið er síað-
Grænmetið hreinsað, skorið í
langar og mjóar ræmur og
soðið í fisksoðinu í 15 mín. Þá
er tómatþykkni hrært út í og
súpan jöfnuð með hveitijafn-
ingi.
Fiskurinn er borðaður með
súpunni.
FÖSTUDAGUR:
Hvítkálssupa.
Hvítkálssúpa 150 gr.
Kartöflur 75 gr.
Smjörlíki 25 gr.
Vatn eða soð 1% 1.
Salt.
Hvítkál og flysjaðar hráar
kartöflur er skorið fínt niður,
soðið í smjörlíkinu í 5 mín.
Vatni eða kjötsoði helt á og
súpan soðin við hægan eld í 25
mín. Hafi maður ekki kjötsoð,
má nota soðtöflur í súpuna til
þess að gera hana betri.
Saxað buff.
Beinlaust kjöt 750 gr.
Hveiti 4 matsk. slf.
Salt 2 tesk.
Pipar Vi tesk.
Smjörlíki 75 gr.
Laukur 150 gr.
Kjötsoð 3 1.
Sósulitir 1 tesk.
í saxað buff þarf ekki að
kaupa dýrt buffkjöt, heldur
má nota smærri bita, gott að
hafa bæði nauta- og lambakjöt,
eða kjöt af fullorðnu fé.
Kjötið er saxað 1—2 sinnum,
skift í 8—12 hluti og mótað í
kringlóttar kökur. Hveiti, salti
og pipar er blandað saman,
kjötkökunum dyfið í það og
þær brúnaðar strax móbrúnar.
Kjötsoði þá helt á pönnuna og
þetta soðið í 2—3 mín. Laukur-
inn er flysjaður, skorinn í
þunnar sneiðar, brúnaður gul-
brúnn og látinn yfir kjötið á
fatinu. Sósunni helt yfir.
Hér er fótaskjól, það er úr
stramma, og saumað í það með
krosssaum. Það er sniðin lengja
mátulega breið fyrir báða fæt-
urna, og svo löng, að hún nái
undir iljarnar og upp á miðja
kálfana að aftan og framan.
Hliðarnar eru sniðnar í þrí-
hyrning og saumaðar við, þann-
ig að hornið snýr upp á legg-
inn. Fallegt er að sauma upp-
hafsstafinn í nafninu sínu
framan í. Kanturinn er heklað-
ur þannig í, að þræðinum er
brugðið utan um fingurinn áð-
ur en •nálinni er stungið í gegn
og hekluð svo ein lykkja svo
ekki rakni upp. Þetta lítur út
eins og floskantur; fallegast er
að nota ,.frotte“-garn í hann.
Munstrinu á skjólinu getur
hver og einn ráðið sjálfur. Þeg-
ar búið er að sauma í stramm-
ann, er sniðið fóður jafnstórt,
og vatt sett á milli; síðan er alt
saumað saman, og heklaði kant-
urinn brotinn ofan á. Það er
sérstaklega hlýtt og notalegt að
stinga fótunum í þetta þegar
sezt er fyrir á kvöldin, einkum
fyrir stúlkur, sem standa mik-
ið við vinnu og eru þreyttar í
fótunum.
Spakmœli um ástina.
— Það er með konur eins og
með appelsínur, að þær falleg-
ustu eru ekki alltaf beztar.
Alphons Richard.
— Konan getur borið virð-
ingu fyrir dyggðum manns, en
það eru gallarnir, sem hún
verður ástfangin af.
Louis Wain.
— Það er hlutverk konunnar
að flýja, enda þótt hún hafi í
hyggju að láta ná sér.
Montaigne-
FEGURÐ OG TÍZKA. —
Tískan er breytileg —
en fegurð er alltaf tízka-
Carmen-
permanent.
andlits- og handsnyrt-
ing, hár- og augna-
brúnalitun, eykur feg-
urð yðar og er alltaf
nýjasta tízka.
C
ARMEN,
verður snyrtistofa yðar.
Lvg. 64. — Sími 3768.
Ýms góð ráð fyrir
húsfreyfuna.
________ *
— Blekblettum er gott að ná úr
með því að vefja bómull utan um
pennaskaft, og dýfa því ofan í
glycerin, og nudda svo blettinn
vel. En það er líka hægt að ná
bleki úr á annan hátt. Ef það hell-
ist úr blekbyttu ofan í borðdúk,
gólfdúk eða föt, er bezt að skera
sundur sítrónu og nudda öðrum
helmingnum vel um blekblettinn,
taka svo hreina tusku' og nudda
yel, þar til blekið er horfið.
— Ef þér saumið með tvöföld-
um spotta, er mjög hætt við að
komi snurður á þráðinn, en þér
getið komið í veg fyrir það, með
því að binda ekki endana saman,
heldur binda einn hnút á hvorn
enda.
— Ef að lakkskórnir yðar eru
orðnir sprungnir, getið þér gert
þá eins og nýja með því að nudda
þá vel með amerískri olíu, sem
fæst hér í lyfjabúðunum, og
halda þeim svo yfir gufu á eftir.
Þó skórnir séu orðnir gamlir og
sprungnir, verða þeir eins og nýir.
— Rauffvíni er hægt að ná með
því að ieggja handlklæði undir
blettinn, taka síðan bómull, væta
hana í hreinum spíritus og nudda
vel blettinn.
— Ef þaff kemur lykkjufall á
sokkinn yðar, og þér hafið ekki
nál og spotta við hendina, er á-
gætt ef þér hafið naglalakk í tösk-
unni yðar að bera það á lykkju-
fallið, lykkjan fer þá ekki niður,
en þér skuluð athuga, að þetta má
aðeins gera við „egta“ silkisokka,
annars rifnar út frá lakkinu.
Bezta affferffin við að stoppa í
gluggatjöld, er að leggja bréf undir
gatið og sauma svo aftur og fram
í saumavél, þá kiprast ekki
gluggatjaldið. Einnig er gott að
leggja bréf með saumnum, þegar
saumað er silki eða önnur þunn
efni.
— Þér skuluff ekki fleygja
prjónasilki. Ef þér klippið það nið-
ur í ræmur og snúið það vel upp
í Iengjur, getið þér heklað úr því
rúmteppi. gólfmottur eöa annað
slíkt, því fleiri liti sem þér hafið
— því fallegra verður það. Þetta
er bæði sterkt og gott.
— Ef þér verffiff sárar á hönd-
unum eftir þvott. skuluð þér bera
vaselin á þær áður en þér farið að
sofa og hafa svo fingravetlinga
yfir nóttina, og þér verðið góðar
að morgni.
— Öffru hverju skuluð þér
vökva blómin yðar með sykur-
vatni, láta 2 teskeiðar í 1 líter af
vatni, og blöðin verða dökk og
stíf, og standa lengur.
— Kaktusa skuluð þér vökva
með vatni, sem sigarettubútar hafa
legið í.
— Kálhöfuð ér bezt að geyma
þannig. að láta þau standa á
stilknum á steingólfi.
— Gulrætur er bezt að geyma
á þann hátt, að raða þeim niður
í kassa og leggja pappír á millí
Iaganna.
— Til aff hafa hreint loft í búr-
inu er gott að láta standa þar skál
með köldu vatni, og skifta dag-
lega.