Alþýðublaðið - 18.02.1939, Blaðsíða 2

Alþýðublaðið - 18.02.1939, Blaðsíða 2
LAUGARDAG 18. FEBR. 1839 ALÞYÐUBLADIÐ Um Farfuglahreyfinguna. ---.. FLETTUÐ REIPI UR SANDI hafa verið leikin 5 sinnum og veitt áhorfendum ósvikið skemti kvöld, sem ekki gleymist vegna þess, hve leikritið er haglega gert bæði að hnittnu orðavali og efni. Alvöruþrungið „lífsviðhorf“ og „siðfræði" er flutt með kæti og lífsfjöri og fyndni. Jafnvel ungt fólk eykur vellíðan sína með því að nota hárvðtn og ihnvðtn. :■ ■ : ■ - Við framleiðum: EAU DE PORTUGAL EAU DE QUININl EAU DE COLOGNE BAYRHUM ÍSVATN Verðið í smásölu er frá kr. 1,10 til kr. 14,00, eftir stærð. — Þá höfum við hafið framleiðslu á ILMVÖTNUM úr hinum heztu erlendu efnum, og eru nokkur merki þegar komin á markaðlnn. -- Auk þess höfum við einkainnflutning á erlendum ilmvötnum og hárvötnum, og snúa verzlanir sér því til okkar, þegar þær þurfa á þessum vörum að halda. Loks viljum vér minna húsmæðurnar á bökunar- dropa þá, sem vér seljum. Þeir eru búnir til með réttum hætti úr réttum efnum. — Fást alls staðar. Áfengisverzlun rfldslns. HÉR ium dagiran var minst á þiað í blaðmiu, að nokikrir stúdenitair hefðiu í unldirlbúningi hér á lanidi stofniun fer'ðafélagft æskumanna, imieð svipublu sniði og erliendis, siem þar nefnasit far- fuglaféliög. Þessi hiieyfing á upptök sán í Þýzkalianidi iuim aldamótin. Fmmkvöðuli hienmar vax lungiuir etúdent, Gafl Fischer áð nafni. Honium féll ekki það líf, sem hin þýzka æska lifði á haras döguim. Það var sem stirðoiað í þiung- Iamaleguim1 foirmuim vaina og sininulauas tilibreytingarleyisiisi. Klæðabunður unga fólkis'iins var þvingiandi og takmarkaði mjög það isVið, sem æskan. giat helg- að sér og kenmi bair. Þá var það þessi ungi stiúdent, sem braut af sér fjötranai, tók rniejð sér nokkra félaga sína og fór með þerm' eitthvað út í hina guðs græpu náttúm, án nokkUrr- ar sérstakrar áætliunar miemia þieirrar, að finnia sjálfa náttúm landsims og sijálfan sig frjálsan og lifandi i sál hennar. Ungu meninimir lieituðu gjarnan burt úr bæjiunum, er rökkva, tók, út í skógapia eða upp á fjöliin. Þar kveiiktu þeir bái og siettust íkring urrt þatð og sunigu jafnvel þar til moðajði ,af degi. Þeir, :sem stirðnia,ðir voru oœðn- ir í vapa gainla tiimians, .snerust við önidveitðir og ufðu hvort- tveggja, í sienn .sámeiðír og hneyfeslaðir yfir þesisu „viilimann liega“ framferði æskulýðsinis. En hin þýzka^æska vissi hvað hún viidi. Þetta, að leita burt frá þunglapialeika og ónáttúrlieika borgaflífsins út í líf og tign sjálfrajr náttúrunnar, vafð brátt að alþjóðarbreyfingu, sem síðan hiefir borist víða um' lönd. Á Norðurlöníduni, elnkUim í Danmörku, er þátttaka í þess- ari breyfingu gífurleg. Danska farfuglafélagið hieitir Dansk Van- drelaug. Á Þýzka,labdi befir þetta ,sem ammaö að visu verið lagt unöir Hitler-æskuma, en þrátt fyrir það balda þó farfuglafélögin áfraim áð vera til og haida uppi siaim- baindi sínu við erliendu félögin, jiaifnt siem áðiur. Hérna á íslandi hafa ferðlallög æskumaima mjög farið í vöxt á unidanförnuni áruim, en þó befir ferðageta þeirra engan veginn fylgst rneð ferðallönguninni, eink- um mieðal alþýðu. Flestar ferðix eru farner í biilum, en bílferðir kosta mikið fé. Auk þiesis tiil þiesis a(ð geta dvalið úti á lanidinu, verða mienn aranað hvort að kajupa sér gistingu á suima'rhótiel- wm, eðaj þá að kaupa sér tjald, hvílupokai, elduniaráhöld og állan þaran annan útbúnað, er útiilegur krefjast; en alit það er ,svo mikið fé, ásamt kostnaði við ferðinnar, að þaið er aðeins á færi fárra einna áð eignaist. 1 þriðja. Ilagi kemur svo sú vafasama hollusta, sem þesisi ferðalög hafa í fiöir með sér. Yfirleitt fara mienn í fierðalög sér til uppléttis frá viðfapgsiefni- wm og striti hversdagsins. Ferðajag í bíll veitir ©kki miiklu mieiri þægindi og er I a|ngt frá því að vera náttúrliegra en að bitja í hægindastól heima hjá sér. Við eigum tiltölulega, fá sumar- giistihús, og þaii fáu eru flest alls ékki byggð miéð það fyrir aug- um a,ð vera suimargistihús, svo sém skóTamir. Þau em því ©kki þa,nnig í sveit Isett, siem pau þyrftu að vera, og láða því ekki svo hug manna til f jallgangma og útiyem, isem þaú gætu gert. I aiman sitalð eru þau lekin mjög méð hótelsniði úr bæjunum. Fólk kemiur þangað og dvielur þalr á staSnum svo og svo lengi, ef til vill við danz éða annað slíkt, sem alveg eins ©r hægt að veita; sér í bæjunum. Stundum, við eimstök tæki- færi, skéður það á þiesisum isítöö- um, sem ©• t. v. gefur allgóða hugmynd uni, hve niikið tii- ga,ngsley,si er í tiiorðninjgu þeirra hvajð víðvíkur afstöðu þeirra til holira, ferðalaga. Á ég þar við tækifæri eins og verzlunarmarana- hátiðina á Þingvöllum. Það sem þar hiefir gerzt ætti ekki að Iieyfast að gerðist á slik- Um sitiað sem Þingviellir era. Það er siannarliega að saurga hieilaga jörð. Þa.nnig eru ferðalögin sem nú eru farin hér á Lanidi: Baéði alt of dýr til þesis a,ð almienn.ingur geti tekið þátt í þieini, og mik- ilil hhitG af þeim aðeins útþenisla á bæjiarlífinu — áranigurslauis ieit a,ð eðlilegri hvíid af fólki, ,sem en'n hefir ekki funidið' leiÖ- inia, út í sjálfa náttútuna. Til þesis að rífa sig upp úr þessu á'Sta|ndi hiefir æskan hér í Reykjajvik myndaíð með sér geysifjölnuenn félög sem starfa a|ð því að hreyta fierðaháttum fólk's. Þéssi félög eru fa[rfuglafélög- in. Fyrir po'kkru héldu nokkrir. stúdentair fulid m©ð niemendum mentaiskólahs, skýrðu þar frá hugmynduim silnurn í samhandi við stofnum fairfuglafélaga hér. Fékk þetta þær unidirtiekfir, siem lienjgi muinu í minnuim halfiðar og gengu um 150 í félagið er þaið va,r stofnað eftir nokkra daga. Fóru s.túdenta.piir ásiamt nokkr- lun úr mentaisikólapum síiðan austur að Laugarvatni og HaUkar dal til þess að kynina hireyfing- una og fengu hiinair bezitiu uinid- intektlir, og var þieim á téðuimi stöiðum aíf forstöíðumöninum sikól- aninia tekið fojiklunnar, vel. Síðain Irafa verið sitofniuð félög í Gagn- fræðalskóla Reykjavíkur (Ingimar) með hátt á ahnað hundrað mieði- limum'. í Kennia'raskóilanum mieði uim 50 og í há'S'kó'Iajnum' *við geysimikla, þálttöiku. Ætiiast er til ajð deildimiar í isikóI'Unum: sitajrfi áfram 'sjálfistætt og hafa þær 'sínalr eigin sltjórrair. Formaður Mienttaskó'IadeiMar- ininair er Krisitín ólafsdóttir, Kenn airaskóladieildiarininiar Teiltur Þor- leifsson, Gagmfræðiaskó'!adei'lda*ri- inna|r Gunnar B-eok. Ferð'ailög farfuglamna eru að mjesifcu faírin fótgamgandi eða á hjóli — þó er aU'ðvitað farið á bilum, ef la'ngt er aið lamgri igöraguleið, til a|ð spara timai. Göngufierðdr eru hdinajr frjálsustu og boilusitu fierðiir 'sem til eru fyrir ungt og hraust fólk. Far- 20 ma|n;n's, syngja oftaist og spila á gönguinni svo ajð erfiðleikaxnir1 gfeymajst, en mienn færaist nær hver öðrnm og verða góðir félagar. Giististalðir verða skólaxni'r úti uin lalntí, sem fræðslumátestj. hef- ir lofaið til þieirra hliuta. Einnijg verðá femgin Ungmieunafélaglsbús og 'saimiband mun verða haft við ferðiatfétegið um afinot af sæln húsunum í óbyggðum. Or þess- um húsum og svo e. t. v. mokkr- uim tjöldum fyrst í stajð verlðúir' byggt upp net ajf gi'stistöðum um alt land þanmig að ganga megi í stuttum dagleiðum á milli. Að- búð í húsuraum verður þalnnig að dýnur og fceppi verða látin þ*ang- a|ð, en isvo verða menm að ieggja sér til þun'naln poka eða lök til þess a|ð liggja í. Þapmig niunu farfiuglafélögin leysa, vandaimáliö með hinar dýru ónáttúrlegu ferðiir, og fáu illai settu og dým gististaði eða atfardýra úthúnað til ferða. Auk deildain'na ískólunuim mume verða, stofnaðar deilidir utan þeirrai í bæjum og siveitum'. Ekki er enn ráð’ið að hve miklu lieyti ungmennaifélögf4a í ír.éit'unum kom,a til með að verða beinn; þáttta,kandi í félagsiskapnum. Fóliagsiskapur þessi er, mjög frjáis og lau's. Til þesis að ganga í hann kaupa mienin sér skírteini sem svo gildir að giististöðunuimi. Þáð 'kostar í byrjum 2—3 kr. (4 mörk í Þýzkailanidi) eftir aidri. SkirteiniÖ er svo ©ndur- nýjað á hverju ári og kostar þaið sára lítið. Sta'rfsemin á sUmmm og vorim er áiulðvitað ferð'alög. Á veturna aftur á móti eriu halldin kynningailkvöld með sikuggamyndum og ÖðflU' fh Þair er ba.ldið uppi sanm sniði og í fierðnnum, alliir syngja gönguljóð og gtóðisöngvur óg það er ieinn merkilegaíSti þátturinn í þesísium' kvöldum að þannig sikemtjr unga fólkið' sér sjálft nieð því einu að veitia, útrási þeirri gfeðS og þeim lífskratfti, sem í því sjálfu býr. Auk þesisá verður baidið uppi n'ámstkieiði í að rata eftir korfci og :komp;ás, námiskeiðum í að t'a,ka myndir o. s*. fi*v. Hin skjóta, úthœiðsla fiarfiugla- hieyfinga;rin;nar hér isýrnir að ís- Tenzk æska getur mikið ef hún vill. Það er heiltevænleg ákvörð- Un að leita út í skaut náttúrunin- ar. Þar miunu þeir mörgu æsku- mienn, siam virðast vera búnir að týnai sjálfum isér, fi;nna sig aftur yið baran þeirrar náttúm &em mótáði þö fieður þeirra og mæð- ur. Kielskurðnrino breikk- aðnr um helmfig og dýpkaður. LONDON í gærkveldi. FÚ. ITLER hefir í dag fallist á áætlun um stórfeldar um- bætur á Kielskurðinum, Verður skurðurinn samkvæmt þessu breikkaður til helminga og dýpkaður. Þegar þessu er lokið, á stærstu skipum að vera fært um skurðinn og meðalstórum skipum fært að mætast á hon- um. Þeir, sem einu sinni kaupa ódýra bónið í lausri vigt hjá oltkur, kaupa aldrei annað bón. BREKKA Ásvallagötu 1, sími 1678, Berg- staðastræti 33, sími 2148, og Njálsgötu 40. Útbreiðið Alþýðublaðið! fugla.mir fara í ismá hópum 5 K R- Haggard: Kynjalandið. 137 iinni, rainn ofan eftir, lamdist í Leamard um lieið og hánn fór fram hjá honunn og dró miéð séx hnútóttu xaiugiina úr kápunni. Dvergurinn hljóðaði hátt Oig bieyglðist áfrairn, ieins og ha,nin væri að detta. Mieð hræðilegum' erfiðisimunum tókst honiuinx áð rétta s|g við aiftur, og han;n hélt fast f ólina, stem yar í (hendi ha;ns, e;n Leonard, sem' í henni hékk, veifabist firaim og aftur á ísuuin eins og kl.ukku-dingull. Svo komiu hræðilegustu alugnabiiíkm af öllu þteirra, stríði gegn örðugleikunum', sem* bundnir voru við þtennain miskunarlausa stað. Dvergurinín hélf fast í ólinaf að ofan og Leanard hætti áð vieifast frlám og aíftur og lá með útrétta hanidteggi og fætur ofan á ísnum. — Nú, Bajas, sagói Otur, vertu nú hugrakkwr og ryktu þér áfraim, þegar ég toga í. Hairan togaði, þanga'ð til mjóa ólin tognaöi, en Leo- naud krafsaði og lamtíist uim á ísnum .með támum, hnjánum og þetirri hendinni, siem laius var. Því mi&ur, hér vair en,gin vlðspyrna; haran. hefði eiras vel getalð reynt að kl'ifra upp eftir hvelfingu úr rúöugferi. — Hvíld'u þig ofurlítið, Baas! sagði dverguirinra, siem dró að isér andanin í stómm gúlsiopum; — húðu; svo til ofurlítið sp'or í isinn með spjótsblaðinu, og reyndu að spyrna ofurlítið í það, þegar ég kippi í. Leonard gerði þegja'nidi eiras og h'Oinum var ságt, án þess að svana raokkru. — Nú! sagði dvierguriran, og með því að ýta sér áfram og brjófast uim, komst Laonard tvö fet upp eftir hilekkunni. Aftur va,r fiarið eins að, og í þettai skifti náði haran með virastri heradinnií i lægra sporið, s©m Otur hafði höggviö nneð hnif siraum, og aftur Idokuðu þeir viÖ tid þesis að draga að sér aradann. Þribjai tilraurain var hörðust, og svo vair tekiö hörad- um saman, og Looniard lá skjálfandi eins og hrætt bairn fyrir ofan jökulbrúniraa. Eldrauniin var afisfaðin; hættain var á enda, en hve mikið hafði þetta ekki kostað! Talugar Leoraards vöru gersamilega af göflum genjgnar; hainn gait ekki sitaðið; það blæddi úr aradlitinu á honum; nejglur háris' vom briotiniar, og hoidið haf'ði nuggast afi hraénu iran í haiin, — að vér ekki nefnium skrámur þær, s©m háran hafðii fiengið, þegar haran hafði kasfiaist af sjtdinimum. Otri ifeið dálítið betur, en, ólán hafó'i skorisí inin í hendurraair á horaum; og haran var alveg yfirkolminín af Sffcriti pg gaðshræringum, sem af óvissunini höfðUi stafað. Saraniaist að siegja hiafði Júaraa sloppið lángbezt af þeim þriamur, því að þegar er hún lagði af sltað' út á brúiná, hafði iiðið yfir hana, og þegar þau köst- u'ðust aí stéininum, bafði hún dottið ofan á Leonaid, með því að hún var létfca!ri en hanm; og sfvo háfði þykka geitarskiraniskápan, sem vafin var utara um haraa, vemdwð hana gegn öilum miéiiðslum, aö undant.ek.num fáeiraum lítilfjörlegum sk'uífðlum og rispuim. Hún viteisi ekkert um hið hræðilega. ástand þieirra, þafgair þ:au, héngu á spjóbinu, raé aiimd'ð, er gerist hafði, þar á meðal dauða Sóu; og það vair heppni fyrir bana, þvi að aranars er óvíst, að hún befði haldið vitinu. — Ofcur! sa:gði Laonard í hálfum hljóðuim. og með skjálfaradi rödd; — hefirðu misist breranivínisilátxð? — Nei, Baas! það er hér óskemt. — Guði sé lof! sagði hann; — haltu því upp að vörunum á mér, ©f þú getur. Dvergurinn ,lyftl því upp með skjálfandi hendi, og Le(oniard svolgraði í isig mokkuð af þesisum beizka drykk. — Mér verður gott afi þiessu, sagði hann. — Súptu á sjálfur. — Nei, Baas,! Ég hiefi svarið að smakka aldrei; neinn áfengan drykk framar, — og leit löniguiraaraug- 'Um. á ílátið; — auk þes,s veitir ykkUT Hjiarðkorauinnii ekki af þesisU öllu. Ég hefi dálitið af mat, og ég ætla að fá mér að borða. — Hvemig fiór fyrir Sóu, Otur? — Ég s,á það ejkki vel, Baas; ég var of hrædduij tii þess, miklu hraéddairi heldur en þiegai ég var á ferðirani á steirainum sjálfur; en ég heid að f,æ.turnir á herani háfi tpkið heimia vxð ísinin öðrum megl|a við spruinguna, og þesís vegnJ hafi hún hrapað. Það var góður dauðdagi handa henini, bætti harin við, og var ánægjukeimur í 'róiranUm. — Það lá riærri, að það yrði illur dauðdagi fyrir* okkur, svairaði Leonard; — en einhvern veginm hefir Ojkkur tekist að komást út úr þesisu .lifandi. Ekki vildi ég fara hér yfir úm aftur, þó að allir rofðlaísteLharí heimsinis værax í hoði. — Ekfci ég helídur, Baas! Já, Það var voiðaiegt. Stumdum fór magimn á mér uipp í höfiu'ði'ð á mér, og stundum fór höfiuðiið á mér raiðrir í ma^garan á mér, og Jioftið várð raufct og grænt og blátt óg djöflar voru í þvi og æptu að mér. Já; iog þegiar ég hoim! að sprungranini, isá ég Vatniabúann vera að bfðia eftir mér þar með opiran ikjaftinin, til þess að éta milg. Þáð er drykkuriran, sem hefxr komiið mér til að hugsa um alt þetta, 'Baaisi; og þies's vegnia hiefi ég svarið, að bragða hann aldiei framiar. Já; ég sóir þáð, þegar ég var a,ð filjúgiai í gegn unx loftið og sá Va'traa'búiaran fyrir raeðan mig. Og nú hefi ég fiengið dálitTa hvíld, Baus, svo að við skuilunx reyraa rið fara áð vekjia' Hjáirðkionu'raa og komast af stað. ■— Já, siagði Leonard; — þó að ég viti sanraairlegai ©kki, hvert við eiguim aíð fana. Ég get ekki fairið lamgt, því aið ég er hér um bil að þrotum' komiran. Svo skreið hainin þan.gað ,slem Júana. lá mieð káp- ■una vafða utain um sig. Otur fór að hella dálitlu afi bxieranivíni ofaja í háLsiinln á hemni og Leoinard nuddaði. á herani h©ndurinair. Þieasar tilraunir höfðu bráðlega áhrif, því að hún hrökk upp, og þegair húra sá isinn firam undan sér,

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.