Alþýðublaðið - 10.03.1939, Blaðsíða 3

FÖSTUDAG 10. MARZ 1939
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
RITSTJÓRI:
F. R. VALDEMARSSON.
í fjarveru han»:
JÓNAS GUÐMUNDSSON.
AFGREIÐSLA:
ALÞÝÐUHÚSINU
(Inngangur frá Hverflsgötu).
SlMAR:
4900: Afgreiðsla, auglýsingar.
4901: Ritstjórn (innl. fréttir).
4902: Ritstjóri.
1196: Jónas Guðmunds. heima.
4908: V. S. Vilhjálms (fteima).
4905: Alþýðuprentsmiöjan.
4906: Afgreiðsla.
ALÞÝÐUPRENTSMIÐJAN
Hvers vepa fór sr.
Sigf A« Ar Alpýðu-
flokknun.
ÞAÐ getur ekki hjá því farið,
að mörgum Alþýðuflokks-
manni verði á að brosa, ef þeir
lesa ritstjórnargrein Þjóðvilj-
ans í gær. Er það víst sr. Sigfús,
sem greinina ritar og stillir sér
upp fyrir framan „dómstól
heilbrigðrar skynsemi". Er svo
að sjá, sem hann taki nú óðum
að örvænta um sigur fyrir þá
heilbrigðu skynsemi, er hann
kallar svo, en það er stefna hins
nýja flokks hans og þeirra fé-
laga.
„Aldrei hefir helbrigðri við-
leitni á sviði íslenzkra stjórn-
mála verið mætt með þvílíkum
fjandskap sem sameiningar-
stefnu Sósíalistaflokksins.“
Er sr. Sigfús búinn að gleyma
þeim fjandskap, sem stefna Al-
þýðuflokksins til að sameina
allan verkalýð til faglegrar og
pólitískrar baráttu mætti og
mætir enn frá hans núverandi
samherjum kommúnistunum?
Er sr. Sigfús búinn að gleyma
þeirri andstöðu, sem öll menn-
ingar- og framfaramál alþýð-
unnar hafa mætt frá íhaldinu
á undanförnum árum?
Vafalaust ekki, en hann stóð
á þeim tíma ekki það framar-
lega í flokki, að hann fyndi til
þess fjandskapar jafnvel og
þeir, sem daglega áttu í höggi
við þessa höfuðóvini alþýðunn-
ar, kommúnistana og íhaldið.
Iiöfundurinn heldur áfram
og reynir nú að skýra í hverju
,,sameiningarstefnan“ sé fólgin,
og kemst að þeirri niðurstöðu,
að um fjögur meginatriði sé að
ræða.
Fyrsta atriðið er þetta:
„Við lítum svo á, að allir ís-
lenzkir sósíalistar eigi að vera í
einum stjórnmálaflokki, sem sé
grundvallaður á fullkomnu lýð
ræði OG LÝSI SKÝRT YFIR
ÞVÍ, að hann vilji að valdataka
sósíalismans fari friðsamlega
fram, þ. e. á grundvelli þeirra
laga, sem núverandi þjóðskipu
lag hefir sett sér.“ (Orðrétt.)
Það þarf meira en litil óheil-
indi til þess, að telja þetta
fyrsta boðorð „sameiningar-
stefnunnar11, sem núverandi
kommúnistar þykjast predika.
Allir vita, að einmitt á þessu
atriði strandaði „sameiningin“
við kommúnistana- 1937. Þeir
vildu ekki lýsa því yfir, að
þeir vildu að valdataka alþýð-
unnar færi skilyrðislaust fram
á „grundvelli þeirra laga, sem
núverandi þjóðskipulag hefir
sett sér“.
Og í núverandi stefnuskrá
kommúnistanna er ofbeldisleið-
inni haldið opinni.
Þetta er meginmunurinn á
stefnuskrá Alþýðuflokksins og
kommúnistanna hér, eins og nú
er ástatt. Alþýðuflokkurinn lýs.
ir því skýlaust yfir, að hann vili
ara leið laga og þingræðis í
Dessu efni, en kommúnistamir
vilja ekki lýsa því yfir skilyrð-
islaust. Þeir vilja hafa smugu
til þess að geta gripið til ofbeld-
isins ef tækifæri býðst.
í stefnuskrá þeirra segir:
„Vill flokkurinn ekkert
frekar en að alþýðan geti náð
völdunum í þjóðfélaginu á
lýðræðislegan og friðsamleg-
an hátt.“
Skyldu þeir tímar hins vegar
koma, að þeim leiddist að bíða
eftir því, að ná völdunum á
þann hátt, er opið að fara aðra
leið — leið ofbeldisins — þó
þeir vilji nú „ekkert frekar“ en
þingræðisleiðina.
Ekki þurfti sr. Sigfús og
ýmsir aðrir að yfirgefa Alþýðu
flokkinn af því, að því atriði
væri ekki slegið nægilega föstu
þar, að sá flokkur vildi taka
völdm á grundvelli laga og
þingræðis.
Þá vill höfundurinn að ís-
lenzkur verkalýður sé samein-
aður í einum verkalýðssamtök-
um, er starfi á fullkomnum lýð-
ræðisgrundvelli og þá telur
hann, að þau þurfi að vera
óháð pólitískum flokkum.
En hverjir eiga sökina á því,
að svo er ekki nú? Fram til
1930 starfaði Alþýðusambandið
á „fullkomnum lýðræðisgrund-
velli“ — allir voru kjörgengir
til sambandsþings, hvaða flokki
sem þeir tilheyrðu, og þá var
Alþýðusambandið ekki „skipu-
lagslega háð neinum flokki“. Þá
voru það núverandi samherjar
höfundarins, sem urðu orsök
þess, að Alþýðusambandið varð
skipulagslega tengt Alþýðu-
flokknum til þess að kommún-
istar gereyðilegðu ekki alþýðu-
hreyfinguna — og þá skildi
þetta enginn betur en Héðinn
Valdimarsson, og hin skipulegu
tengsl Alþýðuflokksins og Al-
þýðusambandsins eru fyrst og
fremst hans verk.
Og var það til þess að vinna
að því að fá þessu breytt, að
Sigfús og samherjar hans fóru
úr Alþýðuflokknum? Ef það
hefir verið áhugamálið, áttu
þeir að vera kyrrir og reyna á
þingi sambandsins að fá breyt-
ingarnar fram.
Þriðja boðorð sr. Sigfúsar er
samvinna í verzlun, og er ekki
hægt að sjá að nein þörf hafi
verið til sérstakrar flokksstofn-
unar til að knýja það mál fram,
því kaupfélögin eru að lögum
öllum opin og Sambandið hefir
fengið orð fyrir að halda sínum
hlut í viðskiptum við kaup-
mennina. Menn úr öllum flokk-
um og stéttum eru í kaupfélög-
unum og þau eru enn í örum
vexti — án tilstillis kommún-
ista.
Vegna þeirra þurfti því sr
Sigfús ekki að fara úr Alþýðu-
flokknum.
Fjórða og síðasta boðorð hins
nýja kommúnistaflokks er það,
,,að allir einlægir unnend-
ur lýðræðisins og þeirra
menningarverðmæta, sem
það hefir fært þjóðunum,
taki höndum saman án til-
lits til stjórnmálaskoðana til
þess að verja þennan dýrasta
arf 19. aldarinnar gegn hinni
vitfirrtu ómenningarstefnu,
sem við köllum nazisma'
Hér gleymir höfundurinn
upphafinu að allri ógæfunni —
sínum eigin flokki — kommún
istum. Hverjir gáfu nazisman-
um fordæmið aðrir en kommún
istarnir? Hverjir voru það, sem
grófu og grafa ræturnar undan
lýðræðinu alls staðar, ef eklt:
kommúnistarnir? Hverjir eru
það, sem seint og snemma sví-
virða, rægja og ofsækja forvíg
K. R
ELZTA knattspymufélag
landsins, Knattspyrnufé-
lag Reykjavíkur, er 40 ára um
þétta leyti og heldur afmæli
sitt hátíðlegt með miklu hófi á
laugardaginn. í raun og veru
hófust hátíðahöldin með vígslu
íins ágæta skíðaskála félagsins
að Skálafelli fyrra sunnudag.
K.R., eins og það er daglega
kallað, hefir þó ekki eingöngu
gefið sig að knattspymuíþrótt-
mni, þó að hún hafi vakið
mesta athygli af hinni marg-
játtuðu starfsemi félagsins, því
að svo má segja, að félagið sé
jafnvígt á allar listir íþrótta og
lefir getið sér stórfrægðar í
Deim öllum.
K.R. var upphaflega ekki
stofnað með „pomp og prakt.“
Það voru aðeins nokkrir ungl-
mgar er hittust fyrir utan búð-
arborð í einni verzlun bæjarins
vorið 1899, sem töluðu um það
og ákváðu, að aura saiman í
knött. Frá þessu skýrir Þor-
steinn Jónsson á skemtilegan
hátt í hátíðablaði K.R., sem út
kom í gær. í fyrstunni hét fé-
lagið „Fótboltafélag Reykjavík-
ur“ og hafði þá æfingar suður
á melum undir leiðsögn Fergu-
sens prentara, er hér dvaldi þá.
í fyrstu var K.R. eina knatt-
spyrnufélagið og keppti þá við
sjálft sig, en eftir að Fram var
stofnað, hófst keppni milli fé-
laganna og var fyrsta knatt-
spymumótið háð 1912 og vann
K.R. þá sigur. Síðan hefir K.R.
tekið þátt í öllum knattspymu-
mótum og unnið fleiri sigra, en
nokkuð annað félag. Má geta
þess að fyrsti flokkur félags-
ara.
ismenn lýðræðisins, foringja
Alþýðuflokkanna, ef ekki
kommúnistamir? Hér var fyrst
kommúnismi — síðan kom naz-
isminn sem mótvægi gegn hon-
um.
Á undan nazismanum í
Þýzkalandi geisaði hin komm-
únistiska pest yfir landíð og
eyðilagði mótstöðuafl verka-
lýðsins, og svo hefir alls staðar
verið.
Og hvernig fór hér, er Al-
þýðuflokkurinn bauð kommún-
istunum sameiningu 1937? Sú
sameining strandaði á því, að
það kom í ljós, að kommúnist
arnir voru ekki lýðræðisflokk-
ur, heldur ofbeldisflokkur. Al-
þýðuflokkurinn er þess albúinn
að taka höndum saman við and-
stæðing og hefir einu sinni gert
það áður — við íhaldið — til
þess að vinna að auknu lýðræði.
Alþýðublaðið hefir nú und-
anfarið bent á nauðsyn þess, að
þeir flokkar, sem byggja á lýð-
ræðinu, viðurkenna það og skil-
yrðislaust beygja sig fyrir þing-
ræðinu og lögum landsins, taki
saman höndum og útrými of-
beldisflokkunum, kommúnist-
um og nazistum. En hvemig
hefir blað sr. Sigfúsar telcið í þá
kröfu? Það hefir stimplað A1
þýðublaðið sem fasistablað og
núverandi ritstjóra þess sem
bandamann Hitlers og Musso-
linis, sem ætli sér að innleiða
hér einræði og stjórna með rík-
islögreglu og ofbeldi.
Sr. Sigfús veit það sjálfur,
að frumskilyrði þess að nazism-
inn detti hér niður er það, að
kommúnisminn, í hvaða mynd
sem hann er, hverfi að fullu og
öllu.
Ef Sígfús vill vinna að því
— eins og grein hans bendir til
— hvers vegna fór hann þá úr
Alþýðuf lokknum ?
Guðmundur Ólafsson.
ins hefir skorað 696 mörk, en
orðið að þola 408. Annar flokk-
ur hefir sett 312 mörk, en orðið
úð þola 111 mörk ög þriðji
flokkur hefir sett 358 mörk og
orðið að þola 127. Þannig hafa
allir flokkar K.R. sett 1386
mörk og orðið að þola 646.
Sýnir þetta hina glæsilegu
yfirburði K.R. og þó er K.R.
nú hvorki íslandsmeistari eða
Reyk j avíkurmeistari.
Það, sem telja verður einna
helzt einkennandi fyrir þetta
mikla íþróttafélag, er það, hve
vel því hefir alltaf tekist að
yngja sig upp, en eins og gefur
að skilja, 'er það mjög áríðandi
og jafnframt vándasamt fyrir
sh'kt félag, að fá nýja krafta
jafnóðum og hinir eldri stirðna,
en Jietta hefir K.R. tekizt ótrú-
lega vel og með mátulega mikl-
um skjótleika.
Afrek K.R. í frjálsum íþrótt-
um, fimleikum, sundi, glímu og
fl. eru mörg og glæsileg, en
verða ekki talín hér. Hefir fé-
laginu og lánast að þjálfa svo
afbragðsmenn, að þeir hafa
orðið til sóma, ekki einungis
fyrir sjálfa sig, heldur og fyrir
félagið og forystumenn þess og
kennara.
Það, sem mér að öðru leyti
hefir allt af fundist einkenna
ytri starfsemi K.R., er frábær
dugnaður og samheldni. K.R.
keypti fyrst allra íþróttafélaga
stórhýsi og gerði að íþróttamið-
stöð í bænum, og er erm að
undanskildu Í.R., sem eignaðist
Kolviðarhól á síðasta sumri,
eina íþróttafélagið, sem á stór-
hýsi. Þá hefir félagið og ekki
látið sér nægja íþróttahús sitt,
heldur hefir það og fengið
tangarhald á öðru stórhýsi, þar
sem félagarnir iðka íþróttir. —
Var það ánægjulegt að sjá hina
mörgu K.R. félaga, sem á síð-
astliðnu hausti unnu allar
frjálsar stundir við það, að gera
þetta nýja húsnæði sitt þannig
úr garði, að nothæft verði. Var
þar sannarlega unnið af brenn-
andi áhuga og ekki legið á liði
sínu. K.R. hefir alltaf verið
forystufélag í knattspyrnu hér
á landi og það er trú mín að
svo verði enn um mörg ár. Má
þó vera að hin félögin þrjú
keppi fast við öldunginn unga
um forystuna,
K.R. var stofnað með um 20
félögum. Nú telur það um 2
þúsund. Eins og gefur að skilja,
hefir slíkur félagsskapur gífur-
leg áhrif á menningu og upp-
eldi hinnar ungu kynslóðar —
og verður það starf aldrei met-
ið til fulls að verðleikum. En
það má fullyrða, a ðflestir for-
eldrar í þessari borg finna sig
standa í þakklætisskuld við
þennan ágæta félagsskap.
K.R. hefir ætíð átt því láni
að fagna, að njóta forystuhæfi-
leika hinna ágætustu manna og'
þeirra fremstir eru áreiðanlega
Guðmundur Ólafsson skósmið-
ur, se'm hefir um fjölda mörg
ár verið leiðbeinandi félagsins í
knattspyrnu, Kristján Gests-
son verzlunarstjóri, sem oftast
hefir verið mesta hjálparhellan
í ýmsum viðfangsefnum félags-
ins, t. d. um húsakaupin og
margt fleira, og Erlendur Pét-
ursson forstjóri, núverandi for-
maður K.R., sem hefir unnið
stórmerkilegt starf í þágu fé-
lagsoins.
Það er ómögulegt í stuttri
blaðagrein að geta um einstaka
atburði í frægðarsögu félags-
skapar eins og K.R. er, enda
verður það ekki gert hér. Fé-
lagið hefir ákveðið að gera
þetta merkisár í sögu sinni að
miklu viðburðaári. Þessvegna
hefir það ákveðið að bjóða
hingað í sumar tveimur er-
lendum knattspymuflokkum.
Enskum afburðaflokki, sem tví-
mælalaust er sá bezti, sem
hingað hefir nokkru sinni kom-
ið — og Færeyingum — og vill
þar með gjalda heimboðið frá
s.l. sumri.
Veit ég að móttaka þessara

Kristján Gestsson.
flokka verður K. R. til sóma.
Ég tel að orð þau, sem Guð-
mundur Ólafsson skrifar í K.R.
blaðið eigi vel við þetta ágæta
félag. Þau eru á þessa leið:
„Miklir sigrar og miklir
dugnaðarmenn á sviði íþrótt-
anna eru ágætir á vissan hátt,
en það á aldrei og má aldrei
vera aðalatriðið í íþróttastarf-
seminni, að vinna verðlauna-
gripi eða verðlaunapeninga.
Þjálfun líkamans á að vera til
þess að viðhalda og efla hreysti
hans, skapa víðsýni og frjáls-
lyndi, og síðast en ekki sízt, til
að skapa félagslyndi, virðingu
og kærleika til allra, sem þeir
umgangast,
K.R.-ingar eiga mörg og
mikil verkefni eftir óunnin. —
Fyrsta og aðalstarf þeirra í
framtíðinni á að vera það, að
skapa allsherjar áhuga ungs
fólks fyrir íþróttum, að innræta
ungum mönnum heilbrigt og
holt líferni, og skapa drengskap
— sannan drengskap, í íslenzku
íþróttalífi.“
Heill og’ hamingja fylgi
Knattspyrnufélagi Reykjavík-
ur í framtíðinni eins og hingað
til, »
V. S. V.
V aldar
kartöflur og gulrófur í heil-
um sekkjum og lausri vigt og
allt á kvöldborðið verður hezt
og ódýrast að kaupa í
Verzlunin
BREKKA
Ásvaljagötu 1, sími 1678.
Bergstaðastræti 33. Sími 2148.
Erlendur Pétursson.
Tilroœli til Jóii'
asar Sveinssofl'
ar lœknis.
¥ ALÞÝÐUBLAÐINU 20. des
ember síðastl. komust þér
þannig að orði:
,,... Hins vegar reyndist
mjólk úr nágreiini Reykja-
víkur (rannsakað var úr
mörgum stöðum) sérstaklega
auðug af C-bætiefni. Full-
komlega á borð við góða er-
lenda mjólk (10 mg.).“
í sama blaði, 8. þ. m., birtið
þér eftirfarandi, eftir að hafa
séð, að samhellt, gerilsneydd
mjólk héðan úr mjólkurstöð-
inni reyndist nú í janúar og fe-
brúar að inriihalda 13—14 mg.
pr. lítra af C-bætiefni:
„Alþýðublaðið í gær hefir
það eftir mér, að góð erlend
mjólk innihaldi ekki nema
10 mg. af C-bætiefni í 1 líter.
af mjólk. Þetta er ekki rétt.
Hafi þannig staðið í grein
minni er um prentvillu að
ræða, sem ég hefi ekki haft
aðgæzlu á að leiðrétta. Góð
erlend mjólk er talin að inni-
halda 20 mgr. í 1 h'ter. Og
þar sem bezt er ca. 30 mgr.“
Þetta með prentvilluna 20.
desember verður ekki gert að
umræðuefni hér, þótt nokkuð
óvenjulegt aðgæzluleysi virðist
vera hér um að ræða, og það af
lækni, í ekki þýðingarminna
máli en þér sjálfir teljið þetta
vera. En sé nú eigi um nýja
prentvillu að ræða, í grein yð-
ar í Alþýðublaðinu 8. þ. m.,
verður að ætla, að þér teljið
góða erlenda mjólk innihalda
20 mg. pr. lítra af C-vitamini.
Nú sögðuð þér, í fyrrnefndri
grein yðar, 20. desember, að
rannsökuð hefði verið mjólk úr
mörgum stöðum úr nágrenni
Reykjavíkur, og að sú mjólk
hefði reynzt sérstaklega auðug
af C-bætiefni. Fullkomlega á
borð við góða erlenda mjólk, en
eftir leiðréttingu yðar 8. þ. m.
ætti þessi mjólk þá að hafa sýnt
full 20 mg. pr. lítra, að minnsta
kosti, af C-bætiefni.
Fyrir því leyfi ég mér hér
með að fara þess á leit við yður,
að þér birtið opinberlega fyr-
nefndar rannsóknir á mjólk úr
mörgum stöðum úr nágrenni
Reykjavíkur, gerðar fyrir 20.
desember síðastl., og tilgreinið
þar jafnframt hvaða dag eða
daga þær rannsóknir voru
gerðar og af hverjum.
Sveinbjörn Högnason,
form. Mj ólkursölunefndar.
fþrótfcaféliagið Þór á Akureyrí
hafði innajnfélags skí&amót á
Vaölaheiði 5. þ. m. Keppt var í
svigi. Þátttakienidur voru 32. —
í svigi 350 metra, varð fyrstur í
A-fiokki Júlíius Magnússou, l
mín. 10,1 sek., armar Jón Egils-
son, 1 min., 10,8 sek, og þriðji
Bogi Brynjólfsson, 1 mín, 11,1
sek . FO.