Alþýðublaðið - 21.03.1939, Blaðsíða 4

MUÐJODAG 21. MARZ 1939
■GAMLA BIOB
Broadway Melody
1938
Bráðskemtileg og skraut-
leg amerísk dans- og
söngvamynd frá Metro
Goldwyn Mayer.
Aðalhlutverkin leika:
Robert Taylor og
Eleanor Powell.
Fimleikasýmnp
heldur K.R. í Iðnó annað kvöld
kl. 8%.
Úrvalsflokkur kvenna (Dan-
merkurfararnir) undir stjórn
Benedikts Jakobssonar sýna
fimleika. Einnig sýnir 1. fl.
karla úr K. R. fimleika. Danz-
sýning: Rigmor Hanson og Sig-
urjón og nemendur þeirra sýna
samkvæmisdanza, ballet og
step.
Aðgöngumiðar seldir frá kl.
4 í Iðnó á morgun og kosta
aðeins eina krónu.
Ódýrasta skemtun kvöldsins!
Tryggið yður aðgöngumiða í
tíma.
Stjórn K.R.
AIÞfBOBUB
M.s. Dronning
Aiexandrine
Ser í dag kl. 4 til Vest
ur- og Norðurlands.
Sktuaafgr. Jes Zimsen
Tryggvagötu.
Sími 3025.
I. O. G. T.
EININGARFUNDUR annað kvöld
kl. 8,30. Kosnir fulltrúar til
Umdæmisstúkunnar. Grétar O.
Fells flytur erindi.
MatrésfHt,
blússufot eða Jakka-
fot, auðvitað úr
Fatabúðlnnf.
KÁPUBÚÐIN,
Laugaveg 35. Kápur og frakkar
í úrvali. Verð við allra hæfi.
Sigurður Guðmundsson, dömu-
klæðskeri.
Útbreiðið Alþýðublaðið!
Stúdentafélag Reykjavíkur
og Stúdentaráð Háskólans.
Framhaldsfundur verður haldinn um sjálfstæðismálin
í Varðarhúsinu næstkomandi miðvikudag kl. 8V2 síðd.
Meðal ræðumanna verða Gunnar Thoroddsen, Guð-
brandur Jónsson, Gísli Sveinsson og Axel Tulinius.
Alþingismönnum og ríkisstjórn boðið á fundinn.
Stúdentar, eldri og yngri, fjölmennið!
SAMBANDSMALIÐ.
Frh. af 3. síðu.
um borgara til hagsbóta. Og þá
verður í hvert sinn að athuga,
hvort hið ákjósanlegasta miðar
að þessu, og við {?'. athugun
verða 'menn að leggja frá sér
alia tilfinningasemi og vinna eins
kaldhugað og auðið er, með ru-n-
um /vnja m pess attaf að at-
huga af skynsemi öll rök, sem
fram eru flutt, og hafa alíaf það,
sem sannara reynist.
Pegar við athugum sambands-
málið, verðum við að gera það
út frá aðstæðunum eins og þær
eru nú, en ekki eins og þær
voru einhvern tíma áður — til
dæmis 1928 — eins og þingið
einu sinni var svo slysið að ætla
að skuldbinda okkur tii að gera
um aldur og æfi. Þá er það
hagsmuna Islands, sem við eigum
að reyna að gæta, en ekki hags-
muna Dana, því þeir verða að
sjá fyrir sér sjálfir, og við ber-
um enga ábyrgð á afkomu þeirra.
Eins og allir vita, eru tengsl-
in við Dani samkvæmt sam-
bandslögunum aðeins þrenn.
Konungur íslands hefir þann
aukastarfa að vera konungur
Danmerkur — auðvitað öfugt,
séð með dönskum augum, Danir
fara með utanríkismál vor í um-
boði voru, og vér höfum jafnrétti
við þá í Danmörku, og þeir við
oss á Islandi. Þetta er alt.
Séu þessi atriði vel athuguð, þá
hljótum við að reka augun í '.það,
að sambandið er ekkert, frekar
en við viljum sjálfir, nema hvað
jafnréttisákvæðinu viðvíkur. Hafi
sambandið orðið meira en ekk-
ert, þá er það athöfnum okkar
eða athafnaleysi að kenna, en
ekki ágengni Dana. Hér er því
í raun réttri engin tengsli að'
höggva, þau voru höggvin 1918,
og hin flóknu ákvæði sambands-
laganna um hin formlegu sam-
bandsslit, munu ekki hafa verið
annað en varnarráðstöfun samn-
ingamannanna dönsku, svo Danir
sæju ekki að sambandinu væri
slitið, og þeir fengju ekki skömm
í hattinn fyrir, þegar heim kæmi.
Konungsvaldið hefir orðið hér
alveg áhrifalaust, og það hefir
bæði legið í eðii þess og jafnvel
nokkuð í persónu konungs, sem
fékk á sínum tíma óþægilega en
holia kenslu í því, hvernig vaidi
konungs er varið í Danmörku,
og það hefir komið skilningi hans
á eðii íslenzks konungdóms að
notum. En spurningin er, ernokk-
uð gagn að konungsvaldinu fyr-
ir okkur, því ef það skyldi vera
bæði meinlaust og gagnslaust, þá
gæti enginn ábyrgðarhluti verið
að koma því fyrir kattarnef. Reip-
tog er eitt versta mein íslenzkra
stjórnmála. Það er togast á um
málefni — og þó langminst; mest
er togast á um áhrif og aðstöðu,
og það er ekki laust við, að
sumir stjórnmálamenn séu farnir
ÞRIÐJI BÍÓFUNDURINN.
Frh. af 1. síðu.
ekki nema gegn greiðslu. Menn
verða að borga fyrir það, að eiga
peninga á bönkum þar. Svo það
er ekkert undarlegt, þó menn
vilji heldur lána þá hingað.“
Og svo endaði ræðumaður
með: „Burt með barlómsvæl-
inn “ Já, það var sannarlega
ekki barlómsvæll hjá ,inn á við‘
formanninum, þegar hann fór
að lýsa tillögum þeirra komm-
únistanna,
Þessi formaður taldi styrkja-
leiðina til handa útveginum
jafn ófæra . og gengislækkun,
en úrræði hans var aðallega
það, að stofna nokkurskonar
Sovét-skrifstofur í flestum sjáv-
arplássum, sem eiga að hafa eft-
irlit með útgerðinni. Skulu
bankarnir verða að snúa sér til
þessarar skrifstofu til að spyrja
hverjum megi lána. Þá skal
veita sérstaklega bíræfnum
skipsstjórum verðlaun (Stach-
anovs). Þá skal stofnað stórt
ráð, en það hafa síðan sér til
aðstoðar hóp sérfræðinga. Þá
heimtaði þessi formaður frjálsa
verzlun og skattleggja þá út-
gerðarmenn, sem grætt hafa á
undanförnum árum „í eitt skifti
fyrir öll.“ Þá skal stofnað at-
vinnumálaráð og skal það hafa
yfirumsjón með stórkostlega
verklegum framkvæmdum, og
allt þetta skal framkvæmt með
milljónalánum frá baróninum
af Balkanskaga og „elsku
Sturlu.“
Einar Olgeirsson fór á handa-
hlaupum um ræðupallinn. Nú
vantaði ekki að elgurinn væri
vaðinn — og fór hann á crfá-
um sekúndum um allan heim,
án þess þó að reka sig á Rúss-
land.
Héðinn kom síðastur upp á
pallinn, rétt til að sýna sig. —
Hefði hann þó átt að vera aðal-
maður þessa fundar, þar sem
hér var um fund ,,út á við“ að
ræða. Annars talaði H. V. all-
mikið um sjálfan sig og sínar
þrengingar.
Þessi fundur var ákaflega á-
mátlegur. Kommúnistar voru
þarna fáir, en allmargt nazista-
stráka, sem kölluðu fram í, en
við það espuðust kommúnistar
og öskruðu á móti.
Sýnir fundurinn að gengis-
lækkun hefir þegar verið skelt
á í hinum endurskipulagða kom-
múnistaflokki og að allir Reyk-
víkingar vilja lítil afskifti hafa
af honum.
„Húrra krakki“
verður sýndur í kvöld. Revyan
feliur niður sakir veikinda.
aðfleika stjórnmálin á sama hátt
eins og ungir menn knattspyrnu,
svo að stjórnmálin verða í þeirra
höndum að kappieik. Það er þeg-
ar farið að bóla á væntanlegri
keppni :um það, hver eigi að
verða forseti íslenzka lýðveldis-
ins, ef til kæmi, og það hafa ver-
ið pefnd nöfn opinberiega, og
manna á meðal hafa verið nefnd-
ir menn, sem eru með forseta í
maganunv.eins og kaliað er. Það
getur orðið efnilegt að eiga að
hafa reipdrátt um þessa stöðu
reglulega fjórða eða sjötta hvert
ár, með öllum þeim óróa, áróðri
og. úthverfingu sannieikans, sem
er einkenni alls áróðurs. Hið litla
ríki vort, sem er bygt útúr-
borulegum , eiginhyggjumönnum
— mönnum með nesjakóngseðli,
eins og Bjarni frá Vogi kallaði
það — þarf á eins miklum friði
áð halda innanlands og auðið er.
Hið máttlausa konungsvald firrir
ossjþessum óþægindum, þarþarf
ekki að kjósa, agitera eða snúa
út,úr, þar fer eftir skorðuðu lög-
máli; það er því hentugt, hvort
sem það er ákjósanlegt eða ekki,
og ber því að öðru jöfnu að
kjósa það, meðan iundarfar Is-
iendinga er enn óbreytt.
Frh.
f DA6.
Næturlæknir er Björgvin Finns-
son, Garðastræti 4, sími 2415.
Næturvörður er í Laugavegs-
og Ingólfs-apóteki.
ÚTVARPIÐ:
19.50 Fréttir.
20,15 Erindi: Nýjar orkulindir)
(Eðvarð Árnason símaverk-
fræðingur).
20,40 Hljómplötur: Létt lög.
20,45 Fræðsluflokkur: Um Sturl-
ungaöid, V (Árni Pálsson
prófessor).
21,10 Tónieikar Tónlistarskólans.
24.50 Fréttaágrip.
21,55 SymfÖníutónleikar (plötur):
Symfónía nr. 5, eftir Dvo-
rák.
LEIKFÉLAG REYKJAVÍKUR.
HÚRRA-
KRAKKI
gamanleikur í 3 þáttum eftir
ARNOLD & BACH,
staðfærður af Emil Thoroddsen.
Aðalhlutverkið leikur:
HARALDUR Á. SIGURÐSSON.
Verður sýndar kl. S í
kvöld.
Aðgöngumiðar seldir eftir kl. 1
í dag.
Hifs tll siflti.
með góðum skilmálum. Verð
kr. 16 000,00. Útb. kr. 2 000,00.
Til greina getur komið minni
úrborgun með bíl eða öðru
verðmæti.
Tilboð merkt: „Arðvænlegt“
sendist í afgreiðslu blaðsins fyr-
ir mánaðamót.
STÚLKUR geta fengið ágæt-
ar vistir. Vinnumiðlunarskrif-
stofan (í Alþýðuhúsinu). Sími
1327.
25 ára hjúskaparafmæli eiga í
dag Margrét Gísladóttir og
Bjarni Ólafsson stöðvarstjóri,
Framnesvegi 10 A. Þau hjón
eru mjög vinsæl af öllum, sem
þau þekkja, og munu margir
því senda þeim í dag hlýjar
hamingjuóskir.
Skautafélag Reykjavíkur
heldur skemtikvöld að Hótel
Borg annað kvöld kl, 9. Félagið
mun sýna þar kenslukvikmynd
um byrjunaraðferðir í skauta-
hiaupi. Dr. Gunniaugur Claessen
fiytur erindi um skautahöll. Að
lokum verður stiginn danz. öli-
um, sem unna skautaíþrótt er
heimiil aðgangur. Aðgöngumiðar
fást hjá Eymundsen og kosta
kr. 1,50.
Eggert Stefánsson
syngur í þýzka ríkisútvarpið
á morgun 21. þ. m. kl. 17,30 eft-
ir íslenzkum tíma. Hefir hann
verið ráðinn til að syngja þar
nokkrum sinnum og er þetta í
fyrsta sinn.
Föstumessa
í fríkirkjunni miðvikudagskvöld
kl. 8,15, séra Árni Sigurðsson.
Fram
heldur skemtifund í Oddfellow-
húsinu n. k. fimtudagskvöld. —
Nánar auglýst síðar.
Eimskip.
Gulifoss fór frá Álaborg í gær-
kveldi áleiðis til Leith, Brúar-
,foss er í Kaupmannahöfn, Goða-
foss er á leið til Vestmannaeyja
frá Húll, Dettifoss og Selfoss eru
hér, Lagarfoss fer til Austfjarða
og útlanda í kvöld kl. 6.
'Deildarfundir í Kron
standa yfir þessa daga og eru
13 fundir eftir. Eru þeir í Al-
þýðuhúsinu við Hverfisgötu og
hefjast kl. 8,30 á hverju kvöldi.
Farfuglar!
Meðlimir geta leyst út skír-
teini sín á skemtifundinum að
Hótel Borg í kvöld.
Háskólafyrirlestur.
Sænski sendikennarinn, frk.
Anna Osterman, flytur í kvöld
kl. 8 fyrirlestur um Gustav Frö-
ding.
M.-A.-kvartettinn
syngur í Gamla Bíó næst kom-
andi fimtudag kl. 7 síðdegis í
næst síðasía sinn.
I NYJA bio I
Hin heimsfræga saga
Námar
Salomons.
eftir H. RIDER HAGG-
AARD sem ensk stórmynd
frá Gaumont British. Að-
alhlutverkin leika: Paul
Robson sem Umbopa
prins, Sir Cedric Hard-
wick sem Allan Quater-
main og Rooland Young
sem Good höfuðsmaður.
Saga þessi hefir komið út
í ísl. þýðingu og hlotið hér
sem annars staðar feikna
vinsældir. Myndin er eins
og sagan óvenju spenn-
andi og æfintýrarík.
Aukamynd: SVIFFLUG.
Amerísk fræðimynd um
svifflug og kenslu í svif-
flugi.
Börn yngri en 10 ára fá
ekki aðgang.
Útbreiðið Alþýðublaðið!
FARFÐGLARt
Farfugladeild Reykjavíkur heldur Kynningarkvöld
að Hótel Borg þriðjudaginn 21. marz klukkan 8V2.
Skemtiatriði:
1. Ávarp.
2. Steinþór Sigurðsson: Erindi með skuggamynd-
um frá Kili og Kerlingarfjöllum.
3. Farfugl leikur á fiðlu.
4. Danz.
Allir velkomnir fyrir kr. 1,25.
Aðgöngum. seldir að Hótel Borg (suðurdyr) eftir kl. 5 e. h.
Ároesinganét
verður haldið að Hótel Borg 25. þ. m. og hefst með borð-
haldi kl. 7V2 e. h. — Allir Árnesingar velkomnir meðan
húsrúm leyfir. . : . j ; . ’ ■■
Áskriftarlistar liggja frammi í Verzl. Guðjóns Jóns-
sonar, Hverfisgötu 50, Verzlun Guðm. Guðjónssonar,
Skólavörðustíg 21 og Hótel Borg.
Skemmtinefndin.
M. A. kvartettinn
syngisr i Gamla Bíó fimtudaginn 23. þ. m.
kl. 7 siðdegis.
Næst síðasta sinn.
Bjarni Þórðarson aðstoðar.
Aðgöngumiðar seldir í Bókaverzlun Sigfúsar Eymunds-
sonar og Bókaverzlun ísafoldarprentsmiðju.
FoHtrúaráð Verkalýðsfélaganna
heldur fund I HSaðstofu Iðnaðarmanna mið«
vikudaginn 22. mars 1939 kl. 8,30 e. h.
Dagskrá.
1 maí. Reglugerð Fulltrúaráðsins. Styrktar-
sjóðixrinn. Reikningar o. fl. Önnur mál.
Stjórnln.
pp’- Vanti yður bifreið þáhringið í sima 1508. — Opið allan sólarhringinn. Bifröst.